https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/ ru Нормативтік құжаттар - "Ыбырай Алтынсарин атындағы орта мектебі" КММ DataLife Engine https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/636-koronavirusty-infekcijany-taraluyna-bajlanysty-shekteu-sharalary-kezende-mektepke-dejng-jymdar-men-mektepaldy-dajarly-synyptar-turaly.html https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/636-koronavirusty-infekcijany-taraluyna-bajlanysty-shekteu-sharalary-kezende-mektepke-dejng-jymdar-men-mektepaldy-dajarly-synyptar-turaly.html № исх: 345 от: 13.08.2020


Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамыздағы
№ 345 бұйрығына 1-қосымша




Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптарында ұйымдстырылған оқу қызметтерін ұйымдастыру бойынша
әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде ұйымдстырылған оқу қызметтерін (бұдан әрі - ҰОҚ) ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар (бұдан әрі - Әдістемелік ұсынымдар) балабақшада қашықтан оқытуды ұйымдастыру және жаңа оқу жылын ұйымдасқан түрде бастау үшін оңтайлы жағдайлар жасау мақсатында әзірленді.
2. Мектепке дейінгі ұйымдарда (бұдан әрі - МДҰ) ҰОҚ қызмет түрін ұйымдастыру санитарлық-эпидемиологиялық жағдайларға байланысты анықталады:
1) ұйымдастырылған оқу қызметі (кеңестер) қашық форматта;
2) кезекші топтардың жұмысын ұйымдастыру;
3. Ұйымдастырылған оқу қызметін (кеңестер) ұйымдастыру қашықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, үй жағдайында балаларға материалдар ұсынылады, ата-аналардың жетекшілігімен педагогтердің тапсырмаларын үйренеді және орындайды (ересек, мектепалды топтары/сыныптары).
4. Ата - аналардың өтініші бойынша кезекші топтарды ұйымдастыру-тиісті аумақтардың бас мемлекеттік санитарлық дәрігерлерінің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органдардың шешімдері негізінде санитарлық талаптарды сақтай отырып, штаттық режимде оқу-тәрбие қызметін ұйымдастыру нысаны.

2- тарау. Қашықтықтан оқыту форматындағы сабақтарды (консультацияларды) ұйымдастыру тәртібі

5. Қашықтан оқыту режимінде тәрбиеленушілерге бейнесабақтар өткізу ата-аналар қауымдастығының сұраныстарын және әлеуметтік тапсырысты орындауды, сондай-ақ қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы тәрбиеленушілердің ата-аналарын қолдауды қанағаттандырады.
1) Мектеп (шағын орталық болған жағдайда) және мектепке дейінгі ұйым басшыларына ата-аналардың (балалардың заңды өкілдерінің) хабардар болуын қамтамасыз ету және ересек, мектепалды даярлық балаларын қашықтан оқытуды ұйымдастыру (ата-аналардың қалауы бойынша):
– қашықтан оқытудың барлық қатысушыларының (педагогтер, тәрбиеленушілер, балалардың ата-аналары/заңды өкілдері) ересек, мектепалды даярлық балаларын қашықтан оқытуды ұйымдастыру туралы сабақтың басталу күнін көрсете отырып хабардар болуын;
– мектепалды топтар мен сыныптардың педагогтарында қашықтықтан оқытуды жүргізу үшін әр отбасында қолжетімді байланыс түрлерінің, интернет-ресурстардың тізімінің болуы;
– «Сауат ашу негіздері», «Математика негіздері»,«Қоршаған ортамен танысу» бойынша (күніне бір сабақ) педагогтердің қашықтан кіріктірілген сабақ кестесін құруын;
– педагогтердің демонстрациялық материалдарды, дидактикалық ойындарды және т. б. кеңінен қолдана отырып,ҰОҚ конспектілерін (оқыту бейнесабақтары) әзірлеуін;
– ересек, мектепалды даярлық (топтары) сыныптарының педагогтері әлеуметтік желілерде топтар құрады, жас топтарын ескере отырып, бейнесабақтар, мультфильмдер, аудио-ертегілер орналастырылады;
– ата-аналар сабақ барысында, баланың сабақты қабылдауы туралы және т. б. барлық сұрақтарды нақтылау үшін кері байланыс арқылы ата-аналармен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету;
– топтардың, сыныптардың контингентін бекіту, кестені, жұмыс кестесін, күн тәртібін жасау;
– еңбек заңнамасына сәйкес мектепке дейінгі ұйымның тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлердің (әкімшілік, техникалық персонал) еңбек функцияларын қашықтықтан айқындау.
2) Басшының орынбасарлары, әдіскерлер:
– мектепалды жастағы балалардың мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасын меңгеруіне бағытталған қашықтықтан оқытуды ұйымдастырады;
– педагогтармен бірге ересек топ, мектепалды жастағы балаларды қашықтықтан оқытуды қамтамасыз етеді;
– жұмысты ұйымдастыру туралы барлық қашықтан оқытуға қатысушылардың (педагогтар, тәрбиеленушілер, балалардың ата-аналар/заңды тұлғалар) белсенді ақпараттандырылуына ықпал етеді;
– қажет болған жағдайда балаларды қашықтан оқыту нәтижелерімен бейне талқылау жүргізеді;
– тәрбиеленушілердің қозғалысы, балабақша педагогтарының сапалық құрамы, материалдық база, балабақшаның техникалық қызметкерлері туралы мәліметтерді және басқаларды ҰБДҚ толтырады;
– ҰОҚ кестесін құрады;
– педагогтардың қызметін ұйымдастырады;
– топтың (кіші және мектепке дейінгі) тәрбиеленушілерінің ата-аналарымен жеке кеңестерді жүргізеді;
– тәрбиеленушілердің ата-аналарына (заңды өкілдерін) балабақшада қолданылатын білім беру платформасы, сабақ кестесі туралы хабардар етеді.
3) Педагогтар:
- қашықтан оқыту нәтижелерін ескере отырып, ұйымдастырылған оқу қызметінің конспектілеріне үнемі түзету жүргізеді;
– бекітілген оқу кестесіне сәйкес қашықтықтан ұйымдастырылған оқу қызметін өткізеді;
– топтың тәрбиеленушілері (кіші және мектепке дейінгі соның ішінде ерекше білімді қажет ететен балалар) мен ата-аналармен жеке кеңестерді жүргізеді;
– қашықтықтан оқытудың барлық қатысушыларымен кері байланысты қамтамасыз етеді.
6. Қашық форматтағы ұйымдастырылған оқу қызметтеріне ұсынымдар:
1) Ересек, мектепалды тобы мен сыныптарында Санитариялық қағидаларға сәйкес 15 минуттан артық емес қашықтан форматта сабақтар жүргізеді.
2) Тәрбиеші тәрбиеленушілердің ата-аналарына әрекет алгоритмі жазылған жаднама ұсынып, оларды стриминг режимінде ҰОҚ алдын ала дайындауы керек.
ҰОҚ дейін:
– өз құрылғысына қолжетімді қосымшаны жүктеу;
– қосымша құралдардың жұмысын тексеруі (микрофон, бейне, экранды көрсету және т. б.);
– тіркелу үшін өзінің тегі мен атын, жас тобын/сыныбын пайдалану;
– ҰОҚ алдында 10-15 минут бұрын платформаға қосылуды тексеру.
ҰОҚ уақытында:
– бөгде дыбыстардың болмауын қамтамасыз етуі;
– микрофонның жұмыс істеуін қадағалауы (қажет болған жағдайда ғана қосу);
– бейненің көрінуін бақылауы;
– әдептілік мінез-құлық нормаларын сақтауы;
– платформа құралдарын дұрыс қолдануы (қажет кезде: педагогке (ата-анаға) хабарлама жазу, бейне/аудио немесе презентацияны қосу) қажет.
Ересек, мектепалды топтары мен сыныптарында сабақты синхронды форматта оқыту заманауи мүмкіндіктерді (Zoom, Skype, Facebook және т.б.) пайдалана отырып, педагогтің ата-аналармен және тәрбиеленушілермен нақты бір уақытта тікелей байланыста болуын көздейді. Тәрбиеші стримингке шығу үшін ҰОҚ белгілі бір бөлігін бөліп көрсете алады, ҰОҚ қалған бөлігін бейсинхронды форматта өткізе алады.
Сабақтың асинхронды форматы педагогтың ата-аналармен және тәрбиеленушілермен электрондық платформалардың мүмкіндіктері арқылы өзара іс-қимылын білдіреді.
7. Қашықтан оқыту үшін электрондық білім беру платформаларын қолдануға ұсынымдар:
Қашықтан оқыту үшін интернет-платформалар мен электрондық білім беру платформаларын, сондай-ақ, электрондық поштаны, басқа да байланыс құралдарын пайдалану ұсынылады.
- Білім беру Оnline.edu.kz платформасында ашылған парақшасында жас топтарын ескере отырып, бейне-сабақтар, мультфильмдер, аудио-ертегілер үлгілері, сондай-ақ мектепалды топтар мен сыныптарға арналған бейне-сабақтар үлгілері орналастырылған.

3 - тарау. Кезекші топтардың жұмысын ұйымдастыру

8. Кезекші топтардың жұмысы санитарлық талаптарды қатаң сақтаған жағдайда, оның ішінде осы тәртіпке сәйкес ата-аналардың (балалардың заңды өкілдерінің) өтініштері негізінде жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді құралдар арқылы қабылданады (1-қосымша).
Кезекші топқа баруға ниет білдірген жағдайда балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері мектепке дейінгі ұйым басшысының атына өз ниеті туралы өтініш жазады және оны қол жетімді байланыс құралдары арқылы тәрбиешіге жібереді.
Тәрбиеші өтінішті әкімшілікке береді.
Мектепке дейінгі ұйымның әкімшілігі тәрбиешілерден берілген өтініштер негізінде 15 балаға дейінгі кезекші топтарды құрады.
Кезекші топтардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында бекітіледі, қажет болған жағдайда өзгерістер енгізіледі.
Кезекші топтардағы білім беру процесі мектепке дейінгі ұйымның бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.
9. Балаларды қабылдау балабақшаның медицина қызметкерінің баланың денсаулық жағдайын тексерумен жүзеге асырылады.
Балабақшаның барлық қызметкерлерін және балалардың медицина қызметкері күн сайын таңертеңгі фильтрден өткізеді. Ауру белгілері анықталған жағдайда қызметкерлер жұмысқа жіберілмейді, балалар ата-аналарымен үйіне қайтарылады.
Созылмалы аурулары жоқ балаларды кезекші топқа жіберу ұсынылады (өті
ніште көрсетіледі).
Кезекші топтарға баруды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Таңдау құқығын ата-аналар немесе балалардың заңды өкілдері балабақша басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын кезекші топтарға апара отырып, індеттің таралмауына барлық шараларды қолданады, олардың қоғамдық ортада болатынына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсіністік танытады.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын санитарлық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: қол орамалдар, дымқыл бактерияға қарсы майлықтар мен маскалар (5 жастан бастап).
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік қашықтықтың қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын балабақшаның сыртқы кіретін есігіне дейін ертіп апарады, балабақша кіріберісінде тәрбиеші балаларды қабылдайды.
10. Балабақша дезинфекциялау құралдарының қорымен қамтамасыз етіледі (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар).
11. Мектепке дейінгі ұйымда қамтамасыз етіледі:
– тәрбиеленушілер мен педагогтердің, басқа да қызметкерлердің физикалық байланыстарын қысқарту;
– әлеуметтік қашықтықты қамтамасыз ету үшін ойын алаңдарын барынша пайдалану;
– кіреберісте тәрбиеленушілер мен ата-аналардың дене қызуын күн сайын өлшеу;
– топтарды, дәліздерді, холлдарды және басқа да үй-жайларды әрбір сабақтан кейін ылғалды жинау, ажыратқыштарды, есік тұтқаларын, сүйеніштерді, баспалдақтың араларын, терезенің алдын дезинфекциялау;
– медициналық кабинеттер мен оқшаулау бөлмесінің жұмыс істеуі (күн сайын дене қызуын өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда оқшаулау, барлық топты қашықтан тәрбиелеу және оқытуға көшуді қамтамасыз ету, топтағы балалардың жағдайын бақылау, топты штаттық режимге қайтару);
– балалардың кіруі мен шығуы үшін балабақшаның әр жас тобында жеке кіру және шығу есіктері падаланылады.
12. Кезекші топтардың жұмыс істеуіне ұсынымдар:
1) топтардың толымдылығы - 15 баладан артық емес;
2) балалар үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
3) әрбір ҰОҚ кейін кабинеттерді желдету, кварцтау;
4) әрбір ҰОҚ кейін қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану.
Тәрбиеші МДҰ-ға бару мәселесі бойынша ата-аналармен түсіндіру жұмыстарын жүргізеді (жұмыс тәртібі, жас топтары, денсаулық жағдайы, тиісті киім-кешек, күн тәртібін сақтау және т. б.), баланы алдын ала алып келу, өйткені балаларды қабылдау белгілі бір уақытты алуы мүмкін);
Кезекші топтардағы сабақтар үлгілік оқу бағдарламалары мен оқу жоспарына сәйкес кесте бойынша өткізіледі.
Ұйқы, демалыс, тамақтану, ұйымдастырылған оқу қызметі режимі сақталады.
Оқу күні аяқталғаннан кейін ата-аналар немесе заңды өкілдер балаларды алып кетеді, тәрбиеші (бала күтуші) баланы шыққанға дейін ертіп жүреді.

4-тарау. Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, бейне сабақтарды әзірлеу бойынша ұсыныстар

13. Жалпы ұсынымдар:
– Ұйымдастырушылық
– МЖБС мен үлгілік бағдарламаға сәйкестігі;
– дидактикалық қағидаларды жүзеге асыру;
– ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды тиімді пайдалану.
– аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
– тәрбиеленушінің кез келген уақытта көру мүмкіндігі (офлайн-режим);
– бейнежазба ұзақтығы - 15 минуттан аспайды.
2. ҰОҚ мазмұны:
– «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
– түсіру мен таңбаны толтырудың үйлесімді қатынасы (экрандар және т.б.);
– слайдтар саны – бір ҰОҚ 2-3 слайд.
3. Эмоционалды фон:
– тәрбиешінің дауысы қалыпты, жағымды, дыбысталуы қабылдауға жетерлік, анық сөйлейді, дикциясы жақсы;
– баяндауы түсінікті, еркін, жетерлік шамада эмоционалды (қатысу эффектісі) баяндау қарқыны жылдам емес;
– психологиялық әсер: айтылатын мәтіннің стилі мен дыбысталуы, жеке сөйлемдердің үйлесімділігі, эмоционалды ынта, кідіріс;
– сәйкесінше (эмоционалды) музыкалық сүйемелдеу;
4. ҰОҚ дизайны:
– түс фоны тұрақты-түс гаммасына жақын үш түстен тұрады;
– дыбысы анық ( бөгде дыбыстарсыз), дыбыстың біркелкі естілуі.
5. Педагогтың дайындық деңгейіне ұсынымдар:
Психологиялық –педагогикалық дайындық:
– тәрбиеленушілердің жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
– электрондық оқыту ресурстарын әзірлеуге және құруға қойылатын талаптарды білу;
Әдістемелік дайындық:
– электрондық білім беру материалдарын әзірлеу мен қолданудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
– стандартты емес жағдайларда сабақтың мақсаттарын анықтау және жүзеге асыру;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
– IT-құзыреттіліктердің болуы;
– электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және қолдану дағдылары.
Бейнесабақтарға қойылатын талаптар:
Ұйымдастырушылық:
– ұзақтығы: 15 минуттан аспайды;
– икемді жеке кесте;
– кез келген уақытта қарау мүмкіндігі.
Санитариялық-эпидемиологиялық жағдай тұрақты жақсарған кезде санитариялық талаптарды сақтай отырып, мектепке дейінгі ұйымның штаттық режимде жұмыс істеуге біртіндеп көшуі жүзеге асырылады.









Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптарында оқу
қызметтерін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша

Ата-аналар өтініші нысаны


Кімге __________________
Аты-жөні _______________
Кімнен_________________
осы мекенжайда тұратын__
Телефон ________________


ӨТІНІШ
Менің ұлым (қызым) толық аты-жөні, тобы _____________________________________________________________________ кезекші топқа. Менің баламда созылмалы аурулар жоқ. Мен карантиндік және шектеу іс-шаралары кезеңінде менің баламның мектепке дейінгі ұйымға бару шарттарымен таныстым және келісетінімді хабарлаймын. Өз баламның санитарлық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі өз міндеттерімді орындауға міндеттенемін. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні ___________
Қолы __________











Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 2-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде орта білім беру ұйымдарында оқу процесін іске асыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Орта білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыруға жөніндегі осы Әдістемелік ұстаным (бұдан әрі – Әдістемелік ұсынымдар) коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде қашықтан оқытуды ұйымдастырудың оңтайлы жағдайларын және орта мектепте жаңа оқу жылының ұйымдасқан түрде басталуын қамтамасыз ету мақсатында жасалынған. Әдістемелік ұстаным меншік түріне қарамастан барлық білім беру ұйымдарында пайдаланылады.
2. Орта білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру нысаны санитарлық-эпидемиологиялық ахуалға байланысты анықталады:
1) Білім алушылардығ, педагогтердің және басқа қызметкерлердің денсаулығын сақтау мақсатында оқу процесі мектеп алдындағы, 1-11 (12) сыныптарда қашықтық форматта ұйымдастырылатын болады.
2) Жалпы орта білім беретін мектептердің 1-4 сынып оқушыларына әр сыныпқа 15 балаға дейін кезекшілік сыныптар ашуға рұқсат етіледі. Мектептерде тиісті жағдайлар болған жағдайда, ата-аналардың немесе балалардың заңды өкілдерінің өтініші бойынша білім алушылар қабылданады.
3) 5-тен 180 адамға дейін контингенті бар шалғайдағы ауыл мектептерінде, санитариялық қауіпсіздік шараларын қатаң сақтай отырып, сыныптарда балалар саны 15 адамға дейін штаттық режимде оқыту жүзеге асырылады.
4)Халықтың сырқаттанушылық деңгейінің тұрақты төмендеуіне байланысты санитарлық талаптарды сақтай отырып, мектептердің аралас және штаттық оқыту форматтарына біртіндеп көшуі жүзеге асырылады. Жоғарыда көрсетілген форматқа бірінші болып 1-4 сынып оқушылары санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып көшеді. Мектепалды, 5-11 сыныптар қашықтан оқытуды жалғастырады. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған жағдайда мектепалды, 5-11 сынып білім алушылары қатаң санитариялық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимге көшеді.
5) Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда (оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға) ата-аналардың өтініштері негізінде, тиісті жағдайлар болған жағдайда, қатаң санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, барлық сыртқы байланыстарды шектей отырып, жабық режимде жұмыс ұйымдастырылатын болады.
6) Мектеп қашықтан оқытудан штаттық режимге ауысқан кезде білім алушылар ата-аналарының қалауы бойынша қашықтан оқытуды жалғастыруы мүмкін. Ол үшін ата-аналар 1-қосымшада ұсынылған үлгі бойынша өтініш беруі керек.
3. 2021 жылдың 1 қаңтарына дейін мектептерде мәдени-бұқаралық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар толығымен тоқтатылады.
4. Директормен кездесулер, педагогикалық кеңестердің мәжілістері, ата-аналар жиналыстары және т.б. қашықтық форматта өтеді.
Оқу форматына қарамастан, қазақ және орыс тілдерінде оқитын оқушыларға мұғалімдер мен ата-аналардың көмегімен 1-11 сыныптардан бастап республикалық «Ел-Арна», «Балапан» теледидарлық сабақтары арқылы оқу мүмкіндігі беріледі. Теледидар сабақтары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми арналарында ақысыз көрсетіледі. Теледидар сабақтары қосымша білім беру ресурсы ретінде қолданылады.
Білім беру ұйымдарының жұмысы штаттық режимде: кезекші сыныптардың жұмыс істеуі, бір сыныпқа 15 балаға дейін жұмыс жасайтын ауылдық мектептердің жұмысы, арнайы мектеп-интернаттардың, жалпы мектеп-интернаттардың жұмысы ата-аналардың немесе балалардың заңды өкілдерінің өтініші бойынша тиісті аумақтық бас мемлекеттік дәрігермен келісімімен жергілікті атқарушы органдардың шешімі негізінде жүргізіледі.


2-тарау. Жалпы білім беру ұйымдарындағы оқу процесін ұйымдастыру

5. Оқу процесін қашықтық форматында ұйымдастыру үшін мектеп мұғалімдердің негізгі сұраныстарына сәйкес келетін функционалдылық тұрғысынан ең қолайлы инфрақұрылымы мен білім мазмұны бар Интернет-платформаны таңдайды.
Қашықтан оқыту процесі синхронды және асинхронды форматтарда, Санитариялық-эпидемиологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі – СанҚжН) талаптарын және оқу уақытын ұтымды пайдалануды ескере отырып өтеді. Бұл жағдайда сабақтар екі форматты біріктірумен немесе тек асинхронды форматта өткізілуі мүмкін.
6. Сабақтың синхронды форматындағы оқыту мұғалімнің қазіргі заманғы мүмкіндіктерді пайдалана отырып, нақты уақыт режиміндегі білім алушылармен тікелей байланысын (стриминг) көздейді.
7. Педагог стримингке шығу үшін сабақтың белгілі бір бөлігін (30-80%) арнайды, сабақтың қалған бөлігін асинхронды форматта өткізе алады.
8. Сабақтың асинхронды форматы – электронды платформалардың мүмкіндіктері арқылы мұғалімнің білім алушылармен өзара әрекеттесуі, мұндай формат өз бетінше оқуға арналған контент және оған мұғалімнің кері байланысын көздейтін оқу тапсырмаларынан тұрады.
9. Оқу процесін қашықтан (синхронды және асинхронды формат) ұйымдастыру үшін мектеп барлық педагогтер мен білім алушылар үшін электрондық платформаларға қосылуы тиіс.
10. Мектептегі сабақ кестесі білім алушылардың шамадан тыс жүктемесін болдырмау мақсатында Мемлекеттік жалпы білім беру стандартына, Үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларына сәйкес барлық сыныптар үшін оқу күні мен апта бойы синхронды және асинхронды форматтағы сабақтардың кезектесуін ескере отырып жасалады.
11. Синхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар
1) Тікелей трансляцияда синхронды формат негізінде оқыту үшін оқу процесін асинхронды оқыту форматымен үйлестіре отырып, СанҚжН-ға сәйкес сабақтың 10-нан 30 минутқа дейінгі уақытын бөлуге болады.
2) Мұғалім білім алушыларды стриминг режимінде сабаққа алдын-ала дайындап, оларға іс-қимыл алгоритмі бар жадынаманы беруі керек.
Сабаққа дейін:
– құрылғыға ХХХ қосымшасын жүктеңіз;
– қосымша баптауларының жұмысын тексеріңіз (микрофон, видео, экран демонстрациясы және т.б);
– сабақ алдында 10-15 минут ішінде платформаға қосылуды тексеріңіз;
– тіркеу үшін өзіңіздің аты-жөніңізді, сыныбыңызды пайдаланыңыз;
Сабақ кезінде:
– бөгде дыбыстардың болмауын қамтамасыз етіңіз;
– микрофон режимін қадағалаңыз (қажет болған жағдайда ғана қосыңыз);
-– бейне режимді бақылаңыз;
– этикалық мінез-құлық нормаларын сақтаңыз;
– платформа құралдарын дұрыс пайдаланыңыз (қажет болған жағдайда: мұғалімге немесе чатқа барлығына хабарлама жазу, бейне/аудио немесе презентацияны қосу, «қолды көтеру», «иә/жоқ», «бас бармақ» және т.б. батырмаларды басу).
3) Қысқа мерзімді сабақ жоспарын әзірлеу және іске асыру кезінде мұғалім оқу мақсатына байланысты сабақтың синхронды және асинхронды бөлігі үшін мазмұны мен уақытын ұтымды бөлуі керек. Техникалық проблемалар туындаған және тікелей эфирге шығу мүмкін болмаған жағдайда мұғалім сабақты асинхронды форматқа ауыстырады.
4) Сабақтың синхрондық форматтағы сабақ құрылымына енеді:
– қамтылған материалдың қысқаша мазмұны: жаңа тақырыпты түсіндіру үшін қажетілігі бойынша логикалық байланысқан алдыңғы тақырыптардың негізгі бөлімін мазмұндау;
– білімалушылардың назарын жаңа материалды оқып үйренуге қажет болуы мүмкін білім мен дағдыларға аудару;
– жоспарға сәйкес жаңа материалды таныстыру;
– материалды бекіту бойынша ұсынымдар.
5) Сабақтың мазмұны келесі талаптарға сай болуы керек:
– ақпаратты нақты құрылымдау: тапсырыс беру, жүйелеу;
– негізгі дидактикалық принциптерді ескеру: ғылыми сипат, көріну, қол жетімділік, саналылық, теория мен практика арасындағы байланыс, циклдік, танымал ғылыми презентация, оқу материалының эстетикасы;
– теледидар, ақпараттық-коммуникациялық және мультимедиялық технологиялар саласындағы заманауи әлемдік жетістіктерге сәйкестігі;
– қабылдауды ескере отырып, аудиовизуалды ақпараттың жеткілікті көлемі мен әсер ету ұзақтығы;
– түрлі ақпараттық оқу материалдарын қолдану: мәтін, презентациялар, графика, медиа, суреттер, кестелер, инфографика және басқалар.
6) Оқу тапсырмалары ұсынылған көлемнен аспайды, орындау алгоритмімен және электронды оқу материалына қажетті сілтемелермен бірге жүреді (IV бөлім).
7) Мұғалім белгіленген тәртіппен кері байланысты қамтамасыз етеді; электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады;
8) Мұғалім сабақ жазбасын сақтайды және білім алушыларғв кез-келген уақытта материалдарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
9) Стримингке шығу мүмкіндігі болмаған жағдайда педагог сабақтарды тек асинхронды форматта өткізеді.
12. Асинхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар
1) Асинхронды форматтағы сабақ мұғалім білімалушылармен электрондық платформалардың мүмкіндіктері арқылы өзара әрекеттескенде жүзеге асырылады. Сабаққа арналған оқу тапсырмаларын электрондық платформалардың мазмұны мен мүмкіндіктерін ескере отырып мұғалім әзірлейді. Оларға электронды оқулықтар, бейнелер, шеберлік тренажерлері, білімді бақылау ресурстары және басқалары кіретін цифрлық білім беру ресурстары жатады.
2) Педагог асинхронды форматтағы сабақ дайындау барысында:
– сабақтың түрін, мақсатын анықтайды;
– сабақтың мақсатына сәйкес оқу материалын дайындайды (электронды оқулықтар, бейнематериалдар, ТВ-сабақтар, презентациялар және т. б.);
– оқушыға өздігінен оқуы үшін оқу материалын ұсынады;
– білім алушыларға кез келген уақытта қайта қарауға электронды платформада орналастырылған немесе мұғалім жазған теледидар сабағын немесе бейне сабағын көруге мүмкіндік береді;
– Интернет-платформаларда орналастырылған қол жетімді сандық білім беру ресурстарын ұсынады;
– оқу тапсырмаларын сабақтың мақсатына сәйкес ұсынылған көлемге сәйкес, орындау тәртібі мен уақыт шығындарын, сондай-ақ білім алушылардың жеке мүмкіндіктері мен ерекше қажеттіліктерін ескере отырып әзірлейді;
– электрондық платформалар немесе электрондық пошта мүмкіндіктері арқылы қажетті сілтемелер бере отырып, жаңа сабақтың тақырыбын, мақсатын егжей-тегжейлі сипаттай отырып, білім алушыларға оқу тапсырмасын жібереді;
– орындалған жұмыстарды қабылдайды және білім алушыларға белгіленген тәртіппен кері байланысты жүзеге асырады, электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады;
– қажет болған жағдайда білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім алуға қажет ететін балаларға жеке кеңес береді.
13. Білім алушыларға сабақ оқу күнін ұйымдастыру үшін ұсынымдар:
1) Оқушылар синхронды және асинхронды форматта ескере отырып, сабақ кестесін сақтайды және сабақ күнін жоспарлайды.
2) олар белгіленген кестеге сәйкес материалдарды оқиды және пәндер бойынша оқу тапсырмаларын орындайды.
3) Жауаптарды электрондық платформаның мүмкіндіктері арқылы тіркеледі немесе электрондық пошта арқылы жіберіледі.
4) Мұғалімнің тапсырмалар бойынша түсініктемелерін оқып, оның ұсыныстарын орындайды.
5) Сынып жетекшісімен байланыста болады.
6) мұғалімдермен кез-келген қол жетімді режимде жұмыс істейді, егер қажет болса, туындаған сұрақтарды мұғалімге жібереді.
7) Компьютерлік техникамен үздіксіз жұмыс істеу ұзақтығына қатысты санитарлық нормаларды сақтайды.
14. Электрондық оқу материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар:
1) Цифрлық білім ресурстары (ЦБР) - компьютерлік технологиялар негізінде жасалынған және енгізілген оқу құралдарының жиынтығы, соның ішінде цифрлық білім беру ресурстары (ЦБР) - цифрлық технологиялар негізінде құрылған және жұмыс істейтін ресурстар.
2) Оқу процесінде мұғалімдер қолданатын ЦБР келесі талаптарға сай болуы керек:
– Қазақстан Республикасының заңнамасымен таратуға тыйым салынған ақпарат болмауы керек;
– үшінші тұлғалардың ар-намысы мен қадір-қасиетін, құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделерін қозғайтын ақпарат бар ЦБР-ны пайдалануға жол берілмейді;
– мазмұны оқу нәтижелеріне, білімнің тиісті деңгейіне арналған оқу жоспарына, оқушылардың жас ерекшеліктеріне арналған Мемлекеттік білім стандарты талаптарына сәйкес келеді;
– әртүрлі діни, этникалық және мәдени топтардың өкілдеріне толеранттылықпен қарау қағидаттарын ұстанады, этносаралық және конфессияаралық диалогқа араласпайды;
– білім алушылардың жынысына, ұлтына және тұрғылықты жеріне қарамастан қол жетімді және түсінікті;
– қазіргі ғылыми білімнің негіздеріне қайшы келмейді;
– білім деңгейі, пән, оқу деңгейі, бақыланатын мазмұн элементтері, мазмұн түрі дұрыс таңдалған;
– суретте су белгілері мен сыртқы жазулар жоқ;
– автор және (немесе) қарызға алынған материалдың көзі көрсетіледі;
– ЦБР тәуелсіз танымдық мәнге ие;
– материалды таныстыру бірізділік пен дәйектілікпен сипатталады.
15. Қашықтан оқыту режиміндегі мектеп әкімшілігі мен педагогтердің функциялары
1) Білім беру ұйымының басшысы:
– жұмыс сапасына бағытталған басқару шешімдерін қабылдайды;
– қашықтан оқытуды ұйымдастыру жөнінде тиісті бұйрық шығарады;
– барлық педагогтер мен білім алушыларға заманауи талаптарға сәйкес келетін электрондық платформаларға қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді;
– мектеп оқушыларын компьютерлік техникамен қамтамасыз етуді және Интернет пен қосылуын бақылайды;
– сабақтың құрамын, сабақ кестесін, жұмыс кестесін, мектептің оқытушы құрамын педагогикалық кеңестің отырысында 28 тамыздан кешіктірмей бекітеді;
– білім беру процесінің ұйымдастырылуына, оның ішінде қашықтық форматта тұрақты бақылауды мен ұжайы мониторингті жүзеге асырады
– мұғалімдердің оқу жүктемесінің жұмыс оқу жоспарынан асып кетуіне жол бермей, тарифтік тізімге және мектептің 2020-2021 оқу жылына арналған оқу жұмыс жоспарына сәйкес бөледі;
– еңбекақы төлемін сақтай отыра, қызметкерлерге еңбекақы төлеу кезінде қашықтықтан форматта оқу процесін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын қайта бөледі;
– қашықтағы форматта ұйымның өмірлік белсенділігі мен қызметін қамтамасыз ететін қызметкерлердің еңбек функцияларын анықтайды (әкімшілік, техникалық персонал);
– білім беру ұйымының қызметкерлерін функцияларды қайта бөлумен таныстырады.
2) Білім беру ұйымы басшысының орынбасарлары:
– білім алушылардың қозғалысы, мектеп педагогтерінің сапалық құрамы, материалдық базасы, мектептің техникалық персоналы және т.б. туралы мәліметтерді Білім беру дерекқорының базасын (бұдан әрі – ҰБДҚ) толтырады;
– Санитариялық-эпидемологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі - СанҚжН) талаптарын ескере отырып және оқу уақытын ұтымды пайдалана отырып, синхронды және асинхронды форматта қашықтан оқыту процесін ұйымдастырады;
– білім алушылардың шамадан тыс жүктемесін болдырмау мақсатында барлық сыныптар үшін оқу күні мен апта бойы синхронды және асинхронды форматтағы сабақтардың кезектесуін ескере отырып, сабақ кестесін түзеді;
– бекітілген кестеге сәйкес педагогтердің қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады.
3) Сынып жетекшісі:
– білім алушылардың қашықтан оқытуға техникалық мүмкіндіктері мен дайындығына мониторинг жүргізеді (компьютердің, Интернеттің болуы және басқа электрондық платформаларға қолжетімділік);
– білім алушылар мен олардың ата-аналарына (заңды өкілдеріне): мектеп пайдаланатын білім беру платформасы туралы, сабақ кестесі туралы хабарлайды;
– сабақ үшін қажетті жағдайлар туралы мәселені түсіндіреді (жұмыс орнын және жабдықтарды қамтамасыз ету, тыныштықты сақтау, жұмыс жағдайын қамтамасыз ету, бөгде шуды болдырмау, білім алушы бөлмесінде басқа балалардың немесе жануарлардың болмауы);
– стриминг режимінде сабақ кезінде білім алушылардың мінез-құлық ережелерін түсіндіреді;
– сынып білім алушылары арасынан кезекшіні тағайындайды, ол сабақты синхронды форматта өткізу кезінде сыныптағы тәртіпті қадағалайды.
4) Педагогтер:
– оқушылардың назарына сабақтың форматы және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы ақпарат береді;
– бекітілген кестеге сәйкес оқу процесін жүзеге асырады
5) Студент-практиканттарының жұмысын ұйымдастыру:
Студент-практикант мұғалімнің көмекшісі болып табылады.
Сабақта студент-практикант:
– оқушылардың сабаққа дайындығы зерттеуі;
– сабақта тәртіпті бақылауы;
– әр түрлі тапсырмалардың, оның ішінде дербес тапсырмалардың уақтылы орындалуын бақылауды жүзеге асыруы;
– сабақта кері байланысты қамтамасыз етуі;
– әр түрлі білім беру платформаларында топтық чат, бейнеконференция құру, байланысты қосу және тексеруі;
– демонстрациялық материалдарды (мәтіндік материалдар, презентациялар, суреттер және т. б.) дайындау және таратуы;
– денсаулық сақтау жаттығулары, физикалық минуттар, өзгерістерді профилактикалық іс - шараларды өткізуі;
– білім алушылармен, педагогтермен, ата-аналармен немесе заңды өкілдермен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын ұйымдастыруға қатысуы;
– білім алушыларға, ата-аналарға кестедегі өзгерістер туралы, білім алушыларға кері байланыс беру туралы оқу барысы мен оқу нәтижелері туралы хабарлауы тиіс.

2.1 Білім беру платформаларына қойылатын ең төменгі талаптар

16. Білім беру ұйымы таңдаған білім беру платформасы келесі талаптарға сай болуы керек:
– қашықтықтан оқыту кезінде сабақты дамытуға және толықтыруға икемді құралдардың болуы;
– білім алушылардың бірлескен жұмысын қолдау (форумдар, чаттар, құжаттармен жұмыс, презентациялар және т.б.);
– Интернет (Веб-портал) арқылы білім беру платформасының қызметтеріне қол жетімділік;
– ағын режимін қамтамасыз ету;
– мұғалімдер мен білім алушыларға бірыңғай кіру нүктесін ұсыну;
– барлық оқу кезеңінде әр білім алушының білім деңгейі мен нәтижелерінің динамикасын көрсету;
– дербес компьютерлерге арнайы бағдарламалық жасақтаманы орнатудың қажеті жоқ;
– тегін мобильді қосымшаны орнату мүмкіндігі;
– кез-келген құрылғыда (компьютерлерде, планшеттерде, смартфондарда) жұмыс істеу мүмкіндігі.
- интуитивті және қолданушыға ыңғайлы интерфейс;
– пайдаланушының қажеттіліктеріне жауап беретін білім алушының барынша ыңғайлы және түсінікті жеке кабинеті.
– (кең жолақты) сыммен немесе сымсыз (3G немесе 4G / LTE) интернетке қосылу;
– динамиктер және микрофон – кіріктірілген немесе USB немесе сымсыз Bluetooth;
– веб-камера немесе HD-веб-камера - кіріктірілген немесе USB; HD-камера немесе видеозахват картасы бар HD-бейнекамера.
Жоғарыда аталған бағдарламалар қашықтықтан оқыту процесінің мониторингін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

2. 2 Сыныпта 15 –ке дейін білім алушы бар шалғайдағы ауылдық мектептер үшін штаттық режимде оқытуды ұйымдастыру

17. Шалғайдағы ауылдық мектептерде штаттық режимде оқыту қатаң санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып жүзеге асырылуы тиіс.
Оқыту мектепте барлық сыныптарда, оның ішінде мектепалды сыныптарда білім алушылардың күн сайынғы температурасын өлшеуді қамтамасыз ете отырып жүзеге асырылады.
Нормадан жоғары температурасы бар балалар үйге оралады, ауырған адамдар анықталған жағдайда барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшу қамтамасыз етіледі, мектеп жұмысын жалғастырады.
Ауылдық мектептерде оқытудың штаттық режимін ұйымдастыру кезінде мынадай шараларды сақтау қажет:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтық үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) кабинеттік жүйені алып тастау, әр сынып белгілі бір кабинетте орналасады;
4) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) мектепке кіру кезінде медицина қызметкерінің білім алушылар мен педагогтердің температурасын күн сайын өлшеуі;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
8) кабинеттерді және барлық жайларды желдету, кварцтау;
9) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
10) әрбір екінші сабақтан кейін сынып бөлмелерін ылғалды жинау;
11) дәліздердегі, реакреациялардағы, холлдардағы және басқа үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
12) мектеп асханасының/буфеттердің жұмысын тоқтату;
13) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, ауырғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық сыныптың қашықтан оқытуға көшкен жағдайда сыныптағы білім алушылардың жағдайын бақылауға, кейіннен сыныпты штаттық режимге қайтарғанда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
14) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету;
15) мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
16) мектеп заттардың, кабинеттердің, реакциялардың, холлдардың және басқа да үй-жайлардың бетін өңдеу үшін жеткілікті мөлшерде дезинфекциялау құралдарымен қамтамасыз етіледі;
17) мектептің кіреберісінде дезинфекциялау тоннельдері, аяқкиімге арналған дезинфекциялау кілемшелері орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі;
18) сапалы сумен жабдықтау, қолды жуу құралдары қамтамасыз етіледі.

2.3 бастауыш 1-4 сыныптарда кезекші сыныпта оқытуды ұйымдастыру

18. Кезекші сыныптардың жұмыс істеуі бастауыш сынып білім алушыларының жас ерекшеліктеріне, олардың оқуға деген ынтасының қалыптаспауына, олардың әлеуметтену дағдыларын, өздігінен білім алу және өзін-өзі ұйымдастыру құзіреттіліктерін қалыптастыра бастауына негізделген.
19. Кезекші сыныптардың қызметі санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды қатаң сақтаған кезде, оның ішінде осы тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
Кезекші сыныпта оқуға созылмалы аурулары жоқ балалар жіберіледі (өтініште көрсетіледі).
Балаларды кезекші сыныптарда оқытуды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері таңдау құқығын жалпы білім беретін мектеп басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды кезекші сыныптарда оқуға жіберу арқылы балалардың қоғамдық ортада болатындығына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсініктері мен келісімдерін білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды санитариялық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: маскалар, қолғаптар, қолды өңдеуге арналған жеке құтыдағы антисептик немесе бактерияға қарсы дымқыл майлықтар.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік алшақтық қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері оқу күні басталар алдында жалпы білім беретін мектептің сыртқы есіктеріне дейін балаларды алып жүруді және оқу күні аяқталғаннан кейін жалпы білім беретін мектептің сыртқы есіктерінен үйге дейін балаларды алып жүруді жүзеге асырады.
Мектеп дезинфекциялау құралдарының қорымен қамтамасыз етіледі (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, тепловизорлар, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар).
20. Мектепте қамтамасыз етіледі:
– әлеуметтік алшақтық үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
– білім алушылар мен педагогтердің, басқа қызметкерлердің физикалық байланыстарын қысқарту;
– әлеуметтік алшақтықты қамтамасыз ету үшін мектеп алаңдарын барынша пайдалану;
кабинеттік жүйені жою, «бір сынып – бір кабинет» бойынша оқыту;
– әртүрлі сыныптар үшін әртүрлі уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
– мектепке кіру кезінде білім алушылардың температурасын күнделікті өлшеу;
– әр ауысымнан кейін, ауысымдар арасында, дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да үй-жайларда ылғалды жинау, ажыратқыштарды, есік тұтқаларын, тұтқаларды, сүйеніштерді, баспалдақ марштарын, терезе төсеніштерін дезинфекциялау;
– медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі (күн сайын температураны өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда оқшаулау, барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшуді қамтамасыз ету, сынып балаларының жағдайын бақылау, сыныпты штаттық режимге қайтару кезінде);
– білім алушылардың бір бағытта қозғалуы үшін дәліздердегі едендегі белгілер, біреуі балаларды қабылдау үшін, екіншісі – балалардың сабақтан кейін кетуі үшін.
- мектеп асханалары / буфеттері жұмыс істемейді.
21. Кезекші сыныптардың жұмыс істеуіне қойылатын талаптар:
1) сыныптың толымдылығы – 15 баладан артық емес;
2) сабақтың ұзақтығы – 40 минут; 1-сыныпта-сатылы режим;
3) үзілістер әртүрлі сыныптар үшін әр уақыттағы өзгерістер;
4) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
5) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
6) білім алушыларға жеке парта және орындық бекітілген;
7) білім алушы жеке оқу материалдарын (оқулықтар, дәптерлер, кеңсе заттары және т. б.) пайдаланады;
8) әр сабақтан кейін кабинеттерді желдету, кварцтау;
9) әр сабақтан кейін қолды жуу және арнайы құралдарды қолдану;
22. Кезекші сыныптарды қалыптастыру жалпы білім беретін мектептерде 2020 жылғы 15-24 тамыз аралығында балалардың ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініштері негізінде жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді байланыс құралдары арқылы қабылданады (2-қосымша).
20. Балаларды кезекші сыныпқа қабылдау жалпы білім беретін мектеп басшысының бұйрығы негізінде 2020 жылғы 25 тамызда жүзеге асырылады.
25-27 тамыз аралығында кезекші сынып-комплектілер құрылады, әрбір сынып-комплектіге бір мұғалім бекітіледі.
Оқу тоқсаны ішінде балаларды кезекші сыныпқа қабылдау жалпы білім беретін мектеп басшысының бұйрығы негізінде сыныпта бос орындар болған жағдайда жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді байланыс құралдары арқылы қабылданады.
24. Сынып жетекшісі қолжетімді байланыс құралдары арқылы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне балаларды қашықтан немесе кезекші сыныпта оқытуды таңдау құқығының бар екендігі туралы хабарлайды.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері шешім қабылдайды және сынып жетекшісін қолжетімді байланыс құралдары арқылы балаларды қашықтан немесе кезекші сыныпта оқыту ниеті туралы хабардар етеді.
Ата-аналар немесе заңды өкілдер балаларды кезекші сыныпта оқытқысы келген жағдайда, олар жалпы білім беретін мектеп басшысының атына өз ниеті туралы өтініш жазады және қол қояды және оны қолжетімді байланыс құралдары арқылы сынып жетекшісіне жібереді.
Сынып жетекшісі өтінішті жалпы білім беретін мектеп әкімшілігіне береді.
Жалпы білім беретін мектептің әкімшілігі сынып жетекшілерінен берілген өтініштер негізінде 15 балаға дейінгі кезекші сынып-жинақтарды қалыптастырады.
25. Арнайы сыныптарда/мектептерде кезекші сыныптарды қалыптастыру ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініштері бойынша (1-4 сыныптар, психикалық дамуы тежелген, орташа, ауыр ақыл-ой кемістігі бар білім алушылар үшін 1-9 сыныптар) 6 адамнан аспайтын ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалар үшін жүзеге асырылады.
26. Кезекші сыныптардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында 28 тамыздан кешіктірілмей бекітіледі.
27. Кезекші сыныптағы оқу процесі мектептің бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.
Кезекші сыныпта сабақтарды мектеп әкімшілігі бекіткен бастауыш сынып мұғалімі жүргізеді.
Қашықтан оқыту форматындағы білім алушылардың сабақтарын басқа мұғалім ұйымдастырады.
Сабақ кестесі кезекші сыныптар үшін синхронды және қашықтан құрылады. Қашықтан оқыту форматындағы білім алушылар үшін икемді кесте бойынша рұқсат етіледі.
28. Педагогтердің оқу жүктемесін бөлу тарификациялық тізім және мектептің 2020-2021 оқу жылына арналған жұмыс оқу жоспары негізінде жүзеге асырылады.
29. Кезекші сыныптар үшін, сондай-ақ қашықтан оқыту үшін сынып-жиынтықтар бойынша бөлу бір сыныптағы білім алушылардың жалпы контингентіне (параллельдерді ескере отырып) сүйене отырып жүзеге асырылады.
Әр параллельдің бастауыш сынып мұғалімдері бір қысқа мерзімді (сабақ бойынша) жоспар бойынша жұмыс істейді.
30. Кезекші сыныптарда оқытуды ұйымдастыру кезінде тәуекел тобына жататын, мынадай көрсеткіштері бар педагогтердің жұмысын болдырмау қажет:
– педагогтың жасы 55 жастан асқан;
– қанайналым жүйесі аурулары бар (артериялық гипертония, СЖЖ және т. б.);
– жоғарғы тыныс алу жүйесінің созылмалы аурулары бар (ӨСОА, БА, өкпедегі фиброзды өзгерістер);
– эндокринопатиялар (қант диабеті, метаболикалық синдром, семіздік және т. б.);
– иммун тапшылығы жағдайлары (онкологиялық, гематологиялық, иммуносупрессивті терапиядағы науқастар т. б.);
– жүкті әйелдер;
– басқа да ауыр созылмалы аурулар.
31. Дене шынықтыру сабақтары таза ауада, мектептің спорт алаңдарында өткізіледі.
32. Мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады.
Барлық жедел кеңестер қашықтан өткізіледі.


2.4 Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды жақсартумен мектептің жұмысын жандандыру – аралас және стандартты форматтарға біртіндеп көшу
33. Санитариялық-эпидемиологиялық жағдай жақсарған кезде бірінші болып 1-4 сынып оқушылары санитариялық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, қашықтан оқыту форматынан штаттық форматқа көшеді. Мектепалды, 5-11 сыныптар қашықтан оқытуды жалғастыруда.
Оқу мектепте оқушылардың күнделікті температурасын өлшеу арқылы жүзеге асырылады.
34. 1-4 сыныптарда штаттық оқу режимін ұйымдастыру кезінде келесі шаралар сақталуы керек:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтық үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) кабинеттік жүйені алып тастау, әр сынып белгілі бір кабинетте орналасады;
4) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) мектепке кіру кезінде медицина қызметкерінің білім алушылар мен педагогтердің температурасын күн сайын өлшеуі;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) кабинеттерді және барлық жайларды желдету, кварцтау;
8) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
9) әрбір екінші сабақтан кейін сынып бөлмелерін ылғалды жинау;
10) дәліздердегі, реакреациялардағы, холлдардағы және басқа үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, білім алушылардың жағдайын бақылауға, кейіннен сыныпты штаттық режимге қайтарғанда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
12) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету;
13) мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
14) барлық лездемелік жиналыстар қашықтық формата өтеді;
15) мектеп заттардың, кабинеттердің, реакциялардың, холлдардың және басқа да үй-жайлардың бетін өңдеу үшін жеткілікті мөлшерде дезинфекциялау құралдарымен қамтамасыз етіледі;
16) мектептің кіреберісінде дезинфекциялау тоннельдері, аяқкиімге арналған дезинфекциялау кілемшелері орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі;
17) сапалы сумен жабдықтау, қолды жуу құралдары қамтамасыз етіледі.
35. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайдың тұрақты жақсаруымен 5-11 сынып оқушылары қатаң санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимге өтеді.
Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды жақсартумен мектептің жұмысын жандандыру - аралас және штатық форматқа біртіндеп көшу тиісті аумақтың бас мемлекеттік дәрігерінің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органдардың шешімі негізінде жүзеге асырылады.

2.5 Санитариялық-эпидемиологиялық шараларды сақтай отырып, толық штаттық форматта оқытуды ұйымдастыру

36. Қолайлы санитариялық-эпидемиологиялық жағдайда мектеп санитариялық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде жұмыс істей бастайды. Барлық сыныптарда, оның ішінде мектептердің мектепалды сыныптарында оқыту штаттық режимде жүргізіледі. Сабақ кестесі, ауысым режимі, өзгерістер қалпына келтіріледі.
37. Мектеп қашықтан оқытудан штаттық оқу режиміне ауысқан кезде білім алушыны ата-анасының қалауы бойынша қашықтан оқытуды жалғастыруға болады. Ол үшін ата-аналар 1-қосымшада ұсынылған үлгі бойынша өтініш беруі керек.
38. Мектептерде оқу процесін штаттық режимде ұйымдастыру кезінде:
1) сабақтың басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, икемді сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтату үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) әрбір сынып белгілі бір кабинетте болатын кабинеттік жүйеден бас тарту;
4) білім алушылардың кабинеттер бойынша жүріп-тұруына тыйым салу;
5) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
6) мектепке кіру кезінде білім алушылардың температурасын күн сайын өлшеу;
7) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
8) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
9) желдету, кварцтау,
10) әрбір сабақтан кейін қолды арнайы құралмен жуу;
11) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
12) дәліздердегі, рекреациялардағы, холлдардағы және басқа да үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
13) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, ауырғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшкен жағдайда, сынып балаларының жай-күйін бақылауға, содан кейін сынып штаттық режимге оралған жағдайларда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
14) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету.

3-тарау. Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар, оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда, жалпы үлгідегі мектеп-интернаттарда, дарынды балаларға арналған мектеп- интернаттарда оқу процесін ұйымдастыру

39. Ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда (оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға), жалпы үлгідегі мектеп-интернаттарда, дарынды балаларға арналған мектеп- интернаттарда ата-аналардың өтініштері негізінде, жағдайлар болған кезде оқыту қатаң санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, барлық сыртқы байланыстарды шектей отырып тиісті аумақтың бас мемлекеттік санитарлық дәрігердің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде, жабық режимде жүзеге асырылатын болады.
40.Оқу процесін жабық форматта ұйымдастыру кезінде мынадай шараларды сақтау қажет:
1) оқу жылының басында мектеп-интернатта тұру үшін білім алушылар мен қызметкерлердің бір мезгілде келуі;
2) білім беру ұйымының әкімшілігі жасаған және бекіткен кестеге сәйкес ауысыммен (7-14 күн) педагогикалық қызметті жүзеге асыру (мұғалімдер, тәрбиешілер, психологиялық-педагогикалық қолдаумамандары) ;
3) білім беру ұйымдары үшін белгіленген тәртіппен ауысымға түсетін педагог қызметкерлердің денсаулық жағдайын бақылауды жүзеге асыру;
4) білім беру процесін жабық режимде жүзеге асыратын мұғалімдер, тәрбиешілер мен мамандар үшін тұру, тамақтану, педагогикалық процеске дайындалу үшін жағдайларды қамтамасыз ету;
5) оқу-тәрбие процесіне тікелей қатысы жоқ әкімшілік-басқару құрамының, қосалқы және техникалық қызметтердің қызметі қашықтан да, штаттық режимде де жүзеге асырылуы мүмкін.
6) штаттық режимде қызметті ұйымдастыру кезінде педагогикалық ұжымның, техникалық қызметтердің байланыстарын болдырмау.
7) интернет-ресурстарды, басқа да қолжетімді байланыс құралдарын пайдалана отырып, ата-аналармен қашықтан байланыс жүргізу.
41. Психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттерінде (ППТК) ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен психологиялық-педагогикалық процесті ұйымдастыру белгіленген оқу жүктемесіне, жеке және шағын топтық бағдарламаларға, жеке кесте мен сабақ кестесіне сәйкес жүзеге асырылады.
ППТК қатаң санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, екі ауысымда штаттық режимде жұмыс істейді.
Ата-аналардың қалауы бойынша (ППТК басшысының атына берілген өтінішке сәйкес) интернет-платформаларды, бейне сабақтарды, цифрлық білім беру ресурстарын және т.б. пайдалана отырып, қашықтан оқыту форматында сабақтар өткізуге болады.
ППТК ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып сабақтар өткізеді, әзірленген жеке -дамыту бағдарламаларына сәйкес жеке және шағын топтық бағдарламаларды іске асырады.
Қажет болған жағдайда психологиялық-педагогикалық процестің кестесіне, жеке, шағын топтық бағдарламалардың мазмұнына оқытудың икемді ұйымдастырушылық формасын құру қажеттілігінен туындаған түзетулер енгізіледі.
Жеке және шағын топтық сабақтарды оларды кезектестіре отырып өткізуге жол беріледі: біреуі штаттық режимде – біреуі педагогтің қашықтан қол жеткізу мүмкіндігімен қашықтан форматта (ұйымнан тыс).
ППТК жағдайындағы сабақтардың ұзақтығы ерте жастағы балалар үшін 20-25 минутты, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалар үшін 30-35 минутты құрайды;
Сабақтар арасындағы интервал 10-15 минутты құрайды.
ЕДШ ата-аналар мен педагог арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып (1,5 м.) сабаққа ата-аналарды қоса отырып, залда қатаң өткізіледі. ЕДШ нұсқаушысының баламен жұмысы бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды пайдалана отырып жүргізіледі.
Сабақтарға балаларды алып жүретін адамдардың мынадай санаттары жіберілмейді:
– расталған COVID-19 жағдайларымен байланыс;
– соңғы 14 күн ішінде шет елдерден немесе өңірлерден келген;
– жүкті әйелдер;
– 55 жастан асқан тұлғалар;
– жіті респираторлық аурулардың белгілері бар тұлғалар.
Ауруға шалдыққан балаға және (немесе) ол COVID-19 науқаспен байланыста болған жағдайда, ППТК-да сабақтарды жалғастыру үшін медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығы туралы дәрігердің медициналық қорытындысы болған кезде жол беріледі.
Коронавирустық инфекцияның таралуының алдын алу және профилактикалық іс-шараларды жүзеге асыру мақсатында ППТК-да дене температурасын өлшейтін, маска режимін бақылайтын, антисептикті қолданатын санитарлық пост орнату қажет.
42. Оңалту орталықтарында ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен оқу-дамыту және психологиялық-педагогикалық процесті ұйымдастыру белгіленген оқу жүктемесіне, жеке, топтық және шағын топтық бағдарламаларға, жеке кесте мен сабақ кестесіне сәйкес жүзеге асырылады.
Психологиялық-педагогикалық және оқу-дамыту процесін ұйымдастыру үшін білім беру процесінің барлық қатысушыларына электрондық платформаларға және басқа да электрондық көздерге (бейнесабақ, дербес онлайн-жұмыс, онлайн-курстар, чат-сабақтар, веб-сабақтар, электрондық пошта және т.б.) қолжетімділік беріледі.
Жеке және шағын топтық сабақтарды кезектестіре отырып өткізу: біреуі штаттық режимде – біреуі коронавирустық инфекция бойынша санитариялық-эпидемиологиялық жағдай жақсарғанға дейін қашықтық форматта. Педагогтің қашықтан қол жеткізу мүмкіндігімен (ұйымнан тыс) қашықтан оқыту форматында сабақтар өткізу.
Сабақтарды штаттық режимде ұйымдастыру кезінде мүмкіндігінше баламен дене байланысын шектеу, мүмкіндігінше баланың қажетті ойыншықтары мен үйдегі дидактикалық материалдарын пайдалану қажет.
Баланың ата-анасын қосумен құрамында екі баладан аспайтын шағын топтық сабақтарды ұйымдастыру кезіндегі шектеулер
Ата-аналардың қалауы бойынша (ОО басшысының атына берілген өтінішке сәйкес) интернет-платформаларды, бейнесабақтарды, цифрлық білім беру ресурстарын және т.б. пайдалана отырып, баланың барлық сабақтарын (жеке/шағын топтық) қашықтан өткізуге болады.
Сабақтың ұзақтығы ерте жастағы балалар үшін 20-25 минутты, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалар үшін 30-35 минутты құрайды.
Сабақтар арасындағы интервал 10-15 минутты құрайды.
ЕДШ ата-аналар мен педагог арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып (1-1,5 м.) сабаққа ата-аналарды қоса отырып, залда қатаң өткізіледі. ЕДШ нұсқаушысының баламен жұмысы бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды пайдалана отырып жүргізіледі.
Сабақтарға балаларды алып жүретін адамдардың мынадай санаттары жіберілмейді:
– расталған COVID-19 жағдайларымен байланыс;
– соңғы 14 күн ішінде шет елдерден немесе өңірлерден келген;
– жүкті әйелдер;
– 55 жастан асқан тұлғалар;
– жіті респираторлық аурулардың белгілері бар тұлғалар;
43. Ауруға шалдыққан бала және (немесе) COVID-19 науқаспен байланыста болған жағдайда дәрігердің ОО-да сабақтарды жалғастыру үшін медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығы туралы медициналық қорытындысы болған кезде жол беріледі.
Ата-аналар үшін ыңғайлы байланыс құралында (электрондық пошта, білім беру платформасы және т.б.) мемлекеттік қызметті алу бойынша кезекке балаларды қашықтан орналастыруды қамтамасыз ету.
Орталыққа жаңадан келген балаға командалық бағалау жүргізу алгоритмі анықталады:
– баламен алғашқы сабақ ата-аналармен әңгімелесу және сұхбат барысында баланың даму ерекшеліктерін зерттеу мақсатында онлайн-режимде өткізіледі;
– екінші және үшінші сабақтар штаттық режимде, орталықта;
– төртінші сабақ бейнетүсірілім жүргізетін ата-ананың қатысуымен жетекші педагогтің өзі топтық бағалау жүргізуі. Топтық бағалау диагностикалық материалды мұқият дайындаумен және 2-ден аспайтын маманды қосумен онлайн-режимде жүргізілуі мүмкін.
Топтық талқылау (4 маманнан артық емес) баланың жеке-дамыту бағдарламасына ұсыныстар мен ұсынымдарды топтық бағалау бейнежазбасын, баланың үй бейнежазбаларын (5-7 минут) қарау нәтижелері бойынша (өзіне-өзі қызмет көрсету және ұқыптылық дағдылары, баланың еркін іс-әрекеті, ойын, құрдастарымен (сиблингтермен) қарым-қатынас, ірі және ұсақ моторика). Командалық талқылау онлайн режимінде мүмкін.
Ата-аналардың қалауы бойынша ОО-да штаттық режимде жұмыс істейтін 12 адамнан аспайтын күндізгі және қысқа мерзімді топтары жұмыс істей алады.
Физиопроцедураларды, массаждарды жүргізу кезінде кушеткалар арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып, бөлмеде 2-ден аспайтын баланың болуын шектеу. Баламен медициналық процедуралар бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Өндірістік, әдістемелік жиналыстарды өткізуді шектеу немесе қажет болған жағдайда оларды онлайн-режимде ұйымдастыру.
Дене температурасын өлшей отырып, бетперде режимін, антисептикті пайдалана отырып, ОО-да санитариялық пост орнату.
45. Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар (ПМПК) телефон арқылы қабылдауға алдын ала жазылу бойынша ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен қызметті жүзеге асырады.
Медициналық және әлеуметтік-психологиялық анамнез жинау электронды пошта бойынша немесе байланыстың өзге түрлерімен медициналық не басқа құжаттардың фотокөшірлемелерін ала отырып телефон арқылы (әңгімелесу) сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы түрінде жүргізілуі мүмкін.
Даму ерекшеліктерін анықтау мақсатында балаларды психологиялық-педагогикалық тексеру онлайн-режимде не ПМПК мамандары электронды пошта немесе байланыстың өзге түрлері бойынша жіберген сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы түрінде жүргізілуі мүмкін.
Онлайн режимде психологиялық тексеруді психолог баланың мінез-құлығы мен ойынын бақылау, баламен әңгімелесу, онлайн-режим форматында эмоционалдық-коммуникативтік, танымдық қызметінің ерекшеліктерін зерттеу мақсатында вербалдық әдістемелер мен тестерді орындау түрінде жүргізеді. Электронды пошта немесе байланыстың өзге түрлері арқылы жіберілген суреттер, графикалық тестер мен жазбаша жұмыстарды талдау жүргізіледі.
Онлайн режимде логопедиялық тексеруді логопед баламен әңгімелесу, сөйлеу тілінің әртүрлі жақтарын зерттеуге арналған тесттік материалды беру түрінде жүргізеді. Жазбаша сөйлеу тілін зерттеу мақсатында жазбаша жұмыстар мен оқуға арналған мәтіндер ұсынылады. Жазудың бұзылысын анықтау мақсатында жазбаша жұмыстарды талдау жүргізіледі.
Онлайн режимде педагогикалық тексеруді педагог-дефектолог, сурдопедагог, тифлопедагог зерде, есту, көру қабілеттерінің бұзылыстары бар балаларды бақылау және олармен әңгімелесу түрінде жалпы білім қорын және қоршаған орта туралы түсініктерін және жетекші қызметінің даму деңгейін анықтау мақсатында жүргізеді. Мектепке дейінгі және мектептегі оқу бағдарламалары бойынша білімдерді меңгеруін зерттеу үшін электронды пошта немесе байланыстың өзге құралдары арқылы негізгі оқу пәндері бойынша жазбаша тапсырмалар ұсынылады.
Әлеуметтік-педагогикалық зерттеу телефон бойынша немесе әртүрлі қашықтық технологиялары құралдары арқылы жүргізіледі: ата-аналармен әңгімелесу, әлеуметтік қорғау органдары мен ұйымдарының құжаттары және медициналық құжаттардың фотокөшірмелері, электронды пошта бойынша жіберілген сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы.
Неврологиялық зерттеуді онлайн- дәрігер-невропатолог ата-аналармен (заңды өкілдер) және баламен әңгімелесу, мінез-құлығын бақылау (қозғалу саласының күйін зерттеу шеңберінде), жүргізілген параклиникалық (бас миының магниттік-резонанстық томографиясы, эхоэнцефалограмма, электроэнцефалограмма, электромиограмма жүргізу, көз түбін тексеру және т.б.) және медициналық ұсынымдар мәліметтерін зерттеу түрінде жүргізеді.
Психиатриялық тексеру онлайн-режимде психиатрдың баламен әңгімелесуі, оның мінез-құлығын бақылау, оның психологиялық тапсырмаларды орындауы, ойын әрекеттерін жүзеге асыруы арқылы жүргізіледі. Баланың психологиялық қызметінің диагностикалық маңызды аспектілері оның ата-аналары (заңды өкілдері) арқылы нақтыланады, жүргізілген тексерулер мен медициналық ұсынымдардың мәліметтері зерттеледі.
Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалардың дамуындағы бұзылыстарды еңсеру және олардың алдын алу, емдеу, оқыту мәселелері бойынша отбасына кеңес беру төмендегілер арқылы жүзеге асырылады:
– әр маманның жеке қосымша беті қарастырылған ПМПК-ның ресми сайты, онда ата-аналар жазбаша сұрақ қоя алады, ал ПМПК мамандары жауап береді;
– қашықтық технологиялары құралдары (қызмет алушының мүмкіндігіне қарай) арқылы бейнебайланыс.
ПМПК мамандарының консультация беруі мынадай түрде іске асырылады:
– онлайн-режим форматында және телефонмен әңгімелесу түрінде дәрігер-невропатологтың жүйке аурулары бар балалардың жүйке жүйесінің күйі, қажет болғанда дәрі-дәрмекпен емдеу, ЕДШ дәрігерінің (нұсқаушысының) және оқуды қашықтық режимде ұйымдастыру бойынша арнайы педагогтың ұсыныстарын ескере отырып, оңтайлы күн тәртібін ұйымдастыру мәселелері бойынша жеке кеңес беру;
– психиатр-дәрігердің онлайн және телефон бойынша әңгімелесу форматында психикалық және мінез-құлығында бұзылыстары бар балалардың психикалық күйі, уақытында ұсынымдарды түзету және психикасын қорғау режимін ұйымдастыру арқылы асқынудың алдын алу, баланың білім алу және дамыту көмегін алуға ықпал ететін жағдаймен қамтамасыз ету мәселелері бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында психологтың баланың дамуы үшін қажетті психологиялық жағдай жасау, зерде дамуын ынталандыру, әлеуметтік-коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру, эмоционалдық күйін қалыпқа келтіру мақсатында бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында педагог-дефектолог, сурдопедагог, тифлопедагогтың баланың дамуы үшін қажетті педагогикалық жағдай жасау, жасы мен мектепке дейін жалпы білім беру және мектеп бағдарламаларының талаптарына сәйкес білім, икем және дағдыларын қалыптастыру бойынша бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында логопедтің баланың сөйлеу тілінің дамуы үшін қажетті жағдай жасау, сөйлеу тілінің дамуының түрлі жақтарын қалыптастыру, отбасылық қатынас барасында тілдік қатынасты қалыптастыру бойынша бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында әлеуметтік педагогтың баланың әлеуметтік дамуы үшін қажетті жағдай жасау, әлеуметтік-тұрмыстық дағдыларын: тазалық, өзіне өзі қызмет көрсету, үй еңбегі қызметін көрсету, әлеуметтік мінез-құлық нормаларын қалыптастыру бойынша ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру.
Тексеру нәтижелері, баланың құжаттарын зерттеу негізінде ата-аналардың келісімі бойынша білім беру бағдарламасының түрі және қажетті түзете-педагогикалық қолдау көрсету туралы қорытынды дайындалады.
Қорытынды тіркеледі және скандалған түрде ата-аналардың электронды поштасына жіберіледі. Қорытындының түпнұсқасын атааналар өздеріне қолайлы кез келген уақытта ала алады.
Егер арнайы педагогикалық, әлеуметтік немесе медициналық қызмет алу үшін ата-аналарға ПМПК қорытындысының түпнұсқасы қажет болса, олар оны санитарлық-эпидемиялогиялық іс-шараларды сақтаған (маскалық режим) жағдайда ПМПК-дан тікелей ала алады.
ПМПК-да диагностикалық топ бар болғанда ерекше білім беруді қажет ететін балалармен жұмыс ОО және ППТК-ға арналған шараларға сәйкес қашықтан жұмыс жүргізу режимінде жүргізіледі.
Балалардың ата-аналары балалардың жеке қажеттіліктеріне негізделген қызмет көрсету, оқыту және түзету форматын таңдай алады: қашықтан немесе штаттық. Штаттық режимде жеке қабылдау кезінде санитариялық талаптарда, сондай-ақ осы ұсынымдарда көзделген барлық эпидемияға қарсы және санитариялық іс-шаралар жүзеге асырылады.

4-тарау. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау

46. Білім алушылардың жетістігін бақылау электрондық журналда жүргізілдеді. Электрондық журнал болмаған жағдайда – қағаз журналда.
«Білім алушылардың үлгерімін, аралық және қорытынды аттестаттаудың үлгілік ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына сәйкес бағалау өткізіледі. Бірінші тоқсанда педагогтер 2-11 сыныптарда бөлімге (бұдан әрі – БЖБ) 1 жиынтық жұмыс және тоқсанға (бұдан әрі – ТЖБ) 1 жиынтық жұмыс өткізеді.
БЖБ 2-11сыныптарда 2020 жылдың 5-15 қазан аралығында ТЖБ 2-11 сыныптарда 2020 жылдың 28 қазаннан бастап өткізу ұсынылады.
БЖБ және ТЖБ өткізілетін пәндер мектептің жұмыс оқу жоспарына сәйкес анықталады. Әдістемелік ұсыныстарда 2-11 сыныптарда БЖБ және ТЖБ өткізілетін пәндердің саны мен атауларын көрсететін кестелер бар (8 қосымша)
1-сыныпты бағалау жүргізілмейді.
47. Tабиғи және техногендік, әлеуметтік, карантин сипаттағы төтенше жағдайлар жағдайында формативті бағалау үшін орташа балл есепке алынады, ол журналдың жеке бағанында қойылады. Формативті бағалау үшін ең жоғары балл 2-11 сыныптарда 10 балдан аспауы тиіс.
Электрондық журнал форматының қорытынды бағасын шығару кезінде балл саны мынадай арақатынаста есептеледі: 1 БЖБ – 25%, ФБ - 25%, ТЖБ – 50 %.
48. Бұл ретте педагог:
1) «Білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау өткізудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына сәйкес жиынтық бағалауды өткізу кезінде қойылатын талаптарды басшылыққа алады: тармақтар және тармақшалар 13, 14, 14.1-14.3, 14.5, 14.7, 14.8, 14-9, 15-18, 21-26, 29;
2) «Өзін-өзі тану», «Көркем еңбек», «Музыка», «Дене шынықтыру», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздері», «Графика және жобалау», «Қоғам және дін» оқу пәндері бойынша жиынтық бағалауды өткізбейді;
3) жиынтық жұмыстың нақты берілген күнін көрсетеді.
Мұғалім оқу бағдарламасына сәйкес, бірінші тоқсанда өткен оқу материалының мазмұны бойынша жиынтық жұмыстардың (бұдан әрі – БЖБ, ТЖБ) тапсырмаларын әзірлейді.
Мұғалім БЖБ және ТЖБ тапсырмаларының техникалық спецификациясы негізінде 1-11 сынып оқушыларына арналған жиынтық жұмыс тапсырмаларын құрастырады. БЖБ және ТЖБ жауаптарын есептен шығарудың алдын алу мақсатында мүмкіндігінше шығармашылық сипаттағы тапсырмалар, практикалық тапсырмалар, жобалар, эссе және т. б. ұсыну ұсынылады.
Үйде оқитын, ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар үшін мұғалім оқу жүктемесін және олар оқыған оқу материалдарын ескере отырып жеке тапсырмалар әзірлейді.
49. Жиынтық жұмыстар тапсырмаларының құрылымы
Қысқа және толық жауаптарды талап ететін көптеген жауаптарды таңдау сұрақтары бар тапсырмалар:
1) көпше жауап таңдау сұрақтарында білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрыс жауапты таңдайды;
2) қысқаша жауапты талап ететін сұрақтарда білім алушы жауапты сөз немесе қысқа сөйлем түрінде жазады;
3) толық жауапты талап ететін сұрақтарда білім алушы жауапты ұсыныс түрінде жазады.
50. Жауап нұсқаларымен тест тапсырмалары.
51. Шығармашылық тапсырмалар, практикалық жұмыстар, бағалаудың нақты критерийлерімен зерттеу міндеттері.
52. Бөлім үшін жиынтық бағалаудың оқу тапсырмаларының саны:
– 1-4 сынып оқушылары үшін – 3 оқу тапсырмасы;
– 5-11 сынып оқушылары үшін – 5 оқу тапсырмасы.
52. БЖБ өткізу кезіндегі мұғалімнің қадамдық әрекеті
БЖБ өткізу кезіндегі мұғалім:
1) БЖБ өткізетін бөлімдерді/өтпелі тақырыптарды анықтайды.
2) таңдалған оқу материалын бөлімінің өткен тақырыптарына/оқу бағдарламасы бойынша өтетін тақырыптарға сәйкестігін тексереді.
3) білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін әзірлейді.
4) білім алушылардың оқу жетістіктерін объективті бағалау мақсатында тапсырмалардың мазмұнын тексереді.
5) білім алушылардың функционалдық дағдыларын дамытуға арналған тапсырмаларды қамтиды.
6) білім алушыларға жауап берудің нақты күнін көрсетеді.
7) Қол жетімді байланыс құралдары арқылы БЖБ тапсырмаларын жібереді (Күнделік.kz, мектеп порталының платформасында, электрондық пошта, чат, телебағдарламалар, Қазпошта және т.б. орналастыру)
8) сынып оқушыларының БЖБ тапсырмасын алғаны туралы куәландырады.
9) жауаптарды есептен шығару жағдайларының алдын алу мүмкіндігін қарастырады.
10) Қажет болған жағдайда қол жетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
11) ҚР БҒМ №125 бұйрығына сәйкес өлшенетін өлшемдерді баллмен пайдалануды сақтайды (БЖБ үшін max балл 1-4 сыныптарда 7-ден кем емес және 15-тен артық емес, 5-11(12) сыныптарда 7-ден кем емес және 20-дан артық емес).
12) оқушылар орындаған жиынтық жұмыстарды тексереді.
13) электрондық журналға/мұғалімнің уақытша журналына балл қояды.
14) білім алушыларға, ата-аналарға немесе баланың заңды өкілдеріне кез келген қолжетімді байланыс құралдары арқылы қағаз немесе электрондық форматта айдарды ұсынады.
53. ТЖБ өткізу кезіндегі мұғалімнің әрекеті
ТЖБ өткізу кезіндегі мұғалім:
1) ТЖБ тапсырмалардың техникалық спецификациясы негізінде тоқсан үшін жиынтық жұмыстың тапсырмаларын құрастырады. Орындауға 40 минуттан артық емес уақыт бөлінеді;
2) ТЖБ тапсырмалардың техникалық спецификациясы негізінде Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийін құрастырады;
3) білім алушыларға жауап берудің нақты күнін көрсетеді;
4) ТЖБ тапсырманы сынып оқушылары алғандығына көз жеткізеді
5) жауаптарды есептен шығару жағдайларының алдын алу мүмкіндігін қарастырады.
6) Қажет болған жағдайда қол жетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
7) техникалық ерекшелікке сәйкес балл қою схемасын қолданады.
8) төртінші тоқсан бойынша оқушылар орындаған жиынтық жұмыстарды тексереді.
9) электрондық журналға/мұғалімнің уақытша журналына балл қояды.
10) білім алушыларға, ата-аналарға немесе баланың заңды өкілдеріне кез келген қолжетімді байланыс құралдары арқылы қағаз немесе электрондық форматта айдарды ұсынады.
54. Білім алушылардың жиынтық жұмыстарын орындауға қойылатын талаптар
Білім алушы БЖБ және ТЖБ орындау кезінде академиялық адалдық қағидаларын және өзін-өзі бақылау принциптерін сақтайды:
1) біілм алушы өз бетінше жұмыс істеуі, бөгде адамның көмегінсіз тапсырмаларды орындауы тиіс;
2) жиынтық жұмысты орындау кезінде білім алушы қосымша оқу ресурстарын пайдаланбауы тиіс (ерекшелік бойынша бұл ресурсқа рұқсат етілген жағдайлардан басқа);
3) жиынтық жұмысты орындауға жауапты.
4) Жиынтық жұмысты орындауға бөлінген уақыт аяқталғаннан кейін білім алушы өз жұмысын қолжетімді байланыс құралдары арқылы мұғалімге жібереді.
55. Білім алушыларға жиынтық жұмыс тапсырмаларын ұсыну тәсілдері
1) Мұғалім жауап берудің нақты күнін көрсетеді және білім алушыларға жиынтық жұмыс үшін тапсырмаларды электрондық журнал жүйесі, электрондық пошта, чат, теллеграммалар және басқа байланыс құралдары арқылы жібереді.
2) Интернет болмаған жағдайда балалардың оқу тапсырмалары мен өзіндік жұмыстары санитариялық қауіпсіздік шараларын пайдалана отырып (пошта бөлімшелері арқылы, қолма-қол) үйге жеткізіледі.
3) Қажет болған жағдайда мұғалім білім алушыларға қолжетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
2-11 сыныптарда «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша бағалау ерекшеліктері
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларына сәйкес (ҚР БҒМ 25.09.2018 жылғы № 494 бұйрығымен енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды ескере отырып) жартыжылдық және оқу жылының соңында «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша «сынақ» («есептелмеген») қойылады.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 № 47 бұйрығының 15-тармағына сәйкес «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша жиынтық бағалау жүргізілмейді.
Оқу тапсырмасы өз бетінше оқу үшін беріледі, білім алушылардан міндетті кері байланыс қажет емес.

5-тарау. Қашықтан оқыту кезінде білім алушылардың оқу тапсырмаларының көлемін оңтайландыру

56. Қашықтан оқыту кезінде «үй тапсырмасы» дәстүрлі түсінігі өзгереді, себебі білім алушылардың үй жағдайында өздігінен орындауы тиіс оқу жоспарына сәйкес пән бойынша оқу тапсырмалары ғана қалады.
Қашықтан оқыту кезіндегі оқу тапсырмасы – мұғалімнің білім алушыға берген тапсырмасының бір түрі, мұндайда әртүрлі электрондық білім беру материалдарын пайдалану негізінде қандай да бір оқу іс-әрекетін орындау талабы түсініледі.
Оқу тапсырмаларының мазмұны мен көлемі сабақ мақсаттарымен немесе сабақ жүйесімен, оқу бағдарламасы тақырыптарына сәйкес жұмыс барысымен және білімді игерудің қосалқы құралдарын тарту қажеттілігімен анықталады. Қашықтан оқыту әрбір сынып үшін икемді сабақ кестесі негізінде қамтамасыз етіледі, мұндай жағдайда білім алушылар әр күн сайын қандай оқу пәндері бойынша сабақ жүргізілетінін біледі.
Оқу тапсырмалары оқу пәні бойынша сабақ кестеге сәйкес жүргізілген күні бір рет беріледі. Педагогтің оқу тапсырмасын мобильдік байланыс арқылы дауыстық хабарламамен жіберуіне рұқсат берілмейді.
Педагогтер мен білім алушылардың интернет-платформалар, стримингтік алаңдар және өзге де мессенджерлердің көмегімен білім беру процесі қатысушыларының (педагог, білім алушы, ата-ана (заңды өкіл) интернет тәртібі, кибермәдениет, кибергигиена дағдыларын қалыптастыруға, білім алушы тұлғасын тәрбиелеуге бағытталған этикалық және педагогикалық нормаларды ескере отырып дұрыс коммуникациясы қамтамасыз етіледі.
2019-2020 оқу жылының 4-тоқсанында қашықтан оқытуда еліміздің мұғалімдері тәжірибесін ескере отырып әзірленген білім беру деңгейлері бойынша, пән бойынша оқу тапсырмалары көлемінің болжалды тізімін ұсынамыз.
Ескерту: саралау және жекелендіру принциптерін жүзеге асыру үшін кейбір білім алушылар үшін бір сабаққа немесе бір бөлімге 1 шығармашылық тапсырма (жеке немесе топтық) беруге рұқсат беріледі.

Білім алушыларға арналған оқу тапсырмаларының болжалды көлемі
1-4-сыныптар

Пәндер Бір сабақта берілетін оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі

1-сынып (2-жартыжылдық)
Сауат ашу - 5-10 сөзден тұратын 1 жаттығу;
Русский язык (Я2)/ Қазақ тілі (Т2) - 3-5 сөзден тұратын 1 жаттығу;
Шет тілі - 3-5 сөзді жаттау;
Математика - есептердің 2 бағаны, 6-дан көп емес
Дүниетану - 0,5 беттен көп емес көлемде оқу, 1-2 сұраққа жауап беру
Жаратылыстану - 0,5 беттен көп емес көлемде оқу, 1-2 сұраққа жауап беру
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка
- 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты көру
Өзін-өзі тану - тақырып бойынша 1 ауызша әңгімелеу, 3-5 сөйлем
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау
2-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 15-25 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп және 1 амалды 10 өрнектің мәнін табу; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2-3 өрнектің мәнін табу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау;
- 5-10 сөзден тұратын бір жаттығу
Әдебиеттік оқу - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 10-12 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 3-5 сөз жаттау

Дүниетану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 4-5 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау
3-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 30-40 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп және 10-15 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2 өрнек (немесе 1 теңдеу),
- ауызша есептеулермен байланысты 1 жаттығу
АКТ - ойын формасындағы 1 жаттығу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау;
- 15-20 сөзден тұратын 1-3 жаттығу
Әдебиеттік оқу - 2-3 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 15-20 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 3-5 сөз жаттау

Дүниетану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 5-7 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау

4-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 50-60 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп и 10-15 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2 өрнек (немесе 1 теңдеу),
- ауызша есептеулермен байланысты 1 жаттығу
АКТ - ойын формасындағы 1 жаттығу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау, диалог құру (15-20 сөз);
- 20-25 сөзден тұратын 1-2 жаттығу
Әдебиеттік оқу - 3-3,5 бет оқу және мәтін бойынша 1-2 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 25-30 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 5-7 сөз жаттау

Дүниетану - 2-2,5 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 2-2,5 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 5-7 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау

5-9-сыныптар

Пәндер Оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі


5-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (25-35 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (10-20 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Математика - бекітуге арналған 1 сөз есеп және 4 өрнек, немесе
- аналогия бойынша 2 сөз есеп, немесе
- бекітуге арналған 1 сөз есеп және 8 есеп.
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы немесе
- 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 практикалық тапсырма (ақпаратты беру-қабылдау бойынша кестені толтыру немесе сызба сызу немесе ақпаратты беру, қабылдау процесін не ақпаратты кодтау-декодтау процесін анықтау)
Жаратылыстану - 1 параграф, 2-3 бет, және/немесе тақырып бойынша 1 бейне-ресурс көру;
- дәптерге жазу негізінде сабақ тақырыбы бойынша 1 практикалық жұмыс орындау
Қазақстан тарихы - бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы - бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Музыка - 2 музыкалық туындыны тыңдау және 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 оқу тапсырмасы (сурет немесе бұйым) және 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау

6-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (65-75 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (15-25 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Математика - бекітуге арналған 2 сөз есеп және 6 өрнек, немесе
- аналогия бойынша 3 сөз есеп, немесе
- бекітуге арналған 2 сөз есеп және 10 есеп.
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 практикалық тапсырма (кестені толтыру: есептеуіш техниканың немесе компьютер құрылғыларының даму буындары бойынша немесе компьютер құрылғыларының өзара байланысы сызбасын салу және т.б.)
Жаратылыстану - 1 параграф, 2-3 бет, және/немесе тақырып бойынша 1 бейне-ресурс көру;
- дәптерге жазу негізінде сабақ тақырыбы бойынша 1 практикалық жұмыс орындау
Қазақстан тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Музыка - 2 музыкалық туындыны тыңдау және 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 оқу тапсырмасы (сурет немесе бұйым) және 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
7-сынып

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (75-85 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (35-45 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (20-30 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 6 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- 2 практикалық тапсырма (ақпаратты өлшеу бірліктерінің бірінен екіншісіне ауыстыру/жад түрлері бойынша кесте толтыру/мұрағаттан файлдарды алып шығу/мұрағаттарды құру, компьютерді зиянды бағдарламалардан қорғау және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 бет аралығында және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
География - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Қазақстан тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
8-сынып

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (85-95 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 3-5 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 6 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе; немесе
- 2 практикалық тапсырма ( алафит қуаттылығын есептеу/ алфавит символын екілік кодпен кодтау, процессордың адрестік кеңістігін есептеу /процессорды сипаттамалары бойынша таңдау/ желінің өткізгіштік қабілетін анықтау және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 аралығында және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Қазақстан тарихы - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және соған қатысты 1 тапсырманы орындау
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
9-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (90-100 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 5-10 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (44-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 10 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе; немесе
- 2 практикалық тапсырма (ақпараттың қасиетін анықтау/бұлт технологияларын пайдаланумен құжаттармен өзара жұмыс/компьютер құнын есептеу және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 аралығында және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру, 1 құқықтық жағдайды шешу
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және соған қатысты 1 тапсырманы орындау.
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау

10-11-сыныптар

10-сынып (ҚГБ)
Пәндер Оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (100-110 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (50-60 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (45-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Шетел тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.).
10 класс (ЖМБ)

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (100-110 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (50-60 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (45-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.).
Графика және жобалау - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (кестені толтыру, хабарламаны дайындау және т.б.)
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)

11-сынып (ҚГБ)
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (110-115 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (60-70 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Шетел тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.)
11-сынып (ЖМБ)
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (110-115 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (60-70 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.)
Графика және жобалау - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (кестені толтыру, хабарламаны дайындау және т.б.)
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)

6-тарау. Қашықтан оқыту технологияларын пайдаланумен бейне сабақтар мен сабақтар
57. Жалпы талаптар:
1. Ұйымдастыру
– МЖМБС-ға және оқу бағдарламаларына сәйкес болу;
– дидактикалық қағидаларды іске асыру;
– телевизиялық, ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды тиімді пайдалану.
– сабақ құрылымы:
– сабақтың басталуы: титрлар (сынып, пән;
– оқыту мақсатын тұжырымдау;
– жаңа оқу материалын түсіндіру, сұрақ қою;
– қорытынды бөлім: қорытындылар, кері байланыс.
– кері байланыс: электрондық журналдар, интернет-платформалар; электрондық пошта арқылы; мессенджерлер – aitu-чат, Telegram және т.б. арқылы мобильді және стационарлық телефон байланысы арқылы; пошта байланысы арқылы жүзеге асырылады.
– оқу материалын өз бетінше оқуға, әрбір білім алушыны белсенді оқуға тартуға баса назар аудару;
– аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
– материалды бекітуге арналған тапсырмалардың оңтайлы көлемі;
– сараланған оқу тапсырмалары;
– оқу тапсырмаларын өз бетінше орындау үшін нұсқаулықтар, алгоритмдер, ұсынымдар әзірлеу;
– сабақты ұйымдастырудың әртүрлі әдістерін қолдану (ішінара-іздеу, эвристикалық, зерттеу, жоба жұмыстары, зерттеу, чаттарда, әлеуметтік желілерде талқылау, пошта арқылы хат алмасу);
– білім алушыларға кез келген уақытта қарау мүмкіндігі (офлайн режимі).
– білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға арналған жеке консультациялар (қажет болған жағдайда).
2. Сабақтың мазмұны
– Қазастан Республикасының Заңнамасымен таратуға тыйым салынған ақпараттар болмауы;
– «Балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 2 шiлдедегi № 169-VІ заңы талаптарына қарсы келмейді;
– оқу мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етпейтін ақпаратты қамтымайды;
– сабақ мазмұнын оңтайлы таңдау;
– мәліметтер – ғылыми сенімді, терминология - дәл, ақпарат – нақты құрылымдалған;
– теориялық материалды беру: логикалық, нақты, толық, дәйекті;
– «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
– табиғи түсірілім мен символ толтырудың ақылға қонымды арақатынасы (заставкалар, мәтін және т. б.);
– слайдтар саны – бір сабаққа 8-10.
– алынған материалдың авторы және (немесе) атауы көрсетілген.
3. Эмоциялық фон
– педагогтің дауысы сабырлы, мейірімді, дыбысты қабылдауға жеткілікті, сөйлеу анық, дикция жақсы;
– мазмұндау сенімді, еркін, жеткілікті түрде эмоционалды (қатысу әсері), мазмұндау қарқыны асығыс емес;
– психологиялық әсер ету: айтылатын мәтіннің стилі мен тілі, интонация, жеке сөйлемдерді акцептациялау, эмоционалдық жоғарылаулар, үзіліс;
– адекватты (эмоциялық тұрғыдан) музыкалық сүйемелдеу;
4. Сабақ дизайны:
– түс фоны тұрақты – түс гаммасына жақын үш түстен;
– экрандағы мәтін қысқа да нұсқа, анық, шамадан тыс жүктелмеген;
– сутаңбалардың, бөгде жазулардың, жарнамалардың болмауы;
– маңызды ақпаратты таңдау: түспен, қалың қаріппен, басқа қаріппен;
– контраст қаріптердің саны – ең аз;
– дыбыс анық (бөгде дыбыссыз), дыбыс деңгейі бойынша біркелкі;
– видеоқатар – экран ауданының 75-100%.
5. Техникалық талаптар:
Электрондық білім беру ресурстары:
А. Сурет форматы және өлшемі:
– рұқсат етілген пішімдер: JPEG, JPG, PNG, SVG, GIF;
– бір файлдың өлшемі-100 Mb артық емес.
Б. Аудио жазбалар форматы мен пішімі:
– рұқсат етілген пішімдер: MP3, WAV;
– бір файлдың өлшемі: 100 Mb артық емес
В. Бейнежазбалар форматы мен пішімі:
– рұқсат етілген пішім: MP4, MOV;
– бір файлдың өлшемі-200 Mb артық емес;
– бейнежазбаның ұзақтығы-15 минуттан аспайды
6. Педагогтің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
Психологиялық-педагогикалық дайындық:
-білім алушылардың жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
– электрондық оқыту ресурстарын әзірлеу және құру талаптарын білу;
Әдістемелік дайындық:
– электрондық білім беру материалдарын әзірлеу және пайдаланудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
– сабақтың оқу мақсаттарын стандартты емес жағдайларда жүзеге асыра білу;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
– IT-құзыреттіліктің болуы;
– электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және пайдалану дағдылары.
7. Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылар үшін оқытудың қолжетімділігі
– оқытудың жеке оқу бағдарламаларын қолдану;
– субтитрлердің, сурдоаудармалардың болуы;
– арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету;
– бейімделген сандық ресурстарды таңдау немесе әзірлеу;
– сараланған оқу тапсырмаларын қолдану.
58. Видеосабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
– ұзақтығы: 15-20 минут;
– икемді жеке кесте;
– кез келген уақытта қарау мүмкіндігі
– үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жазбаша жеке тапсырмаларды тексеру
59. Қашықтан білім беру технологияларын қолдану арқылы сабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
– ұзақтығы: 15-30 минут;
– сандық технологияларды қолдану арқылы нақты уақыт режимінде сабақтар:
– видеоконференциялар (вебинарлар, ZOOM конференциялары, Google class rooms, Microsoft Teams, Skype, стрминг);
– Интернет желісінде хабар алмасу арқылы асинхронды форматтағы сабақтар: тапсырмаларды өз бетінше орындауға акцент қою (электрондық пошта, Google диск, т. б.);
– әлеуметтік желі чатында, пошта арқылы топтық хат алмасуда білім алушылардың топтық жұмыстарын ұйымдастыру мүмкіндігі;
– педагог білім алушыларға оқулықтан өз бетінше оқу тапсырмаларын орындау үшін оқу материалын ұсынады;
– үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жазбаша жеке тапсырмаларды тексеру.











Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
орта білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша


Ата-аналардың өтініш беру үлгісі


Кімге _____________
_________________ к.
мекенжайы бойынша тұратын
кімнен___________________
Аты-жөні
Телефон ____________


ӨТІНІШ
Менің ұлымның (қызымның) __________________________________
Аты-жөні толығымен, сыныбы
кезекші сыныпта білім алуын ұйымдастыруыңызды сұраймын. Менің баламның созылмалы аурулары жоқ.
Карантин және шектеу іс-шаралары аралығында баламның мектептегі оқу жағдайларымен танысқанымды және келісетінімді хабарлаймын.
Өз баламның мектепке дейінгі және кейін үйге дейін санитариялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету міндеттерімді орындауға міндеттенемін. Баламды қажетті санитарлық-гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуді міндетіме аламын. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні___________
Қолы_____________










Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
орта білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
2- қосымша


ҚО кезіндегі бірінші тоқсандағы БЖБ және ТЖБ саны
(сыныптар және пәндер бойынша нақтылау)

1-сынып – 10 пән, 4 БЖБ, 4 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Сауат ашу 6 1 1
2 Русский язык (Я2) 2 1 1
3 Шетел тілі 2 1 1
4 Математика 4 1 1
5 Дүниетану 1 0 0
6 Жаратылыстану 1 0 0
7 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
8 Музыка 1 0 сынақ
9 Көркем еңбек 1 0 сынақ
10 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

1-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 10 пән, 4 БЖБ, 4 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Сауат ашу 6 1 1
2 Русский язык (Я2) 2 1 1
3 Шетел тілі 2 1 1
4 Математика 4 1 1
5 Дүниетану 1 0 0
6 Жаратылыстану 1 0 0
7 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
8 Музыка 1 0 сынақ
9 Көркем еңбек 1 0 сынақ
10 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

2-сынып – 11 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 4 1 1
6 Дүниетану 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
9 Музыка 1 0 сынақ
10 Көркем еңбек 1 0 сынақ
11 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

2-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 11 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 4 1 1
6 Дүниетану 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
9 Музыка 1 0 сынақ
10 Көркем еңбек 1 0 сынақ
11 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

3-сынып – 12 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 2 1 1
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

3-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 12 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 1 0 0
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

4-сынып – 12 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 2 1 1
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

4-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 12 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 1 0 0
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

5-сынып – 13 пән, 7 БЖБ, 7 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 2 1 1
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

5-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 13 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 4 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

6-сынып – 13 пән, 7 БЖБ, 7 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 2 1 1
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

6-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 13 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 4 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

7-сынып – 16 пән, 10 БЖБ, 10 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 1 0 0
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

7-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 16 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

8-сынып – 16 пән, 11 БЖБ, 11 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 3 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 2 1 1
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

8-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 16 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

9-сынып – 17 пән, 11 БЖБ, 11 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 3 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 2 1 1
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Құқық негіздері 1 0 0
15 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
16 Көркем еңбек 1 0 сынақ
17 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

9-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 17 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Құқық негіздері 1 0 0
15 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
16 Көркем еңбек 1 0 сынақ
17 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

10-сынып ЖМБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 4 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 4 1 1
13 Химия 4 1 1
14 Биология 4 1 1
15 География 4 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

10-сынып ЖМБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 12 БЖБ, 12 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 2 1 1
8. Қазақстан тарихы 1 0 0
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 3 1 1
13 Химия 3 1 1
14 Биология 3 1 1
15 География 3 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

10-сынып ҚГБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 3 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

10-сынып ҚГБ (оқу жүктемесін қысқартумен) –
19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 2 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

11-сынып ЖМБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 4 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 4 1 1
13 Химия 4 1 1
14 Биология 4 1 1
15 География 4 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

11-сынып ЖМБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 12 БЖБ, 12 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 2 1 1
8. Қазақстан тарихы 1 0 0
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 3 1 1
13 Химия 3 1 1
14 Биология 3 1 1
15 География 3 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

11-сынып ҚГБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 3 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

11-сынып ҚГБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 2 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ





















Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 3-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы коронавирустық инфекцияның таралуына жол бермеуге байланысты шектеу шаралары кезеңінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында (бұдан әрі – ТжКБ) оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар 2020-2021 оқу жылында білім беру процесін тиімді ұйымдастыру және ТжКБ ұйымдарының академиялық саясатын іске асыру мақсатында білім беру ұйымдарына көмек ретінде әзірленді. Әдістемелік ұсынымдарды меншік нысанына қарамастан барлық ТжКБ ұйымдары пайдаланады.
2. ТжКБ ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру нысандары санитариялық - эпидемиологиялық жағдай жағдайларына байланысты айқындалады:
1) күшейтілген карантиндік режим кезінде - қашықтық форматта (қашықтықтан білім беру технологияларын (бұдан әрі – ҚБТ) пайдалана отырып);
2) сырқаттанушылықтың тұрақты қысқаруы кезінде санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, аралас форматта жүзеге асырылады;
3) санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған кезде - санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, штаттық режимде;
4) санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде.
3. Ауылдық елді мекендер мен шағын қалаларда орналасқан колледждердің (жергілікті атқарушы органдардың айқындауы және тиісті аумақтардың бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлерінің келісімі бойынша), сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитеті жанындағы колледждердің және «Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Кадет корпусы» республикалық мемлекеттік мекемесінің (топта 15 білім алушыға дейін) санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимде жұмыс істеуіне жол беріледі.
4. Жаңа оқу жылы COVID-19 белсенділігі жағдайында келесі бағыттар бойынша ұйымдастырушылық шараларды жүзеге асыруды қажет етеді:
1) оқу корпустары мен жатақханаларда санитарлық-эпидемиологиялық режимді (бұдан әрі – СЭР) қамтамасыз ету;
2) барлық қызметкерлер мен білім алушыларды СЭР қамтамасыз ету регламентімен таныстыру;
3) карантиндік жағдайларды ескере отырып, білім беру қызметін ұйымдастыру;
4) АКТ пайдалану арқылы жұмыс істеу дағдыларын меңгеру үшін педагогтардын біліктілігін арттыру;
5) әртүрлі білім беру платформаларында жеке білім беру контентін (онлайн курстар) әзірлеу;
6) сапаны қамтамасыз ету саясаты контексінде оқыту сапасының мониторингі;
7) аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізу кезінде тұлғаны сәйкестендіру жүйесімен қамтамасыз ету.
Осы ұсынымдардың мақсаты – карантин жағдайында қашықтықтан немесе аралас оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыруда әдістемелік көмек көрсету.
5. Осы ұсыныстар келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
1) қашықтықтан оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыру және оның сапасын қамтамасыз ету;
2) оқу корпустарында, жатақханаларда және ТжКБ ұйымдарының аумағында санитариялық-эпидемиологиялық режимді қамтамасыз ету;
3) технологияларды/оқыту әдістерін қолдану бойынша ұсыныстар беру;
4) кәсіптік практиканың барлық түрлерін және теориялық оқытуды ықпалдастыру;
5) интернет платформаларында өз курстарын әзірлеу;
6) аралық және қорытынды аттестаттауды қашықтық форматта өткізу кезінде тұлғаны сәйкестендіру жүйесімен қамтамасыз ету.

2-Тарау. Оқу процесін қашықтықтан ұйымдастыру тәртібі

6. Барлық мамандықтар бойынша барлық теориялық сабақтар қашықтықтан өткізіледі. Зертханалық және практикалық сабақтар, өндірістік оқыту және кәсіптік практика - штаттық форматта, бұл ретте бұл сабақтар неғұрлым кеш мерзімдерге ауыстырылады. Қажет болған жағдайда, өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және аралық курстардың практикалық сабақтары оқу кезеңінің басқа мерзімдеріне ауыстырылады.
7. Білім алушыларға кәсіби құзыреттерді игеруге мүмкіндік беретін виртуалды зертханаларды, симуляторларды, тренажерлерді пайдалануға жол беріледі. Бұл жағдайда өндірістік оқыту, кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және практикалық сабақтар қашықтықтан өткізіледі.
8. Негізінен оқу процесі ҚБТ-ны пайдалана отырып, қашықтықтан ұйымдастырылатын болады. Колледждерде педагогикалық, экономикалық, әлеуметтік-гуманитарлық және ақпараттық технологиялар саласындағы мамандықтар бойынша 100% қашықтықтан оқыту жүргізіледі.
Техникалық, технологиялық, аграрлық бағыттар бойынша, медицина және өнер мамандықтары бойынша теориялық сабақтар қашықтықтан өткізіледі. Штаттық форматтағы жұмысты талап ететін сабақтар неғұрлым кеш мерзімге ауыстырылады.
9. ҚБТ-ны пайдалана отырып оқу процесі белгіленген оқу жүктемесіне, жұмыс оқу жоспарларына, оқу бағдарламаларына, оқу процесінің кестесіне және сабақ кестесіне сәйкес ұйымдастырылады. Қажет болған жағдайда, оқу процесінің кестесіне, оқу бағдарламаларының мазмұнына оқытудың икемді ұйымдастыру нысанын құру қажеттілігінен туындаған түзетулер енгізіледі.
10. ТжКБ ұйымдарында ҚБТ-ны пайдалана отырып оқу процесін ұйымдастыру үшін:
1) білім алушылар үшін оқу-әдістемелік және ұйымдастыру-әкімшілік ақпаратты қамтитын беттері бар білім беру Интернет-платформа және/немесе ақпараттық жүйе;
2) Интернет желісіне қосылуды қамтамасыз ететін коммуникациялық байланыс арналары;
3) цифрлық білім беру ресурстары;
4) оқытуды, оқу контентін немесе сервисті басқарудың желілік жүйелері;
5) тестілеу кешендері;
6) даярлықтан өткен педагогтер болуы қажет.
11. ҚБТ-ны пайдалана отырып, білім беру бағдарламаларын іске асыру кезінде білім беру ұйымы дербес:
1) ақпараттық-білім беру ортасының жұмыс істеуі үшін жағдай жасайды;
2) білім алушыларға оқу-әдістемелік, оның ішінде ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды пайдалана отырып қашықтықтан көрсетілетін жеке консультациялар нысанында көмек көрсету тәртібін айқындайды;
3) педагогтың білім алушымен тікелей өзара іс-қимылы арқылы өткізілетін сабақтар көлемінің және ҚБТ-ны қолдана отырып өткізілетін сабақтар көлемінің арақатынасын айқындайды;
4) білім беру процесінің барлық қатысушыларының барлық оқу, анықтамалық және әдістемелік материалдар, тестілеу жүйесі бар ақпараттық жүйеге, әртүрлі электрондық ресурстар мен көздерге қол жеткізуін қамтамасыз етеді;
5) білім беру процесіне қатысушылардың іс-әрекеттеріне байланысты емес жағдайлар туындаған кезде басқару шешімдерін қабылдайды.
12. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының (ТжКБМЖМБС) талаптарына сәйкес білім сапасын қамтамасыз ететін оқытудың кез келген технологияларын қолдануға құқығы бар.
Қолайлы қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру үшін ТжКБ ұйымы оқу орны іске асыратын оқу бағдарламаларының функционалы мен контенті бойынша неғұрлым ыңғайлы интернет-платформаны таңдауды дербес жүзеге асырады.
13. ТжКБ ұйымы білім беру процесіне қатысушыларды оқыту технологияларымен және жүйесімен таныстырады.
14. Консультациялар жеке және топтық сабақтар түрінде жүзеге асырылады. Педагог пен білім алушының өзара әрекеті әртүрлі байланыс түрлерін қолдану арқылы жүзеге асырылады.
15. Теориялық сабақтар әр түрлі байланыс түрлерінің көмегімен, соның ішінде бейне ағындарды қолдана отырып қашықтықтан өткізіледі.
ҚБТ-ны қолдана отырып оқыту онлайн немесе офлайн режиміндегі қашықтықтан оқыту сабақтарының және білім алушылардың өзіндік жұмыстарының үйлесіміне негізделеді. Білім алушылар үшін онлайн-сабақтың үздіксіз ұзақтығы 35 минуттан аспайды.
16. Кәсіптік практикадан, өндірістік оқытудан өту оқу семестрінің неғұрлым кеш мерзімдеріне ауыстырылады.
17. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарды оқыту кезінде қашықтықтан білім беру технологиялары ақпаратты қабылдау-беру мүмкіндігін көздеуі тиіс.
18. Сабақ кестесі көлемі, мазмұны бойынша оқу жоспарына сәйкес болуы, білім алушылардың оқу кезеңі ішінде оқу сабақтарының барлық түрлерімен біркелкі жүктелуін қамтамасыз етуі тиіс (оқу кезеңінің соңына дейін тиісті оқу пәні/модулі бойынша және апта сайынғы оқу жүктемесінің көлеміне қойылатын талаптарды ескере отырып барлық оқу сабақтары өткізілуі тиіс).
19. Педагогтарға оқытушылық қызметке баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады. Барлық іс-шаралар, жедел кеңестер қашықтықтан өткізіледі.
20. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде адамдар көп жиналатын іс-шаралардың барлық түрлерін, оның ішінде мәдени, тәрбиелік, бұқаралық спорттық іс-шараларды өткізуге тыйым салынады.
21. Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, оқу процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету 1-қосымшада келтірілген оқу-әдістемелік кешендерді қалыптастыру тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.
22. Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру 2-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
23. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізу 3-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
24. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесі 4-қосымшада келтірілген талаптарға сәйкес ұйымдастырылады.
25. ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне қатысушылар қызметін 5-қосымшада келтірілген функцияларға сәйкес жүзеге асырады.
26. ТжКБ ұйымдарының жатақханаларында шалғайдағы елді мекендерде тұратын және қашықтықтан оқыту мүмкіндігі жоқ (әлсіз интернет, дербес компьютердің болмауы және басқа) студенттер үшін жағдайлар жасалады.
27. Студенттердің жатақханада тұруы санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, 6-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
28. Санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимде ауылдық елді мекендерде және шағын қалаларда орналасқан колледждердің, сондай-ақ Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі Комитетінің жанындағы колледждердің және «Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Кадет корпусы» республикалық мемлекеттік мекемесінің (топта 15 білім алушыға дейін) жұмыс істеуіне жол беріледі. Бұл ретте:
1) бір мезгілдік байланысты және студенттердің шоғырлануын болдырмау үшін басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) физикалық байланыстарды қысқарту үшін сабақтың ұзақтығын қысқарту арқылы ауысымды ұлғайту;
3) барлық санитариялық нормаларды сақтай отырып, топтарда немесе кіші топтарда (күн шегінде немесе апта күндері бойынша) оқыту;
4) кабинеттік жүйені алып тастау;
5) әр түрлі топтар үшін әр түрлі уақытта сабақтар арасындағы үзілістерді ұйымдастыру;
6) кабинеттерді және барлық үй-жайларды желдету, кварцтау;
7) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
8) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
9) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
10) дәліздердегі, рекреациялардағы, холлдардағы және басқа да үй-жайлардағы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда, оқшаулау, карантин жариялау және барлық топты қашықтықтан оқытуға көшу, топтардың білім алушыларының жағдайын бақылау, кейіннен топты штаттық режимге қайтару үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі, медициналық мекемемен (емхана, стационар) кезектен тыс қызмет көрсетуге және қажет болған жағдайда көмек көрсетуге шарттың болуы қажет.
29. ТжКБ ұйымдарының білім алушыларына мемлекеттік стипендия «Білім беру ұйымдарында білім алушыларға мемлекеттік стипендияларды тағайындау, төлеу қағидаларын және олардың мөлшерлерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 7 ақпандағы № 116 қаулысына сәйкес ай сайын төленеді.
30. Асхана (буфеттер) жұмысы тоқтатылады. Тамақтанудың орнына өтемақы «Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысына сәйкес төленеді.
31. ТжКБ ұйымдарының педагогтері мен өзге де қызметкерлерінің жұмыс тәртібі және ақы төлеу шарттары еңбек заңнамасына сәйкес еңбек, ұжымдық шарттарда айқындалады.
ТжКБ ұйымдарының педагогтері мен өзге де қызметкерлері кәсіптік қызметін тікелей білім беру ұйымдарында және (немесе) қашықтықтан оқыту форматында еркін нысандағы өтініш бойынша жүзеге асырады.
Бұл ретте жұмыс беруші еңбек заңнамасына сәйкес тиісті актіні қабылдай отырып, келесі қызметкерлер тобын:
білім беру ұйымдарының тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлерді (әкімшілік-қосалқы, техникалық персонал);
қашықтықтан білім беру технологиялары негізінде білім беру процесін және сабақтарға қатысу мониторингін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкерлерді (оның ішінде оқу-тәрбие процесін тікелей жүзеге асыратын барлық пәндер педагогтері, кеңес беру және басқа да психологиялық көмек көрсететін психологтар, әлеуметтік педагогтер, онлайн-кітапханалар жұмысын және қашықтан басқа да жұмыстарды жүзеге асыратын кітапханашылар, жеке онлайн-консультацияларды жүзеге асыратын дефектологтар, сурдоаудармашылар, зертханалық және практикалық жұмыстарды қашықтықтан тексеруді жүзеге асыратын зертханашылар және басқалар) дербес анықтауға құқылы.

3 - Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, оқу процесін аралас форматта ұйымдастыру

32. Сырқаттанушылық деңгейі тұрақты қысқарған жағдайда, колледждің біртіндеп аралас форматқа көшуі жүзеге асырылады.
33. Оқу сабақтары қашықтықтан және штаттық режимде ұйымдастырылады. Штаттық режимде оқыту барлық санитариялық нормаларды сақтай отырып (күн шегінде немесе аптаның күндері бойынша) топтарда (немесе кіші топтарда) жүзеге асырылады.
34. Бірінші болып бітіруші топ студенттері дәстүрлі режимге көшеді. Аралық курс білім алушылары қашықтықтан оқытуды жалғастырады.
35. Өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтар дистанцияны сақтай отырып, толық немесе ішінара шағын топтарда кәсіпорындар базасында немесе ТжКБ ұйымдарында (мамандықтардың ерекшелігіне байланысты) жүргізіледі.
Қажет болған жағдайда, өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және практикалық сабақтары басқа мерзімдерге ауыстырылады.
36. Аралас форматта оқытуды ұйымдастыру кезінде:
1) екі кестені жасау: басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, аудиториялық сабақтар бойынша жеке кесте құру;
2) оқытудың қатаң бекітілген кабинетте өтуін ұйымдастыра отырып, әрбір топқа оқу кабинеттерін бекіту;
3) аудиторияларда кемінде екі метр қашықтықты сақтауды ескере отырып сабақтар өткізу, санитарлық және эпидемиологиялық режимді күшейте отырып, кабинеттік жүйені жою арқылы өткізу;
4) әр топ үшін жеке сабақтар арасындағы үзілістерді ұйымдастыру;
5) кітапханалардағы оқу залдарының жабылу;
6) санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтау туралы студенттерге, педагогтарға, өндірістік оқыту шеберлеріне, басқа қызметкерлерге, ата-аналарға (заңды өкілдерге) нұсқаулық жүргізу. Күн сайын температураны өлшеу, ауру симптомдарын анықтау, оқшаулау, аурулар анықталған, карантин жарияланған және барлық оқу тобын қашықтықтан оқытуға көшу, білім алушылардың денсаулық жағдайын бақылау, оқу тобын штаттық режимге қайтару үшін медициналық кабинеттер мен изоляторлардың жұмыс істеуі;
7) медицина қызметкерінің күн сайын келіп-кетуін мониторингілеу және студенттер мен басқа қызметкерлердің денсаулық жағдайын бақылау қажет.
Аудиториялық сабақтарды өткізуге, олардың келісімімен, 65 жастан асқан адамдар және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған адамдар жіберілмейді.
37.Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, оқу процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету 1-қосымшада келтірілген оқу-әдістемелік кешендерді қалыптастыру тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.
38. Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру 2-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
39. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізу 3-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
40. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесі 4-қосымшада келтірілген талаптарға сәйкес ұйымдастырылады.
41. ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне қатысушылар қызметін 5-қосымшада келтірілген функцияларға сәйкес жүзеге асырады.
42. Студенттердің, санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, жатақханада тұруы 6 - қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
43. Асханалардың (буфеттердің) жұмысы тоқтатылады. Жатақханаларда тұратын студенттердің тамақтануын ұйымдастыру үшін асханалардың (буфеттердің) жұмысы тек тамақты өзімен алып кету жағдайында рұқсат етіледі. Бұл ретте қоғамдық тамақтандыру объектісі қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге және Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің және аумақтардың қаулыларына сәйкес барлық талаптарды сақтайды.
44. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде іс-шаралардың барлық түрлерін, оның ішінде мәдени, тәрбиелік, бұқаралық спорттық іс-шараларды өткізу санитариялық талаптарды қатаң сақтай отырып, шағын топтарда және (немесе) қашықтықтан жүргізіледі.

4- Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, оқу процесін штаттық режимде ұйымдастыру

45. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған жағдайда, бірінші және аралық курстардың білім алушылары санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, штаттық режимге көшеді.
Колледж жұмысын біртіндеп қалпына келтіру жүзеге асырылады.
Оқытудың штаттық режимін ұйымдастыру кезінде тәуекел тобына жататын, мынадай айғақтары:
1) 65 жастан асқан;
2) қатарлас ҚЖА бар (артериялық гипертония, СЖЖ және басқалар);
3) жоғарғы тыныс алу жүйесінің қатарлас созылмалы аурулары (ӨСОА, БА, өкпедегі фиброзды өзгерістер);
4) эндокринопатиялар (қант диабеті, метаболикалық синдром, семіздік және басқалар);
5) иммун тапшылығы жағдайлары (онкологиялық, гематологиялық, иммуносупрессивті терапиядағы науқастар және т. б.);
6) жүкті әйелдер;
7) басқа да ауыр созылмалы аурулары бар педагогтердің жұмысы шектеледі.
Аталған айғақтары бар оқытушыларды қашықтықтан жұмыс істеуге көшіру ұсынылады.

5- Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде оқу процесін ұйымдастыру

46. Қолайлы санитарлық-эпидемиологиялық жағдай кезінде ТжКБ ұйымы толық штаттық режимде жұмыс істей бастайды.
47. Сабақ кестесі, ауысым тәртібі, өзгерістер қалпына келтіріледі. Студенттік жатақханалардың жұмысы жандандырылады.
48. Асханада тамақтану белгіленген тәртіппен ұйымдастырылады.





























Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша

Оқу-әдістемелік кешендер мен цифрлық білім беру ресурстарын қалыптастыру тәртібі

Білім алушыларды оқу-әдістемелік материалдармен қамтамасыз ету үшін оқу жұмыс бағдарламаларына сәйкес пәндер (модульдер) бойынша оқу-әдістемелік кешендер (ОӘК) мен цифрлық білім беру ресурстары болуы қажет.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары білім алушылардың қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне байланысты желілік және кейстік нұсқаларда да қолданылады.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары жұмыс оқу жоспары мен бағдарламасын, электрондық оқулықты, тест материалдарын, материалды меңгеру сапасын бақылауға арналған материалдарды, пәнді (модульді) оқып-үйрену бойынша білім алушыға арналған әдістемелік ұсынымдарды, үлгерімді ағымдағы бақылауды ұйымдастыруды, білім алушыға өзіндік жұмысты ұйымдастыру бойынша ұсынымдарды (жұмыстың көлемі мен дәйектілігі егжей-тегжейлі сипатталады), оқу (дидактикалық) құралдарын және басқаларды қамтиды. Сонымен қатар, қажет болған жағдайда, оқу-әдістемелік кешен анықтамалық материалдармен, әдебиеттермен, электрондық ресурстарға сілтемелермен толықтырылуы мүмкін.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары мазмұнына қойылатын талаптар:
1) ақпараттың өзектілігі мен толықтығы, оны ұсынудың ықшамдылығы. ОӘК материалдары мүмкіндігінше ақпараттық және түсінікті болуы керек, үнемі толықтырылуы мүмкін;
2) кешенділік сипатта болуы: ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары студенттің оқу қызметінің түрлері мен нысандарына әдістемелік қамтамасыз етуді қамтуы тиіс;
3) оқу материалы құрылымының нақтылығы: ақпарат тұтас және аяқталған толық мағыналы болуы тиіс;
4) оқу материалының көрнекілігі мен түсініктілігі: кестелерді, схемаларды, суреттерді, диаграммаларды, мультимедиалық объектілерді (оқыту роликтері, бейне, дыбыс, анимация және басқалар), сондай-ақ түрлі көмекші материалдарды (глоссарий, әдебиеттер тізімі, тесттер, анықтамалықтар, әдістемелік нұсқаулар) пайдаланған жөн.
Материалдарға электрондық мәтіндік форматта жасалатын ілеспе жазба қоса беріледі. Ілеспе жазбада автор курс бойынша кез-келген түсініктеме және оны рәсімдеуге ұсыныстар жаза алады.
Мәтін мәтіндік редакторда келесі форматта жасалады: Times New Roman шрифті, өлшемі 12.
Егер мәтін сканерленген болса, онда ол дұрыс тану үшін мұқият тексерілуі керек. Орфография мен тыныс белгілері тексеріледі.
Мәтіннің бөліктері мағынасы бойынша нақты (курсивпен, қалың) белгіленуі керек. Құжаттың мәтінін толықтыратын материалды қосымшаларда орналастыруға жол беріледі. Қосымшалар құжаттың жалғасы ретінде оның келесі парақтарында рәсімделеді немесе дербес құжат түрінде шығарылады.
Мазмұнның барлық фрагменттерінің атаулары мазмұн кестесіндегі бөлімдердің тақырыптарына нақты сәйкес келуі керек.
Иллюстрациялар саны ұсынылған мәтінді түсіндіру үшін жеткілікті болуы керек. Суреттер мәтін бойынша орналасуы немесе қосымшада берілуі мүмкін.
ОӘК, сандық білім беру ресурстары, мазмұнында өзге авторлардың, оның ішінде Интернет-ресурстар арқылы алынған жұмыстарды пайдаланған кезде материалдарды (иллюстрациялар, сызбалар, аудио - және бейнефайлдар және басқалар) алу көздерін көрсету қажет.
Оқу-әдістемелік материалдар «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамының ресми сайтында шоғырланған. Сайтта ТжКБ мамандықтары бойынша ҚБТ қолдану бойынша бейне оқулықтардың, электрондық оқулықтардың және қосымша материалдардың бірыңғай каталогы орналастырылған.






















Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
2- қосымша

Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру тәртібі

ҚБТ қолданатын сабақтар келесі схема бойынша өткізіледі: онлайн-сабақ өткізу + тақырып бойынша оқу-әдістемелік материалдармен өз бетінше жұмыс істеу және білім алушылардың үлгеріміне офлайн режимде ағымдағы бақылау жүргізу.
Онлайн-сабақ өткізу
Онлайн сабақтарды өткізу кезінде оқытушы оқытудың түрлі құралдарын қолдана алады: презентациялар, видеосабақтар, интерактивті плакаттар, веб-сайттар және басқалар.
Онлайн-сабақтар бекітілген сабақ кестесі бойынша онлайн ресурстың көмегімен өткізіледі (мысалы, ZOOM, Скайп және басқалар).
Онлайн-сабақты өткізу тәртібі:
1 қадам. Онлайн сабақ жоспарын құру.
2 қадам. Онлайн сабақтарды техникалық ұйымдастыру.
3 қадам. Бейнематериалды дайындау.
Бейнематериалда келесі құрылымдық компоненттер болуы керек:
1) кіріспе бөлім - сәлемдесу, тақырыпты хабарлау, сабақтың мақсаты мен міндеттері; пән/ модуль ішінде оқытылатын тақырыптың орнын анықтау, сабақ схемасының қысқаша сипаттамасы, білім алушыларға бейнематериалды қарау бойынша ұсыныстар;
3) мазмұндық бөлік - қажетті оқу материалын пайдалана отырып және оқыту әдістерін, құралдары мен технологияларын таңдай отырып, сабақ жоспарына сәйкес оқу материалы дәйекті және жүйелі түрде баяндалады;
3) қорытынды бөлім - білім алушыларға бейне сабақты көргеннен кейінгі қорытындылар, ұсынымдар, тақырыпты қосымша зерделеу үшін ұсынылатын әдебиет және Интернет көздері, қорытындылау.
Бейнематериалдың ұзақтығы он минуттан аспауы тиіс.
Бейнематериал суреттерді, бейнефрагменттерді және басқаларды көрсетумен сүйемелденеді.
4 қадам. Онлайн сабақ өткізу.
Онлайн сабақтың негізгі мазмұны: кіріспе (сәлемдесу, желі сапасын және қосылған студенттерді тексеру, сабақты өткізу ережелерін жариялау); оқу материалын таныстыру; сұрақ-жауап.
Оқытушының сыртқы келбеті ресми, ұстамдылық, дәлдікпен ерекшеленетін және жалпы қабылданған әдептілік нормаларына қайшы келмейтін іскерлік стильге сәйкес келуі керек.
Оқытушының сөзі сауатты, түсінікті және білім алушылар үшін қолжетімді болуы тиіс; айтылуы түсінікті және анық болуы тиіс. Мұғалім студенттермен тікелей қарым-қатынас жасау әсерін тудыра отырып, материалды сенімді, еркін және жеткілікті эмоционалды түрде баяндауы тиіс.
5 қадам. Зерделенген материалды бекіту.
Барлық материалдар интернет платформасында орналастырылады және әр тақырыпқа тіркеледі, кез-келген уақытта жүктеуге және көруге болады.
ҚБТ-ны пайдалана отырып игеру мүмкін емес сабақтарды ҚБТ-ны пайдалана отырып игеруге болатын оқу материалы бөлігінің орнына келесі академиялық кезеңге (бітіруші топтарды қоспағанда) ауыстыруға болады.
Кесте. Пән/модуль бойынша қашықтықтан оқыту курсының мазмұнын анықтау мысалы
Мамандық: «Музыка теориясы». Біліктілігі: ...
Бағдарлама бойынша не өтті:


пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Оқу бағдарламасынан не қалды:

пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Қалған бағдарламадан ҚОТ арқылы не игеруге болады:
пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Нені ҚБТ бойынша игеру мүмкін емес және ауыстыру қажет:
пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Осы жылы ҚБТ бойынша келесі курс бағдарламасынан нені игеруге болады:

пәндер/модульдер, тақырыптар
Жалпы сағат саны
1 курс ... ... ... ... ...
КМ 01 Сольфеджио
104 сағат Сольфеджио
Лады первой гептатоники
Гемиольные лады с одной увеличенной секундой, с двумя.
Лады второй гептатоники. 44 сағ

-

Сольфеджио
Лады первой гептатоники
Гемиольные лады с одной увеличенной секундой, с двумя.
Лады второй гептатоники. 44 сағ

2 курс ... ... ... 2 семестрдің 3 курс бағдарламасынан әлемдік музыка әдебиеті. Өмірбаян: Шуман, Шопен, Берлиоз, Лист.
Шығармалар: «Карнавал», «Любовь поэта», Фортепианное творчество Шопена, «Фантастическая симфония», «Годы странствий», «Прелюды».
44 сағ
3 курс
4 курс



Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
3- қосымша


Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды,
аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізу
тәртібі
ТжКБ ұйымдары білім алушыларының үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына 2-қосымшаға «Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгі қағидалары», «Қашықтықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады.
Медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларды қорытынды аттестаттау Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2019 жылғы 23 сәуірдегі № ҚР ДСМ-46 бұйрығымен бекітілген медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылардың білімі мен дағдыларын бағалау қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.
Білім беру ұйымдары білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылауды жүзеге асыру және аралық аттестаттауды өткізу нысандарын, тәртібін және кезеңділігін таңдауда дербес болады.
Білім алушылардың үлгерімін ағымдық бақылау және аралық аттестаттау оқу жұмысының әртүрлі нұсқасында (тесттер, практикалық тапсырмалар, шығармашылық тапсырмалар және басқалар) ұсынылуы мүмкін.
Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып, білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды жүргізу:
1) білім алушы мен оқытушының телекоммуникациялық құралдарды пайдалана отырып, онлайн режимінде тікелей қарым-қатынасы;
2) автоматтандырылған тестілеу жүйелері;
3) жеке тапсырмаларды тексеру (білім алушылардың электрондық поштасына тапсырмалар беру, мессенджерлер) арқылы жүзеге асырылады.
Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау жүргізу нысанын оқытушы оқу материалының мақсатын, мазмұнын ескере отырып айқындайды.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, аралық аттестаттауды өткізу кезінде мынадай нысандар:
1) тапсырманы орындау уақытын шектеу мүмкіндігімен автоматтандырылған тестілеу жүйесін пайдалана отырып тестілеу;
2) жеке жобаны орындау (онлайн, офлайн);
3) практикалық, шығармашылық тапсырманы орындау (онлайн, офлайн);
4) онлайн-режимде емтихан тапсыру (ауызша немесе жазбаша түрде) қолданылады.
Тест тапсырмалары, емтихан сұрақтары, практикалық және шығармашылық тапсырмалар педагогтармен алдын-ала әзірленеді және жалпы қол жеткізу үшін ақпараттық платформаға орналастырылады.
Аралық аттестаттауға тест тапсырмаларын әзірлеуге пәнді (модульді) жүргізетін педагог жауапты болып табылады.
Уақытты шектеу мүмкіндігімен автоматтандырылған тестілеу жүйелерін қолдана отырып тестілеу кезінде, білім алушы алдын-ала белгіленген уақытта онлайн-тест орналастырылған курстың бақылау бетіне кіреді. Білім алушы сұрақтарға желіден шықпай және нақты уақыт режимінде жауап береді.
Қорытынды аттестаттау қорытынды аттестаттауды өткізудің алдын ала құрылған кестесі бойынша өткізіледі.
ТжКБ ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау, оның ішінде ҚБТ-ны қолдана отырып, оқу процесінің кестесінде және ТжКБМЖМБС-да айқындалған нысандағы оқу жұмыс жоспарларында көзделген мерзімде жүргізіледі.
Медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларды қорытынды аттестаттау медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылардың білімі мен дағдыларын бағалау бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган аккредиттеген ұйымдармен келісілген мерзімде жүргізіледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттау нақты уақыт режимінде (онлайн) өткізіледі.
Қорытынды аттестаттауға академиялық берешегі жоқ және білім беру бағдарламаларын толық көлемде меңгерген білім алушылар жіберіледі.
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдар үшін қорытынды аттестаттау олардың денсаулық жағдайына теріс факторлардың әсерін болдырмайтын жағдайда және білім алушылардың физиологиялық ерекшеліктері мен денсаулық жағдайына сәйкес жағдайларда өткізіледі.
Есту қабілеті бұзылған білім алушыларға қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру кезінде сурдоаудармашы тартылады.
ҚБТ-ны қолдана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде, білім алушының жеке басын міндетті түрде сәйкестендіруді және кешенді емтихандарды өткізу тәртібінің сақталуын бақылауды жүзеге асыра отырып, компьютерлік тестілеу нысанында кешенді емтихандарды өткізуге болады.
Оқу процесінің кестесіне сәйкес ТжКБ ұйымының Интернет-ресурсында онлайн-консультациялар, дипломдық жобаны (жұмысты) алдын ала қорғау және қорғау кестесі, онлайн-емтихан өткізу/дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау рәсімі, білім алушыларды дипломдық жобаны (жұмысты) қорғауға жіберу туралы бұйрық және дипломдық жобалардың (жұмыстардың) бекітілген тақырыптары орналастырылады.
Қорытынды аттестаттау басталғанға дейін қорытынды аттестаттауды өткізу тәртібі, жұмысты рәсімдеу ережелері, жұмысты орындау ұзақтығы, қорытынды аттестаттау нәтижелерімен келіспеу туралы апелляция беру тәртібі туралы нұсқаулық өткізіледі.
Білім беру ұйымы білім алушыларды қорытынды аттестаттауды өткізу тәртібімен таныстыруды кемінде 20 жұмыс күні бұрын жүзеге асырады.
Білім алушыларды қорытынды аттестаттауға жіберу білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен рәсімделеді.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде білім беру ұйымы:
1) тәсілін дербес таңдай отырып, білім алушылардың жеке басын сәйкестендіруді (немесе білім алушыны верификациялауға, білім алушының мінез-құлқын мен экранды бақылауға мүмкіндік беретін онлайн прокторинг технологияларын қолдануды);
2) белгіленген талаптардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етеді.
Білім алушылардың жеке басын сәйкестендіру білім алушының бейне камера алдында ашық түрде ұсынылған жеке басын куәландыратын құжаттың деректерімен визуалды салыстыру арқылы жүзеге асырылады. Білім алушылар байланыс жабдықтары мен арналарына қойылатын техникалық талаптар туралы алдын ала хабардар болуы тиіс. Білім беру ұйымы білім алушылардың техникалық мүмкіндігіне байланысты алдын ала тексеру арқылы көз жеткізуі қажет.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды аттестаттауды өткізу үшін білім беру ұйымдарында:
1) білім алушыларды үздіксіз бейне және аудиобақылауды, бейнежазбаны;
2) дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау кезінде білім алушылардың таныстыру материалдарын көрсету мүмкіндігін қамтамасыз ететін қажетті жабдықтар жиынтығы бар үй-жайлар жарақтандырылады.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауға қатысатын білім алушыларда рәсімнің тұтастығын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыздандырылуы болуы тиіс.
Білім беру ұйымдары тарапынан қорытынды аттестаттаудың бағдарламалық құралдарын және техникалық қолдауын ұсынуға жауапты техникалық хатшы болып табылады, ол қорытынды аттестаттауды өткізу басталғанға дейін бір тәуліктен кешіктірмей техникалық жағдайларға тексеру жүргізеді.
Қорытынды аттестаттау басталғанға дейін екі апта бұрын білім алушылар қорғауға жіберілген дипломдық жобаларды (жұмыстарды) рецензиялармен және презентациялық материалдармен ұсынуы тиіс.
Дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау уақыты бекітілген кестемен анықталады және дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау басталғанға дейін кемінде үш жұмыс күні бұрын білім алушылардың назарына жеткізіледі.
Дипломдық жобаны (жұмысты), оның ішінде ҚБТ-ны қолдана отырып қорғау презентацияны көрсету түрінде өтеді.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау процесі үзілген жағдайда, білім алушы техникалық хатшыға оны жалғастыру туралы өтінішпен дереу жүгінеді.
Ауызша қорытынды емтиханның ұзақтығы бір білім алушыға 15 (он бес) минуттан аспауы тиіс.
Билеттерді беру «кездейсоқ сандар генераторы» бағдарламасында жүзеге асырылуы мүмкін.
Компьютерлік тестілеу ақпараттық жүйелерге енгізілген құралдардың көмегімен немесе жеке құралдардың көмегімен жүзеге асырылуы мүмкін. Тестілеу процесі автоматтандырылуы тиіс. Тестілеу нәтижелерін автоматтандырылған өңдеу және сақтау қамтамасыз етілуі қажет.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды емтиханды өткізу кезінде, жұмыстар белгіленген уақыттан ертерек орындалған жағдайда, Комиссия төрағасының рұқсаты бойынша бейнеконференцбайланыс сеансын мерзімінен бұрын аяқтауға рұқсат етіледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде техникалық ақаулар туындаған жағдайда, білім алушыға қорытынды аттестаттаудан басқа күні және (немесе) басқа уақытта өту мүмкіндігі беріледі. Бұл жағдайда техникалық хатшы электрондық актіні рәсімдейді және актінің көшірмесін комиссияның барлық мүшелеріне жібереді.
Қорытынды аттестаттауды өткізудің барлық рәсімі бейнеге жазылады.
Қорытынды аттестаттауға дәлелді себеппен келмеген білім алушы қорытынды аттестаттау комиссиясы төрағасының атына еркін нысанда өтініш жазады және себебін растайтын құжатты ұсынады.
Білім алушы оң шешім алған жағдайда, қорытынды аттестаттау өткізу кестесінде көзделген қорытынды аттестаттау комиссиясы отырысының басқа күні емтихан тапсырады және (немесе) дипломдық жобаны (жұмысты) қорғайды.
Комиссияның шешімі бойынша мыналар:
1) қорытынды аттестаттауда қанағаттанарлықсыз нәтиже алғандар;
2) дәлелді себеппен қорытынды аттестаттауға келмеген (науқастануы немесе құжатпен расталған өзге де мән-жайлар) білім алушылар ағымдағы оқу жылында тиісті оқу пәні бойынша қорытынды аттестаттауға қайта жіберіледі.
Қанағаттанарлықсыз баға алғаннан кейін денсаулық жағдайы туралы ұсынылған құжаттар қаралмайды.
Қорытынды емтихандарды тапсыру және дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау нәтижелері олар өткізілген күні жарияланады.
Қорытынды аттестаттау нәтижелері білім беру ұйымының интернет-ресурсында орналастырылады. Даулы мәселелерді шешуді ТжКБ ұйымы дербес жүзеге асырады.
Ерекше жағдайларда қорытынды аттестаттауға қатысушылардың іс-әрекеттеріне байланысты емес өзге де мән-жайлар туындаған кезде, комиссия техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларының (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген) 30-тармағына сәйкес қорытынды аттестаттауды өткізу нысанын өзгертуге және қорытынды аттестаттау нәтижелерін айқындау бойынша шешім қабылдауға құқылы. Бұл ретте қорытынды емтихандар бойынша осы пән немесе модуль бойынша ағымдағы және аралық аттестаттау қорытындылары бойынша, диплом жоба (жұмыс) бойынша - алдын ала берілген жоба (жұмыс) мазмұнының белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеру қорытындылары бойынша баға қоюға жол беріледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде нәтижелерді есепке алу электрондық-цифрлық нысанда жүзеге асырылады. Бұл ретте қорытынды аттестаттау туралы мәліметтерді қағаз жеткізгіште сақтау міндетті болып табылады.



































Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты шектеу шаралары кезеңіндетехникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
4- қосымша
Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыруға қойылатын талаптар
Оқыту білім алушылардың температурасын күнделікті өлшеуді қамтамасыз ете отырып жүзеге асырылады.
Температураны өлшеу, адамдарды желдету және қашықтықтан тазарту үшін мынадай қауіпсіздік шаралары қамтамасыз етіледі:
1) адамдар арасындағы кемінде 1,5 метр қашықтық сақталады;
2) сабақтар алдын ала бекітілген кесте (кесте) бойынша өткізіледі);
3) үй-жайларда, аудиторияларда үстелдер бір-бірінен кемінде бір метр орналастырылады;
4) корпустарда, аудиторияларда адамдардың бір мезгілде болуы үй-жайдағы жобалық қуаттың 30%-ынан аспаған кезде мүмкін болады;
5) спорт, акт залдарын топтармен толтыру жобалық қуаттың 30% - нан аспайтын мөлшерде жүзеге асырылады;
6) оқу және өзге де корпустарға кіру және болу қорғаныш маскаларын киіп жүзеге асырылады;
7) тамақ өнімдерін оқу және өзге де корпустарда сатуға тыйым салынады;
8) оқу және өзге де корпустардың кіреберістерінде температураны өлшеу үшін тепловизорлар немесе байланыссыз термометрлер пайдаланылады. Дене қызуы жоғары болған жағдайда (37° жоғары) білім алушы, қызметкер іске қосылмайды, оларға медициналық мекемеге жүгіну ұсынылады;
9) дезинфекциялау жұмыстарын қауіпсіз жүзеге асыру бойынша нұсқамадан өткен қызметкерлер корпустарда және аумақтарда дезинфекция (өңдеу) жүргізеді;
10) түшкіру және жөтелу кезінде пайдаланылған маскаларды, қолғаптарды, салфеткаларды кәдеге жарату үшін арнайы орындар ұйымдастырылады;
11) санитариялық тораптарды өңдеу пайдалануға рұқсат етілген дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, әрбір 2 сағат сайын жүргізіледі;
12) дезинфекциялау және жуу құралдарын қолдана отырып, сабақтар жүргізілетін кесте (кесте) бойынша дәліздерді және оқу аудиторияларын ылғалды жинау жүргізіледі.
13) 65 жастан асқан адамдар және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған адамдар аудиториялық сабақтарды олардың келісімінсіз өткізуге жіберілмейді.
Температурасы бар білім алушылар үйлеріне оралады, ауырған адамдар анықталған жағдайда барлық топтың қашықтықтан оқытуға көшуі қамтамасыз етіледі, колледж жұмысын жалғастырады.
Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
5- қосымша

ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне
қатысушылардың функциялары
1. ТжКБ ұйымдарының басшысы:
1) коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде қолжетімді байланыс түрлері, білім беру ұйымының интернет-ресурстары арқылы білім алушыларды, педагогтарды, басқа қызметкерлерді, білім алушылардың ата-аналарын және өзге де заңды өкілдерін оқу процесін ұйымдастырудың барлық мәселелері бойынша хабардар етуді қамтамасыз етеді;
2) білім алушылардың, педагогтердің және басқа да қызметкерлердің санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз ету, білім беру процесін ұйымдастыру бойынша шаралар қабылдайды, қабылданған шаралар туралы жоғары тұрған басқару органына және білім беру процесіне қатысушыларға дереу хабарлайды;
3) білім беру процесінің барлық қатысушыларымен:
денсаулықты сақтау үшін әркімнің жауапкершілігі, сақтық шаралары туралы;
білім алушылармен жеке және (немесе) топтық жұмысты, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен телекоммуникациялық құралдарды қолдана отырып, ұйымдастыру туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізеді;
4) жоғары тұрған білім беру басқару органымен, басқа да мемлекеттік органдармен оқу процесін ұйымдастыру мәселелері және басқа да мәселелер бойынша байланысты жүзеге асырады;
5) білім беру ұйымының жұмыс жоспарын, сабақ кестесін бекітеді;
6) оқу процесін ұйымдастыру үшін жағдай, оның ішінде техникалық жағдай жасайды;
7) оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды бақылауды жүзеге асырады;
8) педагогтермен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) кері байланысты жүзеге асырады;
9) ұйымның педагогтары мен басқа да қызметкерлерінің жұмысын ұйымдастырады;
10) қашықтықтан білім беру технологияларын іске асыру бойынша педагогтарды оқытуды ұйымдастырады;
11) білім алушылардың интернет платформаларға, сандық білім беру ресурстары ресурстарына қол жеткізуін қамтамасыз етеді;
12) оқу процесіне қатысушылардың қызметін бақылайды;
13) жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқарушылық шешімдер қабылдайды;
14) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесін ұйымдастыруға жауапты тұлғаны (басшының орынбасарын) айқындайды.
2. Басшының орынбасарлары, бөлім меңгерушілері, әдіскерлер:
1) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесін ұйымдастыруды және үйлестіруді жоспарлайды және жүзеге асырады;
2) ҚБТ-ны пайдалана отырып оқыту үшін ақпараттық ресурстарды пайдалану нұсқаулықтарын әзірлейді;
3) ТжКБМЖМБС сәйкес ҚБТ ерекшеліктерін ескеретін оқу жұмыс жоспарларын жасайды;
4) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесі мәселелері бойынша кеңес береді, ЦБР-ны құруда әдістемелік және техникалық көмек көрсетеді;
5) оқу-әдістемелік ресурстарды жүйелі жаңартуды және жүйелеуді қамтамасыз етеді;
6) білім алушылардың оқу бағдарламаларын меңгеруіне бағытталған іс-шараларды әзірлеуді ұйымдастырады;
7) оқу материалдарын, оның ішінде электрондық оқу-әдістемелік кешендерді, электрондық білім беру ресурстарын қалыптастыру жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;
8) ТжКБ ұйымының интернет-платфорамында орналастырылатын сабақ кестесін, оқу процесінің кестесін жасайды (қажет болған жағдайда топтар бойынша саралауды және сабақтарды өткізу уақытының ұзақтығын ескере отырып, оқу жоспарына сәйкес сабақ кестесін қалыптастырады);
9) педагогтармен бірлесіп білім алушылардың оқу қызметін ұйымдастыруды (оқытудың әдістері мен тәсілдерін, білім алушылардың тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарды ұсыну мерзімдерін) анықтайды;
10) оқу-тәрбие процесінің барлық қатысушыларын (педагогтерді, білім алушыларды, білім алушылардың ата-аналарын (заңды өкілдерін), өзге де қызметкерлерді) жұмысты ұйымдастыру және оқыту нәтижелері туралы хабардар етуді жүзеге асырады;
11) ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, оқу процесін ұйымдастыру барысында әдістемелік сүйемелдеуді жүзеге асырады;
12) бекітілген жұмыс кестесіне сәйкес педагогтердің қызметін ұйымдастырады;
13) оқу-тәрбие процесінің, үлгерімді ағымдағы бақылаудың, аралық және қорытынды аттестаттаудың өту барысын бақылайды;
14) оқу-тәрбие процесіне қатысушылармен кері байланысты жүзеге асырады;
15) педагогтердің оқу жүктемесін орындауы бойынша жұмысты үйлестіреді;
16) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқытуды ұйымдастыру туралы есептік ақпарат дайындайды.
3. Педагогтер:
1) цифрлық білім беру ресурстарын, қажетті оқу-әдістемелік материалдары (оның ішінде бейнематериалдары) бар оқу-әдістемелік кешендерді электрондық түрде әзірлейді және сабақтар өткізеді;
2) білімді бақылау құралдарын әзірлейді;
3) білім алушыларға әрбір тақырып бойынша жұмыс уақытын, жұмыстарды орындау мерзімін көрсете отырып, тиісті бөлімдерді меңгерудің тақырыптық кестесін әзірлейді және таратады;
4) білім алушылармен, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін синхронды және асинхронды консультациялар өткізеді;
5) оңтайлы және әртүрлі жұмыс түрлерін, қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады;
6) сабақ бойынша жоспарлауды түзетуді және оқу материалдарын құрылымдауды уақтылы жүзеге асырады
7) қолданылатын жұмыс түрлері туралы, онлайн сабақтарды өткізу нысаны мен мерзімдері, офлайн сабақтарға қатысу, үй жұмыстарын тапсыру мерзімдері туралы ақпаратты білім алушылардың, олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына уақтылы жеткізеді);
8) оқу-әдістемелік ресурстарды (оның ішінде бейнематериалдарды) тұрақты жаңартуды қамтамасыз етеді);
9) білім алушылардың оқу жұмыстарын орындауын әрбір пән немесе модуль үшін көзделген бағалау критерийлеріне сәйкес бағалайды;
10) ҚБТ-ны оқу процесінде пайдалану саласында оқудан және (немесе) біліктілігін арттырудан өтеді;
11) үлгерім мен сабаққа қатысуды бақылайды;
12) білім алушылармен жедел байланыс жасайды;
13) бекітілген оқу кестесіне сәйкес сабақтар өткізеді, өзіндік жұмысты бақылауды жүзеге асырады;
14) оқу жүктемесін орындайды;
15) қашықтықтан оқытуға байланысты құжаттаманы жүргізеді.
4. Топ жетекшісі қызметін орындайтын педагогтер:
1) ата-аналарды (заңды өкілдерді) жұмыс режимі туралы, кестедегі өзгерістер туралы, оқу процесін ұйымдастыру туралы, білім алушылардың оқу қызметінің, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, телекоммуникациялық құралдарды қолдану және білім алушылардың өзіндік жұмысы жағдайындағы барысы мен қорытындылары туралы хабардар етеді;
2) білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) байланысты жүзеге асырады;
3) үлгерім мен қатысуды бақылайды.
5. Білім алушы:
1) құралдардың көмегімен оқу курстарын өз бетінше зерделейді;
2) онлайн және (немесе) офлайн режимінде қашықтықтан оқыту сабақтарына қатысады;
3) оқу процесінің графигі мен кестесіне сәйкес бақылаудың барлық түрлерін тапсырады;
4) педагогтармен байланыста болады;
5) қолжетімді байланыс құралдары арқылы сабақ кестесімен, тақырыптарымен, мазмұнымен уақтылы танысады;
6) тапсырмаларды, оның ішінде ТжКБ ұйымы белгілеген қолжетімді байланыс құралдары арқылы, өз бетінше орындайды;
7) педагогке орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс құралдары арқылы уақтылы ұсынады;
8) қол жетімді сандықты білім беру ресурстарды пайдаланады.
6. Білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері):
1) жұмыс кестесімен, сабақ кестесімен, оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру процесімен танысады;
2) білім алушылардың тапсырмаларды орындауын бақылауды жүзеге асырады;
3) педагогтермен, топ жетекшілерімен байланыс жасайды;
4) оқу үшін жағдай жасайды;
5) санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылықты қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдайды, білім алушылардың денсаулығы үшін қажетті жағдайлар жасайды және оларды инфекциялық ауруларды жұқтырудан сақтайды.
7. ҚБТ жауапты:
1) қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып, оқу процесіне қатысушылар үшін нұсқаулықтар мен ұсынымдарды әзірлеу бойынша платформалар/ААЖ әкімшілерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;
2) ҚБТ-ны пайдалана отырып, студенттер мен оқытушылардың оқу процесін ұйымдастыруға дайындығын анықтау бойынша мониторинг жүргізеді;
3) техникалық жағдайлар жасау мәселесі бойынша (серверлерді дайындау, бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдау және басқалар) өңірлердің білім басқармаларының ТжКБ бөлімдерімен, интернет - платформаларды әзірлеушілермен, ТжКБ ұйымдарымен бірлесіп онлайн-кеңестер ұйымдастыруға қатысады);
4) ААЖ/платформалар әкімшілерімен бірлесіп, ТжКБ ұйымдарының педагогтері үшін оқыту вебинарларын өткізу кестесін айқындайды.
8. Облыстардың және республикалық маңызы бар қалалардың білім басқармалары жанындағы оқу-әдістемелік орталықтар (кабинеттер):
1) ТжКБ ұйымдарына оқу процесін ұйымдастыруда, оқу процесінің графигін, сабақ кестесін құруда, оның ішінде қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалануды ескере отырып, консультациялық-әдістемелік көмек көрсетеді.









Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
6- қосымша

Санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, студенттердің жатақханада тұруы тәртібі
ТжКБ ұйымдарының жатақханаларында демалыс және өзге де бұқаралық іс-шаралар тоқтатыла тұруы, үй-жайларды санитариялық өңдеуге және белгіленген өткізу режимінің қамтамасыз етілуіне бақылау күшейтілуі тиіс.
Тұратындардың ғимаратқа кіруіне және одан шығуына, жатаханаларға бөгде адамдардың кіруіне тыйым салынады. Жатақханадан шығуға тек оқу сабақтарына қатысу үшін және ерекше жағдайларда рұқсат етіледі.
Жеке байланыстар шектеулі немесе мүмкіндігінше алынып тасталуы керек.Тұрмыстық, жуыну бөлмелеріне және басқа да қоғамдық үй-жайларға бару уақыт бойынша қатаң регламенттелуі тиіс.
Дәретхана бөлмелері нақты студенттерге (пайдалану үшін) бекітілуі керек.
Жатақхананың әрбір қабаты оларға құюға арналған дезинфекциялық ерітіндісі бар жанаспайтын шашыратқыш диспансерлермен немесе механикалық диспенсерлермен жабдықталуы тиіс.
Жатақханаларда қашықтықтан оқыту үшін жағдай жасалуы тиіс.
Тұрмыстық қалдықтарды дезинфекциялау, жинау және жою ұйымдастырылуы тиіс.
Қашықтықтан оқыту форматында оқу кезінде, ерекше қажеттілік болмаса, жатақханаларда тұратындарға тұрақты тұратын жерлеріне кетуге тыйым салынады.
Білім алушылар қашықтықтан оқыту режимінде жатақханадан уақытша шыққан кезде бұл туралы жатақханадан шығу уақытын, болжамды қайту уақытын және ол жіберілетін орынды көрсете отырып, білім беру ұйымын жазбаша, оның ішінде электрондық байланыс арқылы, хабардар етуі тиіс.
Егер білім алушы кәмелетке толмаған болса, онда білім беру ұйымы мұндай білім алушының жатақханадан шыққаны туралы оның ата-анасын (өзге де заңды өкілдерін) хабардар етеді.
Білім беру ұйымдарына жатақханадан шыққаннан кейін қайтып келген білім алушының денсаулық жағдайына мониторингті оралған күннен бастап 14 күнтізбелік күн ішінде ұйымдастыру ұсынылады.
Жатақханада тұруға қалған білім алушыларға қатысты дене температурасын күнделікті өлшеуді ұйымдастыру ұсынылады. Қажет болған жағдайда білім алушыларды медициналық термометрлермен қамтамасыз ету керек.
Бұл ретте:
1) білім алушылардың бірлесіп тамақтануын болдырмау;
2) дәретханаларда, қолжуатын және жуыну бөлмелерінде дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, күніне кемінде 2 рет ылғалды жинау жүргізу;
3) жалпы пайдалану орындарын қол жууға арналған құралдармен және антисептиктермен қамтамасыз ету;
4) тазалаудың жиілігі мен сапасын арттыру (тұтқаларды, басқа беттерді және басқаларды қосымша өңдеу);
5) білім алушылардың жатақханадан кіруі мен шығуын тіркеуді қамтамасыз ету;
6) жатақханада тұруға қалған білім алушылардың дене қызуының көтерілуінің барлық жағдайларын немесе ЖРВИ-дің өзге де белгілерін белгілеуді қамтамасыз ету;
7) жуыну, санитарлық тораптар мен тұрмыстық бөлмелерді үнемі дезинфекциялауды және санитарлық өңдеуді қамтамасыз ету;
8) мүмкіндігінше жатақханаларды медициналық аралауды көздеу, білім алушылардың медицина қызметкерімен өзара байланысын ұйымдастыру, білім алушылар мен жатақхана жұмысын қамтамасыз ететін қызметкерлердің температурасын тексеру, өлшеу;
9) тәуекел топтарын ескере отырып, созылмалы аурулары бар студенттерге ерекше бақылауды қамтамасыз ету қажет.
Білім алушылар:
1) өз бөлмелерінде болуға және жатақханадағы басқа бөлмелерге баруды барынша шектеуге;
2) азық-түлік дүкендері мен дәріханаларда сатып алу үшін шығуды қоспағанда, қоғамдық орындарға барудан бас тартуға, жатақхана аумағынан шығуды шектеуге;
3) жатақхана аумағынан тыс жерде болу уақытын азайтуға;
4) қоғамдық орындарда масканы (респираторды) пайдалануға;
5) ЖРВИ-дің көрінетін белгілері (жөтел, түшкіру, мұрыннан ағу) бар адамдармен жақын байланыста болудан және бір бөлмеде болудан аулақ болуға;
6) көшеден оралғаннан кейін, бөтен адамдармен байланысқаннан кейін қолды сабынмен және сумен мұқият жууға;
7) қолданылатын гаджеттерді, оргтехниканы және басқа да беттерді дезинфекциялауға;
8) жеке гигиена заттарын (сүлгі, тіс щеткасы, ыдыс және басқа) ғана пайдалануға;
9) санитарлық тәртіп пен жауапкершілікті арттыруға жәрдемдесуге;
10) өздері тұратын бөлмелерді үнемі санитарлық тазартуды жүргізуге тиіс.
Интернет жоқ шалғайдағы елді мекендерден білім алушылардың жекелеген санаттарының жатақханада тұруы жергілікті атқарушы органдармен және тиісті аумақтың бас мемлекеттік санитариялық дәрігерімен келісіледі.







Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 4-қосымша




Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде жоғары оқу орындарының оқу үдерісін іске асыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы бөлім.

1. Осы 2020-2021 оқу жылында жоғары оқу орындарының оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар (бұдан әрі – Ұсынымдар) жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының (бұдан әрі - ЖЖОКБҰ) басшыларына, ЖЖОКБҰ құрылымдық бөлімшелерінің басшыларына, білім беру бағдарламаларының басшыларына, профессорлық-оқытушылық құрамға (бұдан әрі – ПОҚ) 2020-2021 оқу жылында ЖЖОКБҰ білім беру үдерісін тиімді ұйымдастыру және академиялық саясатты іске асыру мақсатымен көмекші құрал ретінде әзірленген.
2. COVID-19 белсенділік жағдайында жаңа оқу жылында ЖЖОКБҰ ұйымдастырушы іс-шаралардың келесі бағыттар бойынша жүзеге асырылуы қамтамасыз етіледі:
1) ЖЖОКБҰ-ның оқу корпустары мен жатақханаларында санитариялық-эпидемиологиялық режимді (бұдан әрі – СЭР) қамтамасыз ету;
2) барлық қызметкерлер мен білім алушыларды СЭР-мен қамтамасыз ету регламентімен таныстыру;
3) білім беру қызметін карантин жағдайын ескере отырып ұйымдастыру;
4) АКТ қолданумен жұмыс дағдыларын үйрену үшін ПОҚ біліктілігін арттыру;
5) жеке білім беру контентін (онлайн курстарды) әр түрлі білім беру платформаларында барлық деңгейлер бойынша әзірлеу;
6) Сапаны қамтамасыз ету саясаты мәнмәтініндегі оқу сапасының мониторингі;
7) академиялық адалдық қағидаларын сақтау,
8) аралық және қорытынды аттестаттау өткізу процедураларының прокторинг жүйесін қамтамасыз ету;
9) университет қызметін техникалық жарақтау, қашықтан және аралас оқыту форматтарының талаптарына сәйкес құжат айналымы мен қатысымды, оқу үдерісін ұйымдастыру (электронды құжат айналымы, электронды кесте, электронды кітапхана және т.б.)
3. ЖЖОКБҰ өзінің Даму стратегиясын, Академиялық саясатты, сонымен бірге жаңа оқу жылына білім беру үдерісін ұйымдастыру форматын жаңартуы ұсынылады.
4. Әрбір нақты өңірдегі санитариялық-эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып және белгілі әкімшіліктік-аумақтық бірліктің бас санитариялық дәрігерінің шешімдері негізінде ЖЖОКБҰ СЭР-нің әр түрлі деңгейлерін қамтамасыз етеді.
5. Карантин кезінде білім беру үдерісі келесі форматта ұйымдастырылуы мүмкін:
1) қашықтықтан оқыту;
2) аралас оқыту.
6. Қашықтықтан оқыту - педагог қызметкерлері мен білім алушылардың өзара және оқыту құралдарымен педагогикалық, сонымен бірге ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып, уақыты мен кеңістігі мақсатқа сай ұйымдастырылған және келісілген өзара әрекет ету процесі.
7. Аралас оқыту – бұл ЖЖОКБҰ-ның білім беру порталында орналасқан арнайы электронды оқу материалдары қолданылатын онлайн оқытумен дәстүрлі күндізгі оқытуды үйлестіру негізінде білім беру үдерісін ұйымдастыру.
8. Осы ұсыныстар мақсаты – карантин жағдайында қашықтықтан немесе аралас оқыту форматында білім беру үдерісін ұйымдастыруға ЖЖОКБҰ-ның және ПОҚ-ның әдістемелік көмек көрсетуі.
9. Осы ұсыныстар келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
1) ЖЖОКБҰ-ның білім беру үдерісін қашықтықтан оқытуды және оның сапасын қамтамасыз ету форматында ұйымдастыру;
2) ЖЖОКБҰ-ның оқу корпустарында, жатақханаларында және аумақтарында санитариялық-эпидемиологиялық режимді қамтамасыз ету;
3) оқыту технологияларын/әдістерін қолдану бойынша ұсыныстар: төңкерілген оқыту, онлайн-курс, аралас (белсенді емес) курс, аралас (интерактивті), интерактивті онлайн курс;
4) кәсіби тәжірибелер мен теоретикалық оқытудың барлық түрлерін біріктіру;
5) ЖЖОКБҰ-ның жеке курстарын онлайн платформаларда әзірлеу;
6) қашықтықтан оқыту форматында аралық және қорытынды аттестаттау кезінде прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету;
7) білім алушыларда білім беру бағдарламасының контенті арқылы сандық дағдыларды қалыптастыру;
8) ЖЖОКБҰ-да көпшіліктік ашық онлайн-курстарды қолдану есебінен аралас оқытуды енгізу;
9) ЖЖОКБҰ-мен онлайн-курстарды қолданып желілік білім беру бағдарламаларын іске асыру кезінде өзара әрекеттерді кеңейту.
10. Осы ұсыныстарда келесі терминдер мен анықтаулар қолданылады:
1) қашықтықтан білім беру технологиялары (ҚББТ) – білім алушы мен педагогтың жанама (қашықтықта) немесе толығымен жанама өзара әрекеттер кезінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен телекоммуникациялық құралдарды қолданып жүзеге асырылатын оқыту;
2) төңкерілген оқыту – бұл оқытушы өз бетімен онлайн оқу үшін дәріс материалын беретін оқыту моделі, ал күндізгі оқуда материалды практикалық бекіту өтеді. Білім алушылар видеодәрістерді көру арқылы өз бетімен білім алады және өзін-өзі тексеруге тест тапсырмаларын орындайды. Білім алушылар материалды өз бетімен оқығаннан кейін күндізгі сабақтарда дәрістер мазмұнын талқылайды, үй жағдайында алынған білімдерін тәжірибеде қолданады, оқытушымен кеңеседі;
3) білім беру порталы – ҚББТ бойынша білім беру үдерісін ұйымдастыруға мүмкіндік беретін әкімшілік-академиялық және оқу-әдістемелік ақпараттан тұратын ақпараттық ресурстар мен Ғаламтор сервистерінің жүйелік-ұйымдастырылған, өзара байланысты жиынтығы;
4) көпшіліктік ашық онлайн курс (бұдан әрі – КАОК) – электронды оқыту технологиясын қолданып және Ғаламтор арқылы ашық қолжетімділікпен көпшіліктік интерактивті қатысумен оқытушы курс;
5) онлайн прокторинг – тұлғаны тексеру және онлайн-емтихандардан өту нәтижелерін растау жүйесі;
6) сандық білім беру ресурстары (бұдан әрі – СББР) – бұл интерактивті нысанда оқытуды қамтамасыз ететін пәндер және (немесе) модульдер бойынша дидактикалық материалдар: фотографиялар, видеоүзінділер, статикалық және динамикалық модельдер, виртуалды нақтылық және интерактивті модельдеу объектілері, дыбыс жазбалары және өзге сандық оқу материалдары;
7) оқытуды басқару жүйесі (LMS) – электронды оқытуды, виртуалды сыныптар мен онлайн-курстарды қоса алғанда, барлық оқу іс-шараларын жоспарлауға, өткізуге және басқаруға арналған жоғары деңгейлі, стратегиялық шешім;
8) синхронды оқыту – тыңдаушылармен және оқытушылар арасында шынайы уақыт режимінде өтетін онлайн-оқытудың әртүрлігі. Тыңдаушылар ақпарат алады, онымен өз бетімен немесе топтарда жұмыс істейді, барлық кезең үшін бірыңғай уақытта кез келген орыннан оны басқа қатысушылармен және оқытушылармен талқылайды;
9) асинхронды оқыту – білімді немесе ептілікті беру үдерісі белгілі бір орынға және уақытқа байланыстырылмаған оқыту форматы;
10) геймификация (игрофикация) – онлайн-оқыту үдерісіне техникасы оқытуды ережелермен, рөлдермен, виртуалды марапаттаулармен, миссиялармен, ойын мақсаттарына қол жеткізу үшін тиянақты таңдау жасау мүмкіндігімен тартымды ойын процесіне айналдыратын ойын маңыздылығын беру.

2-тарау. Қашықтықтан оқытуды ұйымдастырудың халықаралық тәжірибесі

11. COVID-19 пандемиясы жағдайында дүние жүзі бойынша ЖЖОКБҰ-мен қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру бойынша шаралар қабылданды.
12. АҚШ-та қашықтықтан оқытудың бірыңғай форматы жоқ, әрбір оқытушы форматты өз бетімен таңдайды. Дәрістің ең кең таралған түрлері: (1) course capture (оқытушы камерамен жабдықталған аудиторияда дәріс оқиды және осыдан кейін дәріс жазбасы жүйеге салынады), (2) Zoom –да бейнелі дәріс (білім алушылар чатта немесе дауыспен сұрақтар қоя алады), (3) білім алушылардың оқытушысыз материалдарды өз бетімен игеруі.
АҚШ университеттері оқу үдерісін ұйымдастыру нысандары мен оқыту түрлерін өз бетімен анықтайды, тиімді әлеуметтік қашықтандыру кестелерін қарастырады және қажеттілік болғанда карантин режимін айқындайды.
АҚШ-тың ЖОО-да оқытуды ұйымдастыру сатылары:
1) 1-саты – қашықтағы әдістер көмегімен толығымен ұсынылатын/жеткізілетін кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. 1-саты – бұл барлық оқыту мақсаттары түрлі қашықтан оқыту әдістерінің көмегімен қол жеткізілетін және бағаланатын курс. Қолданылатын қашықтық әдістері синхронды және/немесе асинхронды болады;
2) 2-саты гибридтік модалдылық арқылы – қашықтықта және тікелей жақындықта өткізу дұрыс болатын кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. 2-саты – бұл қашықтықтан оқыту көмегімен барлық оқу мақсаттарына қол жеткізілетін және бағаланатын курс; алайда басымдылық білім алушылар мен оқытушы арасында көзбе-көз өзара әрекет ету арқылы кейбір оқу мақсаттарына қол жеткізуге беріледі. Мысалы, зертханалық курстар; клииникалық тәжірибе;
3) 3-саты - жеткізу көзбе-көз өзара әрекетті талап ететін кез келген кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. Бұл барлық оқу мақсаттары оқу орнында оқытудың түрлі әдістемелерінің көмегімен ғана қол жеткізілетін және бағаланатын курс.
13. Ұлыбританияда шағын топтарда дәстүрлі күндізгі оқыту және пандемиямен туындаған бірқатар себептер бойынша елге келу мүмкіндігінің болмауы кезінде – аралас оқыту ұсынылады.
Кембридж университеті барлық дәрістерді онлайн-форматқа көшіру туралы шешім қабылдады. Сабақтарды күндізгі өткізу әлеуметтік қашықтандыру қағидаларын сақтау кезінде білім алушылардың тек шағын топтары үшін рұқсат беріледі.
14. Канада ЖОО-да оқу жылын шағын курстардан, семинарлардан, зертхана сабақтары мен кампустағы оқытудан тұратын аралас оқытумен, ал ірілерін – қашықтық курстарымен және дәрістерімен үйлестіретін аралас оқытумен ұйымдастыру жоспарланған. Бұл үшін оқытушыларды онлайн-оқытуда қолдайтын веб-сайт құрылған. Кампус аумағында зерттеулер өткізу кампус аумағындағы ресурстарға мұқтаж және осы жұмысты қашықтан орындай алмайтындармен шектелген. Оқытушылар мен қызметкерлердің көпшілігі қашықтықтан жұмыс істейді.
15. Қытайда ЖОО-дары барлық сабақтарды ClassIn, Canvas электронды платформалары және ЖОО веб-сайты арқылы онлайн-форматқа көшірді. Бұл ретте ПОҚ дәрістерді оқудың бірнеше мүмкіндіктері болады: (1) live режиміндегі дәрістер, (2) алдын ала жазылған дәрістер, (3) вебинарлар, (4) көпшіліктік ашық онлайн-курстар (КАОК). Материалдар ЖОО-ның веб-сайтына жүктеледі. Кейбір ЖОО-ы психологиялық онлайн-қолдау, дипломдық жұмысты онлайн-басқару, жұмысқа орналасу бойынша онлайн-кеңес беру және басқа электронды қызметтер көрсетіледі. ПОҚ және білім алушылардың сұрақтар қоятын және көмек сұрайтын, күніне 16 сағат жұмыс істейтін чатқа кіру мүмкіндігі болады.
16. Австралияда университеттер білім алушыларға оқуда көп икемділік беретін алдын ала жазылған дәрістер қолданылады. Білім алушылардың өздері өздеріне қызықты дәрісті таңдап, оқу контентін басқаруға құқылы. Сонымен бірге алдын ала жазылған дәрістер бөліктерге бөлінеді. Білім алушыларға барлық дәрісті тыңдау міндетті емес, оның орнына ол секциялар бойынша навигацияны қолдана алады. Жалпы бұл әдіс білім алушыларға өте қолайлы, себебі олардың Ғаламтор жылдамдығына тәуелділігі азаяды және болашақта материалды қайталауға арналған ресурсы болады.
17. Малайзия Жоғары білім министрлігімен онлайн оқуға 31 желтоқсанға дейін толығымен өту туралы шешім қабылданған. Келесі білім алушылар санаты ол тізімге кірмейді: 1) магистранттар/ докторанттар, оларға зертханаларда, шеберханаларда, дизайн-студияларда қатысу қажеттілігімен негізделген зерттеуді жалғастыру қажет және бұған рұқсат бар (мемлекеттік және жеке ЖОО); 2) түлектер, университеттегі оқуын тәмәмдау үшін клиникалық жұмыстарды, тәжірибелік тапсырмаларды, дизайн студияларындағы жұмыстарды өткізу қажет түлектерге кампуста өткізуге рұқсат берілді, сонымен бірге техникалық мүмкіндіктері жоқтарға да көрсетілген жұмыстарды өткізу үшін кампусқа оралуға болады; 3) ерекше қажеттіліктері бар білім алушылар.
18. Қазақстан Республикасының ЖЖОКБҰ академиялық және басқарушылық дербестік шеңберінде жиналған әлемдік оң тәжірибені қолданып және осы Нұсқаулықтарды басшылыққа ала отырып, оқу үдерісінде СЭР сақтай отырып тиімді ұйымдастыру туралы шешімді өз бетімен қабылдай алады.

3-тарау. Қашықтық технологияларын қолданып оқытуды нормативтік құқықтық қамтамасыз ету

19. ЖЖОКБҰ-да қашықтықтан оқыту келесі нормативтік құқықтық құжаттарға сәйкес жүзеге асырылады:
1) «Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-ІІІ Заңы;
2) «Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын бекіту және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2018 жылғы 15 ақпандағы № 636 Жарлығы;
3) «Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы № 988 қаулысы;
4) «Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығы;
5) «Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 30 қазандағы № 595 бұйрығы;
6) «Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2011 жылғы 20 сәуірдегі № 152 бұйрығы;
7) «Қашықтықтан білім беру технологиялар бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығы;
8) «COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруы пандемиясы кезеңінде қашықтықтан білім беру технологияларына оқу процесінің өтуі кезінде білім беру сапасын қамтамасыз ету бойынша қосымша шаралар туралы» » Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 08 сәуірдегі № 135 бұйрығы;
9) «Пандемия кезеңінде білім беру ұйымдарында COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының таралуына жол бермеу бойынша шараларды күшейту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 01 сәуірдегі № 123 бұйрығы (13.04.2020 жылғы толықтырулармен);
10) «Пандемия кезеңінде білім беру ұйымдарында, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдарда COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының таралуына жол бермеу бойынша шараларды күшейту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 14 наурыздағы № 108 бұйрығы;
11) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрімен 2020 жылдың 4 мамырындағы №179 бұйрығымен бекітілген COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының пандемиясы кезеңінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстар.

4-тарау. 2020-2021 оқу жылында оқыту форматтары

20. Белгілі аумақтарда әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар қатері төнген, төтенше жағдай енгізілген кезде тиісті мемлекеттік органдармен шектеуші іс-шараларды жүзеге асыру жағдайында білім беру сапасын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының жұмысы әр түрлі форматта ұйымдастырылуы мүмкін.
Базасында дайындық бағыттары бойынша РОӘК ОӘК жұмыс істейтін ЖЖОКБҰ 2020 жылдың 20 тамызына дейін өзінің қызмет бағыттары бойынша әдістемелік ұсыныстарды (дәрістік және тәжірибелік онлайн-сабақтарды өткізу, СӨБЖ-на тапсырмалар беру форматы бойынша, жеке пәндерге арналған онлайн ресурстар ен виртуалды зертханалар тізімі бойынша, бағалау әдістері бойынша, емтихандар өткізу және тәжірибе ұйымдастыру әдістері бойынша және т.б.) әзірлеп, барлық ЖЖОКБҰ-на бағыттайды.
21. ЖЖОКБҰ басшысы коронавирус жұқпалы ауруы қаупімен байланысты, оның ішінде білім беру үдерісінде онлайн-курстарды және қашықтықтан білім беру технологиялары мен құралдарды (LMS, электронды пошта, мессенджерлер, вебинарлар жүйелері, чаттар және басқалары) қолдануды қарастыратын білім беру үдерісін ұйымдастыру туралы бұйрық шығарады.
22. ЖЖОКБҰ алқалы орган шешімімен өзінің Академиялық саясатына тиісті өзгертулер мен толықтырулар енгізеді, өзінің ұйымы, басқа ұйымдар базасында қолжетімді онлайн-курстар, КАОК тізімін бекітеді, формалды және формалды емес оқу нәтижелерін тану қағидасын, академиялық кредиттерді қайта сынақ тәртібін анықтайды, тиісті электронды ақпараттық-білім беру ортасын құру бойынша шаралар қабылдайды.
23. Қашықтықтан оқыту форматына өту кезінде:
1) оқытушы нақты пән бойынша қолдағы бар онлайн курсты қолдану туралы немесе қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып сабақтар өткізу туралы шешім қабылдайды;
2) онлайн-курстарды қолданумен немесе толық ауыстырумен оқу пәнін оқыту форматын өзгерту кезінде оқытушылармен қандайда бір келісімдер жасау талап етілмейді;
3) кез келген оқу форматы пәндердің бекітілген оқу жұмыс бағдарламасы (силлабус) шеңберінде жүзеге асырылады;
4) ЖЖОКБҰ ЖОО-ның ресми сайтында немесе ақпараттық жүйесінде онлайн-курстарға білім алушылардың тіркелуінің аяқталу күнін көрсетіп онлайн-курстарды өткізу мерзімдері туралы ақпаратты орналастырады.
24. Қашықтықтан оқытудың аралас модельдерін қолдануға рұқсат беріледі: синхронды немесе асинхронды оқыту, онлайн немесе оффлайн, аралас, вебинар немесе оқытушылармен алдын ала жазылған дәрістерге кіру мүмкіндігін беру түріндегі дәрістер сияқты балама форматтар; университетте әрекет ететін кестеге сәйкес семинарлар уақытында тапсырмаларды қашықтан орындау түрінде семинар сабақтарын өткізу және басқалары.
Онлайн режимде дәрістер өткізу 20 минут көлемінде рұқсат етіледі, бұл ретте білім алушыларға дәрістердің толық мәнмәтіні немесе толық презентациясы беріледі. Онлайн режимдегі дәрістер бекітілген кестеге сәйкес өткізіледі.
25. Білім алушыларға білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін белгілі білім беру платформаларын немесе жетекші университеттерінің онлайн-курстарын таңдау мүмкіндігін беру ұсынылады.
26. ЖЖОКБҰ онлайн-курс тыңдаушысы онлайн аттестаттаудан өтетін тұлғаны тексеру технологиясын қолданады.
27. ЖЖОКБҰ екі негізгі модельді қолдана алады:
1) қашықтықтан оқыту форматында сабақтар өткізу;
2) жеке онлайн-курстарды немесе жетекші университеттермен әзірленген онлайн-курстарды қолдану.
Бірінші жағдайда университет жеке курстарын қашықтықтан оқыту форматына ауыстырады (LMS, қолжетімді платформаларды қолдана алады) және білім алушыларға қосылу алгоритмін және пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды, сабақтардың өзекті кестесін ұсынады.
Екінші жағдайда – білім алушыларға меңгеруі тиіс онлайн-курсты (курстарды) ұсынады және білім алушыларға платформаға қосылу алгоритмін ұсынады (мысалы, Сoursera курстары). Онлайн-курс қашықтықтан оқыту түрінде семинар сабақтарымен және өз бетімен үй жұмысымен қоса беріледі.
Онлайн-курсты меңгеру барысында білім алушы оқитын ЖЖОКБҰ оқытушысы оқу-әдістемелік қолдау көрсетеді, ағымдағы бақылау және аралық аттестаттау өткізеді.
28. Білім алушының жеке деректерін өңдеуге және онлайн-платформасының пайдаланушы келісімінің талаптарын қабылдауға келісімі ЖЖОКБҰ-ның саясатына сәйкес ресімделеді.
29. Сабақтарды қашықтықтан өткізу мүмкін болмаған жағдайда (мамандандырылған жабдықтармен немесе бағдарламалық қамтамасыз етілетін жұмыстарды талап ететін пәндер үшін) ұсынылады:
1) ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің барлық санитариялық-эпидемиологиялық талаптарын сақтап түрлі ауысымда аз топтармен практикалық пәндерді меңгеруді ұйымдастыру;
2) зертханалық/практикалық жұмыстарын кейінірек мерзімдерге ауыстыруға қатысты оқу сабақтарының кестесіне өзгертулер енгізу. Мысалы, қазан айынан желтоқсан айы бойынша кезеңде СЭР ескере отырып кампус аумағында 2-4(5) курс білім алушылары үшін зертхана сабақтарын ұйымдастыру ұсынылады; бұл ретте сабақтар модуль форматында ұйымдастырылады;
3) Кампус аумағында аудитория сабақтарын өткізуге 65 жастан асқан тұлғаларды және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған тұлғаларды тарту ұсынылмайды.
30. Оффлайн оқыту моделі пайдалану уақытында желіден сөндірілген бағдарламалық қамтамасыз ету көмегімен оқытудан тұрады немесе басқаша айтқанда, бұл нақты уақыт режимінде емес, кейбір уақыт аралығы арқылы қашықтықтан оқыту процесінде екі немесе одан көп қатысушылардың өзара әрекет.
31. Синхронды (бір уақытта) оқыту моделі оқытушының бекітілген кестесіне сәйкес Skype, Microsoft Teams, CiscoWebEx және басқа платформалар арқылы академиялық топтарға (дүрмектерге) арналған видеоконференцияларын немесе вебинарларды ұйымдастыру арқылы іске асырылады. Білім алушылар осы шараға міндетті түрде қосылады және оған белсенді қатысады.
32. Асинхронды (түрлі уақытта) оқыту моделі білім ұйымдарының LMS, Open edX, Coursera және басқа білім платформаларын; LMS Moodle, электронды корпоративтік пошталарды қолдану арқылы қамтамасыз етіледі.
Асинхронды жұмыс түрін қолдану кезінде топ мүшелері мен оқытушы ұзақ уақыт бойы түрлі уақытта жұмыс істейді. Жұмыстың негізгі платформасы - білім ұйымының LMS-і. LMS-тегі пәндердің тиісті тарауларында орналасқан тапсырмаларды уақытылы және айқын орындау керек. Білім алушылар тексеруге арналған орындалған тапсырмаларды тексеруге (Word, Excel файлдары немесе сканкөшірмелер, скриншоттар, суреттер және басқалары түрінде) келудің ағымдағы бақылауын және үлгерімділіктің ағымдағы бақылауын жүзеге асыруға үнемі жүктеуді орындауға міндетті.
Қажеттілік болғанда оқытушы пән бойынша көзбе-көз кеңес беруді ұйымдастыра алады. Оқытушы сонымен бірге Open edX, Coursera платформаларында жалпы қолжетімділікте орналасқан курстарды (курс бөліктерін); аралас оқыту түрін қолданып басқа білім ұйымдарын қолдана алады.
33. Blended Learning (аралас оқыту түрі) – бұл аудиторияда оқыту мен электронды қашықтағы ортада заманауи оқыту технологиясын қатар қолдануға мүмкіндік беретін оқытуды ерекше ұйымдастыру. blended-learning деп аталатын оқыту тұжырымдамасы жалпы оқудың әлеуметтік аспектілерімен электронды оқу түрлерінің тиімділігі мен жеделдігін біріктіреді.

5-тарау. Білім беру қызметін ұйымдастыруға қойылатын талаптар

34. COVID – 19 пандемиясымен негізделген карантин жағдайында, ЖЖОКБҰ-да білім беру қызметін ұйымдастыру санитариялық-эпидемиологиялық режимнің (СЭР) алдын алу және қамтамасыз ету шараларын, оқу үдерісін ұйымдастыруға жалпы талаптарды, қашықтықтан оқытудың толық форматына өту кезінде, аралас оқыту форматына өту кезінде, дәстүрлі күндізгі оқуды сақтау кезінде оқу үдерісін ұйымдастыруға қойылатын талаптарды, онлайн-курстарға, оқытушының дайындық деңгейіне, ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға қашықтықтан оқыту технологиясын қолданып оқуға қолжетімділігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды сақтаумен жүзеге асырылады.
35. СЭР алдын алу және қамтамасыз ету шараларын іске асыру мақсатында ЖЖОКБҰ өз бетімен СЭР қамтамасыз ету регламентін әзірлейді, барлық қызметкерлері мен білім алушыларды ақпараттандырады (сайтта орналастыру, түсіндіру және ұйымдастырушылық кездесулер, инфографика) және білім алушылар мен қызметкерлердің оны сақтауын қамтамасыз етеді.
36. ЖЖОКБҰ оқу корпустарында, жатақханалар мен ЖОО аумақтарында СЭР қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдайды (байланыссыз термометрлермен, антисептиктері бар санитайзерлермен міндетті түрде жарақтау және мүмкіндігінше техникалық қауіпсіздікті сақтап дезинфекциялаушы тоннельдерді орнату).
37. СЭР сақтау мақсатында ЖЖОКБҰ-ның оқу үдерісінде ұсынылады:
1) қоғамдық іс-шараларды өткізбеу және адамдардың жиналу ықтималдығын жою;
2) сабақ кестесін жасау кезінде: аудитория толымдылығын (әлеуметтік қашықтандыру – 1 ш.м.-ге 1 адамнан, зертханаларда 5 ш.м.) ескеру; онлайн сабақтар кестесін жасау кезінде желінің өткізу қабілеттілігін, серверлік жабдықтар сипаттамасын; видеосерверге бір уақытта максималды қосылу кезінде жүктемелерді ескеру; сабақтар кестесі білім алушыларға онлайн форматында қолжетімді болуы тиіс;
3) аудиториялық сабақтар ұзақтығын СӨБЖ сағаттарын бір уақытта ұлғайтып 40 минутқа дейін қысқарту; СЭР ескере отырып зертхана сабақтарының кестесін жоспарлау (әлеуметтік қашықтандыруды қамтамасыз ету, сабақтар арасында жабдықтарды дезинфекциялап өңдеу);
4) түрлі академиялық топтардың үзілісте шоғырланбауын қамтамасыз ету үшін жылжымалы үзіліс кестесін айқындау (Мысалы, бір топтың сабағының басталуы сағат 9.00, екінші топ 9.15). Кестеде аудиторияның санитариялық өңдеуін өткізу, ауаны зарарсыздандыру және желдету үшін оқу сабақтарының арасындағы үзілісті кемінде 20-25 минутқа қарастыру;
5) оқу сабақтары уақытында дәліз бен демалыс орындарының желдетілуін жүзеге асыру;
6) көпшілікпен қолданылатын жабдықтардың беттеріне үнемі дезинфекция жасау;
7) тамақтану орындарында, кітапханалар мен білім алушылардың басқа да келетін орындарында СЭР сақталуын қамтамасыз ету;
8) оқу үдерісінде қолданылатын жұмыс орындарында, зертханаларда мөлдір қалқаншалар орнату қарастырылсын (қажеттілігінше);
9) білім алушылардың спортзалда 1 ш.м.-ге адамнан әлеуметтік қашықтандырылу есебімен табылуын қамтамасыз ету, бұл ретте залдың толымдылығы 40%-дан аспауы керек;
10) жатақханаларда орын бөлуді СЭР ескере отырып жүзеге асыру (қашықтандыру, дезинфекциялаушы құралдармен үнемі өңдеу, және т.б.);
11) ЖЖОКБҰ ғимараттары мен аумақтарын жаңадан тазалау стандарттарын қолдану мүмкіндігін қарастыру (ОҮ, ОТҮ жұмыс кестелерін қарастыру және тиімді әлеуметтік қашықтандыру үшін оқыту);
12) денсаулығы мен жасының жағдайы бойынша тәуекел тобына жататын қызметкерлердің денсаулығына байланысты факторларды ескеру;
13) электронды құжат айналысы, электронды кесте, электронды кітапхана жүйесін енгізуді және қолдануды қарастыру.
38. Оқу үдерісін ұйымдастыру келесі жалпы талаптардың сақталуымен жүзеге асырылады:
1) Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары;
2) Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары;
3) Сапаны қамтамасыз ету бойынша саясат;
4) Академиялық адалдық қағидалары;
5) ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша;
6) білім беру ортасын басқарудың LMS бар болуы;
7) қашықтықтан оқыту платформасының бар болуы.
39. Білім беру қызметтерін көрсету туралы шартта білім алушылардың қажеттілік жағдайында қашықтықтан оқыту форматына өтуінің техникалық дайындығы болуын міндеттейтін тармақты қарастыру ұсынылады.
40. Келесі білім салалары бойынша толық қашықтықтан оқыту форматына көшіру ұсынылады:
- Педагогика ғылымдары («Дене шынықтыру мұғалімдерін даярлаудан» басқа);
- Гуманитария ғылымдары;
- Тілдер және әдебиет;
- Әлеуметтік ғылымдар, журналистика және ақпарат;
- Бизнес, басқару және құқық;
- Ақпараттық-коммуникативтік технологиялар;
- Қызметтер (көлік қызметтерінен басқа).
Кампуста ішінара оқыту мүмкіндігімен қашықтықтан оқыту форматында (аралас оқыту):
- Педагогика ғылымдары («Дене шынықтыру мұғалімдерін даярлау»);
- Өнер;
- Жаратылыстану ғылымдары, математика және статистика;
- Инженерлік, өңдеуші және құрылыс салалары;
- Ауыл шаруашылығы және биоресурстар;
- Ветеринария;
- Қызметтер (Көлік қызметтері);
- Денсаулық сақтау.
41. Қашықтықтан оқытудың толық форматына өту кезінде оқу үдерісін ұйымдастыру барысында келесілер үшін жағдай жасайды:
1) виртуалды (онлайн) Тіркеуші кеңсесінің, виртуалды Деканаттың, виртуалды Ректораттың жұмыс істеуі;
2) Цифрлық офицерлерді, цифрлық еріктілерді тарту;
3) ҚББ режимінде оқу сабақтарын өткізуді толассыз ұйымдастыру үшін ЖЖОКБҰ-да қажетті ІТ-инфрақұрылымын құру: тұрақты желілік қосылыстардың, серверлік жабдықтардың, ДСЖ болуы, киберқауіпсіздік жүйесінің жұмыс істеуі;
4) өзара интеграцияланған бір немесе бірнеше платформаларды қолданып оқу үдерісін басқару функционалын толық жабу арқылы ЖЖОКБҰ LMS және ҚББТ платформасының жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
5) сапалы контенттің (онлайн курстардың, кейстердің және т.б.) болуы және оқу контентінің бақылауын талап ететін элекронды кітапхана ресурстарымен қамтамасыз ету;
6) білім алушыларға қажетті оқу контентін толық көлемде ұсыну және бақылау іс-шараларының салмақтық коэффициентін баптау мүмкіндігімен электронды журналының жұмыс істеуі;
7) оқытушылардың АКТ-құзіреттілігін арттыру, жеке онлайн курстарды, электронды кейстерді әзірлеу ептілігін, білім алушылардың оқу жетістіктерін критерийлік бағалауын қолдану дағдыларын дамыту;
8) оқытушымен силлабуста ұсынылған түрлі типтегі оқытушы сервистер мен платформаларды қолданумен теоретикалық оқытуды ұйымдастыру (онлайн курстар, асинхронды байланыстар, білім алушыларға қолайлы уақыт, не кесте бойынша онлайн сабақтарды ұйымдастыру);
9) зертханалық, практикалық сабақтар кесте бойынша не кез келген уақытта меңгеру мүмкіндігімен қашықтық форматында өткізіледі. Зертханалық жабдықтардың болуы қажет білім беру бағдарламалары үшін симуляторларды, виртуалды зертханаларды, толықтырылған және виртуалды шынайылық бағдарламаларын, кейстерді қолдану ұсынылады;
10) сабақтардың кемінде 30%-ын асинхронды форматта өткізу ұсынылады;
11) даярлау бағытына және өту орнына байланысты дәстүрлі, қашықтықтан, аралас және т.б. сияқты түрлі форматта кәсіби тәжірибені іске асыру.
12) 1-курс студенттері үшін қыркүйекте күндізгі / қашықтықтан оқыту форматында бағдарлы кезеңнің 2 – 4 аптасын өткізу ұсынылады:
- ЖЖОКБҰ академиялық саясатына ЖЖОКБҰ-да оқыту және бағалау саясатына бейімдеу және таныстыру;
- ЖЖОКБҰ жүйесіне логин мен пароль алу, тіркелу;
- білім беру қызметтерін алу шартын жасау;
- эдвайзермен танысу;
- ЖОБ тіркеу/ жазулар және қалыптастыру;
- СЭР қамтамасыз ету регламентін орындау бойынша нұсқау.
Сонымен бірге келесі жұмыстар бойынша оқыту үшін:
- электронды кітапханамен;
- LMS-те және ҚББТ платформаларында;
- нақты уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларда (Microsoft Teams, BigBlueButton, Skype, GoogleMeet, HangoutsMeet, Lark, Skype, CiscoWebEx, JitsiMeet және басқалары);
- аралық және қорытынды аттестаттау өткізу процедурасының прокторинг жүйесінде (ProctorEdu, Examus, ProctorExam, ProctorU, Hesperus, ЖЖОКБҰ-мен әзірленген прокторинг жүйесі және басқалары);
- ЖОО жастар ұйымының жұмысымен танысу және осы ұйымдарға кіру;
Басқа қалалық білім алушылардың күндізгі форматта өткізу кезінде келу мүмкін болмаған жағдайда олар үшін осы сабақтарды қашықтықтан өткізу ұсынылады.
13) 1-курс магистранттары мен докторанттары үшін оқыту жүйесіне бейімделу және танысу (9-тармақшаны қараңыз), сонымен бірге ғылыми зерттеу траекториясын анықтау, ғылыми жетекшіні таңдау және онымен танысу, жеке жұмыс жоспарын толтыру үшін қыркүйек айында 1 – 2 апта күндізгі сабақтарды өткізу ұсынылады.
Басқа қалалық білім алушылардың күндізгі форматта өткізу кезінде келу мүмкін болмаған жағдайда олар үшін осы сабақтарды қашықтықтан өткізу ұсынылады.
14) магистранттар мен докторанттардың машықтануын басқа академиялық кезеңге ауыстыру не қашықтық форматында ұйымдастыру;
15) магистранттар мен докторанттардың ғылыми-зерттеу жұмысын қашықтықтан немесе СЭР ескере отырып зертханаларда ұйымдастыру;
16) денсаулық сақтау саласында білім алушыларды практикалық даярлау ҚР Денсаулық сақтау министрінің 21.02.2020 жылғы толықтырулармен және өзгертулермен «Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша МЖМБС бекіту туралы № 647 бұйрығына сәйкес денсаулық сақтау саласында уәкілетті органмен реттеледі.
17) Университеттің қашықтықтан оқыту форматына дайындығы курстарға, білім алушыларды тексеруге және прокторингке, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің картасына, телекоммуникация желілеріне, техникалық жарақтауға, университеттің LMS-не, «ЖЖОКБҰ-ның қашықтықтан оқыту форматына дайындығы» чек-парағына қойылатын талаптар критерийлеріне сәйкес анықталады.
42. Аралас формат деп аталатын қашықтықтан оқытудыңң ішінара форматы кезінде оқу үдерісін ұйымдастыру барысында 41-тармақтың 1-10 тармақшасының орындалуы үшін жағдайлар жасалады.
ЖЖОКБҰ онлайн және оффлайн сабақтары үлесінің арақатынасын курстардың мазмұны мен ерекшеліміне байланысты өзі таңдайды.
Академиялық дербестік шеңберінде ЖЖОКБҰ-да аралас оқыту форматын іске асыру кезінде оқу пәндерін 30% аспайтын дәстүрлі форматта оқытуды ұйымдастыруға рұқсат беріледі. Дәстүрлі форматта модуль форматындағы зертхана/студиялық сабақтар өткізіледі.
Білім салалары бойынша оқытуды ұйымдастыру кезінде: Өнер; Жаратылыстану ғылымдары, математика және статистика; Инженерлік, өндіруші және құрылыс салалары; Ауыл шаруашылығы және биоресурстар; Ветеринария; Қызметтер (Көлік қызметтері); Денсаулық сақтау зертхана сабақтарын университет кампустарында өткізуді жоспарлайды.
ЖЖОКБҰ-на сонымен бірге «ішкі академиялық мобильділік терезесін» жоспарлауға рұқсат беріледі, яғни басқа ЖЖОКБҰ-да білім алушыларға онлайн-режимде жеке оқу пәндерін немесе зертхана сабақтарын оқуды ұйымдастыруға рұқсат беріледі.
43. Қашықтықтан оқыту форматына толық немесе ішінара өту жағдайында ЖЖОКБҰ оқытушылары АКТ-құзыреттіліктерін, педагогикалық технологияларды және цифрлық білім берудегі жұмыстардың әдістемелік құралдарын білуі тиіс.
44. ЖЖОКБҰ біліктілік талаптарын белгілейді, ПОҚ аталмыш талаптарға сәйкестігіне үнемі бақылау өткізеді және ПОҚ АКТ-құзыреттіліктері саласында даярлауды және біліктілігін арттыруды қамтамасыз етеді:
1) педагогикалық даярлау: электронды білім беретін контентті/ресурстарды әзірлеуге және жасауға қойылатын талаптарды білу;
2) әдістемелік даярлау; инновациялық әдістемелерді және білім беру технологияларын (жобалық оқыту, оқытуды геймификациялау, төңкерілген оқыту, аралас оқыту және басқалары) меңгеру; жеке онлайн курстарын әзірлеудің әдістемелік амалдарын меңгеру; зерттеушілік құзыреттер (өз қызметін зерттеу, оны талдау және жетілдіру қабілеті); СӨБЖ тиімді ұйымдастыру, ӨБЖ-ға ынталандыру дағдыларын меңгеру;
3) ақпараттық технологиялармен жұмыс істеу дағдылары: АКТ-құзыреттерінің болуы; жеке онлайн курстарды әзірлей білу; симуляторларды, виртуалды зертханаларды, оқытылатын пәндер бейіні бойынша VR-жүйелерін қолдана білу; нақты уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларды (BigBlueButton және басқаларын) қолдана білу; білім беру ортасын басқару жүйелерін (Learning Environment) білу, мысалы, BlackBoard, Docebo Learn и Google Classroom.
ЖЖОКБҰ-да 2020 жылдың 20-нан 28-тамыз аралығында ПОҚ және персоналдың біліктіліктерін арттыру курстарын өткізу ұсынылады.
45. ЖЖОКБҰ ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылар үшін қашықтықтан оқыту технологияларын қолданумен оқыту қолжетімділігін келесі жолдармен қамтамасыз етеді:
1) оқытудың жеке білім беру траекториялары мен оқу жоспарларын қолдану;
2) видеоматериалдар контентіне субтитрларды, сурдоаудармаларды енгізу және өзге де инклюзия құралдарын қолдану;
3) арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді құру немесе енгізу;
4) бейімделген цифрлық ресурстарды іріктеу немесе әзірлеу;
5) сараланымдық оқу тапсырмаларын қолдану.

6-тарау. Білім беру платформалары мен электронды ресурстарды қолдану

46. ЖЖОКБҰ-на пайдаланушылар арасында кең таралған және қашықтықтан оқытуды қолдайтын мультитілдік интерфейсі болатын оқыту үдерісін қолдауға бағытталған білім беру платформаларын және электронды ресурстарды қолдану ұсынылады.
47. LMS түрлі форматтағы электронды оқу материалын орналастыруға, оқу материалына қолжетімділікті ұйымдастыруға және беруге, материалдарды меңгеру және тапсырмаларды орындау барысын бақылауды жүзеге асыруға, желілік байланыс құралдарымен оқу үдерісінің қатысушыларының өзара әрекетін ұйымдастыруға мүмкіндік береді.
Оқу контентіне қойылатын талаптарды (контент сапасын бағалау критерийлері, еңбек шығындарын анықтау критерийлері, құрылымға және ресімдеуге қойылатын талаптар) ресми бекіту және ЖЖОКБҰ-ның сайтында немесе ақпараттық жүйеде жариялау ұсынылады.
48. ЖЖОКБҰ білім алушыларға дәріс материалдарынан, семинар/практикалық және / немесе зертхана тапсырмаларынан, өз бетімен жұмыс тапсырмаларынан тұратын оқу материалдарына еркін қолжетімділікті қамтамасыз ету арқылы оқу материалдарын LMS-ке орналастырады.
LMS-ке қосымша электронды оқу басылымдары, презентациялар, видеодәрістер, видеороликтер, аудиожазбалар, анимациялар, суреттер, сызбалар, нобайлар, фотографиялар, электронды ресурстарға сілтемелер орналасуы мүмкін.
49. КАОК платформасы білім алушылар мен оқытушылар арасында өзара әрекетті, сонымен бірге жедел тесттер мен тапсырмалар түрінде тікелей кері байланысты қолдайтын әлемеуметтік желілердегі пікірталастармен немесе пайдалану форумдарымен интерактивті материалдарды ұсынады.
50. ЖЖОКБҰ-на ресурстарды қашықтағы курстарды және КАОК әзірлеу, электронды ресурстарды ұйымдастыру үшін ЖОО аралық келісімдерді, сонымен бірге КАОК платформасымен пайдаланушылық келісімін жасау кезінде бірлесіп қолдану ұсынылады. ЖЖОКБҰ КАОК платформаларын оқу үдерісінде бірнеше тәсілдермен қолдана алады:
1) КАОК материалдарының оқытылатын оқу пәнінің силлабусына ішінара сәйкестігі жағдайында, КАОК материалдарын оқытушының басшылығымен оқу үдерісінде қолдануға болады;
2) КАОК материалдары мазмұнының оқытылатын пәндер силлабусына толық сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал;
3) КАОК оқыту нәтижелерінің ЖЖОКБҰ-ның пәндерін оқыту нәтижелеріне сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал;
4) КАОК оқыту нәтижелерінің білім беру бағдарламаларын оқыту нәтижелеріне сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал.
51. ЖЖОКБҰ шынайы уақытта видеобайланысты қолдайтын бірлескен жұмыс платформаларын синхронды режимде онлайн сабақтар өткізу үшін қолданады. ЖЖОКБҰ оқу сабақтары басталғанға дейін оқытушылар мен білім алушылар үшін платформаны қолдану бойынша оқу ұйымдастырады.
Шынайы уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларға MicrosoftTeams, Skype, GoogleMeet, HangoutsMeet, Lark, Skype, CiscoWebEx, JitsiMeet және басқалары жатады.
52. ЖЖОКБҰ-на түрлі интерактивті контенті құру мақсатымен интерактивті суреттерді, видео және мультимедиа ресурстарын жасау, контентті, видеодәрістерді визуалдау, білім алушылардың білімін интерактивті бағалау бойынша құралдарды қолдану ұсынылады.
Цифрлық контентті жасау бойынша оқытушыларға арналған құралдар: Thinglink, Buncee, EdPuzzle, Kaltura, Nearpod PearDeck, Squigl, Trello, Canva, WeTransfer, Edmodo, ClassDojo, Kahoot!, Teach Learn Lead.
53. Прокторинг – бұл емтихан тапсыратын тұлғаны тексеру мақсатымен онлайн емтиханды (аттестаттауды) қадағалау және бақылау процедурасы.
ЖЖОКБҰ емтиханды физикалық проктор көмегімен, прокторинг жүйесі арқылы автоматты түрде және физикалық проктор көмегімен асинхронды не прокторинг жүйесі арқылы жүзеге асыра алады.
Прокторинг жүйелеріне ProctorEdu, Examus, ProctorExam, ProctorU жатады.
Сонымен бірге, ЖЖОКБҰ –ның прокторинг жүйесінің авторлық әзірленімін қолдануға болады.

7-тарау. Сапаны қамтамасыз ету және бағалау жүйесі

54. Бағалау тәсілдемелері пәндер мазмұнына және қолданылатын технологияларына байланысты бағаланады.
55. ҚОТ немесе аралас оқыту кезінде ЖЖОКБҰ-да бағалау жүйесін дайындау мақсатында академиялық саясатқа өзгерістер енгізу және бағалаудың алуан түрлері мен нысандарын қарастыру талап етіледі.
56. Қашықтықтан оқыту кезінде шолу талқылаулары, негізгі мәселелер бойынша пікірталастар өткізілетін, тренингтік сабақтар, мастер-класстар және т.б. ұйымдастырылатын дәрістік, семинар және зертхана сабақтарын өткізу әдістемесі өзгереді.
57. Бағалау әдістері бағалау талаптарын қанағаттандыруға бағытталған білім алушылардың «үлгерімділігін» емес, белсенді қатысуды және шынайы ынтымақтастықты ынталандыруы тиіс.
58. Бағалаудың тағы бір түрі – білім алушының өзін-өзі бағалауы, әрбір білім алушы өзінің жетістіктерін немесе үлгерімділігін бағалайтын процесті сипаттайды. Бұл «Менің қолымнан келеді» тұжырымдамаларының, білім алушылармен келісімшарттарының, ойларының, портфолиоға шолуы мен өзіне жазбаларының түрін қабылдайды. Зерттеулер білім алушылармен бірге өзін-өзі бағалауды қолдану білім алушыларда өзіндік қажеттілік пен ынталандырудың ішкі деңгейлеріне оң әсер ететінін көрсетті.
59. Қорытынды бақылауда (емтиханда) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрімен 2020 жылдың 4 мамырындағы №179 бұйрығымен бекітілген COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының пандемиясы кезеңінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстарында сипатталған тәсілдемелерді қолдану ұсынылады.
60. Білім беру үдерісінің тиімділігін бақылау және талдау үшін білім алушылар мен оқытушының сандық ізін талдау сияқты құралын қолдану ұсынылады.
61. ЖЖОКБҰ өзінің ресми сайттарында білім беру үдерісінің барлық қатысушыларының бекітілген жұмыс регламенті мен және күнтізбелік жоспарлауын, сонымен бірге жастарды тәрбиелеудің тақырыптық бағыттары бойынша түрлі белсенді интернет-сілтемелерді орналастырып тәрбиелеу жұмыстарын ұйымдастыру бойынша веб-парақшалар жасайды. ЖОО-ның жастар ұйымдары ЖОО сайтында ұйымның қызметі туралы толық ақпаратты (ұйым бағдарламасы, байланыс ақпараты және т.б.) орналастыруы тиіс.
ЖЖОКБҰ тәрбие үдерісін анықтайтын жергілікті нормативтік актілерге («Тәлімгерлік жұмыс туралы ереже», «ЖІК туралы ереже», «Студенттік өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру») 2020-2021 оқу жылына қашықтықтағы жұмыс жағдайларын ескере отырып өзгертулер енгізеді.
62. Білім беру үдерісінің қатысушылары арасындағы кері байланыс телефонмен кеңес беру, мессенджерлер, дауыс хабарламалары, әлеуметтік желілер, мобильді қосымшалар, Cаll-орталығының жұмыстары және т.б арқылы қамтамасыз етіледі. ЖЖОКБҰ білім алушылардың, топ тәлімгерлерінің әкімшілікпен кездесу, мүдделер бойынша жетекшілік сағаттарды, ЖІК отырыстарын, студенттік клубтардың отырыстарын өткізу регламентін ZООМ немесе басқа платформалар арқылы әзірлейді және жариялайды.
63. ЖЖОКБҰ бірінші жыл оқитын білім алушыларрмен жұмыстарды ұйымдастыру кезінде осы әдістемелік ұсыныстардың 41-тармағының 12) және 13) тармақшасында сипатталған ұсыныстарды қарастырады және білім алушылар – бірінші курс студенттері арасында ҚББТ жағдайында білім беру үдерісін ұйымдастыру бойынша сауалнама не сұрақ алуды тұрақты негізде өткізеді.
64. ЖЖОКБҰ-ның тәрбие жұмыстары бойынша жоспарларға байқаулар, олимпиадалар, тренингтер мен өзге іс-шаралар өткізу кіреді.
Кездесулер, семинарлар, вебинарлар тақырыбына «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасын, ҚР 2025 жылға дейінгі сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты, ҚР Білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын, жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдауларын және басқа бағдарламалық құжаттарды іске асыру шеңберінде Қазақстан жастарын тәрбиелеудің негізгі бағыттарын енгізу ұсынылады.
65. Қашықтықтан оқыту кезеңінде тәрбиелеу жұмысының негізгі бағыттары: азаматтық-патриоттық тәрбиелеу; сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру және академиялық адалдық қағидаларын сақтау; экологиялық тәрбиелеу; рехани-адамгершілік тәрбиелеу; салауатты өмір салтын насихаттау; терроризмге қарсы ағарту; құқықтық тәрбиелеу және діни экстремизмнен сақтандыру; студенттік өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру; еріктілер қозғалысын дамыту және т.б. келесі түрлерді қолданып ұйымдастырылуы тиіс:
- онлайн-зияткерлік-құқықтық ойындар;
- онлайн-кездесулер, онлайн-вебинарлар;
- алуан түрлі дәстүрлі шығармашылық байқаулар;
- онлайн-акциялар, қашықтықтағы олимпиадалар;
- онлайн-фотокөрмелер;
- жұмысқа орналастыруға арналған онлайн-жәрмеңкелер;
- алуан түрлі әлеуметтік роликтердің онлайн-трансляциясы;
- еріктілердің қашықтықтағы мектептері және басқалары.
66. ЖЖОКБҰ тәрбие жұмысы бойынша бөлімдерді үйлестіру кезінде білім алушылар мен ПОҚ психологиялық қолдау қызметтерін құрады.

8-тарау. Оқу үдерісінің қатысушылары

66. Білім беру үдерісінің негізгі қатысушылары: ЖЖОКБҰ-ның басшысы (ректоры), ЖЖОКБҰ басшысының орынбасары (проректор), оқытушы, білім алушылар, білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері).
67. Білім беру үдерісінің әрбір қатысушысы өз рөлі мен функцияларын орындайды. Көлеммен анықталатын оның өкілдіктері мен құзыреттері:
1) ЖЖОКБҰ-ның басшысы (ректоры): қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша тиісті ішкі нормативтік актілерді қабылдайды; келесі қызметкерлер тобын анықтау бойынша жұмыс берушінің тиісті нормативтік актілерін қабылдайды: жалақыны сақтап қашықтықтан режимде қашықтықтан оқыту технологиялары негізінде білім беру үдерісін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкерлер; ЖЖОКБҰ-ның тіршілік әрекетін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлер (әкімшілік, техникалық персонал); жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқарушылық шешімдерді қабылдайды; оқытушылармен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) қажеттілігі бойынша кері байланысты жүзеге асырады; жеке қорғаныш құралдарын пайдалану бойынша талаптардың қатаң сақталуын қамтамасыз етеді; білім алушылардың, оқытушылар мен басқа қызметкерлердің санитариялық-эпидемиологиялық әл-ауқатын қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдайды; есеп құжаттамасында қарастырылмағандарды сұратуға жол берілмейді;
2) ЖЖОКБҰ басшысының орынбасары (проректор): қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша жұмысты үйлестіреді және ұйымдастырады; оқу материалдарын, оның ішінде электронды оқу-әдістемелік кешендерін, электронды білім беру ресурстарын құрастыру бойынша жұмыстарды ұйымдастырады; ЖЖОКБҰ-ның интернет-ресурстарында (сайтында) орналасатын академиялық күнтізбелерді және сабақ кестелерін жасау бойынша жұмыстарды ұйымдастырады; оқытушылармен бірлесіп оқыту әдістері мен технологияларын, білім алушыларға тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарын ұсыну мерзімдерін, білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін анықтайды; білім алушылардың білім беру қызметінің ұйымдастырылуын анықтайды: білім беру үдерісінің барлық қатысушыларын (оқытушылар мен білім алушыларды) оқу жұмыстарын ұйымдастыру және оқу нәтижелері туралы ақпараттандырады; ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып білім беру үдерісін ұйымдастыру барысында әдістемелік қолдауды жүзеге асырады; бекітілген кестеге сәйкес оқытушының қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады; оқытушылармен кері байланыс арқылы білім беру үдерісін өткізу барысын бақылайды; педагогтардың оқу жүктемесін орындау бойынша жұмысын үйлестіреді;
3) ЖЖОКБҰ-ның оқытушысы: бағалаудың айқын саясатымен оқу пәнінің силлабусын әзірлейді. Силлабус педагог пен білім алушылар арасындағы келісім болып табылады, осыған орай ЖЖОКБҰ-да силлабусты бекіту және оған өзгерістер енгізу процесі регламенттейді; электронды оқу материалдарын, электронды курстарды әзірлейді; білім алушылардың назарына оқу сабақтарының форматы туралы ақпаратты жеткізеді; электронды ресурстарда білім алушылардың алуан түрлі жұмыстарын, қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларын қолданып білім алушылар арасында интерактивті өзара әрекетті қамтамасыз етеді; сабақтар кестесіне сәйкес оффлайн және онлайн-сабақтар, білім алушылардың өз бетімен жұмыстарына бақылау өткізеді; білім алушылар үшін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылар үшін жеке кеңес берулер өткізеді; белгілі бағалау саясатына сәйкес бекітілген силлабус мерзімінде білім алушылардың бағасын қояды; тапсырмалардың орындалуын бақылайды;
4) білім алушылар: бекітілген сабақ кестелері бойынша оқытушылармен байланыста табылады; ЖЖОКБҰ-ның академиялық саясатымен, ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау, кәсіби тәжірибені ұйымдастыру бойынша ішкі ережелермен, оқу жетістіктерін бағалау критерийлерімен, қолжетімді байланыс құралдары арқылы оқу пәндерінің силлабустарымен танысады; сабақ кестесіне сәйкес электронды немесе онлайн платформалардағы және өз бетімен оқу мақсатымен оқу материалын алу үшін басқа да байланыс жүйелеріндегі оқу сабақтарына қатысады; тапсырмаларды өз бетімен орындайды, орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс құралдары (платформа, электронды пошта, мессенджерлер) арқылы оқытушыға бағыттайды; тапсырмаларды орындау кезінде академиялық адалдық қағидаларын сақтайды; тұрғылықты орнында ғаламтордың болмауы немесе жеткіліксіз жылдамдығы кезінде қажетті ғаламтор байланысымен және СЭР қамтамасыз етілетін ЖЖОКБҰ-ның жатақханасына тұруға келе (мүмкіндік болғанда) алады;
5) білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері): білім алушыларға оқу үшін жағдай жасайды; мүмкіндігінше білім алушылардың оқу пәндерінің тапсырмаларын немесе өз бетімен тапсырмалардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады; ғаламтор болмаған немесе жеткіліксіз жылдамдық кезінде студентті қажетті ғаламтор байланысымен және СЭР қамтамасыз етілетін ЖЖОКБҰ-ның жатақханасына немесе өзге жерге тұруға бағыттайды.
Ұсыныстар:
68. Қашықтықтан оқытуды ұйымдастырудың бақылау нәтижелері қашықтықтан білім беру технологиялары ҚР ЖЖОКБҰ-на енгізілуі және қолданылуы мүмкін екендігін көрсетті.
69. ЖЖОКБҰ-да қашықтықтан білім беру технологияларын тиімді енгізу мақсатында ұсынылады:
1) жаңа оқыту әдістемесін енгізу мәселесін қарастыру: Blended Learning, төңкерілген сынып, онлайн-курс, аралас курс (белсенді емес), аралас (интерактивті), төңкерілген сынып, интерактивті онлайн курс;
2) теоретикалық оқу кезеңінде тәжірибенің барлық түрлерін біріктіруге мүмкіндік беретін білім беру бағдарламаларын құрудың модульдік жүйесін кеңінен қолдану;
3) дәріс сабақтарын онлайн режимде немесе видеожазбаларды дайындау арқылы, ал семинарлық және зертханалық сабақтарды - 15 адамға дейін шағын академиялық топтарда өткізу;
4) аралық және қорытынды аттестаттау процедурасын (ҚО үшін), сондай-ақ барлық жазбаша жұмыстардың бірегейлігін антиплагиат жүйесі арқылы тексеруді прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету;
5) ЖЖОКБҰ-ның корпустарында, жатақханалары мен аумақтарында СЭР қамтамасыз ету.
70. ЖЖОКБҰ келесі оқу жылында үш сценарий бойынша оқу үдерісін ұйымдастыруға дайын болуы тиіс.
71. ЖЖОКБҰ-на келесі қадамдарды жүзеге асыру ұсынылады:
• Қашықтықтан оқыту форматын қарастыратын академиялық саясатты қайта қарау.
• ПОҚ және білім алушылар үшін қашықтықтан білім беру технологияларын қолдану жөніндегі нұсқаулықты әзірлеу.
• Инновациялық білім беру технологияларын қолдану бойынша жеке платформалар мен тренингтерде ПОҚ оқуын ұйымдастыру.
• Курстардың 5 типін әзірлеу: онлайн-курс, аралас курс (белсенді емес), аралас (интерактивті), төңкерілген сынып, интерактивті онлайн курс.
• Қашықтықтан оқыту технологияларын қолданып қолданбалы сипаттағы оқу пәндерін өткізудің тәсілдемелерін жасау.
• Сапаны ішкі қамтамасыз ету саясатына сәйкес оқу сапасының тұрақты мониторингін қамтамасыз ету.
• Аралық және қорытынды аттестаттау (ҚО үшін) процедурасын прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету.
• Санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып отырыстарды ұйымдастыру және өткізу регламентін енгізу (видео-конференц байланыс құралдарын қолданып әлеуметтік қашықтандыруды сақтау).
• Барлық оқу сабақтары қашықтықтан оқыту форматында өтеді (40-тармаққа сәйкес кампуста ішінара оқу мүмкіндігі қарастырылған даярлық бағыттары кірмейді).
• СЭР сақтап кампуста белгілі даярлық бағыттары бойынша зертханалық және практикалық сабақтар ұйымдастыру.
• Зерттеу кеңістігі шегінде төмен жұмысбастылық пен екі метрлік физикалық қашықтық талаптарының сақталуын қамтамасыз ететін кестені әзірлеу және кестеге сәйкес бақылау.
• 1 ш.м. 1 адам (1 партада 1 адамнан) – әлеуметтік қашықтандыруды ескере отырып аудиторияның толымдылығын қамтамасыз ету және 1 білім алушыға кемінде 5 ш.м. қамтамасыз етумен зертхана сабақтарын өткізу.
• Университет аудииторияларында және корпустарында, оның ішінде спорт кешенінде және Әскери кафедрада білім алушылардың жиналуын топтарға бөліп азайту. 30 адамнан асатын топтарға жол бермеу немесе аудитория толымдылығы жобалау қуатының 40%-нан аспайтындай академиялық топтарды ұйымдастыру.
• Білім алушыларға тұрғылықты орындарында ғаламтордың болмауы немесе жеткіліксіз жылдамдығы кезінде ЖОО-ның жатақханаларында тұру мүмкіндігін беру.




























Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 5-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде балаларға қосымша білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы әдістемелік ұсынымдар 2020-2021 оқу жылында карантин шараларын сақтау жағдайында әр түрлі форматтағы оқу-тәрбие қызметін тиімді ұйымдастыру мақсатында, сондай-ақ қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы сапалы білім беру қызметін көрсету үшін балаларға қосымша білім беру ұйымдарының (бұдан әрі-БҚББ ұйымдары) басшылары мен педагогтеріне көмек ретінде әзірленді.
2. Оқыту форматтары әр аумақтың бас санитарлық дәрігерінің шешімін ескере отырып, жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша әрбір нақты өңірде санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды негізге ала отырып, әртүрлі болады.
Қосымша білім беру ұйымдары келесі форматтарда жұмыс істейді:
1) қашықтық форматындағы сабақтар;
2) штаттық режимде жеке сабақтар (балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдерінің өтініші негізінде);
3) 5 адамға дейінгі шағын топтардағы сабақтар (балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдерінің өтінші негізінде).
3. Дәстүрлі оқыту (штаттық формат) – әрбір нақты өңірде санитарлық-эпидемиологиялық қолайлы жағдайда санитарлық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, штаттық режимде оқыту процесін ұйымдастыру.
БҚББ ұйымдарының штаттық режимдегі жұмысы әр өңірдегі санитарлық-эпидемиологиялық ахуалға байланысты болады.
4. Қашықтан оқыту - педагог пен білім алушы арасындағы тікелей байланыссыз қашықтан оқытуды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін заманауи ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды қолдануға негізделген оқыту процесін ұйымдастыру.


2-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудың тәртібі

5. Қашықтан оқыту түрінде жүзеге асырылатын оқу процесі білім алушының өзі орындайтын сабақтардың едәуір үлесін көздейді; әдістемелік және дидактикалық басшылық және БҚББ ұйымы тарапынан осы процесті, сондай-ақ білім алушылардың оқу жетістіктерін жүйелі бақылау және есепке алуды қамтамасыз ету.
6. Аралас оқыту форматы қашықтан оқытуды (теория) онлайн, офлайн режимінде, сондай-ақ штаттық режимде жеке сабақтар және 5 адамға дейінгі шағын топтарда оқытуды көздейді. Штаттық тәртіпке көшу үшін:
1) БҚББ ұйымдарында санитарлық-эпидемиологиялық жағдайлар жасалуы тиіс, яғни термометрия, бетперде, ауыз су режимі, санитайзерлер, дезинфекциялау құралдары, желдету, кварцтау, 1,5 метр ара қашықтықты сақтау, ылғалды жинау қамтамасыз етілуі қажет;
2) педагогтердің штаттық режимде жұмыс істеуге жазбаша келісімі болуы керек. Егер педагог штаттық режимде жұмыс істеуден бас тартатын болса, БҚББ ұйымы да ата-аналарға топ ашудан бас тартады. Білім алушылар қашықтан режимінде оқиды;
3) қол жетімді байланыс құралдары арқылы Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес электронды нысанда ата-аналардың өтініштері.
Штаттық режимдегі сабақтың ұзақтығы - 40 мин. («Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары).
Балаларға БҚББ ұйымдары ата-аналармен бірге оқыту форматын келісетін болады және мектептегі сабақ кестесін, демалыс пен оқу режимінің ауысуын ескере отырып, икемді сабақ кестесін жасайды.
7. Оқытудың аралас форматында музыка, өнер, көркемөнер пәндері, тілдік курстар, робот техникасы, бағдарламалау, экология, туризм, шахмат және т.б. пәндер бойынша теориялық сабақтар қашықтан өткізіледі, ал практикалық сабақтар – штаттық режимде жеке сабақ және 5 адамға дейінгі шағын топтарда өткізіледі. Мысалы, фортепиано, домбыра, баян, скрипка сияқты т.б. музыка аспаптары және вокал бойынша практикалық сабақтар штаттық режимде жеке сабақтарда ұйымдастырылады.
Хор, оркестр, хореография, сольфеджио, бейнелеу, театр, цирк өнері сияқты т.б. сабақтың ұжымдық түрлері штаттық режимде 5 адамдық шағын топта ата-аналардың өтініші негізінде, қатаң санитарлық талаптарды сақтай отырып сабақ өткізуге мүмкіндік беріледі.
Сонымен қатар, авиа, кеме, автомодельдеу, құрастыру, картинг, мотокросс бойынша жас техниктер станциялары, сондай-ақ жас экологтар мен туристер станциялары 5 адамға дейінгі шағын топтарда қосымша білім беру ұйымының аумағында таза ауада практикалық сабақтар өткізе алады.
8. Штаттық және қашықтық форматта оқуға арналған сабақтар тізбесі педагогикалық кеңестің шешімімен анықталады және балаларға қосымша білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі.
9. Қашықтан оқыту нысаны қажет болған жағдайда, қажетті құжаттарды ұсына отырып, жеке оқыту кестесіне көшкен жағдайда, сондай-ақ заңнамада көзделген жағдайларда қолайсыз ауа-райы, төтенше жағдайлар және карантин кезінде білім алудың дәстүрлі (штаттық формат) және басқа да форматтарымен кешенді түрде іске асырылады.
10. Балаларға қосымша білім беру (БҚББ) ұйымы қашықтан оқытудан штаттық оқу режиміне ауысқан кезде білім алушының ата-анасының қалауы бойынша қашықтан оқытуда қалдыруға болады. Ол үшін ата-аналарға Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес өтініш беру қажет.
1) БҚББ ұйымының басшысы:
- оқу форматын таңдау бойынша жұмыс берушінің тиісті нормативтік актісін қабылдайды;
- еңбекақы төлеуді сақтай отырып, штаттық және қашықтық форматтарда білім беру процесін қамтамасыз ету бойынша қызметкерлердің еңбек функцияларын қайта бөледі;
- штаттық және қашықтық форматында ҚББ ұйымының тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлердің еңбек функцияларын айқындайды (әкімшілік, техникалық персонал);
- БҚББ ұйымының персоналын қайта бөлінген функциялармен таныстырады.
2) БҚББ ұйымы басшысының орынбасарлары:
- оқу форматын ескере отырып, сабақ кестесін жасайды;
- бекітілген кестеге сәйкес педагогтардың қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады.
3) Педагогтер:
- білім алушылар мен олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына қашықтан өткізілетін сабақтар түріндегі формат және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы ақпаратты жеткізеді;
- оқу процесін бекітілген форматты ескере отырып іске асырады.
Білім алушылардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, балаларға қосымша білім беру ұйымының педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында бекітіледі.
4) Білім беру процесін ұйымдастыруға қойылатын негізгі талаптар
Негізгі талаптар ҚББ ұйымының жарғысында, ұжымдық шартта және ішкі тәртіптемеде белгіленеді:
- білім беру бағдарламаларына сәйкес білім беру процесін қамтамасыз ету;
- санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес алдын алу шараларын сақтау және қамтамасыз ету;
- кең жолақты интернетке қолжетімділікті қамтамасыз ету;
- компьютерлік жабдықтар, құралдар, материалдар және т.б.


3-тарау. Білім беру процесін қашықтан оқыту форматында ұйымдастыру

11. Қашықтан форматтағы білім алушылардың санаттары БҚББ ұйымдарында тиісті жағдайлар болған жағдайда Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес ата-аналардың өтініші бойынша қалыптастырылады:
- БҚББ ұйымдарының білім алушылары;
- дайындық және бірінші оқу жылының білім алушылары;
- ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылар.
12. Қашықтан білім беру процесі балаларды, педагогтер мен басқа да қызметкерлерді толық оқшаулауды қамтамасыз ету үшін сандық білім беру ресурстары бар интернет-платформаларды пайдалану арқылы жүзеге асырылады.
Қашықтан сабақ өткізу үшін БҚББ ұйымы интернет-платформаны қолданады. Интернет-платформаның функционалы сабақ жүргізу сапасын және есептілікті қамтамасыз етеді.
Қашықтан оқыту үшін БҚББ ұйымдары электронды интернет-платформаларды өздігінен таңдап қолданады. Интернет платформалар онлайн режимде - тікелей эфирде сабақ өткізуге мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, қашықтан оқыту офлайн тәртібінде электронды пошта және т.б. байланыс құралдары арқылы да жүзеге асырылады (білім алушыларға арналған материалдар: бейнесабақ жазбасы, презентация, дәріс материалдары, схемалар, ноталар, суреттер және т.б. жіберіледі).
Интернет пен компьютер болмаған жағдайда оқу материалдары жеткізіледі.
Білім беру бағдарламалары мен жұмыс жоспарларын міндетті түрде орындау барысында қашықтан оқытудың икемді кестесі жасалады, ата-аналармен келісіледі.
Кері байланыс электрондық журнал, электрондық пошта арқылы жүзеге асырылады. Егер БҚББ ұйымы электрондық журнал жүйесінде жұмыс істемесе, кері байланыс қолжетімді байланыс құралдары арқылы жүзеге асырылады.
Педагогтер:
1) білім алушылар мен олардың ата-аналарын (заңды өкілдерін) қашықтан оқыту форматы және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы хабардар етеді;
2) қашықтан оқытуға білім алушылардың техникалық мүмкіндіктеріне: компьютердің, интернеттің болуына мониторинг жүргізеді;
3) білім алушылардың техникалық мүмкіндіктеріне қарай білім беру бағдарламасын меңгеру тәсілдерін айқындайды:
- интернет-платформаларды, электрондық поштаны, мессенджерлерді және т.б. пайдалану арқылы;
- тапсырмаларды пошта арқылы немесе қағаз түрінде қолма-қол жеткізіп беру арқылы;
- БҚББ ұйымының басшылығын білім алушылардың техникалық мүмкіндіктері туралы хабардар етеді;
4) электрондық журналдар жүйесінде, сондай-ақ түрлі мессенджерлер арқылы чаттар, білім алушылар мен олардың ата-аналарының форумдарын жасайды және қолданады;
5) білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) тұрақты байланыс жасайды.
6) өзінің техникалық және педагогикалық мүмкіндіктеріне сүйене отырып, сондай-ақ білім алушылардың мүмкіндіктеріне қарай оқу процесін ұйымдастыру тәсілін анықтайды:
- вебинар немесе мессенджерлер арқылы онлайн режим;
- бейнесабақты дайындау;
- жазбаша форматтағы қарым-қатынас;
- аталған әдістердің комбинациясы.
Бейне байланыс жазбаларын ортақ чаттарға жіберуге немесе оларға сілтеме жасай отырып бұлт қызметтеріне орналастыруға болады;
7) қашықтан оқытудың таңдалған форматына сәйкес оқу процесін жүзеге асырады.
Интернет-платформалар арқылы сабақ өткізу кезінде: педагог білім алушыларға өздігінен оқуға/тапсырмаларды орындау үшін оқу материалын ұсынады, сонымен қатар интернет-платформаларда орналастырылған сабақтарды, сондай-ақ қолжетімді цифрлық білім беру ресурстарын пайдалануды ұсынады.
8) электрондық журналдар жүйесінде бейне сабақтарды көргеннен кейін, әртүрлі мессенджерлер, қолжетімді платформалар мен арналарға сілтемелер (техникалық мүмкіндіктер болған жағдайда) арқылы білім алушыларға өз бетінше оқуға/ орындауға арналған тапсырмаларды ұсынады;
9) білім алушылармен кері байланысты жүзеге асырады:
- орындалған жұмыстардың нәтижелерін қабылдайды;
- орындалған тапсырмаға талдау жүргізеді;
- түсініктеме және ұсыныстар береді;
- білім алушыны нәтижелермен таныстырады;
- білім алушылар үшін, оның ішінде қажет болған жағдайда ерекше білім беруді қажет ететін балалар үшін жеке консультациялар өткізеді;
10) кері байланыс:
- БҚББ ұйымдарының платформасындағы электрондық журналдар және т.б. жүйелер;
- месcенджерлер;
- телефон байланысы арқылы жүзеге асырылады.
Педагог кері байланысты ұсыну кезеңділігін өздігінен анықтайды.
11) үйде оқытуды ұйымдастыру мәселелері, білім алушының оқудағы жетістіктері мен проблемалары бойынша білім алушының ата-аналарымен өзара іс-қимыл жасайды.
БҚББ ұйымы басшысының орынбасарлары:
1) педагогтердің оқу процесін ұйымдастыру мүмкіндіктеріне мониторинг жүргізеді.
2) білім алушылардың аттестаттау, шығармашылық және өзге де жұмыстарын жүргізу мүмкіндігін айқындайды;
3) оқу тапсырмасын алу әдістері мен құралдарын анықтайды;
4) БҚББ ұйымы үшін қолжетімді кері байланысты жүзеге асырудың әдістері мен құралдарын айқындайды;
5) педагогтерге қашықтан оқыту, кері байланысты жүзеге асыру, ағымдағы және қорытынды бағалау бойынша ұсыныстар береді;
6) оқу процесінің барысына бақылау жүргізеді;
7) білім алушылардың оқу жетістіктеріне мониторинг және талдау жүргізеді.
12. Үйде оқыту процесін ұйымдастыру.
Білім алушы мен оның ата-аналары (заңды өкілдері) мектеп қандай білім беру порталын немесе білім беру платформасын қолданатынын білуі тиіс, оларға қол жеткізу уақтылы қамтамасыз етілуі тиіс.
Білім алушы жұмыста қолданылатын барлық бағдарламалардың атауларын білуі керек. Қажетті білім беру порталын немесе білім беру платформасын уақытылы қосу. Ол және оның ата-анасы барлық қажетті ақпаратты педагогтен алуы керек.
Мектептегі сабақ кестесін, демалыс пен оқу режимінің ауысуын ескере отырып, білім алушының сабақтарын ұйымдастыру қажет. Білім алушыға қашықтан оқыту үшін мынадай жағдайлар жасалуы керек:
- тыныштық пен жұмыс жағдайын қамтамасыз ету;
- білім алушының бөлмесінде теледидарлардың фондық шуын немесе басқа балалардың немесе жануарлардың болуын болдырмау;
- жұмыс орны мен жабдықты қамтамасыз етіңіз, бейне, құлаққапты қосыңыз;
- сабақ барысында білім алушыда дыбыс және бейне қосулы болуы тиіс;
- білім алушы мен ата-аналар педагогті осы мәліметтер бойынша (бірлестік, топ, сынып, үйірме, пән, педагогтің аты-жөні) көруі тиіс;
- сабақ барысында білім алушыда дыбыс немесе бейне өшірілген жағдайда педагог ата-анасына телефон арқылы қоңырау шалып, ақауларды жояды;
- интернет жұмысы істен шыққан жағдайда білім алушы немесе оның ата-анасы (заңды өкілдері) жағдайды тез арада түзету және оқу қызметін қайта бастау үшін БҚББ ұйымына немесе педагогке хабарлауға тиіс.
Білім алушы сабақ кестесіне сәйкес пәндер бойынша материалдар мен тапсырмаларды қарайды немесе бейне сабақтарды өздігінен қарап шығу уақытын анықтайды.
Білім алушы алған тапсырмаларды өзіне ыңғайлы уақытта орындайды және педагогке жұмысты олардың орындалуына қарай жібереді, педагогпен байланыста болады.


4-тарау. Білім алушының компьютермен жұмыс істеуіне қойылатын санитарлық талаптар.

12. Онлайн сабақтың ұзақтығы:
1) дайындық топтарда және бірінші оқу жылындағы бірлестіктер мен топтарда (1-сыныптар) - 15 минуттан аспайды;
2) 2-3-сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 20 минуттан аспайды;
3) 4-5 сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 25 минуттан аспайды;
4) 6-7 сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 30 минуттан аспайды.
Әр сабақтан соң көзге арналған жаттығулар немесе дене шынықтыру минуты өткізіледі.
Бір компьютер немесе ноутбукті жасына қарамастан екі және одан да көп адамның бір уақытта пайдалануы ұсынылмайды.


5-тарау. Штаттық режимде білім беру процесін ұйымдастыру

13. Оқыту барлық бірлестіктерде (топтарда, сыныптарда), оның ішінде дайындық топтарында, білім алушылардың дене қызуын күнделікті өлшеуді қамтамасыз ете отырып, жүзеге асырылады.
Дене қызуы бар балалар үйіне қайтарылады, науқастанғандар анықталған жағдайда барлық топты қашықтан оқытуға көшу қамтамасыз етіледі, БҚББ ұйымы жұмысын жалғастырады.
14. Штаттық режимде білім беру процесін ұйымдастырған жағдайда:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып сабақ кестесін жасау;
2) Әлеуметтік қашықтық, физикалық байланыстарды қысқарту үшін ауысымды арттыру;
3) кабинет жүйесін алып тастау, сабақтар белгілі бір кабинетте өткізіледі;
4) әр түрлі топтар үшін әртүрлі уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) білім алушылар мен педагогтердің кіру кезіндегі дене қызуын күнделікті өлшеу;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) оқу үстелдерін 1,5 метр қашықтықта орналастыру;
8) кабинеттер мен барлық бөлмелерді желдету, кварцтау;
9) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
10) кабинеттерді әр екінші сабақтан кейін ылғалды жинау;
11) дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да бөлмелерді ауысым, қосалқы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
12) пайдаланылған ыдысты әрбір тамақтан кейін дезинфекциялау құралдарымен өңдеу;
13) күн сайын дене қызуын өлшеу, ауру белгілерін анықтау, аурулар анықталған, карантин жарияланған және барлық топты Қашықтан оқытуға көшу, балалардың жағдайын бақылау жағдайларында, кейіннен топты штаттық режимге қайтара отырып, оқшаулау үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың (бар болған жағдайда) жұмыс істеуі;
14) хореография бойынша сабақтарды және таза ауада басқа да қозғалмалы сабақтарды ұйымдастыру немесе залдарды үнемі желдету.
15. БҚББ ұйымы кабинеттердің, рекреациялардың, холлдардың және басқа да жабдықтардың, заттардың бетін өңдеу үшін дезинфекциялау құралдарының жеткілікті санымен қамтамасыз етіледі. Кіреберісте дезинфекциялық тоннельдер, аяқ киімге арналған дезинфекциялық кілемшелер орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі.
Сапалы сумен қамтамасыз ету, жуғыш құралдармен қол жууға арналған жағдайларды ескеру маңызды.


6-тарау. Штаттық режимде жеке сабақтар мен шағын топтарда білім беру процесін ұйымдастыру

16. 2020-2021 оқу жылында коронавирустық инфекциямен және қолайсыз санитарлық-эпидемиологиялық жағдаймен күрес жөніндегі шектеулі шараларға байланысты БҚББ ұйымдарында оқыту қашықтық форматында басталады.
Бұл ретте балалардың ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініші бойынша білім алушылар үшін БҚББ ұйымдарында жағдай жасалған кезде білім беру процесін штаттық режимде жеке сабақтарда және шағын топтарда ұйымдастыруға болады.
Жеке сабақтарда және шағын топтарда білім беру процесін ұйымдастыру санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды қатаң сақтай отырып, оның ішінде осы ұсынымдарға сәйкес жүзеге асырылады.
17. Жеке сабақтарға және шағын топтарда оқуға созылмалы аурулары жоқ (өтініште көрсетіледі) балалар жіберіледі.
Балаларды жеке сабақтарда және шағын топтарда оқытуды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері таңдау құқығын БҚББ ұйымы басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
18. Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды жеке сабақтарда және шағын топтарда оқуға жібере отырып, балалардың қоғамдық ортада болатындығына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсініктері мен келісімдерін білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды санитарлық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: бетперделер, қолғаптар, қолды өңдеуге арналған жеке фланкондағы антисептик немесе дымқыл бактерияға қарсы салфеткалар, ауыз су.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік қашықтық қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Даярлық тобы және бірінші оқу жылы тобы балаларының ата-аналары немесе заңды өкілдері сабақ басталар алдында БҚББ ұйымына кіру есіктеріне дейін балаларды алып жүруді және сабақ аяқталғаннан кейін БҚББ ұйымынан шығу есіктерінен үйге дейін балаларды алып жүруді жүзеге асырады.
БҚББ ұйымы дезинфекциялау құралдарының (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, тепловизорлар, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар) қорын қамтамасыз етеді;
БҚББ ұйымында жағдайлардың болуы барлық санитарлық талаптарға сәйкестігі, штаттық режимде жұмыс істеуге келіскен педагогтердің болуын білдіреді.
Педагог штаттық режимде жұмыс істеуге өз келісімін еркін нысанда жазбаша ресімдейді. Егер педагог штаттық режимде жұмыс істеуге келіскен жағдайда, ол қоғамдық ортада болатынын және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екенін түсінеді және келіседі.
Егер БҚББ ұйымы жеке сабақтарда және шағын топтарда педагогтің штаттық режимде жұмыс істеуден бас тартуына байланысты оқытуды қамтамасыз ете алмаған жағдайда, ата-аналарға топтар ашудан бас тартылады. Бұл жағдайда білім алушылар қашықтық режимінде оқиды.
19. Сыртқы байланыстарды азайтуға қойылатын талаптар:
1) «Бір топ – бір педагог» принципі;
2) топтың толымдылығы – 5 баладан аспайды;
3) САН ПИН-ге сәйкес сабақтардың ұзақтығы;
4) шағын топтарда оқуға созылмалы ауруы жоқ балалар қатыстырылады.
20. Жеке сабақтар мен шағын топтарда жұмысты ұйымдастыру тәртібі:
1) жеке сабақтарға және шағын топтарға қабылдау БҚББ ұйымдарында Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес ата-анасының немесе заңды өкілдерінің өтініші негізінде жүзеге асырылады. Балаларды шағын топқа қабылдау топта бос орын болған жағдайда жүзеге асырылады. Өтініш электронды форматта қабылданады;
2) БҚББ ұйымы ата-аналарды штаттық режимде жеке сабақтарға және шағын топтарға қол жетімді байланыс құралдары арқылы өтініштерді қабылдау туралы алдын ала хабардар етеді;
3) контингент, сабақ кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрам педагогикалық кеңестің шешімімен анықталады және БҚББ ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі. Білім беру процесі БҚББ ұйымының бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады;
4) штаттық режимде және қашықтан режимде сабақ кестесі синхронды түрде құрылады;
5) штаттық режимде білім беру процесі санитарлық-эпидемиологиялық нормаларды қатаң сақтай отырып жүзеге асырылады;
6) кабинеттер бойынша қозғалуға, іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
7) барлық жедел кеңестер қашықтан форматта өткізіледі;
8) асханалар/ буфеттер (бар болған жағдайда) жұмыс істемейді;
9) білім алушыларды ата-аналардың сабаққа дейін және одан кейін БҚББ ұйымына кіргенге дейін алып жүруі жүзеге асырылады.
21. Штаттық режимде сабақтарды ұйымдастыру кезінде қамтамасыз етілуі қажет:
1) әлеуметтік қашықтық үшін ауысымды ұлғайту және қосымша ауыстыру;
2) физикалық байланыстарды қысқарту;
3) балалар арасындағы әлеуметтік қашықтықты қамтамасыз ету үшін БҚББ ұйымдарында ұйымдастыру алаңын барынша пайдалану;
4) педагогтердің және білім алушылардың кіре берісте дене қызуын күнделікті өлшеу;
5) маскаларды кию режимі;
6) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
7) кабинеттерді, рекреацияларды желдету, кварцтау;
8) әрбір сабақтан кейін қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
9) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
10) дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да бөлмелердегі ауысым, қосалқы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеу, оқшаулау үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі; ауру симптомдарын анықтау, сырқаттанғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық топты қашықтан оқытуға көшу анықталған жағдайда, топты штаттық режимге қайтару жағдайларында топтағы балалардың жай-күйін бақылау;
12) хореография бойынша сабақтарды және басқа да қозғалмалы сабақтарды таза ауада ұйымдастыру немесе залдарды үнемі желдету.


7-тарау. Қашықтан оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыруға қойылатын жалпы талаптар.

Білім алушының қызметі:
- оқу материалын алу (теориялық материал, әдістемелік нұсқаулар, практикалық тапсырмалар, тесттер, зертханалық жұмыстар және т. б.) жоспарға, сабақ кестесіне сәйкес, әрбір сабақ құрылымдық түрде беріледі;
- оқытудың жеке траекториясын (сабақ кестесі, графиктер), оқыту нәтижелерін, нақты оқу пәні бойынша табыстылықты талдау үшін қажетті өзінің когнитивтік біліктерінің (сипаттамаларының) өзгеруі туралы ақпаратты, платформадағы өзара іс-қимыл және жұмыс режимі туралы ақпаратты қарау;
- теориялық және практикалық материалдарды өздігінен меңгеру, білімді тестілеу, білімді өздігінен тексеру;
- педагогпен кері байланыс арқылы нұсқаулықтарды, сондай-ақ платформамен, оқу материалымен жұмыс істеуге қолдау көрсетуді алу.
Білім алушының болжамды күн тәртібі:
- материалдар мен тапсырмаларды қарау (әрқайсысы уақытты өздігінен анықтайды);
- педагогпен байланыс (қажеттілігіне қарай);
- алынған тапсырмаларды ыңғайлы уақытта орындау және орындау шамасына қарай педагогке жіберу;
- педагогпен жұмыс және туындаған мәселелерді талқылау;
- келесі күнді жоспарлау.
Педагогтің қызметі және оның мүмкіндіктері:
- білім алушының білім траекториясын қарау және түзету (сабақ кестесі және т.б.);
- оқу материалдарын басқару мүмкіндігі (орналастыру, тапсырмаларды ұсыну, жетістіктер нәтижелері және т.б.);
- орындалған жұмыс бойынша түсініктеме, айдарлар және т.б. үшін кері байланыс жасау;
- сабақта өздігінен әзірлеген оқу материалын пайдалану мүмкіндігі.
Білім алушылармен кері байланысты жүзеге асыру алгоритмі
Педагог білім алушылармен кері байланысты ұйымдастырады:
- орындалған жұмыстардың нәтижелерін қабылдайды;
- орындалған тапсырмаға талдау жүргізеді;
- кері байланыс пен ұсынымдарға түсініктеме береді және ұсынады;
- білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға жеке консультациялар өткізеді.
Кері байланыс жүзеге асырылуы мүмкін:
- интернет-платформалар, электронды пошта және т.б.;
- ұялы және стационарлы телефон байланысы.
Байланыс және интернет болмаған жағдайда оқу материалдарын жеткізу жүзеге асырылады.
Оқу материалдарын қағаз тасымалдағышта беру кезінде:
- бірлестікті (топты, сыныпты), оқу пәнінің атауын, сабақ тақырыбын көрсету;
- сабақ тақырыбы бойынша қысқаша конспект, тезистер беру;
- өз бетінше орындау және бекіту үшін сұрақтар тізімін белгілеу;
- оқу мақсаттары мен бағалау өлшемдеріне сәйкес тапсырмаларды ұсыну;
- тақырып бойынша қосымша материалдарды және кері байланыс механизмін ұсыну қажет.


8-тарау. Қашықтан оқыту технологиясын қолдану арқылы білім алушыларға жүктемені төмендету бойынша ұсынымдар

Аралас және толық қашықтан оқыту жағдайында үй тапсырмасының форматы өзгереді, себебі барлық оқу тапсырмалары үй жағдайында орындалады.
Осыған байланысты білім алушылардың артық жүктемесін болдырмау мақсатында педагогтердің Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 21 қаңтардағы № 38 бұйрығымен бекітілген "Адамға әсер ететін физикалық факторлар (компьютерлер мен бейнетерминалдар) көздерімен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бұлжытпай орындауы қажет.


9-тарау. Қашықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, бейнесабақтарды әзірлеуге қойылатын талаптар

Жалпы талаптар:
1. Ұйымдастырушылық:
- білім беру бағдарламаларына сәйкестігі;
- дидактикалық қағидаларды іске асыру;
- телевизиялық, ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды пайдалану;
- сабақ құрылымы:
сабақтың басталуы: титрлар (бірлестік, топ, сынып) үйірме, пән;
оқыту мақсатын тұжырымдау;
жаңа оқу материалын түсіндіру, сұрақтар;
қорытындылау бөлімі: қорытындылар, кері байланыс.
- кері байланыс: электронды журналдар, интернет-платформалар; электрондық пошта; мессенджерлер; мобильді және стационарлы телефон байланысы арқылы жүзеге асырылады;
- оқу материалын өздігінен оқуға, әрбір білім алушыны белсенді оқуға тартуға баса назар аудару;
- аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
- материалды бекітуге арналған тапсырмалардың оңтайлы көлемі;
- дифференциалды оқу тапсырмалары;
- тапсырмаларды өз бетінше орындау үшін нұсқаулықтар, алгоритмдер, ұсынымдар әзірлеу;
- сабақты ұйымдастырудың әртүрлі әдістерін қолдану (ішінара-іздеу, эвристикалық, зерттеу, жобалау жұмыстары, зерделеу, чаттарда, әлеуметтік желіде талқылау, пошта арқылы хат алмасу);
- білім алушыларға кез келген уақытта қарау мүмкіндігі (офлайн режимі).
- білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім беруді қажет ететін балаларға арналған жеке консультациялар (қажет болған жағдайда).
2. Сабақтың мазмұны:
- Қазақстан Республикасының заңнамасында таратуға тыйым салынған ақпараттың болмауы;
- «Балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 2 шілдедегі № 169 - VI Заңының талаптарына қайшы келмеуі;
- оқу мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етпейтін ақпаратты қамтымайды;
- сабақ мазмұнын оңтайлы таңдау;
- ғылыми сенімді мәліметтер, терминология дәл, нақты құрылымдалған ақпарат;
- теориялық материалды беру: логикалық, нақты, толық, дәйекті;
- «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
- табиғи түсірілім мен символ толтырудың ақылға қонымды арақатынасы (сақтағыш, мәтін және т. б.);
- слайдтар саны-бір сабаққа 8-10.
- алынған материалдың авторы және (немесе) ақпараттың алынған көзі көрсетілген;
3. Эмоциялық фон:
- педагогтің дауысы сабырлы, мейірімді, дыбысты қабылдауға жеткілікті, сөйлеуі анық, дикциясы жақсы;
- мазмұндауы сенімді, еркін, жеткілікті түрде эмоциялы (қатысу әсері), мазмұндау қарқыны жайлы;
- психологиялық әсер етуі: айтылатын мәтіннің стилі мен тілі, интонация, жеке сөйлемдерді акцептациялау, эмоциялы жоғарылау, үзіліс;
- адекватты (эмоциялық тұрғыда) музыкалық сүйемелдеу;
4. Сабақтың дизайны:
- түс фоны тұрақты - түс гаммасы жақын үш түстен;
- экрандағы мәтін қысқа, анық, шамадан тыс жүктелмеген;
- су белгілерінің, бөгде жазулардың, жарнамалардың болмауы;
- маңызды ақпаратты ерекшелеу: түспен, қалың қаріппен, басқа қаріппен;
- контраст қаріптердің аз саны;
- дыбыс анық (бөгде дыбыссыз), дыбыс деңгейі біркелкі;
- бейнеқатар - экран ауданының 75-100%.
5. Педагогтің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар.
Психологиялық-педагогикалық дайындық:
- білім алушының жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
- электрондық оқыту ресурстарын әзірлеу және құру талаптарын білу;
Әдістемелік дайындық:
- электрондық білім беру материалдарын әзірлеу және пайдаланудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
- сабақтың оқу мақсаттарын стандартты емес жағдайларда жүзеге асыра білу;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
- IT-құзыреттіліктің болуы;
- электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және пайдалану дағдылары.
7. Ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылар үшін оқытудың қолжетімділігі:
- білім беру бағдарламалары мен оқытудың жеке жоспарларын пайдалану;
- субтитрлердің, сурдоаудармалардың болуы;
- арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету;
- бейімделген сандық ресурстарды таңдау немесе әзірлеу;
- дифференциалды оқу тапсырмаларын қолдану.
Бейнетаспаға қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
- ұзақтығы: 15 минуттан аспайды;
- икемді жеке кесте;
- кез келген уақытта қарау мүмкіндігі;
- үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) коммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жеке тапсырмаларды тексеру.
Қашықтан білім беру технологияларын қолдану арқылы сабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
- ұзақтығы: 15-30 минут;
- сандық технологияларды қолдану арқылы нақты уақыт режиміндегі сабақ:
- видеоконференциялар (вебинарлар, конференциялары, стриминг);
- Интернет желісінде хабар алмасу арқылы асинхронды форматтағы сабақтар: тапсырмаларды өз бетінше орындауға екпін (электрондық пошта т. б.);
- чатта, әлеуметтік желіде, пошта арқылы топтық хат алысуда білім алушылардың топтық жұмыстарын ұйымдастыру мүмкіндігі;
- педагог білім алушыларға өздігінен оқу/ тапсырмаларды орындау үшін оқу материалын ұсынады;
- педагог интернет-платформаларда орналасқан сабақтарды, сондай-ақ қолжетімді сандық білім беру ресурстарын пайдалануды ұсынады;
- үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жеке тапсырмаларды тексеру.


10-тарау. Білім беру платформалары мен электрондық ресурстарды пайдалану

Қашықтан оқыту үшін БҚББ ұйымының таңдауы бойынша интернет платформаларды және білім беру электронды платформаларды, сондай-ақ электронды пошта және басқа байланыс құралдарын (білім алушыларға арналған материалдарды: бейнесабақ жазбасы, презентациялар, оқу материалдары, схемалар, ноталар және т.б. жолдау) қолдануға болады.
Жоғарыда аталған байланыс құралдары болмаған жағдайда оқу материалдары мен тапсырмаларды қағаз тасығыштарда қолма-қол берудің басқа да тәсілдері қолданылады.
БҚББ ұйымы таңдаған білім беру платформасы білім алушылардың танымдық қызығушылықтарын дамытуға, өздігінен білім алу дағдыларын қалыптастыруға ықпал етуі тиіс.
Білім беру платформасы
1. Оқу материалын беру:
- қашықтан;
- күн сайын;
- кесте бойынша.
2. Оқу материалының форматы:
- бейнесабақ;
- бейнеконференциялар;
- концерттер;
- көрмелер;
- презентация;
- оқыту процесін ұйымдастыру бойынша нормативтік құқықтық актілер;
- қашықтан оқыту кезінде сабақтарды әзірлеу және толықтыру үшін икемді құралдар;
- білім алушылардың ұжымдық/бірлескен жұмысын қолдау (форумдар, чаттар, құжаттармен жұмыс, презентациялар және т.б.);
- интернет, білім беру платформасының қызметтеріне қол жетімділік (Web-портал);
- оқытушылар мен білімалушыларға бірыңғай кіру нүктесін ұсыну;
- білім деңгейінің динамикасын көрсету және барлық оқу кезеңінде әрбір білім алушы бойынша нәтижелер.
Мыналарды ескеру маңызды
1. Дербес компьютерлерге арнайы бағдарламалық жасақтаманы орнату қажет емес.
2. Мобильді құрылғыларды пайдаланған кезде тегін мобильді қосымшаны орнату мүмкін.
3. Портал кез келген құрылғыларда іске қосылуы тиіс (компьютерлер, планшеттер, смартфондар).
4. Порталды пайдаланушының интерфейсі интуитивті-түсінікті, пайдаланушы үшін ыңғайлы болуы керек және оның міндеттерін шешу керек.
5. Білім алушының жеке кабинеті барынша ыңғайлы және түсінікті болуы, пайдаланушының, білім алушының барлық қажетті қажеттіліктеріне жауап беруі тиіс.
Компьютерлік жабдыққа және Интернет желісіне қосудың өткізу қабілетіне қойылатын ең төменгі жүйелік талаптар.
Интернетке қосылу - (кең жолақты) сымды немесе сымсыз (3G немесе 4G / LTE).
Динамиктер мен микрофон-кірістірілген немесе USB, немесе сымсыз Bluetooth.
Веб-камера немесе HD веб-камера-кірістірілген немесе USB.
Немесе HD-камерасы және басып алу HD бейне картасы бар.
Қашықтан оқыту үшін электрондық платформаларды пайдалану бойынша ұсынымдар
Қашықтан оқыту процесі шеңберінде бірқатар платформаларда ұсынылатын ресурстар мен функциялар білім алушылардың оқу жетістіктеріне мониторинг жүргізуге, бағалау кезінде кері байланысты жүзеге асыруға, платформада тапсырмалардың қажетті форматын қалыптастыруға және оларды нәтижесін көрсете отырып орындауға, оқу жетістіктерінің нәтижелері бойынша түсініктемелер беруге мүмкіндік береді.
Онлайн режимінде - тікелей эфирде (бейнестриминг) сабақ өткізу үшін интернет-платформаларды қолдануға болады.
Қашықтан оқыту кезінде «Қашықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығын қолдану ұсынылады.


11-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау

Оқу жетістіктерін бағалау бойынша ұсынымдар:
- пән бойынша білім беру бағдарламасының өлшемдеріне сәйкес бағалау;
- ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының мүмкіндіктерін ескере отырып, дифференциалды тапсырмаларды әзірлеу;
- оқу процесінде өзін-өзі бағалауды қолдану;
- білім алушылар мен олардың ата-аналары үшін міндетті түрде кері байланыс ұсыну;
- журналды үнемі толтырып отыру.
Интернет болмаған жағдайда, білім алушылардың оқу тапсырмалары мен өзіндік жұмыстары санитарлық қауіпсіздік шараларын қолдана отырып, үйлеріне жеткізіледі (Қазпошта бөлімшелері арқылы).


12-тарау. Білім беру үдерісіне қатысушылардың қызметі

БҚББ ұйымының басшысы:
- ішінара штаттық және толық қашықтық форматында білім беру процесін қамтамасыз ету жөніндегі еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкер;
- қызметкерлердің келесі тобын анықтау үшін жұмыс берушінің тиісті нормативтік актісін қабылдайды;
- өңірдегі эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып, білім беру үдерісін ұйымдастыруды және оқыту форматын таңдауды қамтамасыз етеді;
- ішінара штаттық және толық қашықтық форматында (әкімшілік, техникалық персонал) БҚББ ұйымның тыныс-тіршілігін және қызметін қамтамасыз ететін қызметкерлер;
- санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтай отырып, оқыту форматын қашықтан оқытудан ішінара штаттық оқыту форматына, содан кейін өңірдегі және елдегі эпидемиологиялық жағдайды жақсарту кезінде жұмыстың толық штаттық форматына өзгерту туралы шешім қабылдайды;
- БҚББ ұйымының жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқару шешімдерін қабылдайды;
 қажеттілігіне қарай педагогтермен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) кері байланысты жүзеге асырады;
 интернет желісіне және байланыс құралдарына рұқсаты жоқ білім алушылардың оқу тапсырмаларын жеткізуді және орындалған жұмыстарын жинауды ұйымдастырады;
 жеке қорғау құралдарын пайдалану жөніндегі талаптардың қатаң сақталуын қамтамасыз етеді;
 білім алушылардың, педагогтердің және басқа да қызметкерлердің санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз ету бойынша, білім беру үдерісін ұйымдастыру бойынша шаралар қабылдайды, қабылданған шаралар туралы жоғары тұрған басқару органына және білім беру үдерісінің барлық қатысушыларына дереу хабарлайды;
 есептілік құжаттамасының сұрауына жол берілмейді;
 білім беру үдерісін ұйымдастырудың барлық мәселелері бойынша білім алушыларды, педагогтерді, басқа да қызметкерлерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) байланыстың қолжетімді түрлері, білім беру ұйымының интернет-ресурстары арқылы қашықтан оқыту форматы туралы хабардар етуді қамтамасыз етеді.
Білім беру ұйымы басшысының орынбасарлары:
 қызметтер штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптардың сақталуын ұйымдастырады;
 білім алушылардың білім беру бағдарламаларын меңгеруіне бағытталған шараларды әзірлеуді ұйымдастырады;
 оқу материалдарын, оның ішінде электрондық оқу-әдістемелік кешендерді, электрондық білім беру ресурстарын қалыптастыру жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;
 БҚББ ұйымының интернет-ресурстарында (сайт) орналастырылатын оқытудың таңдап алынған форматын ескере отырып, икемді сабақ кестесін құрайды;
 оқыту әдістері мен тәсілдерін, білім алушылардың тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарын ұсыну мерзімдерін айқындайды; білім беру процесінің барлық қатысушыларын (педагогтерді, білім алушыларды, білім алушылардың ата-аналарын (заңды өкілдерін), өзге де қызметкерлерді) жұмысты ұйымдастыру және оқыту нәтижелері туралы хабардар етуді жүзеге асырады;
 ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, білім беру процесін ұйымдастыру барысында әдістемелік қолдау көрсетеді;
 педагогтердің қызметтерін бекітілген кестеге сәйкес ұйымдастырады және олармен кері байланыс жасайды;
 оқыту үдерісін өткізу барысын педагогтермен кері байланыс арқылы бақылайды;
 педагогтердің оқу жүктемесін орындауы жөніндегі жұмысты үйлестіреді;
 БҚББ ұйымының қызметін талдайды.
Педагогтер:
 штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптардың сақталуын қамтамасыз етеді;
 білім беру процесін жүзеге асырады;
 білім беру бағдарламалары мен жеке жоспарларды әзірлейді (түзетеді);
 оқу материалдарын вебсайттарға, электрондық кітапханаларға және т. б. сілтемелерді қолдана отырып құрылымдауды жүзеге асырады;
 оқушылардың қызығушылығы мен мүмкіндіктерін ескере отырып, қашықтан жұмыс істеу үшін жеке тапсырмалар әзірлейді;
 білім алушылар мен олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына қашықтан оқыту түріндегі формат туралы ақпаратты жеткізеді;
 электрондық ресурстарда тиімді және әр түрлі жұмыс түрлерін (бейне сабақтар, өзіндік жұмыс және т.б.), қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларды оңтайлы және әр түрлі жұмыс түрлерін қолдана отырып, педагогтер мен білім алушылар арасында интерактивті өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді;
 оқу кестесіне сәйкес офлайн және онлайн-сабақтар өткізеді, өзіндік жұмысты бақылауды қамтамасыз етеді;
 білім алушылар үшін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін жеке консультациялар өткізеді;
 тапсырмалардың орындалуын бақылайды; жүргізілген жұмыстар туралы БҚББ ұйымдарын хабардар етеді.
Білім алушы:
 штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптарды сақтайды;
 қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы оқыту кезінде педагогтермен байланыста болады;
 қол жетімді байланыс құралдары арқылы сабақ кестесімен, тақырыптарымен, мазмұнымен танысады;
 оқу кестесіне сәйкес өздігінен оқу мақсатында оқу материалын алу үшін электрондық платформаларға, пошталарға және басқа байланыс жүйелеріне кіреді;
 оқу тапсырмаларын өздігінен орындайды, орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс (платформа, электронды пошта және т.б.) құралдары арқылы педагогке жібереді;
 оқу тапсырмаларын орындау кезінде өзін-өзі бақылау және академиялық адалдық қағидаларын сақтайды.
Білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері):
- білім алушыға оқу үшін жағдай жасайды;
- мүмкіндігінше, балалардың оқуын, білім алушылардың өзіндік тапсырмаларды орындауын бақылауды жүзеге асырады;
- педагогпен байланыс жасайды.






















Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты шектеу шаралары
кезеңінде қосымша білім беру ұйымдарында
оқу процесін ұйымдастыру жөніндегі
әдістемелік ұсынымдарға 1-қосымша


Кімге _____________
Аты-жөні________________
күні___________________
Мекен-жайы бойынша тұрғылықты жері, көшесі__________________
Телефон ____________


ӨТІНІМ

Менің ұлымды (қызымды) ________________________________ аты-жөні толығымен, бірлестік (топ, сынып) штаттық режимде оқытуды ұйымдастыруды сұраймын. Карантин шаралары кезінде баламды оқыту жағдайымен танысқанымды және келісетінімді хабарлаймын. Менің баламның созылмалы аурулары жоқ.
Баламды қажетті санитарлық-гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуді міндетіме аламын. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні ___________
Қолы _____________




Результаты согласования
13.08.2020 08:32:36: Зейнуллаулы А. З. (Управление правового обеспечения) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:06:15: Мелдебекова М. Т. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:06:15: Мелдебекова М. Т. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:41:53: Сейтак С. М. (Управление развития государственного языка) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:43:06: Кобенова Г. И. (Комитет по обеспечению качества в сфере образования и науки) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:55:30: Кудеринова А. М. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 10:37:29: Имангалиев Е. Н. (Комитет по охране прав детей) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 14:56:01: Каринова Ш. Т. (Руководство) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 17:46:48: Дауленов М. М. (Руководство) - - cогласовано без замечаний

]]> № исх: 345 от: 13.08.2020


Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамыздағы
№ 345 бұйрығына 1-қосымша




Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптарында ұйымдстырылған оқу қызметтерін ұйымдастыру бойынша
әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде ұйымдстырылған оқу қызметтерін (бұдан әрі - ҰОҚ) ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар (бұдан әрі - Әдістемелік ұсынымдар) балабақшада қашықтан оқытуды ұйымдастыру және жаңа оқу жылын ұйымдасқан түрде бастау үшін оңтайлы жағдайлар жасау мақсатында әзірленді.
2. Мектепке дейінгі ұйымдарда (бұдан әрі - МДҰ) ҰОҚ қызмет түрін ұйымдастыру санитарлық-эпидемиологиялық жағдайларға байланысты анықталады:
1) ұйымдастырылған оқу қызметі (кеңестер) қашық форматта;
2) кезекші топтардың жұмысын ұйымдастыру;
3. Ұйымдастырылған оқу қызметін (кеңестер) ұйымдастыру қашықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, үй жағдайында балаларға материалдар ұсынылады, ата-аналардың жетекшілігімен педагогтердің тапсырмаларын үйренеді және орындайды (ересек, мектепалды топтары/сыныптары).
4. Ата - аналардың өтініші бойынша кезекші топтарды ұйымдастыру-тиісті аумақтардың бас мемлекеттік санитарлық дәрігерлерінің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органдардың шешімдері негізінде санитарлық талаптарды сақтай отырып, штаттық режимде оқу-тәрбие қызметін ұйымдастыру нысаны.

2- тарау. Қашықтықтан оқыту форматындағы сабақтарды (консультацияларды) ұйымдастыру тәртібі

5. Қашықтан оқыту режимінде тәрбиеленушілерге бейнесабақтар өткізу ата-аналар қауымдастығының сұраныстарын және әлеуметтік тапсырысты орындауды, сондай-ақ қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы тәрбиеленушілердің ата-аналарын қолдауды қанағаттандырады.
1) Мектеп (шағын орталық болған жағдайда) және мектепке дейінгі ұйым басшыларына ата-аналардың (балалардың заңды өкілдерінің) хабардар болуын қамтамасыз ету және ересек, мектепалды даярлық балаларын қашықтан оқытуды ұйымдастыру (ата-аналардың қалауы бойынша):
– қашықтан оқытудың барлық қатысушыларының (педагогтер, тәрбиеленушілер, балалардың ата-аналары/заңды өкілдері) ересек, мектепалды даярлық балаларын қашықтан оқытуды ұйымдастыру туралы сабақтың басталу күнін көрсете отырып хабардар болуын;
– мектепалды топтар мен сыныптардың педагогтарында қашықтықтан оқытуды жүргізу үшін әр отбасында қолжетімді байланыс түрлерінің, интернет-ресурстардың тізімінің болуы;
– «Сауат ашу негіздері», «Математика негіздері»,«Қоршаған ортамен танысу» бойынша (күніне бір сабақ) педагогтердің қашықтан кіріктірілген сабақ кестесін құруын;
– педагогтердің демонстрациялық материалдарды, дидактикалық ойындарды және т. б. кеңінен қолдана отырып,ҰОҚ конспектілерін (оқыту бейнесабақтары) әзірлеуін;
– ересек, мектепалды даярлық (топтары) сыныптарының педагогтері әлеуметтік желілерде топтар құрады, жас топтарын ескере отырып, бейнесабақтар, мультфильмдер, аудио-ертегілер орналастырылады;
– ата-аналар сабақ барысында, баланың сабақты қабылдауы туралы және т. б. барлық сұрақтарды нақтылау үшін кері байланыс арқылы ата-аналармен өзара іс-қимылды қамтамасыз ету;
– топтардың, сыныптардың контингентін бекіту, кестені, жұмыс кестесін, күн тәртібін жасау;
– еңбек заңнамасына сәйкес мектепке дейінгі ұйымның тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлердің (әкімшілік, техникалық персонал) еңбек функцияларын қашықтықтан айқындау.
2) Басшының орынбасарлары, әдіскерлер:
– мектепалды жастағы балалардың мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасын меңгеруіне бағытталған қашықтықтан оқытуды ұйымдастырады;
– педагогтармен бірге ересек топ, мектепалды жастағы балаларды қашықтықтан оқытуды қамтамасыз етеді;
– жұмысты ұйымдастыру туралы барлық қашықтан оқытуға қатысушылардың (педагогтар, тәрбиеленушілер, балалардың ата-аналар/заңды тұлғалар) белсенді ақпараттандырылуына ықпал етеді;
– қажет болған жағдайда балаларды қашықтан оқыту нәтижелерімен бейне талқылау жүргізеді;
– тәрбиеленушілердің қозғалысы, балабақша педагогтарының сапалық құрамы, материалдық база, балабақшаның техникалық қызметкерлері туралы мәліметтерді және басқаларды ҰБДҚ толтырады;
– ҰОҚ кестесін құрады;
– педагогтардың қызметін ұйымдастырады;
– топтың (кіші және мектепке дейінгі) тәрбиеленушілерінің ата-аналарымен жеке кеңестерді жүргізеді;
– тәрбиеленушілердің ата-аналарына (заңды өкілдерін) балабақшада қолданылатын білім беру платформасы, сабақ кестесі туралы хабардар етеді.
3) Педагогтар:
- қашықтан оқыту нәтижелерін ескере отырып, ұйымдастырылған оқу қызметінің конспектілеріне үнемі түзету жүргізеді;
– бекітілген оқу кестесіне сәйкес қашықтықтан ұйымдастырылған оқу қызметін өткізеді;
– топтың тәрбиеленушілері (кіші және мектепке дейінгі соның ішінде ерекше білімді қажет ететен балалар) мен ата-аналармен жеке кеңестерді жүргізеді;
– қашықтықтан оқытудың барлық қатысушыларымен кері байланысты қамтамасыз етеді.
6. Қашық форматтағы ұйымдастырылған оқу қызметтеріне ұсынымдар:
1) Ересек, мектепалды тобы мен сыныптарында Санитариялық қағидаларға сәйкес 15 минуттан артық емес қашықтан форматта сабақтар жүргізеді.
2) Тәрбиеші тәрбиеленушілердің ата-аналарына әрекет алгоритмі жазылған жаднама ұсынып, оларды стриминг режимінде ҰОҚ алдын ала дайындауы керек.
ҰОҚ дейін:
– өз құрылғысына қолжетімді қосымшаны жүктеу;
– қосымша құралдардың жұмысын тексеруі (микрофон, бейне, экранды көрсету және т. б.);
– тіркелу үшін өзінің тегі мен атын, жас тобын/сыныбын пайдалану;
– ҰОҚ алдында 10-15 минут бұрын платформаға қосылуды тексеру.
ҰОҚ уақытында:
– бөгде дыбыстардың болмауын қамтамасыз етуі;
– микрофонның жұмыс істеуін қадағалауы (қажет болған жағдайда ғана қосу);
– бейненің көрінуін бақылауы;
– әдептілік мінез-құлық нормаларын сақтауы;
– платформа құралдарын дұрыс қолдануы (қажет кезде: педагогке (ата-анаға) хабарлама жазу, бейне/аудио немесе презентацияны қосу) қажет.
Ересек, мектепалды топтары мен сыныптарында сабақты синхронды форматта оқыту заманауи мүмкіндіктерді (Zoom, Skype, Facebook және т.б.) пайдалана отырып, педагогтің ата-аналармен және тәрбиеленушілермен нақты бір уақытта тікелей байланыста болуын көздейді. Тәрбиеші стримингке шығу үшін ҰОҚ белгілі бір бөлігін бөліп көрсете алады, ҰОҚ қалған бөлігін бейсинхронды форматта өткізе алады.
Сабақтың асинхронды форматы педагогтың ата-аналармен және тәрбиеленушілермен электрондық платформалардың мүмкіндіктері арқылы өзара іс-қимылын білдіреді.
7. Қашықтан оқыту үшін электрондық білім беру платформаларын қолдануға ұсынымдар:
Қашықтан оқыту үшін интернет-платформалар мен электрондық білім беру платформаларын, сондай-ақ, электрондық поштаны, басқа да байланыс құралдарын пайдалану ұсынылады.
- Білім беру Оnline.edu.kz платформасында ашылған парақшасында жас топтарын ескере отырып, бейне-сабақтар, мультфильмдер, аудио-ертегілер үлгілері, сондай-ақ мектепалды топтар мен сыныптарға арналған бейне-сабақтар үлгілері орналастырылған.

3 - тарау. Кезекші топтардың жұмысын ұйымдастыру

8. Кезекші топтардың жұмысы санитарлық талаптарды қатаң сақтаған жағдайда, оның ішінде осы тәртіпке сәйкес ата-аналардың (балалардың заңды өкілдерінің) өтініштері негізінде жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді құралдар арқылы қабылданады (1-қосымша).
Кезекші топқа баруға ниет білдірген жағдайда балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері мектепке дейінгі ұйым басшысының атына өз ниеті туралы өтініш жазады және оны қол жетімді байланыс құралдары арқылы тәрбиешіге жібереді.
Тәрбиеші өтінішті әкімшілікке береді.
Мектепке дейінгі ұйымның әкімшілігі тәрбиешілерден берілген өтініштер негізінде 15 балаға дейінгі кезекші топтарды құрады.
Кезекші топтардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында бекітіледі, қажет болған жағдайда өзгерістер енгізіледі.
Кезекші топтардағы білім беру процесі мектепке дейінгі ұйымның бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.
9. Балаларды қабылдау балабақшаның медицина қызметкерінің баланың денсаулық жағдайын тексерумен жүзеге асырылады.
Балабақшаның барлық қызметкерлерін және балалардың медицина қызметкері күн сайын таңертеңгі фильтрден өткізеді. Ауру белгілері анықталған жағдайда қызметкерлер жұмысқа жіберілмейді, балалар ата-аналарымен үйіне қайтарылады.
Созылмалы аурулары жоқ балаларды кезекші топқа жіберу ұсынылады (өті
ніште көрсетіледі).
Кезекші топтарға баруды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Таңдау құқығын ата-аналар немесе балалардың заңды өкілдері балабақша басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын кезекші топтарға апара отырып, індеттің таралмауына барлық шараларды қолданады, олардың қоғамдық ортада болатынына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсіністік танытады.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын санитарлық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: қол орамалдар, дымқыл бактерияға қарсы майлықтар мен маскалар (5 жастан бастап).
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік қашықтықтың қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларын балабақшаның сыртқы кіретін есігіне дейін ертіп апарады, балабақша кіріберісінде тәрбиеші балаларды қабылдайды.
10. Балабақша дезинфекциялау құралдарының қорымен қамтамасыз етіледі (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар).
11. Мектепке дейінгі ұйымда қамтамасыз етіледі:
– тәрбиеленушілер мен педагогтердің, басқа да қызметкерлердің физикалық байланыстарын қысқарту;
– әлеуметтік қашықтықты қамтамасыз ету үшін ойын алаңдарын барынша пайдалану;
– кіреберісте тәрбиеленушілер мен ата-аналардың дене қызуын күн сайын өлшеу;
– топтарды, дәліздерді, холлдарды және басқа да үй-жайларды әрбір сабақтан кейін ылғалды жинау, ажыратқыштарды, есік тұтқаларын, сүйеніштерді, баспалдақтың араларын, терезенің алдын дезинфекциялау;
– медициналық кабинеттер мен оқшаулау бөлмесінің жұмыс істеуі (күн сайын дене қызуын өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда оқшаулау, барлық топты қашықтан тәрбиелеу және оқытуға көшуді қамтамасыз ету, топтағы балалардың жағдайын бақылау, топты штаттық режимге қайтару);
– балалардың кіруі мен шығуы үшін балабақшаның әр жас тобында жеке кіру және шығу есіктері падаланылады.
12. Кезекші топтардың жұмыс істеуіне ұсынымдар:
1) топтардың толымдылығы - 15 баладан артық емес;
2) балалар үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
3) әрбір ҰОҚ кейін кабинеттерді желдету, кварцтау;
4) әрбір ҰОҚ кейін қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану.
Тәрбиеші МДҰ-ға бару мәселесі бойынша ата-аналармен түсіндіру жұмыстарын жүргізеді (жұмыс тәртібі, жас топтары, денсаулық жағдайы, тиісті киім-кешек, күн тәртібін сақтау және т. б.), баланы алдын ала алып келу, өйткені балаларды қабылдау белгілі бір уақытты алуы мүмкін);
Кезекші топтардағы сабақтар үлгілік оқу бағдарламалары мен оқу жоспарына сәйкес кесте бойынша өткізіледі.
Ұйқы, демалыс, тамақтану, ұйымдастырылған оқу қызметі режимі сақталады.
Оқу күні аяқталғаннан кейін ата-аналар немесе заңды өкілдер балаларды алып кетеді, тәрбиеші (бала күтуші) баланы шыққанға дейін ертіп жүреді.

4-тарау. Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, бейне сабақтарды әзірлеу бойынша ұсыныстар

13. Жалпы ұсынымдар:
– Ұйымдастырушылық
– МЖБС мен үлгілік бағдарламаға сәйкестігі;
– дидактикалық қағидаларды жүзеге асыру;
– ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды тиімді пайдалану.
– аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
– тәрбиеленушінің кез келген уақытта көру мүмкіндігі (офлайн-режим);
– бейнежазба ұзақтығы - 15 минуттан аспайды.
2. ҰОҚ мазмұны:
– «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
– түсіру мен таңбаны толтырудың үйлесімді қатынасы (экрандар және т.б.);
– слайдтар саны – бір ҰОҚ 2-3 слайд.
3. Эмоционалды фон:
– тәрбиешінің дауысы қалыпты, жағымды, дыбысталуы қабылдауға жетерлік, анық сөйлейді, дикциясы жақсы;
– баяндауы түсінікті, еркін, жетерлік шамада эмоционалды (қатысу эффектісі) баяндау қарқыны жылдам емес;
– психологиялық әсер: айтылатын мәтіннің стилі мен дыбысталуы, жеке сөйлемдердің үйлесімділігі, эмоционалды ынта, кідіріс;
– сәйкесінше (эмоционалды) музыкалық сүйемелдеу;
4. ҰОҚ дизайны:
– түс фоны тұрақты-түс гаммасына жақын үш түстен тұрады;
– дыбысы анық ( бөгде дыбыстарсыз), дыбыстың біркелкі естілуі.
5. Педагогтың дайындық деңгейіне ұсынымдар:
Психологиялық –педагогикалық дайындық:
– тәрбиеленушілердің жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
– электрондық оқыту ресурстарын әзірлеуге және құруға қойылатын талаптарды білу;
Әдістемелік дайындық:
– электрондық білім беру материалдарын әзірлеу мен қолданудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
– стандартты емес жағдайларда сабақтың мақсаттарын анықтау және жүзеге асыру;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
– IT-құзыреттіліктердің болуы;
– электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және қолдану дағдылары.
Бейнесабақтарға қойылатын талаптар:
Ұйымдастырушылық:
– ұзақтығы: 15 минуттан аспайды;
– икемді жеке кесте;
– кез келген уақытта қарау мүмкіндігі.
Санитариялық-эпидемиологиялық жағдай тұрақты жақсарған кезде санитариялық талаптарды сақтай отырып, мектепке дейінгі ұйымның штаттық режимде жұмыс істеуге біртіндеп көшуі жүзеге асырылады.









Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптарында оқу
қызметтерін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша

Ата-аналар өтініші нысаны


Кімге __________________
Аты-жөні _______________
Кімнен_________________
осы мекенжайда тұратын__
Телефон ________________


ӨТІНІШ
Менің ұлым (қызым) толық аты-жөні, тобы _____________________________________________________________________ кезекші топқа. Менің баламда созылмалы аурулар жоқ. Мен карантиндік және шектеу іс-шаралары кезеңінде менің баламның мектепке дейінгі ұйымға бару шарттарымен таныстым және келісетінімді хабарлаймын. Өз баламның санитарлық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі өз міндеттерімді орындауға міндеттенемін. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні ___________
Қолы __________











Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 2-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде орта білім беру ұйымдарында оқу процесін іске асыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Орта білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыруға жөніндегі осы Әдістемелік ұстаным (бұдан әрі – Әдістемелік ұсынымдар) коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде қашықтан оқытуды ұйымдастырудың оңтайлы жағдайларын және орта мектепте жаңа оқу жылының ұйымдасқан түрде басталуын қамтамасыз ету мақсатында жасалынған. Әдістемелік ұстаным меншік түріне қарамастан барлық білім беру ұйымдарында пайдаланылады.
2. Орта білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру нысаны санитарлық-эпидемиологиялық ахуалға байланысты анықталады:
1) Білім алушылардығ, педагогтердің және басқа қызметкерлердің денсаулығын сақтау мақсатында оқу процесі мектеп алдындағы, 1-11 (12) сыныптарда қашықтық форматта ұйымдастырылатын болады.
2) Жалпы орта білім беретін мектептердің 1-4 сынып оқушыларына әр сыныпқа 15 балаға дейін кезекшілік сыныптар ашуға рұқсат етіледі. Мектептерде тиісті жағдайлар болған жағдайда, ата-аналардың немесе балалардың заңды өкілдерінің өтініші бойынша білім алушылар қабылданады.
3) 5-тен 180 адамға дейін контингенті бар шалғайдағы ауыл мектептерінде, санитариялық қауіпсіздік шараларын қатаң сақтай отырып, сыныптарда балалар саны 15 адамға дейін штаттық режимде оқыту жүзеге асырылады.
4)Халықтың сырқаттанушылық деңгейінің тұрақты төмендеуіне байланысты санитарлық талаптарды сақтай отырып, мектептердің аралас және штаттық оқыту форматтарына біртіндеп көшуі жүзеге асырылады. Жоғарыда көрсетілген форматқа бірінші болып 1-4 сынып оқушылары санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып көшеді. Мектепалды, 5-11 сыныптар қашықтан оқытуды жалғастырады. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған жағдайда мектепалды, 5-11 сынып білім алушылары қатаң санитариялық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимге көшеді.
5) Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда (оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға) ата-аналардың өтініштері негізінде, тиісті жағдайлар болған жағдайда, қатаң санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, барлық сыртқы байланыстарды шектей отырып, жабық режимде жұмыс ұйымдастырылатын болады.
6) Мектеп қашықтан оқытудан штаттық режимге ауысқан кезде білім алушылар ата-аналарының қалауы бойынша қашықтан оқытуды жалғастыруы мүмкін. Ол үшін ата-аналар 1-қосымшада ұсынылған үлгі бойынша өтініш беруі керек.
3. 2021 жылдың 1 қаңтарына дейін мектептерде мәдени-бұқаралық және спорттық-бұқаралық іс-шаралар толығымен тоқтатылады.
4. Директормен кездесулер, педагогикалық кеңестердің мәжілістері, ата-аналар жиналыстары және т.б. қашықтық форматта өтеді.
Оқу форматына қарамастан, қазақ және орыс тілдерінде оқитын оқушыларға мұғалімдер мен ата-аналардың көмегімен 1-11 сыныптардан бастап республикалық «Ел-Арна», «Балапан» теледидарлық сабақтары арқылы оқу мүмкіндігі беріледі. Теледидар сабақтары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми арналарында ақысыз көрсетіледі. Теледидар сабақтары қосымша білім беру ресурсы ретінде қолданылады.
Білім беру ұйымдарының жұмысы штаттық режимде: кезекші сыныптардың жұмыс істеуі, бір сыныпқа 15 балаға дейін жұмыс жасайтын ауылдық мектептердің жұмысы, арнайы мектеп-интернаттардың, жалпы мектеп-интернаттардың жұмысы ата-аналардың немесе балалардың заңды өкілдерінің өтініші бойынша тиісті аумақтық бас мемлекеттік дәрігермен келісімімен жергілікті атқарушы органдардың шешімі негізінде жүргізіледі.


2-тарау. Жалпы білім беру ұйымдарындағы оқу процесін ұйымдастыру

5. Оқу процесін қашықтық форматында ұйымдастыру үшін мектеп мұғалімдердің негізгі сұраныстарына сәйкес келетін функционалдылық тұрғысынан ең қолайлы инфрақұрылымы мен білім мазмұны бар Интернет-платформаны таңдайды.
Қашықтан оқыту процесі синхронды және асинхронды форматтарда, Санитариялық-эпидемиологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі – СанҚжН) талаптарын және оқу уақытын ұтымды пайдалануды ескере отырып өтеді. Бұл жағдайда сабақтар екі форматты біріктірумен немесе тек асинхронды форматта өткізілуі мүмкін.
6. Сабақтың синхронды форматындағы оқыту мұғалімнің қазіргі заманғы мүмкіндіктерді пайдалана отырып, нақты уақыт режиміндегі білім алушылармен тікелей байланысын (стриминг) көздейді.
7. Педагог стримингке шығу үшін сабақтың белгілі бір бөлігін (30-80%) арнайды, сабақтың қалған бөлігін асинхронды форматта өткізе алады.
8. Сабақтың асинхронды форматы – электронды платформалардың мүмкіндіктері арқылы мұғалімнің білім алушылармен өзара әрекеттесуі, мұндай формат өз бетінше оқуға арналған контент және оған мұғалімнің кері байланысын көздейтін оқу тапсырмаларынан тұрады.
9. Оқу процесін қашықтан (синхронды және асинхронды формат) ұйымдастыру үшін мектеп барлық педагогтер мен білім алушылар үшін электрондық платформаларға қосылуы тиіс.
10. Мектептегі сабақ кестесі білім алушылардың шамадан тыс жүктемесін болдырмау мақсатында Мемлекеттік жалпы білім беру стандартына, Үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларына сәйкес барлық сыныптар үшін оқу күні мен апта бойы синхронды және асинхронды форматтағы сабақтардың кезектесуін ескере отырып жасалады.
11. Синхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар
1) Тікелей трансляцияда синхронды формат негізінде оқыту үшін оқу процесін асинхронды оқыту форматымен үйлестіре отырып, СанҚжН-ға сәйкес сабақтың 10-нан 30 минутқа дейінгі уақытын бөлуге болады.
2) Мұғалім білім алушыларды стриминг режимінде сабаққа алдын-ала дайындап, оларға іс-қимыл алгоритмі бар жадынаманы беруі керек.
Сабаққа дейін:
– құрылғыға ХХХ қосымшасын жүктеңіз;
– қосымша баптауларының жұмысын тексеріңіз (микрофон, видео, экран демонстрациясы және т.б);
– сабақ алдында 10-15 минут ішінде платформаға қосылуды тексеріңіз;
– тіркеу үшін өзіңіздің аты-жөніңізді, сыныбыңызды пайдаланыңыз;
Сабақ кезінде:
– бөгде дыбыстардың болмауын қамтамасыз етіңіз;
– микрофон режимін қадағалаңыз (қажет болған жағдайда ғана қосыңыз);
-– бейне режимді бақылаңыз;
– этикалық мінез-құлық нормаларын сақтаңыз;
– платформа құралдарын дұрыс пайдаланыңыз (қажет болған жағдайда: мұғалімге немесе чатқа барлығына хабарлама жазу, бейне/аудио немесе презентацияны қосу, «қолды көтеру», «иә/жоқ», «бас бармақ» және т.б. батырмаларды басу).
3) Қысқа мерзімді сабақ жоспарын әзірлеу және іске асыру кезінде мұғалім оқу мақсатына байланысты сабақтың синхронды және асинхронды бөлігі үшін мазмұны мен уақытын ұтымды бөлуі керек. Техникалық проблемалар туындаған және тікелей эфирге шығу мүмкін болмаған жағдайда мұғалім сабақты асинхронды форматқа ауыстырады.
4) Сабақтың синхрондық форматтағы сабақ құрылымына енеді:
– қамтылған материалдың қысқаша мазмұны: жаңа тақырыпты түсіндіру үшін қажетілігі бойынша логикалық байланысқан алдыңғы тақырыптардың негізгі бөлімін мазмұндау;
– білімалушылардың назарын жаңа материалды оқып үйренуге қажет болуы мүмкін білім мен дағдыларға аудару;
– жоспарға сәйкес жаңа материалды таныстыру;
– материалды бекіту бойынша ұсынымдар.
5) Сабақтың мазмұны келесі талаптарға сай болуы керек:
– ақпаратты нақты құрылымдау: тапсырыс беру, жүйелеу;
– негізгі дидактикалық принциптерді ескеру: ғылыми сипат, көріну, қол жетімділік, саналылық, теория мен практика арасындағы байланыс, циклдік, танымал ғылыми презентация, оқу материалының эстетикасы;
– теледидар, ақпараттық-коммуникациялық және мультимедиялық технологиялар саласындағы заманауи әлемдік жетістіктерге сәйкестігі;
– қабылдауды ескере отырып, аудиовизуалды ақпараттың жеткілікті көлемі мен әсер ету ұзақтығы;
– түрлі ақпараттық оқу материалдарын қолдану: мәтін, презентациялар, графика, медиа, суреттер, кестелер, инфографика және басқалар.
6) Оқу тапсырмалары ұсынылған көлемнен аспайды, орындау алгоритмімен және электронды оқу материалына қажетті сілтемелермен бірге жүреді (IV бөлім).
7) Мұғалім белгіленген тәртіппен кері байланысты қамтамасыз етеді; электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады;
8) Мұғалім сабақ жазбасын сақтайды және білім алушыларғв кез-келген уақытта материалдарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
9) Стримингке шығу мүмкіндігі болмаған жағдайда педагог сабақтарды тек асинхронды форматта өткізеді.
12. Асинхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар
1) Асинхронды форматтағы сабақ мұғалім білімалушылармен электрондық платформалардың мүмкіндіктері арқылы өзара әрекеттескенде жүзеге асырылады. Сабаққа арналған оқу тапсырмаларын электрондық платформалардың мазмұны мен мүмкіндіктерін ескере отырып мұғалім әзірлейді. Оларға электронды оқулықтар, бейнелер, шеберлік тренажерлері, білімді бақылау ресурстары және басқалары кіретін цифрлық білім беру ресурстары жатады.
2) Педагог асинхронды форматтағы сабақ дайындау барысында:
– сабақтың түрін, мақсатын анықтайды;
– сабақтың мақсатына сәйкес оқу материалын дайындайды (электронды оқулықтар, бейнематериалдар, ТВ-сабақтар, презентациялар және т. б.);
– оқушыға өздігінен оқуы үшін оқу материалын ұсынады;
– білім алушыларға кез келген уақытта қайта қарауға электронды платформада орналастырылған немесе мұғалім жазған теледидар сабағын немесе бейне сабағын көруге мүмкіндік береді;
– Интернет-платформаларда орналастырылған қол жетімді сандық білім беру ресурстарын ұсынады;
– оқу тапсырмаларын сабақтың мақсатына сәйкес ұсынылған көлемге сәйкес, орындау тәртібі мен уақыт шығындарын, сондай-ақ білім алушылардың жеке мүмкіндіктері мен ерекше қажеттіліктерін ескере отырып әзірлейді;
– электрондық платформалар немесе электрондық пошта мүмкіндіктері арқылы қажетті сілтемелер бере отырып, жаңа сабақтың тақырыбын, мақсатын егжей-тегжейлі сипаттай отырып, білім алушыларға оқу тапсырмасын жібереді;
– орындалған жұмыстарды қабылдайды және білім алушыларға белгіленген тәртіппен кері байланысты жүзеге асырады, электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады;
– қажет болған жағдайда білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім алуға қажет ететін балаларға жеке кеңес береді.
13. Білім алушыларға сабақ оқу күнін ұйымдастыру үшін ұсынымдар:
1) Оқушылар синхронды және асинхронды форматта ескере отырып, сабақ кестесін сақтайды және сабақ күнін жоспарлайды.
2) олар белгіленген кестеге сәйкес материалдарды оқиды және пәндер бойынша оқу тапсырмаларын орындайды.
3) Жауаптарды электрондық платформаның мүмкіндіктері арқылы тіркеледі немесе электрондық пошта арқылы жіберіледі.
4) Мұғалімнің тапсырмалар бойынша түсініктемелерін оқып, оның ұсыныстарын орындайды.
5) Сынып жетекшісімен байланыста болады.
6) мұғалімдермен кез-келген қол жетімді режимде жұмыс істейді, егер қажет болса, туындаған сұрақтарды мұғалімге жібереді.
7) Компьютерлік техникамен үздіксіз жұмыс істеу ұзақтығына қатысты санитарлық нормаларды сақтайды.
14. Электрондық оқу материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар:
1) Цифрлық білім ресурстары (ЦБР) - компьютерлік технологиялар негізінде жасалынған және енгізілген оқу құралдарының жиынтығы, соның ішінде цифрлық білім беру ресурстары (ЦБР) - цифрлық технологиялар негізінде құрылған және жұмыс істейтін ресурстар.
2) Оқу процесінде мұғалімдер қолданатын ЦБР келесі талаптарға сай болуы керек:
– Қазақстан Республикасының заңнамасымен таратуға тыйым салынған ақпарат болмауы керек;
– үшінші тұлғалардың ар-намысы мен қадір-қасиетін, құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделерін қозғайтын ақпарат бар ЦБР-ны пайдалануға жол берілмейді;
– мазмұны оқу нәтижелеріне, білімнің тиісті деңгейіне арналған оқу жоспарына, оқушылардың жас ерекшеліктеріне арналған Мемлекеттік білім стандарты талаптарына сәйкес келеді;
– әртүрлі діни, этникалық және мәдени топтардың өкілдеріне толеранттылықпен қарау қағидаттарын ұстанады, этносаралық және конфессияаралық диалогқа араласпайды;
– білім алушылардың жынысына, ұлтына және тұрғылықты жеріне қарамастан қол жетімді және түсінікті;
– қазіргі ғылыми білімнің негіздеріне қайшы келмейді;
– білім деңгейі, пән, оқу деңгейі, бақыланатын мазмұн элементтері, мазмұн түрі дұрыс таңдалған;
– суретте су белгілері мен сыртқы жазулар жоқ;
– автор және (немесе) қарызға алынған материалдың көзі көрсетіледі;
– ЦБР тәуелсіз танымдық мәнге ие;
– материалды таныстыру бірізділік пен дәйектілікпен сипатталады.
15. Қашықтан оқыту режиміндегі мектеп әкімшілігі мен педагогтердің функциялары
1) Білім беру ұйымының басшысы:
– жұмыс сапасына бағытталған басқару шешімдерін қабылдайды;
– қашықтан оқытуды ұйымдастыру жөнінде тиісті бұйрық шығарады;
– барлық педагогтер мен білім алушыларға заманауи талаптарға сәйкес келетін электрондық платформаларға қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді;
– мектеп оқушыларын компьютерлік техникамен қамтамасыз етуді және Интернет пен қосылуын бақылайды;
– сабақтың құрамын, сабақ кестесін, жұмыс кестесін, мектептің оқытушы құрамын педагогикалық кеңестің отырысында 28 тамыздан кешіктірмей бекітеді;
– білім беру процесінің ұйымдастырылуына, оның ішінде қашықтық форматта тұрақты бақылауды мен ұжайы мониторингті жүзеге асырады
– мұғалімдердің оқу жүктемесінің жұмыс оқу жоспарынан асып кетуіне жол бермей, тарифтік тізімге және мектептің 2020-2021 оқу жылына арналған оқу жұмыс жоспарына сәйкес бөледі;
– еңбекақы төлемін сақтай отыра, қызметкерлерге еңбекақы төлеу кезінде қашықтықтан форматта оқу процесін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын қайта бөледі;
– қашықтағы форматта ұйымның өмірлік белсенділігі мен қызметін қамтамасыз ететін қызметкерлердің еңбек функцияларын анықтайды (әкімшілік, техникалық персонал);
– білім беру ұйымының қызметкерлерін функцияларды қайта бөлумен таныстырады.
2) Білім беру ұйымы басшысының орынбасарлары:
– білім алушылардың қозғалысы, мектеп педагогтерінің сапалық құрамы, материалдық базасы, мектептің техникалық персоналы және т.б. туралы мәліметтерді Білім беру дерекқорының базасын (бұдан әрі – ҰБДҚ) толтырады;
– Санитариялық-эпидемологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі - СанҚжН) талаптарын ескере отырып және оқу уақытын ұтымды пайдалана отырып, синхронды және асинхронды форматта қашықтан оқыту процесін ұйымдастырады;
– білім алушылардың шамадан тыс жүктемесін болдырмау мақсатында барлық сыныптар үшін оқу күні мен апта бойы синхронды және асинхронды форматтағы сабақтардың кезектесуін ескере отырып, сабақ кестесін түзеді;
– бекітілген кестеге сәйкес педагогтердің қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады.
3) Сынып жетекшісі:
– білім алушылардың қашықтан оқытуға техникалық мүмкіндіктері мен дайындығына мониторинг жүргізеді (компьютердің, Интернеттің болуы және басқа электрондық платформаларға қолжетімділік);
– білім алушылар мен олардың ата-аналарына (заңды өкілдеріне): мектеп пайдаланатын білім беру платформасы туралы, сабақ кестесі туралы хабарлайды;
– сабақ үшін қажетті жағдайлар туралы мәселені түсіндіреді (жұмыс орнын және жабдықтарды қамтамасыз ету, тыныштықты сақтау, жұмыс жағдайын қамтамасыз ету, бөгде шуды болдырмау, білім алушы бөлмесінде басқа балалардың немесе жануарлардың болмауы);
– стриминг режимінде сабақ кезінде білім алушылардың мінез-құлық ережелерін түсіндіреді;
– сынып білім алушылары арасынан кезекшіні тағайындайды, ол сабақты синхронды форматта өткізу кезінде сыныптағы тәртіпті қадағалайды.
4) Педагогтер:
– оқушылардың назарына сабақтың форматы және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы ақпарат береді;
– бекітілген кестеге сәйкес оқу процесін жүзеге асырады
5) Студент-практиканттарының жұмысын ұйымдастыру:
Студент-практикант мұғалімнің көмекшісі болып табылады.
Сабақта студент-практикант:
– оқушылардың сабаққа дайындығы зерттеуі;
– сабақта тәртіпті бақылауы;
– әр түрлі тапсырмалардың, оның ішінде дербес тапсырмалардың уақтылы орындалуын бақылауды жүзеге асыруы;
– сабақта кері байланысты қамтамасыз етуі;
– әр түрлі білім беру платформаларында топтық чат, бейнеконференция құру, байланысты қосу және тексеруі;
– демонстрациялық материалдарды (мәтіндік материалдар, презентациялар, суреттер және т. б.) дайындау және таратуы;
– денсаулық сақтау жаттығулары, физикалық минуттар, өзгерістерді профилактикалық іс - шараларды өткізуі;
– білім алушылармен, педагогтермен, ата-аналармен немесе заңды өкілдермен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын ұйымдастыруға қатысуы;
– білім алушыларға, ата-аналарға кестедегі өзгерістер туралы, білім алушыларға кері байланыс беру туралы оқу барысы мен оқу нәтижелері туралы хабарлауы тиіс.

2.1 Білім беру платформаларына қойылатын ең төменгі талаптар

16. Білім беру ұйымы таңдаған білім беру платформасы келесі талаптарға сай болуы керек:
– қашықтықтан оқыту кезінде сабақты дамытуға және толықтыруға икемді құралдардың болуы;
– білім алушылардың бірлескен жұмысын қолдау (форумдар, чаттар, құжаттармен жұмыс, презентациялар және т.б.);
– Интернет (Веб-портал) арқылы білім беру платформасының қызметтеріне қол жетімділік;
– ағын режимін қамтамасыз ету;
– мұғалімдер мен білім алушыларға бірыңғай кіру нүктесін ұсыну;
– барлық оқу кезеңінде әр білім алушының білім деңгейі мен нәтижелерінің динамикасын көрсету;
– дербес компьютерлерге арнайы бағдарламалық жасақтаманы орнатудың қажеті жоқ;
– тегін мобильді қосымшаны орнату мүмкіндігі;
– кез-келген құрылғыда (компьютерлерде, планшеттерде, смартфондарда) жұмыс істеу мүмкіндігі.
- интуитивті және қолданушыға ыңғайлы интерфейс;
– пайдаланушының қажеттіліктеріне жауап беретін білім алушының барынша ыңғайлы және түсінікті жеке кабинеті.
– (кең жолақты) сыммен немесе сымсыз (3G немесе 4G / LTE) интернетке қосылу;
– динамиктер және микрофон – кіріктірілген немесе USB немесе сымсыз Bluetooth;
– веб-камера немесе HD-веб-камера - кіріктірілген немесе USB; HD-камера немесе видеозахват картасы бар HD-бейнекамера.
Жоғарыда аталған бағдарламалар қашықтықтан оқыту процесінің мониторингін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

2. 2 Сыныпта 15 –ке дейін білім алушы бар шалғайдағы ауылдық мектептер үшін штаттық режимде оқытуды ұйымдастыру

17. Шалғайдағы ауылдық мектептерде штаттық режимде оқыту қатаң санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып жүзеге асырылуы тиіс.
Оқыту мектепте барлық сыныптарда, оның ішінде мектепалды сыныптарда білім алушылардың күн сайынғы температурасын өлшеуді қамтамасыз ете отырып жүзеге асырылады.
Нормадан жоғары температурасы бар балалар үйге оралады, ауырған адамдар анықталған жағдайда барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшу қамтамасыз етіледі, мектеп жұмысын жалғастырады.
Ауылдық мектептерде оқытудың штаттық режимін ұйымдастыру кезінде мынадай шараларды сақтау қажет:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтық үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) кабинеттік жүйені алып тастау, әр сынып белгілі бір кабинетте орналасады;
4) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) мектепке кіру кезінде медицина қызметкерінің білім алушылар мен педагогтердің температурасын күн сайын өлшеуі;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
8) кабинеттерді және барлық жайларды желдету, кварцтау;
9) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
10) әрбір екінші сабақтан кейін сынып бөлмелерін ылғалды жинау;
11) дәліздердегі, реакреациялардағы, холлдардағы және басқа үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
12) мектеп асханасының/буфеттердің жұмысын тоқтату;
13) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, ауырғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық сыныптың қашықтан оқытуға көшкен жағдайда сыныптағы білім алушылардың жағдайын бақылауға, кейіннен сыныпты штаттық режимге қайтарғанда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
14) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету;
15) мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
16) мектеп заттардың, кабинеттердің, реакциялардың, холлдардың және басқа да үй-жайлардың бетін өңдеу үшін жеткілікті мөлшерде дезинфекциялау құралдарымен қамтамасыз етіледі;
17) мектептің кіреберісінде дезинфекциялау тоннельдері, аяқкиімге арналған дезинфекциялау кілемшелері орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі;
18) сапалы сумен жабдықтау, қолды жуу құралдары қамтамасыз етіледі.

2.3 бастауыш 1-4 сыныптарда кезекші сыныпта оқытуды ұйымдастыру

18. Кезекші сыныптардың жұмыс істеуі бастауыш сынып білім алушыларының жас ерекшеліктеріне, олардың оқуға деген ынтасының қалыптаспауына, олардың әлеуметтену дағдыларын, өздігінен білім алу және өзін-өзі ұйымдастыру құзіреттіліктерін қалыптастыра бастауына негізделген.
19. Кезекші сыныптардың қызметі санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды қатаң сақтаған кезде, оның ішінде осы тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
Кезекші сыныпта оқуға созылмалы аурулары жоқ балалар жіберіледі (өтініште көрсетіледі).
Балаларды кезекші сыныптарда оқытуды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері таңдау құқығын жалпы білім беретін мектеп басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды кезекші сыныптарда оқуға жіберу арқылы балалардың қоғамдық ортада болатындығына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсініктері мен келісімдерін білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды санитариялық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: маскалар, қолғаптар, қолды өңдеуге арналған жеке құтыдағы антисептик немесе бактерияға қарсы дымқыл майлықтар.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік алшақтық қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері оқу күні басталар алдында жалпы білім беретін мектептің сыртқы есіктеріне дейін балаларды алып жүруді және оқу күні аяқталғаннан кейін жалпы білім беретін мектептің сыртқы есіктерінен үйге дейін балаларды алып жүруді жүзеге асырады.
Мектеп дезинфекциялау құралдарының қорымен қамтамасыз етіледі (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, тепловизорлар, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар).
20. Мектепте қамтамасыз етіледі:
– әлеуметтік алшақтық үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
– білім алушылар мен педагогтердің, басқа қызметкерлердің физикалық байланыстарын қысқарту;
– әлеуметтік алшақтықты қамтамасыз ету үшін мектеп алаңдарын барынша пайдалану;
кабинеттік жүйені жою, «бір сынып – бір кабинет» бойынша оқыту;
– әртүрлі сыныптар үшін әртүрлі уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
– мектепке кіру кезінде білім алушылардың температурасын күнделікті өлшеу;
– әр ауысымнан кейін, ауысымдар арасында, дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да үй-жайларда ылғалды жинау, ажыратқыштарды, есік тұтқаларын, тұтқаларды, сүйеніштерді, баспалдақ марштарын, терезе төсеніштерін дезинфекциялау;
– медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі (күн сайын температураны өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда оқшаулау, барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшуді қамтамасыз ету, сынып балаларының жағдайын бақылау, сыныпты штаттық режимге қайтару кезінде);
– білім алушылардың бір бағытта қозғалуы үшін дәліздердегі едендегі белгілер, біреуі балаларды қабылдау үшін, екіншісі – балалардың сабақтан кейін кетуі үшін.
- мектеп асханалары / буфеттері жұмыс істемейді.
21. Кезекші сыныптардың жұмыс істеуіне қойылатын талаптар:
1) сыныптың толымдылығы – 15 баладан артық емес;
2) сабақтың ұзақтығы – 40 минут; 1-сыныпта-сатылы режим;
3) үзілістер әртүрлі сыныптар үшін әр уақыттағы өзгерістер;
4) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
5) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
6) білім алушыларға жеке парта және орындық бекітілген;
7) білім алушы жеке оқу материалдарын (оқулықтар, дәптерлер, кеңсе заттары және т. б.) пайдаланады;
8) әр сабақтан кейін кабинеттерді желдету, кварцтау;
9) әр сабақтан кейін қолды жуу және арнайы құралдарды қолдану;
22. Кезекші сыныптарды қалыптастыру жалпы білім беретін мектептерде 2020 жылғы 15-24 тамыз аралығында балалардың ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініштері негізінде жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді байланыс құралдары арқылы қабылданады (2-қосымша).
20. Балаларды кезекші сыныпқа қабылдау жалпы білім беретін мектеп басшысының бұйрығы негізінде 2020 жылғы 25 тамызда жүзеге асырылады.
25-27 тамыз аралығында кезекші сынып-комплектілер құрылады, әрбір сынып-комплектіге бір мұғалім бекітіледі.
Оқу тоқсаны ішінде балаларды кезекші сыныпқа қабылдау жалпы білім беретін мектеп басшысының бұйрығы негізінде сыныпта бос орындар болған жағдайда жүзеге асырылады. Өтініштер электрондық нысанда қолжетімді байланыс құралдары арқылы қабылданады.
24. Сынып жетекшісі қолжетімді байланыс құралдары арқылы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне балаларды қашықтан немесе кезекші сыныпта оқытуды таңдау құқығының бар екендігі туралы хабарлайды.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері шешім қабылдайды және сынып жетекшісін қолжетімді байланыс құралдары арқылы балаларды қашықтан немесе кезекші сыныпта оқыту ниеті туралы хабардар етеді.
Ата-аналар немесе заңды өкілдер балаларды кезекші сыныпта оқытқысы келген жағдайда, олар жалпы білім беретін мектеп басшысының атына өз ниеті туралы өтініш жазады және қол қояды және оны қолжетімді байланыс құралдары арқылы сынып жетекшісіне жібереді.
Сынып жетекшісі өтінішті жалпы білім беретін мектеп әкімшілігіне береді.
Жалпы білім беретін мектептің әкімшілігі сынып жетекшілерінен берілген өтініштер негізінде 15 балаға дейінгі кезекші сынып-жинақтарды қалыптастырады.
25. Арнайы сыныптарда/мектептерде кезекші сыныптарды қалыптастыру ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініштері бойынша (1-4 сыныптар, психикалық дамуы тежелген, орташа, ауыр ақыл-ой кемістігі бар білім алушылар үшін 1-9 сыныптар) 6 адамнан аспайтын ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалар үшін жүзеге асырылады.
26. Кезекші сыныптардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында 28 тамыздан кешіктірілмей бекітіледі.
27. Кезекші сыныптағы оқу процесі мектептің бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.
Кезекші сыныпта сабақтарды мектеп әкімшілігі бекіткен бастауыш сынып мұғалімі жүргізеді.
Қашықтан оқыту форматындағы білім алушылардың сабақтарын басқа мұғалім ұйымдастырады.
Сабақ кестесі кезекші сыныптар үшін синхронды және қашықтан құрылады. Қашықтан оқыту форматындағы білім алушылар үшін икемді кесте бойынша рұқсат етіледі.
28. Педагогтердің оқу жүктемесін бөлу тарификациялық тізім және мектептің 2020-2021 оқу жылына арналған жұмыс оқу жоспары негізінде жүзеге асырылады.
29. Кезекші сыныптар үшін, сондай-ақ қашықтан оқыту үшін сынып-жиынтықтар бойынша бөлу бір сыныптағы білім алушылардың жалпы контингентіне (параллельдерді ескере отырып) сүйене отырып жүзеге асырылады.
Әр параллельдің бастауыш сынып мұғалімдері бір қысқа мерзімді (сабақ бойынша) жоспар бойынша жұмыс істейді.
30. Кезекші сыныптарда оқытуды ұйымдастыру кезінде тәуекел тобына жататын, мынадай көрсеткіштері бар педагогтердің жұмысын болдырмау қажет:
– педагогтың жасы 55 жастан асқан;
– қанайналым жүйесі аурулары бар (артериялық гипертония, СЖЖ және т. б.);
– жоғарғы тыныс алу жүйесінің созылмалы аурулары бар (ӨСОА, БА, өкпедегі фиброзды өзгерістер);
– эндокринопатиялар (қант диабеті, метаболикалық синдром, семіздік және т. б.);
– иммун тапшылығы жағдайлары (онкологиялық, гематологиялық, иммуносупрессивті терапиядағы науқастар т. б.);
– жүкті әйелдер;
– басқа да ауыр созылмалы аурулар.
31. Дене шынықтыру сабақтары таза ауада, мектептің спорт алаңдарында өткізіледі.
32. Мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады.
Барлық жедел кеңестер қашықтан өткізіледі.


2.4 Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды жақсартумен мектептің жұмысын жандандыру – аралас және стандартты форматтарға біртіндеп көшу
33. Санитариялық-эпидемиологиялық жағдай жақсарған кезде бірінші болып 1-4 сынып оқушылары санитариялық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, қашықтан оқыту форматынан штаттық форматқа көшеді. Мектепалды, 5-11 сыныптар қашықтан оқытуды жалғастыруда.
Оқу мектепте оқушылардың күнделікті температурасын өлшеу арқылы жүзеге асырылады.
34. 1-4 сыныптарда штаттық оқу режимін ұйымдастыру кезінде келесі шаралар сақталуы керек:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтық үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) кабинеттік жүйені алып тастау, әр сынып белгілі бір кабинетте орналасады;
4) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) мектепке кіру кезінде медицина қызметкерінің білім алушылар мен педагогтердің температурасын күн сайын өлшеуі;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) кабинеттерді және барлық жайларды желдету, кварцтау;
8) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
9) әрбір екінші сабақтан кейін сынып бөлмелерін ылғалды жинау;
10) дәліздердегі, реакреациялардағы, холлдардағы және басқа үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, білім алушылардың жағдайын бақылауға, кейіннен сыныпты штаттық режимге қайтарғанда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
12) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету;
13) мұғалімдерге кабинеттерде жүруге, мұғалімге баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
14) барлық лездемелік жиналыстар қашықтық формата өтеді;
15) мектеп заттардың, кабинеттердің, реакциялардың, холлдардың және басқа да үй-жайлардың бетін өңдеу үшін жеткілікті мөлшерде дезинфекциялау құралдарымен қамтамасыз етіледі;
16) мектептің кіреберісінде дезинфекциялау тоннельдері, аяқкиімге арналған дезинфекциялау кілемшелері орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі;
17) сапалы сумен жабдықтау, қолды жуу құралдары қамтамасыз етіледі.
35. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайдың тұрақты жақсаруымен 5-11 сынып оқушылары қатаң санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимге өтеді.
Санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды жақсартумен мектептің жұмысын жандандыру - аралас және штатық форматқа біртіндеп көшу тиісті аумақтың бас мемлекеттік дәрігерінің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органдардың шешімі негізінде жүзеге асырылады.

2.5 Санитариялық-эпидемиологиялық шараларды сақтай отырып, толық штаттық форматта оқытуды ұйымдастыру

36. Қолайлы санитариялық-эпидемиологиялық жағдайда мектеп санитариялық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде жұмыс істей бастайды. Барлық сыныптарда, оның ішінде мектептердің мектепалды сыныптарында оқыту штаттық режимде жүргізіледі. Сабақ кестесі, ауысым режимі, өзгерістер қалпына келтіріледі.
37. Мектеп қашықтан оқытудан штаттық оқу режиміне ауысқан кезде білім алушыны ата-анасының қалауы бойынша қашықтан оқытуды жалғастыруға болады. Ол үшін ата-аналар 1-қосымшада ұсынылған үлгі бойынша өтініш беруі керек.
38. Мектептерде оқу процесін штаттық режимде ұйымдастыру кезінде:
1) сабақтың басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, икемді сабақ кестесін құру;
2) әлеуметтік алшақтату үшін, физикалық байланыстарды азайту үшін ауысымдарды ұлғайту және ауыстыру;
3) әрбір сынып белгілі бір кабинетте болатын кабинеттік жүйеден бас тарту;
4) білім алушылардың кабинеттер бойынша жүріп-тұруына тыйым салу;
5) әртүрлі сыныптар үшін әр уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
6) мектепке кіру кезінде білім алушылардың температурасын күн сайын өлшеу;
7) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
8) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
9) желдету, кварцтау,
10) әрбір сабақтан кейін қолды арнайы құралмен жуу;
11) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
12) дәліздердегі, рекреациялардағы, холлдардағы және басқа да үй-жайлардағы ауысымдар, шағын ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
13) күн сайын температураны өлшеуге, ауру белгілерін анықтауға, ауырғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық сыныпты қашықтан оқытуға көшкен жағдайда, сынып балаларының жай-күйін бақылауға, содан кейін сынып штаттық режимге оралған жағдайларда оқшаулауға арналған медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі;
14) таза ауада дене шынықтыру сабақтарын ұйымдастыру немесе спорт залдарын үнемі желдету.

3-тарау. Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар, оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда, жалпы үлгідегі мектеп-интернаттарда, дарынды балаларға арналған мектеп- интернаттарда оқу процесін ұйымдастыру

39. Ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға арналған арнайы мектеп-интернаттарда (оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға), жалпы үлгідегі мектеп-интернаттарда, дарынды балаларға арналған мектеп- интернаттарда ата-аналардың өтініштері негізінде, жағдайлар болған кезде оқыту қатаң санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, барлық сыртқы байланыстарды шектей отырып тиісті аумақтың бас мемлекеттік санитарлық дәрігердің келісімі бойынша жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде, жабық режимде жүзеге асырылатын болады.
40.Оқу процесін жабық форматта ұйымдастыру кезінде мынадай шараларды сақтау қажет:
1) оқу жылының басында мектеп-интернатта тұру үшін білім алушылар мен қызметкерлердің бір мезгілде келуі;
2) білім беру ұйымының әкімшілігі жасаған және бекіткен кестеге сәйкес ауысыммен (7-14 күн) педагогикалық қызметті жүзеге асыру (мұғалімдер, тәрбиешілер, психологиялық-педагогикалық қолдаумамандары) ;
3) білім беру ұйымдары үшін белгіленген тәртіппен ауысымға түсетін педагог қызметкерлердің денсаулық жағдайын бақылауды жүзеге асыру;
4) білім беру процесін жабық режимде жүзеге асыратын мұғалімдер, тәрбиешілер мен мамандар үшін тұру, тамақтану, педагогикалық процеске дайындалу үшін жағдайларды қамтамасыз ету;
5) оқу-тәрбие процесіне тікелей қатысы жоқ әкімшілік-басқару құрамының, қосалқы және техникалық қызметтердің қызметі қашықтан да, штаттық режимде де жүзеге асырылуы мүмкін.
6) штаттық режимде қызметті ұйымдастыру кезінде педагогикалық ұжымның, техникалық қызметтердің байланыстарын болдырмау.
7) интернет-ресурстарды, басқа да қолжетімді байланыс құралдарын пайдалана отырып, ата-аналармен қашықтан байланыс жүргізу.
41. Психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттерінде (ППТК) ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен психологиялық-педагогикалық процесті ұйымдастыру белгіленген оқу жүктемесіне, жеке және шағын топтық бағдарламаларға, жеке кесте мен сабақ кестесіне сәйкес жүзеге асырылады.
ППТК қатаң санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды сақтай отырып, екі ауысымда штаттық режимде жұмыс істейді.
Ата-аналардың қалауы бойынша (ППТК басшысының атына берілген өтінішке сәйкес) интернет-платформаларды, бейне сабақтарды, цифрлық білім беру ресурстарын және т.б. пайдалана отырып, қашықтан оқыту форматында сабақтар өткізуге болады.
ППТК ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып сабақтар өткізеді, әзірленген жеке -дамыту бағдарламаларына сәйкес жеке және шағын топтық бағдарламаларды іске асырады.
Қажет болған жағдайда психологиялық-педагогикалық процестің кестесіне, жеке, шағын топтық бағдарламалардың мазмұнына оқытудың икемді ұйымдастырушылық формасын құру қажеттілігінен туындаған түзетулер енгізіледі.
Жеке және шағын топтық сабақтарды оларды кезектестіре отырып өткізуге жол беріледі: біреуі штаттық режимде – біреуі педагогтің қашықтан қол жеткізу мүмкіндігімен қашықтан форматта (ұйымнан тыс).
ППТК жағдайындағы сабақтардың ұзақтығы ерте жастағы балалар үшін 20-25 минутты, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалар үшін 30-35 минутты құрайды;
Сабақтар арасындағы интервал 10-15 минутты құрайды.
ЕДШ ата-аналар мен педагог арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып (1,5 м.) сабаққа ата-аналарды қоса отырып, залда қатаң өткізіледі. ЕДШ нұсқаушысының баламен жұмысы бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды пайдалана отырып жүргізіледі.
Сабақтарға балаларды алып жүретін адамдардың мынадай санаттары жіберілмейді:
– расталған COVID-19 жағдайларымен байланыс;
– соңғы 14 күн ішінде шет елдерден немесе өңірлерден келген;
– жүкті әйелдер;
– 55 жастан асқан тұлғалар;
– жіті респираторлық аурулардың белгілері бар тұлғалар.
Ауруға шалдыққан балаға және (немесе) ол COVID-19 науқаспен байланыста болған жағдайда, ППТК-да сабақтарды жалғастыру үшін медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығы туралы дәрігердің медициналық қорытындысы болған кезде жол беріледі.
Коронавирустық инфекцияның таралуының алдын алу және профилактикалық іс-шараларды жүзеге асыру мақсатында ППТК-да дене температурасын өлшейтін, маска режимін бақылайтын, антисептикті қолданатын санитарлық пост орнату қажет.
42. Оңалту орталықтарында ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен оқу-дамыту және психологиялық-педагогикалық процесті ұйымдастыру белгіленген оқу жүктемесіне, жеке, топтық және шағын топтық бағдарламаларға, жеке кесте мен сабақ кестесіне сәйкес жүзеге асырылады.
Психологиялық-педагогикалық және оқу-дамыту процесін ұйымдастыру үшін білім беру процесінің барлық қатысушыларына электрондық платформаларға және басқа да электрондық көздерге (бейнесабақ, дербес онлайн-жұмыс, онлайн-курстар, чат-сабақтар, веб-сабақтар, электрондық пошта және т.б.) қолжетімділік беріледі.
Жеке және шағын топтық сабақтарды кезектестіре отырып өткізу: біреуі штаттық режимде – біреуі коронавирустық инфекция бойынша санитариялық-эпидемиологиялық жағдай жақсарғанға дейін қашықтық форматта. Педагогтің қашықтан қол жеткізу мүмкіндігімен (ұйымнан тыс) қашықтан оқыту форматында сабақтар өткізу.
Сабақтарды штаттық режимде ұйымдастыру кезінде мүмкіндігінше баламен дене байланысын шектеу, мүмкіндігінше баланың қажетті ойыншықтары мен үйдегі дидактикалық материалдарын пайдалану қажет.
Баланың ата-анасын қосумен құрамында екі баладан аспайтын шағын топтық сабақтарды ұйымдастыру кезіндегі шектеулер
Ата-аналардың қалауы бойынша (ОО басшысының атына берілген өтінішке сәйкес) интернет-платформаларды, бейнесабақтарды, цифрлық білім беру ресурстарын және т.б. пайдалана отырып, баланың барлық сабақтарын (жеке/шағын топтық) қашықтан өткізуге болады.
Сабақтың ұзақтығы ерте жастағы балалар үшін 20-25 минутты, мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалар үшін 30-35 минутты құрайды.
Сабақтар арасындағы интервал 10-15 минутты құрайды.
ЕДШ ата-аналар мен педагог арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып (1-1,5 м.) сабаққа ата-аналарды қоса отырып, залда қатаң өткізіледі. ЕДШ нұсқаушысының баламен жұмысы бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды пайдалана отырып жүргізіледі.
Сабақтарға балаларды алып жүретін адамдардың мынадай санаттары жіберілмейді:
– расталған COVID-19 жағдайларымен байланыс;
– соңғы 14 күн ішінде шет елдерден немесе өңірлерден келген;
– жүкті әйелдер;
– 55 жастан асқан тұлғалар;
– жіті респираторлық аурулардың белгілері бар тұлғалар;
43. Ауруға шалдыққан бала және (немесе) COVID-19 науқаспен байланыста болған жағдайда дәрігердің ОО-да сабақтарды жалғастыру үшін медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығы туралы медициналық қорытындысы болған кезде жол беріледі.
Ата-аналар үшін ыңғайлы байланыс құралында (электрондық пошта, білім беру платформасы және т.б.) мемлекеттік қызметті алу бойынша кезекке балаларды қашықтан орналастыруды қамтамасыз ету.
Орталыққа жаңадан келген балаға командалық бағалау жүргізу алгоритмі анықталады:
– баламен алғашқы сабақ ата-аналармен әңгімелесу және сұхбат барысында баланың даму ерекшеліктерін зерттеу мақсатында онлайн-режимде өткізіледі;
– екінші және үшінші сабақтар штаттық режимде, орталықта;
– төртінші сабақ бейнетүсірілім жүргізетін ата-ананың қатысуымен жетекші педагогтің өзі топтық бағалау жүргізуі. Топтық бағалау диагностикалық материалды мұқият дайындаумен және 2-ден аспайтын маманды қосумен онлайн-режимде жүргізілуі мүмкін.
Топтық талқылау (4 маманнан артық емес) баланың жеке-дамыту бағдарламасына ұсыныстар мен ұсынымдарды топтық бағалау бейнежазбасын, баланың үй бейнежазбаларын (5-7 минут) қарау нәтижелері бойынша (өзіне-өзі қызмет көрсету және ұқыптылық дағдылары, баланың еркін іс-әрекеті, ойын, құрдастарымен (сиблингтермен) қарым-қатынас, ірі және ұсақ моторика). Командалық талқылау онлайн режимінде мүмкін.
Ата-аналардың қалауы бойынша ОО-да штаттық режимде жұмыс істейтін 12 адамнан аспайтын күндізгі және қысқа мерзімді топтары жұмыс істей алады.
Физиопроцедураларды, массаждарды жүргізу кезінде кушеткалар арасындағы қауіпсіз қашықтықты сақтай отырып, бөлмеде 2-ден аспайтын баланың болуын шектеу. Баламен медициналық процедуралар бір рет қолданылатын қолғаптар мен маскаларды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Өндірістік, әдістемелік жиналыстарды өткізуді шектеу немесе қажет болған жағдайда оларды онлайн-режимде ұйымдастыру.
Дене температурасын өлшей отырып, бетперде режимін, антисептикті пайдалана отырып, ОО-да санитариялық пост орнату.
45. Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар (ПМПК) телефон арқылы қабылдауға алдын ала жазылу бойынша ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалармен қызметті жүзеге асырады.
Медициналық және әлеуметтік-психологиялық анамнез жинау электронды пошта бойынша немесе байланыстың өзге түрлерімен медициналық не басқа құжаттардың фотокөшірлемелерін ала отырып телефон арқылы (әңгімелесу) сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы түрінде жүргізілуі мүмкін.
Даму ерекшеліктерін анықтау мақсатында балаларды психологиялық-педагогикалық тексеру онлайн-режимде не ПМПК мамандары электронды пошта немесе байланыстың өзге түрлері бойынша жіберген сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы түрінде жүргізілуі мүмкін.
Онлайн режимде психологиялық тексеруді психолог баланың мінез-құлығы мен ойынын бақылау, баламен әңгімелесу, онлайн-режим форматында эмоционалдық-коммуникативтік, танымдық қызметінің ерекшеліктерін зерттеу мақсатында вербалдық әдістемелер мен тестерді орындау түрінде жүргізеді. Электронды пошта немесе байланыстың өзге түрлері арқылы жіберілген суреттер, графикалық тестер мен жазбаша жұмыстарды талдау жүргізіледі.
Онлайн режимде логопедиялық тексеруді логопед баламен әңгімелесу, сөйлеу тілінің әртүрлі жақтарын зерттеуге арналған тесттік материалды беру түрінде жүргізеді. Жазбаша сөйлеу тілін зерттеу мақсатында жазбаша жұмыстар мен оқуға арналған мәтіндер ұсынылады. Жазудың бұзылысын анықтау мақсатында жазбаша жұмыстарды талдау жүргізіледі.
Онлайн режимде педагогикалық тексеруді педагог-дефектолог, сурдопедагог, тифлопедагог зерде, есту, көру қабілеттерінің бұзылыстары бар балаларды бақылау және олармен әңгімелесу түрінде жалпы білім қорын және қоршаған орта туралы түсініктерін және жетекші қызметінің даму деңгейін анықтау мақсатында жүргізеді. Мектепке дейінгі және мектептегі оқу бағдарламалары бойынша білімдерді меңгеруін зерттеу үшін электронды пошта немесе байланыстың өзге құралдары арқылы негізгі оқу пәндері бойынша жазбаша тапсырмалар ұсынылады.
Әлеуметтік-педагогикалық зерттеу телефон бойынша немесе әртүрлі қашықтық технологиялары құралдары арқылы жүргізіледі: ата-аналармен әңгімелесу, әлеуметтік қорғау органдары мен ұйымдарының құжаттары және медициналық құжаттардың фотокөшірмелері, электронды пошта бойынша жіберілген сауалнамаларды ата-аналардың толтыруы.
Неврологиялық зерттеуді онлайн- дәрігер-невропатолог ата-аналармен (заңды өкілдер) және баламен әңгімелесу, мінез-құлығын бақылау (қозғалу саласының күйін зерттеу шеңберінде), жүргізілген параклиникалық (бас миының магниттік-резонанстық томографиясы, эхоэнцефалограмма, электроэнцефалограмма, электромиограмма жүргізу, көз түбін тексеру және т.б.) және медициналық ұсынымдар мәліметтерін зерттеу түрінде жүргізеді.
Психиатриялық тексеру онлайн-режимде психиатрдың баламен әңгімелесуі, оның мінез-құлығын бақылау, оның психологиялық тапсырмаларды орындауы, ойын әрекеттерін жүзеге асыруы арқылы жүргізіледі. Баланың психологиялық қызметінің диагностикалық маңызды аспектілері оның ата-аналары (заңды өкілдері) арқылы нақтыланады, жүргізілген тексерулер мен медициналық ұсынымдардың мәліметтері зерттеледі.
Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалардың дамуындағы бұзылыстарды еңсеру және олардың алдын алу, емдеу, оқыту мәселелері бойынша отбасына кеңес беру төмендегілер арқылы жүзеге асырылады:
– әр маманның жеке қосымша беті қарастырылған ПМПК-ның ресми сайты, онда ата-аналар жазбаша сұрақ қоя алады, ал ПМПК мамандары жауап береді;
– қашықтық технологиялары құралдары (қызмет алушының мүмкіндігіне қарай) арқылы бейнебайланыс.
ПМПК мамандарының консультация беруі мынадай түрде іске асырылады:
– онлайн-режим форматында және телефонмен әңгімелесу түрінде дәрігер-невропатологтың жүйке аурулары бар балалардың жүйке жүйесінің күйі, қажет болғанда дәрі-дәрмекпен емдеу, ЕДШ дәрігерінің (нұсқаушысының) және оқуды қашықтық режимде ұйымдастыру бойынша арнайы педагогтың ұсыныстарын ескере отырып, оңтайлы күн тәртібін ұйымдастыру мәселелері бойынша жеке кеңес беру;
– психиатр-дәрігердің онлайн және телефон бойынша әңгімелесу форматында психикалық және мінез-құлығында бұзылыстары бар балалардың психикалық күйі, уақытында ұсынымдарды түзету және психикасын қорғау режимін ұйымдастыру арқылы асқынудың алдын алу, баланың білім алу және дамыту көмегін алуға ықпал ететін жағдаймен қамтамасыз ету мәселелері бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында психологтың баланың дамуы үшін қажетті психологиялық жағдай жасау, зерде дамуын ынталандыру, әлеуметтік-коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру, эмоционалдық күйін қалыпқа келтіру мақсатында бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында педагог-дефектолог, сурдопедагог, тифлопедагогтың баланың дамуы үшін қажетті педагогикалық жағдай жасау, жасы мен мектепке дейін жалпы білім беру және мектеп бағдарламаларының талаптарына сәйкес білім, икем және дағдыларын қалыптастыру бойынша бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында логопедтің баланың сөйлеу тілінің дамуы үшін қажетті жағдай жасау, сөйлеу тілінің дамуының түрлі жақтарын қалыптастыру, отбасылық қатынас барасында тілдік қатынасты қалыптастыру бойынша бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтындарға ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру;
– онлайн-режим және телефонмен әңгімелесу форматында әлеуметтік педагогтың баланың әлеуметтік дамуы үшін қажетті жағдай жасау, әлеуметтік-тұрмыстық дағдыларын: тазалық, өзіне өзі қызмет көрсету, үй еңбегі қызметін көрсету, әлеуметтік мінез-құлық нормаларын қалыптастыру бойынша ұсыныстар (үйде дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңес беру.
Тексеру нәтижелері, баланың құжаттарын зерттеу негізінде ата-аналардың келісімі бойынша білім беру бағдарламасының түрі және қажетті түзете-педагогикалық қолдау көрсету туралы қорытынды дайындалады.
Қорытынды тіркеледі және скандалған түрде ата-аналардың электронды поштасына жіберіледі. Қорытындының түпнұсқасын атааналар өздеріне қолайлы кез келген уақытта ала алады.
Егер арнайы педагогикалық, әлеуметтік немесе медициналық қызмет алу үшін ата-аналарға ПМПК қорытындысының түпнұсқасы қажет болса, олар оны санитарлық-эпидемиялогиялық іс-шараларды сақтаған (маскалық режим) жағдайда ПМПК-дан тікелей ала алады.
ПМПК-да диагностикалық топ бар болғанда ерекше білім беруді қажет ететін балалармен жұмыс ОО және ППТК-ға арналған шараларға сәйкес қашықтан жұмыс жүргізу режимінде жүргізіледі.
Балалардың ата-аналары балалардың жеке қажеттіліктеріне негізделген қызмет көрсету, оқыту және түзету форматын таңдай алады: қашықтан немесе штаттық. Штаттық режимде жеке қабылдау кезінде санитариялық талаптарда, сондай-ақ осы ұсынымдарда көзделген барлық эпидемияға қарсы және санитариялық іс-шаралар жүзеге асырылады.

4-тарау. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау

46. Білім алушылардың жетістігін бақылау электрондық журналда жүргізілдеді. Электрондық журнал болмаған жағдайда – қағаз журналда.
«Білім алушылардың үлгерімін, аралық және қорытынды аттестаттаудың үлгілік ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына сәйкес бағалау өткізіледі. Бірінші тоқсанда педагогтер 2-11 сыныптарда бөлімге (бұдан әрі – БЖБ) 1 жиынтық жұмыс және тоқсанға (бұдан әрі – ТЖБ) 1 жиынтық жұмыс өткізеді.
БЖБ 2-11сыныптарда 2020 жылдың 5-15 қазан аралығында ТЖБ 2-11 сыныптарда 2020 жылдың 28 қазаннан бастап өткізу ұсынылады.
БЖБ және ТЖБ өткізілетін пәндер мектептің жұмыс оқу жоспарына сәйкес анықталады. Әдістемелік ұсыныстарда 2-11 сыныптарда БЖБ және ТЖБ өткізілетін пәндердің саны мен атауларын көрсететін кестелер бар (8 қосымша)
1-сыныпты бағалау жүргізілмейді.
47. Tабиғи және техногендік, әлеуметтік, карантин сипаттағы төтенше жағдайлар жағдайында формативті бағалау үшін орташа балл есепке алынады, ол журналдың жеке бағанында қойылады. Формативті бағалау үшін ең жоғары балл 2-11 сыныптарда 10 балдан аспауы тиіс.
Электрондық журнал форматының қорытынды бағасын шығару кезінде балл саны мынадай арақатынаста есептеледі: 1 БЖБ – 25%, ФБ - 25%, ТЖБ – 50 %.
48. Бұл ретте педагог:
1) «Білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау өткізудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына сәйкес жиынтық бағалауды өткізу кезінде қойылатын талаптарды басшылыққа алады: тармақтар және тармақшалар 13, 14, 14.1-14.3, 14.5, 14.7, 14.8, 14-9, 15-18, 21-26, 29;
2) «Өзін-өзі тану», «Көркем еңбек», «Музыка», «Дене шынықтыру», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздері», «Графика және жобалау», «Қоғам және дін» оқу пәндері бойынша жиынтық бағалауды өткізбейді;
3) жиынтық жұмыстың нақты берілген күнін көрсетеді.
Мұғалім оқу бағдарламасына сәйкес, бірінші тоқсанда өткен оқу материалының мазмұны бойынша жиынтық жұмыстардың (бұдан әрі – БЖБ, ТЖБ) тапсырмаларын әзірлейді.
Мұғалім БЖБ және ТЖБ тапсырмаларының техникалық спецификациясы негізінде 1-11 сынып оқушыларына арналған жиынтық жұмыс тапсырмаларын құрастырады. БЖБ және ТЖБ жауаптарын есептен шығарудың алдын алу мақсатында мүмкіндігінше шығармашылық сипаттағы тапсырмалар, практикалық тапсырмалар, жобалар, эссе және т. б. ұсыну ұсынылады.
Үйде оқитын, ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалар үшін мұғалім оқу жүктемесін және олар оқыған оқу материалдарын ескере отырып жеке тапсырмалар әзірлейді.
49. Жиынтық жұмыстар тапсырмаларының құрылымы
Қысқа және толық жауаптарды талап ететін көптеген жауаптарды таңдау сұрақтары бар тапсырмалар:
1) көпше жауап таңдау сұрақтарында білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрыс жауапты таңдайды;
2) қысқаша жауапты талап ететін сұрақтарда білім алушы жауапты сөз немесе қысқа сөйлем түрінде жазады;
3) толық жауапты талап ететін сұрақтарда білім алушы жауапты ұсыныс түрінде жазады.
50. Жауап нұсқаларымен тест тапсырмалары.
51. Шығармашылық тапсырмалар, практикалық жұмыстар, бағалаудың нақты критерийлерімен зерттеу міндеттері.
52. Бөлім үшін жиынтық бағалаудың оқу тапсырмаларының саны:
– 1-4 сынып оқушылары үшін – 3 оқу тапсырмасы;
– 5-11 сынып оқушылары үшін – 5 оқу тапсырмасы.
52. БЖБ өткізу кезіндегі мұғалімнің қадамдық әрекеті
БЖБ өткізу кезіндегі мұғалім:
1) БЖБ өткізетін бөлімдерді/өтпелі тақырыптарды анықтайды.
2) таңдалған оқу материалын бөлімінің өткен тақырыптарына/оқу бағдарламасы бойынша өтетін тақырыптарға сәйкестігін тексереді.
3) білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін әзірлейді.
4) білім алушылардың оқу жетістіктерін объективті бағалау мақсатында тапсырмалардың мазмұнын тексереді.
5) білім алушылардың функционалдық дағдыларын дамытуға арналған тапсырмаларды қамтиды.
6) білім алушыларға жауап берудің нақты күнін көрсетеді.
7) Қол жетімді байланыс құралдары арқылы БЖБ тапсырмаларын жібереді (Күнделік.kz, мектеп порталының платформасында, электрондық пошта, чат, телебағдарламалар, Қазпошта және т.б. орналастыру)
8) сынып оқушыларының БЖБ тапсырмасын алғаны туралы куәландырады.
9) жауаптарды есептен шығару жағдайларының алдын алу мүмкіндігін қарастырады.
10) Қажет болған жағдайда қол жетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
11) ҚР БҒМ №125 бұйрығына сәйкес өлшенетін өлшемдерді баллмен пайдалануды сақтайды (БЖБ үшін max балл 1-4 сыныптарда 7-ден кем емес және 15-тен артық емес, 5-11(12) сыныптарда 7-ден кем емес және 20-дан артық емес).
12) оқушылар орындаған жиынтық жұмыстарды тексереді.
13) электрондық журналға/мұғалімнің уақытша журналына балл қояды.
14) білім алушыларға, ата-аналарға немесе баланың заңды өкілдеріне кез келген қолжетімді байланыс құралдары арқылы қағаз немесе электрондық форматта айдарды ұсынады.
53. ТЖБ өткізу кезіндегі мұғалімнің әрекеті
ТЖБ өткізу кезіндегі мұғалім:
1) ТЖБ тапсырмалардың техникалық спецификациясы негізінде тоқсан үшін жиынтық жұмыстың тапсырмаларын құрастырады. Орындауға 40 минуттан артық емес уақыт бөлінеді;
2) ТЖБ тапсырмалардың техникалық спецификациясы негізінде Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийін құрастырады;
3) білім алушыларға жауап берудің нақты күнін көрсетеді;
4) ТЖБ тапсырманы сынып оқушылары алғандығына көз жеткізеді
5) жауаптарды есептен шығару жағдайларының алдын алу мүмкіндігін қарастырады.
6) Қажет болған жағдайда қол жетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
7) техникалық ерекшелікке сәйкес балл қою схемасын қолданады.
8) төртінші тоқсан бойынша оқушылар орындаған жиынтық жұмыстарды тексереді.
9) электрондық журналға/мұғалімнің уақытша журналына балл қояды.
10) білім алушыларға, ата-аналарға немесе баланың заңды өкілдеріне кез келген қолжетімді байланыс құралдары арқылы қағаз немесе электрондық форматта айдарды ұсынады.
54. Білім алушылардың жиынтық жұмыстарын орындауға қойылатын талаптар
Білім алушы БЖБ және ТЖБ орындау кезінде академиялық адалдық қағидаларын және өзін-өзі бақылау принциптерін сақтайды:
1) біілм алушы өз бетінше жұмыс істеуі, бөгде адамның көмегінсіз тапсырмаларды орындауы тиіс;
2) жиынтық жұмысты орындау кезінде білім алушы қосымша оқу ресурстарын пайдаланбауы тиіс (ерекшелік бойынша бұл ресурсқа рұқсат етілген жағдайлардан басқа);
3) жиынтық жұмысты орындауға жауапты.
4) Жиынтық жұмысты орындауға бөлінген уақыт аяқталғаннан кейін білім алушы өз жұмысын қолжетімді байланыс құралдары арқылы мұғалімге жібереді.
55. Білім алушыларға жиынтық жұмыс тапсырмаларын ұсыну тәсілдері
1) Мұғалім жауап берудің нақты күнін көрсетеді және білім алушыларға жиынтық жұмыс үшін тапсырмаларды электрондық журнал жүйесі, электрондық пошта, чат, теллеграммалар және басқа байланыс құралдары арқылы жібереді.
2) Интернет болмаған жағдайда балалардың оқу тапсырмалары мен өзіндік жұмыстары санитариялық қауіпсіздік шараларын пайдалана отырып (пошта бөлімшелері арқылы, қолма-қол) үйге жеткізіледі.
3) Қажет болған жағдайда мұғалім білім алушыларға қолжетімді байланыс құралдары арқылы кеңес береді.
2-11 сыныптарда «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша бағалау ерекшеліктері
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларына сәйкес (ҚР БҒМ 25.09.2018 жылғы № 494 бұйрығымен енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды ескере отырып) жартыжылдық және оқу жылының соңында «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша «сынақ» («есептелмеген») қойылады.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 09.02.2018 № 47 бұйрығының 15-тармағына сәйкес «Музыка», «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Өзін-өзі тану», «Кәсіпкерлік және бизнес негіздер», «Графика және жобалау» пәндері бойынша жиынтық бағалау жүргізілмейді.
Оқу тапсырмасы өз бетінше оқу үшін беріледі, білім алушылардан міндетті кері байланыс қажет емес.

5-тарау. Қашықтан оқыту кезінде білім алушылардың оқу тапсырмаларының көлемін оңтайландыру

56. Қашықтан оқыту кезінде «үй тапсырмасы» дәстүрлі түсінігі өзгереді, себебі білім алушылардың үй жағдайында өздігінен орындауы тиіс оқу жоспарына сәйкес пән бойынша оқу тапсырмалары ғана қалады.
Қашықтан оқыту кезіндегі оқу тапсырмасы – мұғалімнің білім алушыға берген тапсырмасының бір түрі, мұндайда әртүрлі электрондық білім беру материалдарын пайдалану негізінде қандай да бір оқу іс-әрекетін орындау талабы түсініледі.
Оқу тапсырмаларының мазмұны мен көлемі сабақ мақсаттарымен немесе сабақ жүйесімен, оқу бағдарламасы тақырыптарына сәйкес жұмыс барысымен және білімді игерудің қосалқы құралдарын тарту қажеттілігімен анықталады. Қашықтан оқыту әрбір сынып үшін икемді сабақ кестесі негізінде қамтамасыз етіледі, мұндай жағдайда білім алушылар әр күн сайын қандай оқу пәндері бойынша сабақ жүргізілетінін біледі.
Оқу тапсырмалары оқу пәні бойынша сабақ кестеге сәйкес жүргізілген күні бір рет беріледі. Педагогтің оқу тапсырмасын мобильдік байланыс арқылы дауыстық хабарламамен жіберуіне рұқсат берілмейді.
Педагогтер мен білім алушылардың интернет-платформалар, стримингтік алаңдар және өзге де мессенджерлердің көмегімен білім беру процесі қатысушыларының (педагог, білім алушы, ата-ана (заңды өкіл) интернет тәртібі, кибермәдениет, кибергигиена дағдыларын қалыптастыруға, білім алушы тұлғасын тәрбиелеуге бағытталған этикалық және педагогикалық нормаларды ескере отырып дұрыс коммуникациясы қамтамасыз етіледі.
2019-2020 оқу жылының 4-тоқсанында қашықтан оқытуда еліміздің мұғалімдері тәжірибесін ескере отырып әзірленген білім беру деңгейлері бойынша, пән бойынша оқу тапсырмалары көлемінің болжалды тізімін ұсынамыз.
Ескерту: саралау және жекелендіру принциптерін жүзеге асыру үшін кейбір білім алушылар үшін бір сабаққа немесе бір бөлімге 1 шығармашылық тапсырма (жеке немесе топтық) беруге рұқсат беріледі.

Білім алушыларға арналған оқу тапсырмаларының болжалды көлемі
1-4-сыныптар

Пәндер Бір сабақта берілетін оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі

1-сынып (2-жартыжылдық)
Сауат ашу - 5-10 сөзден тұратын 1 жаттығу;
Русский язык (Я2)/ Қазақ тілі (Т2) - 3-5 сөзден тұратын 1 жаттығу;
Шет тілі - 3-5 сөзді жаттау;
Математика - есептердің 2 бағаны, 6-дан көп емес
Дүниетану - 0,5 беттен көп емес көлемде оқу, 1-2 сұраққа жауап беру
Жаратылыстану - 0,5 беттен көп емес көлемде оқу, 1-2 сұраққа жауап беру
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка
- 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты көру
Өзін-өзі тану - тақырып бойынша 1 ауызша әңгімелеу, 3-5 сөйлем
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау
2-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 15-25 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп және 1 амалды 10 өрнектің мәнін табу; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2-3 өрнектің мәнін табу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау;
- 5-10 сөзден тұратын бір жаттығу
Әдебиеттік оқу - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 10-12 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 3-5 сөз жаттау

Дүниетану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 4-5 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау
3-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 30-40 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп және 10-15 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2 өрнек (немесе 1 теңдеу),
- ауызша есептеулермен байланысты 1 жаттығу
АКТ - ойын формасындағы 1 жаттығу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау;
- 15-20 сөзден тұратын 1-3 жаттығу
Әдебиеттік оқу - 2-3 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 15-20 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 3-5 сөз жаттау

Дүниетану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 1,5-2 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 5-7 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау

4-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 50-60 сөзден тұратын 1 жаттығу, 1 грамматикалық тапсырма
Математика - 1 сөз есеп и 10-15 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және бірнеше амалды 2 өрнек (немесе 1 теңдеу),
- ауызша есептеулермен байланысты 1 жаттығу
АКТ - ойын формасындағы 1 жаттығу
Ағылшын тілі - 3-5 сөз жаттау, диалог құру (15-20 сөз);
- 20-25 сөзден тұратын 1-2 жаттығу
Әдебиеттік оқу - 3-3,5 бет оқу және мәтін бойынша 1-2 тапсырма
Русский язык (Я2)/Қазақ тілі (Т2) - 25-30 сөзден тұратын 1 жаттығу
- 5-7 сөз жаттау

Дүниетану - 2-2,5 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Жаратылыстану - 2-2,5 бет оқу және мәтін бойынша 1 тапсырма орындау
Өзін-өзі тану - 1 ауызша тапсырма; немесе
- 1 жазбаша тапсырма, 5-7 сөйлем
Көркем еңбек - 1 сурет салу; немесе
- 1 бұйым жасау
Музыка - 1 музыкалық туындыны тыңдау; немесе
- 1 музыкалық бейне-ресурсты тамашалау, 1-2 сұраққа жауап беру
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша жаттығуларды қарау және орындау

5-9-сыныптар

Пәндер Оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі


5-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (25-35 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (10-20 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Математика - бекітуге арналған 1 сөз есеп және 4 өрнек, немесе
- аналогия бойынша 2 сөз есеп, немесе
- бекітуге арналған 1 сөз есеп және 8 есеп.
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы немесе
- 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 практикалық тапсырма (ақпаратты беру-қабылдау бойынша кестені толтыру немесе сызба сызу немесе ақпаратты беру, қабылдау процесін не ақпаратты кодтау-декодтау процесін анықтау)
Жаратылыстану - 1 параграф, 2-3 бет, және/немесе тақырып бойынша 1 бейне-ресурс көру;
- дәптерге жазу негізінде сабақ тақырыбы бойынша 1 практикалық жұмыс орындау
Қазақстан тарихы - бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы - бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Музыка - 2 музыкалық туындыны тыңдау және 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 оқу тапсырмасы (сурет немесе бұйым) және 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау

6-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (65-75 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (15-25 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Математика - бекітуге арналған 2 сөз есеп және 6 өрнек, немесе
- аналогия бойынша 3 сөз есеп, немесе
- бекітуге арналған 2 сөз есеп және 10 есеп.
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 практикалық тапсырма (кестені толтыру: есептеуіш техниканың немесе компьютер құрылғыларының даму буындары бойынша немесе компьютер құрылғыларының өзара байланысы сызбасын салу және т.б.)
Жаратылыстану - 1 параграф, 2-3 бет, және/немесе тақырып бойынша 1 бейне-ресурс көру;
- дәптерге жазу негізінде сабақ тақырыбы бойынша 1 практикалық жұмыс орындау
Қазақстан тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Музыка - 2 музыкалық туындыны тыңдау және 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 оқу тапсырмасы (сурет немесе бұйым) және 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
7-сынып

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (75-85 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 2-3 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (35-45 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (20-30 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 6 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- 2 практикалық тапсырма (ақпаратты өлшеу бірліктерінің бірінен екіншісіне ауыстыру/жад түрлері бойынша кесте толтыру/мұрағаттан файлдарды алып шығу/мұрағаттарды құру, компьютерді зиянды бағдарламалардан қорғау және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 бет аралығында және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
География - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Қазақстан тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Дүниежүзі тарихы бір дұрыс жауапты таңдаумен 1 тест-тапсырмасы; немесе
- сабақ тақырыбы бойынша кестені толтыру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
8-сынып

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (85-95 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 3-5 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 6 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе; немесе
- 2 практикалық тапсырма ( алафит қуаттылығын есептеу/ алфавит символын екілік кодпен кодтау, процессордың адрестік кеңістігін есептеу /процессорды сипаттамалары бойынша таңдау/ желінің өткізгіштік қабілетін анықтау және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 аралығында және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Қазақстан тарихы - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және соған қатысты 1 тапсырманы орындау
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
9-сынып
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (90-100 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 5-10 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (44-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра - 2 сөз есеп және 10 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 12 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика - 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе; немесе
- 2 практикалық тапсырма (ақпараттың қасиетін анықтау/бұлт технологияларын пайдаланумен құжаттармен өзара жұмыс/компьютер құнын есептеу және т.б.)
Физика - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф, 3-5 аралығында және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф, 3-5 бет аралығында және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру, 1 құқықтық жағдайды шешу
Өзін-өзі тану - 3 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Көркем еңбек - 1 параграф, 2-3 бет аралығында және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және соған қатысты 1 тапсырманы орындау.
Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау

10-11-сыныптар

10-сынып (ҚГБ)
Пәндер Оқу тапсырмаларының түрі мен көлемі

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (100-110 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (50-60 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (45-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Шетел тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (30-40 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.).
10 класс (ЖМБ)

Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (100-110 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (50-60 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (45-55 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.).
Графика және жобалау - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (кестені толтыру, хабарламаны дайындау және т.б.)
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)

11-сынып (ҚГБ)
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (110-115 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (60-70 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Шетел тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (40-50 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау.
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру.
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.)
11-сынып (ЖМБ)
Қазақ тілі/Русский язык - 1 ауызша жаттығу (110-115 сөз), сабақ тақырыбы бойынша 1 жазбаша жаттығу
Қазақ әдебиеті/Русская литература - 10-15 бет оқу, мәтінді талдауға арналған 1-2 жаттығу

Русский язык и литература/Қазақ тілі мен әдебиеті - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (60-70 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Ағылшын тілі - сабақ тақырыбы бойынша 1 ауызша жаттығу (55-65 сөз) және 1 жазбаша жаттығу
Алгебра және анализ бастамалары - 2 сөз есеп және 8 есеп; немесе
- 1 сөз есеп және 10 есеп
Геометрия - 2 сөз есеп және 3-5 сұраққа жауап беру
Информатика 1 интерактивтік тест тапсырмасы және 2-3 сұраққа жауап беру; немесе сабақ тақырыбы бойынша 2 практикалық тапсырма
Қазақстан тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Өзін-өзі тану - 10 беттен көп емес оқу және мәтін бойынша 2-3 сұраққа жауап беру

Дене шынықтыру - жас ерекшеліктеріне сәйкес ұсынылған бейне-ресурс немесе педагог ұсынымдары бойынша физикалық жаттығулар кешенін қарау және орындау
Алғашқы әскери және технологиялық дайындық - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (баппен танысу, талдау немесе кестені толтыру және т.б.)
Таңдау пәндері
Физика - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- 1 параграф және зертханалық жұмысты орындау
Химия - 1 параграф және 1-2 есепті шешу; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Биология - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
География - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Дүниежүзі тарихы - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- тақырып бойынша 1 бейне-ресурсты қарау және 3-5 сұраққа жауап беру
Кәсіпкерлік және бизнес негіздері - 1 параграф, және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және 1 тапсырма (айырмашылықтарды сипаттаңыз, немесе кестені толтырыңыз немесе ұқсастықтарды табыңыз және т.б.)
Графика және жобалау - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру немесе
- 1 параграф және тақырып бойынша 1 тапсырма (кестені толтыру, хабарламаны дайындау және т.б.)
Құқық негіздері - 1 параграф және 3-5 сұраққа жауап беру; немесе
- 1 параграф және 1 тапсырманы орындау (кестені толтыру, бапты оқу, ұғымдарды салыстыру және түсіндіру және т.б.)

6-тарау. Қашықтан оқыту технологияларын пайдаланумен бейне сабақтар мен сабақтар
57. Жалпы талаптар:
1. Ұйымдастыру
– МЖМБС-ға және оқу бағдарламаларына сәйкес болу;
– дидактикалық қағидаларды іске асыру;
– телевизиялық, ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды тиімді пайдалану.
– сабақ құрылымы:
– сабақтың басталуы: титрлар (сынып, пән;
– оқыту мақсатын тұжырымдау;
– жаңа оқу материалын түсіндіру, сұрақ қою;
– қорытынды бөлім: қорытындылар, кері байланыс.
– кері байланыс: электрондық журналдар, интернет-платформалар; электрондық пошта арқылы; мессенджерлер – aitu-чат, Telegram және т.б. арқылы мобильді және стационарлық телефон байланысы арқылы; пошта байланысы арқылы жүзеге асырылады.
– оқу материалын өз бетінше оқуға, әрбір білім алушыны белсенді оқуға тартуға баса назар аудару;
– аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
– материалды бекітуге арналған тапсырмалардың оңтайлы көлемі;
– сараланған оқу тапсырмалары;
– оқу тапсырмаларын өз бетінше орындау үшін нұсқаулықтар, алгоритмдер, ұсынымдар әзірлеу;
– сабақты ұйымдастырудың әртүрлі әдістерін қолдану (ішінара-іздеу, эвристикалық, зерттеу, жоба жұмыстары, зерттеу, чаттарда, әлеуметтік желілерде талқылау, пошта арқылы хат алмасу);
– білім алушыларға кез келген уақытта қарау мүмкіндігі (офлайн режимі).
– білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға арналған жеке консультациялар (қажет болған жағдайда).
2. Сабақтың мазмұны
– Қазастан Республикасының Заңнамасымен таратуға тыйым салынған ақпараттар болмауы;
– «Балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 2 шiлдедегi № 169-VІ заңы талаптарына қарсы келмейді;
– оқу мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етпейтін ақпаратты қамтымайды;
– сабақ мазмұнын оңтайлы таңдау;
– мәліметтер – ғылыми сенімді, терминология - дәл, ақпарат – нақты құрылымдалған;
– теориялық материалды беру: логикалық, нақты, толық, дәйекті;
– «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
– табиғи түсірілім мен символ толтырудың ақылға қонымды арақатынасы (заставкалар, мәтін және т. б.);
– слайдтар саны – бір сабаққа 8-10.
– алынған материалдың авторы және (немесе) атауы көрсетілген.
3. Эмоциялық фон
– педагогтің дауысы сабырлы, мейірімді, дыбысты қабылдауға жеткілікті, сөйлеу анық, дикция жақсы;
– мазмұндау сенімді, еркін, жеткілікті түрде эмоционалды (қатысу әсері), мазмұндау қарқыны асығыс емес;
– психологиялық әсер ету: айтылатын мәтіннің стилі мен тілі, интонация, жеке сөйлемдерді акцептациялау, эмоционалдық жоғарылаулар, үзіліс;
– адекватты (эмоциялық тұрғыдан) музыкалық сүйемелдеу;
4. Сабақ дизайны:
– түс фоны тұрақты – түс гаммасына жақын үш түстен;
– экрандағы мәтін қысқа да нұсқа, анық, шамадан тыс жүктелмеген;
– сутаңбалардың, бөгде жазулардың, жарнамалардың болмауы;
– маңызды ақпаратты таңдау: түспен, қалың қаріппен, басқа қаріппен;
– контраст қаріптердің саны – ең аз;
– дыбыс анық (бөгде дыбыссыз), дыбыс деңгейі бойынша біркелкі;
– видеоқатар – экран ауданының 75-100%.
5. Техникалық талаптар:
Электрондық білім беру ресурстары:
А. Сурет форматы және өлшемі:
– рұқсат етілген пішімдер: JPEG, JPG, PNG, SVG, GIF;
– бір файлдың өлшемі-100 Mb артық емес.
Б. Аудио жазбалар форматы мен пішімі:
– рұқсат етілген пішімдер: MP3, WAV;
– бір файлдың өлшемі: 100 Mb артық емес
В. Бейнежазбалар форматы мен пішімі:
– рұқсат етілген пішім: MP4, MOV;
– бір файлдың өлшемі-200 Mb артық емес;
– бейнежазбаның ұзақтығы-15 минуттан аспайды
6. Педагогтің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
Психологиялық-педагогикалық дайындық:
-білім алушылардың жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
– электрондық оқыту ресурстарын әзірлеу және құру талаптарын білу;
Әдістемелік дайындық:
– электрондық білім беру материалдарын әзірлеу және пайдаланудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
– сабақтың оқу мақсаттарын стандартты емес жағдайларда жүзеге асыра білу;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
– IT-құзыреттіліктің болуы;
– электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және пайдалану дағдылары.
7. Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар білім алушылар үшін оқытудың қолжетімділігі
– оқытудың жеке оқу бағдарламаларын қолдану;
– субтитрлердің, сурдоаудармалардың болуы;
– арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету;
– бейімделген сандық ресурстарды таңдау немесе әзірлеу;
– сараланған оқу тапсырмаларын қолдану.
58. Видеосабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
– ұзақтығы: 15-20 минут;
– икемді жеке кесте;
– кез келген уақытта қарау мүмкіндігі
– үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жазбаша жеке тапсырмаларды тексеру
59. Қашықтан білім беру технологияларын қолдану арқылы сабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
– ұзақтығы: 15-30 минут;
– сандық технологияларды қолдану арқылы нақты уақыт режимінде сабақтар:
– видеоконференциялар (вебинарлар, ZOOM конференциялары, Google class rooms, Microsoft Teams, Skype, стрминг);
– Интернет желісінде хабар алмасу арқылы асинхронды форматтағы сабақтар: тапсырмаларды өз бетінше орындауға акцент қою (электрондық пошта, Google диск, т. б.);
– әлеуметтік желі чатында, пошта арқылы топтық хат алмасуда білім алушылардың топтық жұмыстарын ұйымдастыру мүмкіндігі;
– педагог білім алушыларға оқулықтан өз бетінше оқу тапсырмаларын орындау үшін оқу материалын ұсынады;
– үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жазбаша жеке тапсырмаларды тексеру.











Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
орта білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша


Ата-аналардың өтініш беру үлгісі


Кімге _____________
_________________ к.
мекенжайы бойынша тұратын
кімнен___________________
Аты-жөні
Телефон ____________


ӨТІНІШ
Менің ұлымның (қызымның) __________________________________
Аты-жөні толығымен, сыныбы
кезекші сыныпта білім алуын ұйымдастыруыңызды сұраймын. Менің баламның созылмалы аурулары жоқ.
Карантин және шектеу іс-шаралары аралығында баламның мектептегі оқу жағдайларымен танысқанымды және келісетінімді хабарлаймын.
Өз баламның мектепке дейінгі және кейін үйге дейін санитариялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету міндеттерімді орындауға міндеттенемін. Баламды қажетті санитарлық-гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуді міндетіме аламын. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні___________
Қолы_____________










Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
орта білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
2- қосымша


ҚО кезіндегі бірінші тоқсандағы БЖБ және ТЖБ саны
(сыныптар және пәндер бойынша нақтылау)

1-сынып – 10 пән, 4 БЖБ, 4 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Сауат ашу 6 1 1
2 Русский язык (Я2) 2 1 1
3 Шетел тілі 2 1 1
4 Математика 4 1 1
5 Дүниетану 1 0 0
6 Жаратылыстану 1 0 0
7 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
8 Музыка 1 0 сынақ
9 Көркем еңбек 1 0 сынақ
10 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

1-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 10 пән, 4 БЖБ, 4 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Сауат ашу 6 1 1
2 Русский язык (Я2) 2 1 1
3 Шетел тілі 2 1 1
4 Математика 4 1 1
5 Дүниетану 1 0 0
6 Жаратылыстану 1 0 0
7 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
8 Музыка 1 0 сынақ
9 Көркем еңбек 1 0 сынақ
10 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

2-сынып – 11 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 4 1 1
6 Дүниетану 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
9 Музыка 1 0 сынақ
10 Көркем еңбек 1 0 сынақ
11 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

2-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 11 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 4 1 1
6 Дүниетану 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
9 Музыка 1 0 сынақ
10 Көркем еңбек 1 0 сынақ
11 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

3-сынып – 12 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 2 1 1
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

3-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 12 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 1 0 0
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

4-сынып – 12 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 2 1 1
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

4-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 12 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 4 1 1
2 Әдебиеттік оқу 3 1 1
3 Русский язык (Я2) 2 1 1
4 Шетел тілі 2 1 1
5 Математика 5 1 1
6 АКТ 1 0 0
7 Дүниетану 1 0 0
8 Жаратылыстану 1 0 0
9 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10 Музыка 1 0 сынақ
11 Көркем еңбек 1 0 сынақ
12 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

5-сынып – 13 пән, 7 БЖБ, 7 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 2 1 1
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

5-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 13 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 4 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

6-сынып – 13 пән, 7 БЖБ, 7 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 2 1 1
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

6-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 13 пән, 6 БЖБ, 6 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 4 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Математика 5 1 1
6 Информатика 1 0 0
7 Жаратылыстану 1 0 0
8 Қазақстан тарихы 2 1 1
9 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
10 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
11 Музыка 1 0 сынақ
12 Көркем еңбек 2 0 сынақ
13 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

7-сынып – 16 пән, 10 БЖБ, 10 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 3 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 1 0 0
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

7-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 16 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

8-сынып – 16 пән, 11 БЖБ, 11 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 3 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 2 1 1
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

8-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 16 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
15 Көркем еңбек 1 0 сынақ
16 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

9-сынып – 17 пән, 11 БЖБ, 11 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 3 1 1
3 Русский язык и литература 5 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 3 1 1
6 Геометрия 2 1 1
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 2 1 1
9 Химия 2 1 1
10 Биология 2 1 1
11 География 2 1 1
12 Қазақстан тарихы 2 1 1
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Құқық негіздері 1 0 0
15 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
16 Көркем еңбек 1 0 сынақ
17 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

9-сынып (оқу жүктемесін қысқартумен) – 17 пән, 5 БЖБ, 5 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1 Қазақ тілі 2 1 1
2 Қазақ әдебиеті 2 1 1
3 Русский язык и литература 3 1 1
4 Шетел тілі 3 1 1
5 Алгебра 2 1 1
6 Геометрия 1 0 0
7 Информатика 1 0 0
8 Физика 1 0 0
9 Химия 1 0 0
10 Биология 1 0 0
11 География 1 0 0
12 Қазақстан тарихы 1 0 0
13 Дүниежүзі тарихы 1 0 0
14 Құқық негіздері 1 0 0
15 Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
16 Көркем еңбек 1 0 сынақ
17 Дене шынықтыру 3 0 сынақ

10-сынып ЖМБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 4 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 4 1 1
13 Химия 4 1 1
14 Биология 4 1 1
15 География 4 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

10-сынып ЖМБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 12 БЖБ, 12 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 2 1 1
8. Қазақстан тарихы 1 0 0
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 3 1 1
13 Химия 3 1 1
14 Биология 3 1 1
15 География 3 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

10-сынып ҚГБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 3 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

10-сынып ҚГБ (оқу жүктемесін қысқартумен) –
19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 2 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

11-сынып ЖМБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 4 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 4 1 1
13 Химия 4 1 1
14 Биология 4 1 1
15 География 4 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

11-сынып ЖМБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 12 БЖБ, 12 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 2 1 1
3. Информатика 2 1 1
4. Қазақ тілі 1 0 0
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 2 1 1
8. Қазақстан тарихы 1 0 0
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Физика 3 1 1
13 Химия 3 1 1
14 Биология 3 1 1
15 География 3 1 1
16 Дүниежүзі тарихы 2 1 1
17 Құқық негіздері 2 1 1
18 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ
19 Графика және жобалау 2 0 сынақ

11-сынып ҚГБ – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 3 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 3 1 1
6. Русский язык и литература 5 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ

11-сынып ҚГБ (оқу жүктемесін қысқартумен) – 19 пән, 13 БЖБ, 13 ТЖБ

№ Пән Сағат саны БЖБ ТЖБ
1. Алгебра және анализ бастамалары 2 1 1
2. Геометрия 1 0 0
3. Информатика 1 0 0
4. Қазақ тілі 2 1 1
5. Қазақ әдебиеті 2 1 1
6. Русский язык и литература 3 1 1
7. Ағылшын тілі 3 1 1
8. Қазақстан тарихы 2 1 1
9. Өзін-өзі тану 1 0 сынақ
10. Дене шынықтыру 3 0 сынақ
11. Алғашқы әскери және технологиялық дайындық 1 0 сынақ
12 Шетел тілі (екінші) 3 1 1
13 Физика 2 1 1
14 Химия 2 1 1
15 Биология 2 1 1
16 География 3 1 1
17 Дүниежүзі тарихы 3 1 1
18 Құқық негіздері 3 1 1
19 Кәсіпкерлік және бизнес негіздері 2 0 сынақ





















Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 3-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы коронавирустық инфекцияның таралуына жол бермеуге байланысты шектеу шаралары кезеңінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында (бұдан әрі – ТжКБ) оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар 2020-2021 оқу жылында білім беру процесін тиімді ұйымдастыру және ТжКБ ұйымдарының академиялық саясатын іске асыру мақсатында білім беру ұйымдарына көмек ретінде әзірленді. Әдістемелік ұсынымдарды меншік нысанына қарамастан барлық ТжКБ ұйымдары пайдаланады.
2. ТжКБ ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру нысандары санитариялық - эпидемиологиялық жағдай жағдайларына байланысты айқындалады:
1) күшейтілген карантиндік режим кезінде - қашықтық форматта (қашықтықтан білім беру технологияларын (бұдан әрі – ҚБТ) пайдалана отырып);
2) сырқаттанушылықтың тұрақты қысқаруы кезінде санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, аралас форматта жүзеге асырылады;
3) санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған кезде - санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, штаттық режимде;
4) санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде.
3. Ауылдық елді мекендер мен шағын қалаларда орналасқан колледждердің (жергілікті атқарушы органдардың айқындауы және тиісті аумақтардың бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлерінің келісімі бойынша), сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитеті жанындағы колледждердің және «Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Кадет корпусы» республикалық мемлекеттік мекемесінің (топта 15 білім алушыға дейін) санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимде жұмыс істеуіне жол беріледі.
4. Жаңа оқу жылы COVID-19 белсенділігі жағдайында келесі бағыттар бойынша ұйымдастырушылық шараларды жүзеге асыруды қажет етеді:
1) оқу корпустары мен жатақханаларда санитарлық-эпидемиологиялық режимді (бұдан әрі – СЭР) қамтамасыз ету;
2) барлық қызметкерлер мен білім алушыларды СЭР қамтамасыз ету регламентімен таныстыру;
3) карантиндік жағдайларды ескере отырып, білім беру қызметін ұйымдастыру;
4) АКТ пайдалану арқылы жұмыс істеу дағдыларын меңгеру үшін педагогтардын біліктілігін арттыру;
5) әртүрлі білім беру платформаларында жеке білім беру контентін (онлайн курстар) әзірлеу;
6) сапаны қамтамасыз ету саясаты контексінде оқыту сапасының мониторингі;
7) аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізу кезінде тұлғаны сәйкестендіру жүйесімен қамтамасыз ету.
Осы ұсынымдардың мақсаты – карантин жағдайында қашықтықтан немесе аралас оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыруда әдістемелік көмек көрсету.
5. Осы ұсыныстар келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
1) қашықтықтан оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыру және оның сапасын қамтамасыз ету;
2) оқу корпустарында, жатақханаларда және ТжКБ ұйымдарының аумағында санитариялық-эпидемиологиялық режимді қамтамасыз ету;
3) технологияларды/оқыту әдістерін қолдану бойынша ұсыныстар беру;
4) кәсіптік практиканың барлық түрлерін және теориялық оқытуды ықпалдастыру;
5) интернет платформаларында өз курстарын әзірлеу;
6) аралық және қорытынды аттестаттауды қашықтық форматта өткізу кезінде тұлғаны сәйкестендіру жүйесімен қамтамасыз ету.

2-Тарау. Оқу процесін қашықтықтан ұйымдастыру тәртібі

6. Барлық мамандықтар бойынша барлық теориялық сабақтар қашықтықтан өткізіледі. Зертханалық және практикалық сабақтар, өндірістік оқыту және кәсіптік практика - штаттық форматта, бұл ретте бұл сабақтар неғұрлым кеш мерзімдерге ауыстырылады. Қажет болған жағдайда, өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және аралық курстардың практикалық сабақтары оқу кезеңінің басқа мерзімдеріне ауыстырылады.
7. Білім алушыларға кәсіби құзыреттерді игеруге мүмкіндік беретін виртуалды зертханаларды, симуляторларды, тренажерлерді пайдалануға жол беріледі. Бұл жағдайда өндірістік оқыту, кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және практикалық сабақтар қашықтықтан өткізіледі.
8. Негізінен оқу процесі ҚБТ-ны пайдалана отырып, қашықтықтан ұйымдастырылатын болады. Колледждерде педагогикалық, экономикалық, әлеуметтік-гуманитарлық және ақпараттық технологиялар саласындағы мамандықтар бойынша 100% қашықтықтан оқыту жүргізіледі.
Техникалық, технологиялық, аграрлық бағыттар бойынша, медицина және өнер мамандықтары бойынша теориялық сабақтар қашықтықтан өткізіледі. Штаттық форматтағы жұмысты талап ететін сабақтар неғұрлым кеш мерзімге ауыстырылады.
9. ҚБТ-ны пайдалана отырып оқу процесі белгіленген оқу жүктемесіне, жұмыс оқу жоспарларына, оқу бағдарламаларына, оқу процесінің кестесіне және сабақ кестесіне сәйкес ұйымдастырылады. Қажет болған жағдайда, оқу процесінің кестесіне, оқу бағдарламаларының мазмұнына оқытудың икемді ұйымдастыру нысанын құру қажеттілігінен туындаған түзетулер енгізіледі.
10. ТжКБ ұйымдарында ҚБТ-ны пайдалана отырып оқу процесін ұйымдастыру үшін:
1) білім алушылар үшін оқу-әдістемелік және ұйымдастыру-әкімшілік ақпаратты қамтитын беттері бар білім беру Интернет-платформа және/немесе ақпараттық жүйе;
2) Интернет желісіне қосылуды қамтамасыз ететін коммуникациялық байланыс арналары;
3) цифрлық білім беру ресурстары;
4) оқытуды, оқу контентін немесе сервисті басқарудың желілік жүйелері;
5) тестілеу кешендері;
6) даярлықтан өткен педагогтер болуы қажет.
11. ҚБТ-ны пайдалана отырып, білім беру бағдарламаларын іске асыру кезінде білім беру ұйымы дербес:
1) ақпараттық-білім беру ортасының жұмыс істеуі үшін жағдай жасайды;
2) білім алушыларға оқу-әдістемелік, оның ішінде ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды пайдалана отырып қашықтықтан көрсетілетін жеке консультациялар нысанында көмек көрсету тәртібін айқындайды;
3) педагогтың білім алушымен тікелей өзара іс-қимылы арқылы өткізілетін сабақтар көлемінің және ҚБТ-ны қолдана отырып өткізілетін сабақтар көлемінің арақатынасын айқындайды;
4) білім беру процесінің барлық қатысушыларының барлық оқу, анықтамалық және әдістемелік материалдар, тестілеу жүйесі бар ақпараттық жүйеге, әртүрлі электрондық ресурстар мен көздерге қол жеткізуін қамтамасыз етеді;
5) білім беру процесіне қатысушылардың іс-әрекеттеріне байланысты емес жағдайлар туындаған кезде басқару шешімдерін қабылдайды.
12. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының (ТжКБМЖМБС) талаптарына сәйкес білім сапасын қамтамасыз ететін оқытудың кез келген технологияларын қолдануға құқығы бар.
Қолайлы қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру үшін ТжКБ ұйымы оқу орны іске асыратын оқу бағдарламаларының функционалы мен контенті бойынша неғұрлым ыңғайлы интернет-платформаны таңдауды дербес жүзеге асырады.
13. ТжКБ ұйымы білім беру процесіне қатысушыларды оқыту технологияларымен және жүйесімен таныстырады.
14. Консультациялар жеке және топтық сабақтар түрінде жүзеге асырылады. Педагог пен білім алушының өзара әрекеті әртүрлі байланыс түрлерін қолдану арқылы жүзеге асырылады.
15. Теориялық сабақтар әр түрлі байланыс түрлерінің көмегімен, соның ішінде бейне ағындарды қолдана отырып қашықтықтан өткізіледі.
ҚБТ-ны қолдана отырып оқыту онлайн немесе офлайн режиміндегі қашықтықтан оқыту сабақтарының және білім алушылардың өзіндік жұмыстарының үйлесіміне негізделеді. Білім алушылар үшін онлайн-сабақтың үздіксіз ұзақтығы 35 минуттан аспайды.
16. Кәсіптік практикадан, өндірістік оқытудан өту оқу семестрінің неғұрлым кеш мерзімдеріне ауыстырылады.
17. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарды оқыту кезінде қашықтықтан білім беру технологиялары ақпаратты қабылдау-беру мүмкіндігін көздеуі тиіс.
18. Сабақ кестесі көлемі, мазмұны бойынша оқу жоспарына сәйкес болуы, білім алушылардың оқу кезеңі ішінде оқу сабақтарының барлық түрлерімен біркелкі жүктелуін қамтамасыз етуі тиіс (оқу кезеңінің соңына дейін тиісті оқу пәні/модулі бойынша және апта сайынғы оқу жүктемесінің көлеміне қойылатын талаптарды ескере отырып барлық оқу сабақтары өткізілуі тиіс).
19. Педагогтарға оқытушылық қызметке баруға, сыныптан тыс іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады. Барлық іс-шаралар, жедел кеңестер қашықтықтан өткізіледі.
20. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде адамдар көп жиналатын іс-шаралардың барлық түрлерін, оның ішінде мәдени, тәрбиелік, бұқаралық спорттық іс-шараларды өткізуге тыйым салынады.
21. Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, оқу процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету 1-қосымшада келтірілген оқу-әдістемелік кешендерді қалыптастыру тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.
22. Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру 2-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
23. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізу 3-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
24. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесі 4-қосымшада келтірілген талаптарға сәйкес ұйымдастырылады.
25. ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне қатысушылар қызметін 5-қосымшада келтірілген функцияларға сәйкес жүзеге асырады.
26. ТжКБ ұйымдарының жатақханаларында шалғайдағы елді мекендерде тұратын және қашықтықтан оқыту мүмкіндігі жоқ (әлсіз интернет, дербес компьютердің болмауы және басқа) студенттер үшін жағдайлар жасалады.
27. Студенттердің жатақханада тұруы санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, 6-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
28. Санитарлық қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, штаттық режимде ауылдық елді мекендерде және шағын қалаларда орналасқан колледждердің, сондай-ақ Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі Комитетінің жанындағы колледждердің және «Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Кадет корпусы» республикалық мемлекеттік мекемесінің (топта 15 білім алушыға дейін) жұмыс істеуіне жол беріледі. Бұл ретте:
1) бір мезгілдік байланысты және студенттердің шоғырлануын болдырмау үшін басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, сабақ кестесін құру;
2) физикалық байланыстарды қысқарту үшін сабақтың ұзақтығын қысқарту арқылы ауысымды ұлғайту;
3) барлық санитариялық нормаларды сақтай отырып, топтарда немесе кіші топтарда (күн шегінде немесе апта күндері бойынша) оқыту;
4) кабинеттік жүйені алып тастау;
5) әр түрлі топтар үшін әр түрлі уақытта сабақтар арасындағы үзілістерді ұйымдастыру;
6) кабинеттерді және барлық үй-жайларды желдету, кварцтау;
7) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
8) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
9) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
10) дәліздердегі, рекреациялардағы, холлдардағы және басқа да үй-жайлардағы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеу, ауру белгілерін анықтау, ауырғандар анықталған жағдайда, оқшаулау, карантин жариялау және барлық топты қашықтықтан оқытуға көшу, топтардың білім алушыларының жағдайын бақылау, кейіннен топты штаттық режимге қайтару үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі, медициналық мекемемен (емхана, стационар) кезектен тыс қызмет көрсетуге және қажет болған жағдайда көмек көрсетуге шарттың болуы қажет.
29. ТжКБ ұйымдарының білім алушыларына мемлекеттік стипендия «Білім беру ұйымдарында білім алушыларға мемлекеттік стипендияларды тағайындау, төлеу қағидаларын және олардың мөлшерлерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 7 ақпандағы № 116 қаулысына сәйкес ай сайын төленеді.
30. Асхана (буфеттер) жұмысы тоқтатылады. Тамақтанудың орнына өтемақы «Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысына сәйкес төленеді.
31. ТжКБ ұйымдарының педагогтері мен өзге де қызметкерлерінің жұмыс тәртібі және ақы төлеу шарттары еңбек заңнамасына сәйкес еңбек, ұжымдық шарттарда айқындалады.
ТжКБ ұйымдарының педагогтері мен өзге де қызметкерлері кәсіптік қызметін тікелей білім беру ұйымдарында және (немесе) қашықтықтан оқыту форматында еркін нысандағы өтініш бойынша жүзеге асырады.
Бұл ретте жұмыс беруші еңбек заңнамасына сәйкес тиісті актіні қабылдай отырып, келесі қызметкерлер тобын:
білім беру ұйымдарының тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлерді (әкімшілік-қосалқы, техникалық персонал);
қашықтықтан білім беру технологиялары негізінде білім беру процесін және сабақтарға қатысу мониторингін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкерлерді (оның ішінде оқу-тәрбие процесін тікелей жүзеге асыратын барлық пәндер педагогтері, кеңес беру және басқа да психологиялық көмек көрсететін психологтар, әлеуметтік педагогтер, онлайн-кітапханалар жұмысын және қашықтан басқа да жұмыстарды жүзеге асыратын кітапханашылар, жеке онлайн-консультацияларды жүзеге асыратын дефектологтар, сурдоаудармашылар, зертханалық және практикалық жұмыстарды қашықтықтан тексеруді жүзеге асыратын зертханашылар және басқалар) дербес анықтауға құқылы.

3 - Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, оқу процесін аралас форматта ұйымдастыру

32. Сырқаттанушылық деңгейі тұрақты қысқарған жағдайда, колледждің біртіндеп аралас форматқа көшуі жүзеге асырылады.
33. Оқу сабақтары қашықтықтан және штаттық режимде ұйымдастырылады. Штаттық режимде оқыту барлық санитариялық нормаларды сақтай отырып (күн шегінде немесе аптаның күндері бойынша) топтарда (немесе кіші топтарда) жүзеге асырылады.
34. Бірінші болып бітіруші топ студенттері дәстүрлі режимге көшеді. Аралық курс білім алушылары қашықтықтан оқытуды жалғастырады.
35. Өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтар дистанцияны сақтай отырып, толық немесе ішінара шағын топтарда кәсіпорындар базасында немесе ТжКБ ұйымдарында (мамандықтардың ерекшелігіне байланысты) жүргізіледі.
Қажет болған жағдайда, өндірістік оқыту және кәсіптік практика, зертханалық жұмыстар және практикалық сабақтары басқа мерзімдерге ауыстырылады.
36. Аралас форматта оқытуды ұйымдастыру кезінде:
1) екі кестені жасау: басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып, аудиториялық сабақтар бойынша жеке кесте құру;
2) оқытудың қатаң бекітілген кабинетте өтуін ұйымдастыра отырып, әрбір топқа оқу кабинеттерін бекіту;
3) аудиторияларда кемінде екі метр қашықтықты сақтауды ескере отырып сабақтар өткізу, санитарлық және эпидемиологиялық режимді күшейте отырып, кабинеттік жүйені жою арқылы өткізу;
4) әр топ үшін жеке сабақтар арасындағы үзілістерді ұйымдастыру;
5) кітапханалардағы оқу залдарының жабылу;
6) санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтау туралы студенттерге, педагогтарға, өндірістік оқыту шеберлеріне, басқа қызметкерлерге, ата-аналарға (заңды өкілдерге) нұсқаулық жүргізу. Күн сайын температураны өлшеу, ауру симптомдарын анықтау, оқшаулау, аурулар анықталған, карантин жарияланған және барлық оқу тобын қашықтықтан оқытуға көшу, білім алушылардың денсаулық жағдайын бақылау, оқу тобын штаттық режимге қайтару үшін медициналық кабинеттер мен изоляторлардың жұмыс істеуі;
7) медицина қызметкерінің күн сайын келіп-кетуін мониторингілеу және студенттер мен басқа қызметкерлердің денсаулық жағдайын бақылау қажет.
Аудиториялық сабақтарды өткізуге, олардың келісімімен, 65 жастан асқан адамдар және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған адамдар жіберілмейді.
37.Қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, оқу процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету 1-қосымшада келтірілген оқу-әдістемелік кешендерді қалыптастыру тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.
38. Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру 2-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
39. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізу 3-қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
40. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесі 4-қосымшада келтірілген талаптарға сәйкес ұйымдастырылады.
41. ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне қатысушылар қызметін 5-қосымшада келтірілген функцияларға сәйкес жүзеге асырады.
42. Студенттердің, санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, жатақханада тұруы 6 - қосымшада келтірілген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.
43. Асханалардың (буфеттердің) жұмысы тоқтатылады. Жатақханаларда тұратын студенттердің тамақтануын ұйымдастыру үшін асханалардың (буфеттердің) жұмысы тек тамақты өзімен алып кету жағдайында рұқсат етіледі. Бұл ретте қоғамдық тамақтандыру объектісі қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге және Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің және аумақтардың қаулыларына сәйкес барлық талаптарды сақтайды.
44. Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде іс-шаралардың барлық түрлерін, оның ішінде мәдени, тәрбиелік, бұқаралық спорттық іс-шараларды өткізу санитариялық талаптарды қатаң сақтай отырып, шағын топтарда және (немесе) қашықтықтан жүргізіледі.

4- Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, оқу процесін штаттық режимде ұйымдастыру

45. Санитарлық-эпидемиологиялық жағдай одан әрі тұрақты жақсарған жағдайда, бірінші және аралық курстардың білім алушылары санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, штаттық режимге көшеді.
Колледж жұмысын біртіндеп қалпына келтіру жүзеге асырылады.
Оқытудың штаттық режимін ұйымдастыру кезінде тәуекел тобына жататын, мынадай айғақтары:
1) 65 жастан асқан;
2) қатарлас ҚЖА бар (артериялық гипертония, СЖЖ және басқалар);
3) жоғарғы тыныс алу жүйесінің қатарлас созылмалы аурулары (ӨСОА, БА, өкпедегі фиброзды өзгерістер);
4) эндокринопатиялар (қант диабеті, метаболикалық синдром, семіздік және басқалар);
5) иммун тапшылығы жағдайлары (онкологиялық, гематологиялық, иммуносупрессивті терапиядағы науқастар және т. б.);
6) жүкті әйелдер;
7) басқа да ауыр созылмалы аурулары бар педагогтердің жұмысы шектеледі.
Аталған айғақтары бар оқытушыларды қашықтықтан жұмыс істеуге көшіру ұсынылады.

5- Тарау. Санитарлық қауіпсіздіктің қатаң шараларын сақтай отырып, толық штаттық режимде оқу процесін ұйымдастыру

46. Қолайлы санитарлық-эпидемиологиялық жағдай кезінде ТжКБ ұйымы толық штаттық режимде жұмыс істей бастайды.
47. Сабақ кестесі, ауысым тәртібі, өзгерістер қалпына келтіріледі. Студенттік жатақханалардың жұмысы жандандырылады.
48. Асханада тамақтану белгіленген тәртіппен ұйымдастырылады.





























Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
1- қосымша

Оқу-әдістемелік кешендер мен цифрлық білім беру ресурстарын қалыптастыру тәртібі

Білім алушыларды оқу-әдістемелік материалдармен қамтамасыз ету үшін оқу жұмыс бағдарламаларына сәйкес пәндер (модульдер) бойынша оқу-әдістемелік кешендер (ОӘК) мен цифрлық білім беру ресурстары болуы қажет.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары білім алушылардың қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне байланысты желілік және кейстік нұсқаларда да қолданылады.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары жұмыс оқу жоспары мен бағдарламасын, электрондық оқулықты, тест материалдарын, материалды меңгеру сапасын бақылауға арналған материалдарды, пәнді (модульді) оқып-үйрену бойынша білім алушыға арналған әдістемелік ұсынымдарды, үлгерімді ағымдағы бақылауды ұйымдастыруды, білім алушыға өзіндік жұмысты ұйымдастыру бойынша ұсынымдарды (жұмыстың көлемі мен дәйектілігі егжей-тегжейлі сипатталады), оқу (дидактикалық) құралдарын және басқаларды қамтиды. Сонымен қатар, қажет болған жағдайда, оқу-әдістемелік кешен анықтамалық материалдармен, әдебиеттермен, электрондық ресурстарға сілтемелермен толықтырылуы мүмкін.
ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары мазмұнына қойылатын талаптар:
1) ақпараттың өзектілігі мен толықтығы, оны ұсынудың ықшамдылығы. ОӘК материалдары мүмкіндігінше ақпараттық және түсінікті болуы керек, үнемі толықтырылуы мүмкін;
2) кешенділік сипатта болуы: ОӘК және цифрлық білім беру ресурстары студенттің оқу қызметінің түрлері мен нысандарына әдістемелік қамтамасыз етуді қамтуы тиіс;
3) оқу материалы құрылымының нақтылығы: ақпарат тұтас және аяқталған толық мағыналы болуы тиіс;
4) оқу материалының көрнекілігі мен түсініктілігі: кестелерді, схемаларды, суреттерді, диаграммаларды, мультимедиалық объектілерді (оқыту роликтері, бейне, дыбыс, анимация және басқалар), сондай-ақ түрлі көмекші материалдарды (глоссарий, әдебиеттер тізімі, тесттер, анықтамалықтар, әдістемелік нұсқаулар) пайдаланған жөн.
Материалдарға электрондық мәтіндік форматта жасалатын ілеспе жазба қоса беріледі. Ілеспе жазбада автор курс бойынша кез-келген түсініктеме және оны рәсімдеуге ұсыныстар жаза алады.
Мәтін мәтіндік редакторда келесі форматта жасалады: Times New Roman шрифті, өлшемі 12.
Егер мәтін сканерленген болса, онда ол дұрыс тану үшін мұқият тексерілуі керек. Орфография мен тыныс белгілері тексеріледі.
Мәтіннің бөліктері мағынасы бойынша нақты (курсивпен, қалың) белгіленуі керек. Құжаттың мәтінін толықтыратын материалды қосымшаларда орналастыруға жол беріледі. Қосымшалар құжаттың жалғасы ретінде оның келесі парақтарында рәсімделеді немесе дербес құжат түрінде шығарылады.
Мазмұнның барлық фрагменттерінің атаулары мазмұн кестесіндегі бөлімдердің тақырыптарына нақты сәйкес келуі керек.
Иллюстрациялар саны ұсынылған мәтінді түсіндіру үшін жеткілікті болуы керек. Суреттер мәтін бойынша орналасуы немесе қосымшада берілуі мүмкін.
ОӘК, сандық білім беру ресурстары, мазмұнында өзге авторлардың, оның ішінде Интернет-ресурстар арқылы алынған жұмыстарды пайдаланған кезде материалдарды (иллюстрациялар, сызбалар, аудио - және бейнефайлдар және басқалар) алу көздерін көрсету қажет.
Оқу-әдістемелік материалдар «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамының ресми сайтында шоғырланған. Сайтта ТжКБ мамандықтары бойынша ҚБТ қолдану бойынша бейне оқулықтардың, электрондық оқулықтардың және қосымша материалдардың бірыңғай каталогы орналастырылған.






















Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
2- қосымша

Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып сабақтарды ұйымдастыру тәртібі

ҚБТ қолданатын сабақтар келесі схема бойынша өткізіледі: онлайн-сабақ өткізу + тақырып бойынша оқу-әдістемелік материалдармен өз бетінше жұмыс істеу және білім алушылардың үлгеріміне офлайн режимде ағымдағы бақылау жүргізу.
Онлайн-сабақ өткізу
Онлайн сабақтарды өткізу кезінде оқытушы оқытудың түрлі құралдарын қолдана алады: презентациялар, видеосабақтар, интерактивті плакаттар, веб-сайттар және басқалар.
Онлайн-сабақтар бекітілген сабақ кестесі бойынша онлайн ресурстың көмегімен өткізіледі (мысалы, ZOOM, Скайп және басқалар).
Онлайн-сабақты өткізу тәртібі:
1 қадам. Онлайн сабақ жоспарын құру.
2 қадам. Онлайн сабақтарды техникалық ұйымдастыру.
3 қадам. Бейнематериалды дайындау.
Бейнематериалда келесі құрылымдық компоненттер болуы керек:
1) кіріспе бөлім - сәлемдесу, тақырыпты хабарлау, сабақтың мақсаты мен міндеттері; пән/ модуль ішінде оқытылатын тақырыптың орнын анықтау, сабақ схемасының қысқаша сипаттамасы, білім алушыларға бейнематериалды қарау бойынша ұсыныстар;
3) мазмұндық бөлік - қажетті оқу материалын пайдалана отырып және оқыту әдістерін, құралдары мен технологияларын таңдай отырып, сабақ жоспарына сәйкес оқу материалы дәйекті және жүйелі түрде баяндалады;
3) қорытынды бөлім - білім алушыларға бейне сабақты көргеннен кейінгі қорытындылар, ұсынымдар, тақырыпты қосымша зерделеу үшін ұсынылатын әдебиет және Интернет көздері, қорытындылау.
Бейнематериалдың ұзақтығы он минуттан аспауы тиіс.
Бейнематериал суреттерді, бейнефрагменттерді және басқаларды көрсетумен сүйемелденеді.
4 қадам. Онлайн сабақ өткізу.
Онлайн сабақтың негізгі мазмұны: кіріспе (сәлемдесу, желі сапасын және қосылған студенттерді тексеру, сабақты өткізу ережелерін жариялау); оқу материалын таныстыру; сұрақ-жауап.
Оқытушының сыртқы келбеті ресми, ұстамдылық, дәлдікпен ерекшеленетін және жалпы қабылданған әдептілік нормаларына қайшы келмейтін іскерлік стильге сәйкес келуі керек.
Оқытушының сөзі сауатты, түсінікті және білім алушылар үшін қолжетімді болуы тиіс; айтылуы түсінікті және анық болуы тиіс. Мұғалім студенттермен тікелей қарым-қатынас жасау әсерін тудыра отырып, материалды сенімді, еркін және жеткілікті эмоционалды түрде баяндауы тиіс.
5 қадам. Зерделенген материалды бекіту.
Барлық материалдар интернет платформасында орналастырылады және әр тақырыпқа тіркеледі, кез-келген уақытта жүктеуге және көруге болады.
ҚБТ-ны пайдалана отырып игеру мүмкін емес сабақтарды ҚБТ-ны пайдалана отырып игеруге болатын оқу материалы бөлігінің орнына келесі академиялық кезеңге (бітіруші топтарды қоспағанда) ауыстыруға болады.
Кесте. Пән/модуль бойынша қашықтықтан оқыту курсының мазмұнын анықтау мысалы
Мамандық: «Музыка теориясы». Біліктілігі: ...
Бағдарлама бойынша не өтті:


пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Оқу бағдарламасынан не қалды:

пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Қалған бағдарламадан ҚОТ арқылы не игеруге болады:
пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Нені ҚБТ бойынша игеру мүмкін емес және ауыстыру қажет:
пәндер/модульдер, тақырыптар (оның ішінде ӨО және КП).
Жалпы сағат саны Осы жылы ҚБТ бойынша келесі курс бағдарламасынан нені игеруге болады:

пәндер/модульдер, тақырыптар
Жалпы сағат саны
1 курс ... ... ... ... ...
КМ 01 Сольфеджио
104 сағат Сольфеджио
Лады первой гептатоники
Гемиольные лады с одной увеличенной секундой, с двумя.
Лады второй гептатоники. 44 сағ

-

Сольфеджио
Лады первой гептатоники
Гемиольные лады с одной увеличенной секундой, с двумя.
Лады второй гептатоники. 44 сағ

2 курс ... ... ... 2 семестрдің 3 курс бағдарламасынан әлемдік музыка әдебиеті. Өмірбаян: Шуман, Шопен, Берлиоз, Лист.
Шығармалар: «Карнавал», «Любовь поэта», Фортепианное творчество Шопена, «Фантастическая симфония», «Годы странствий», «Прелюды».
44 сағ
3 курс
4 курс



Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
3- қосымша


Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды,
аралық және қорытынды аттестаттауды жүргізу
тәртібі
ТжКБ ұйымдары білім алушыларының үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына 2-қосымшаға «Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарындағы білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгі қағидалары», «Қашықтықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады.
Медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларды қорытынды аттестаттау Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2019 жылғы 23 сәуірдегі № ҚР ДСМ-46 бұйрығымен бекітілген медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылардың білімі мен дағдыларын бағалау қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.
Білім беру ұйымдары білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылауды жүзеге асыру және аралық аттестаттауды өткізу нысандарын, тәртібін және кезеңділігін таңдауда дербес болады.
Білім алушылардың үлгерімін ағымдық бақылау және аралық аттестаттау оқу жұмысының әртүрлі нұсқасында (тесттер, практикалық тапсырмалар, шығармашылық тапсырмалар және басқалар) ұсынылуы мүмкін.
Қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып, білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды жүргізу:
1) білім алушы мен оқытушының телекоммуникациялық құралдарды пайдалана отырып, онлайн режимінде тікелей қарым-қатынасы;
2) автоматтандырылған тестілеу жүйелері;
3) жеке тапсырмаларды тексеру (білім алушылардың электрондық поштасына тапсырмалар беру, мессенджерлер) арқылы жүзеге асырылады.
Білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау жүргізу нысанын оқытушы оқу материалының мақсатын, мазмұнын ескере отырып айқындайды.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, аралық аттестаттауды өткізу кезінде мынадай нысандар:
1) тапсырманы орындау уақытын шектеу мүмкіндігімен автоматтандырылған тестілеу жүйесін пайдалана отырып тестілеу;
2) жеке жобаны орындау (онлайн, офлайн);
3) практикалық, шығармашылық тапсырманы орындау (онлайн, офлайн);
4) онлайн-режимде емтихан тапсыру (ауызша немесе жазбаша түрде) қолданылады.
Тест тапсырмалары, емтихан сұрақтары, практикалық және шығармашылық тапсырмалар педагогтармен алдын-ала әзірленеді және жалпы қол жеткізу үшін ақпараттық платформаға орналастырылады.
Аралық аттестаттауға тест тапсырмаларын әзірлеуге пәнді (модульді) жүргізетін педагог жауапты болып табылады.
Уақытты шектеу мүмкіндігімен автоматтандырылған тестілеу жүйелерін қолдана отырып тестілеу кезінде, білім алушы алдын-ала белгіленген уақытта онлайн-тест орналастырылған курстың бақылау бетіне кіреді. Білім алушы сұрақтарға желіден шықпай және нақты уақыт режимінде жауап береді.
Қорытынды аттестаттау қорытынды аттестаттауды өткізудің алдын ала құрылған кестесі бойынша өткізіледі.
ТжКБ ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау, оның ішінде ҚБТ-ны қолдана отырып, оқу процесінің кестесінде және ТжКБМЖМБС-да айқындалған нысандағы оқу жұмыс жоспарларында көзделген мерзімде жүргізіледі.
Медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушыларды қорытынды аттестаттау медициналық білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылардың білімі мен дағдыларын бағалау бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган аккредиттеген ұйымдармен келісілген мерзімде жүргізіледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттау нақты уақыт режимінде (онлайн) өткізіледі.
Қорытынды аттестаттауға академиялық берешегі жоқ және білім беру бағдарламаларын толық көлемде меңгерген білім алушылар жіберіледі.
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдар үшін қорытынды аттестаттау олардың денсаулық жағдайына теріс факторлардың әсерін болдырмайтын жағдайда және білім алушылардың физиологиялық ерекшеліктері мен денсаулық жағдайына сәйкес жағдайларда өткізіледі.
Есту қабілеті бұзылған білім алушыларға қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру кезінде сурдоаудармашы тартылады.
ҚБТ-ны қолдана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде, білім алушының жеке басын міндетті түрде сәйкестендіруді және кешенді емтихандарды өткізу тәртібінің сақталуын бақылауды жүзеге асыра отырып, компьютерлік тестілеу нысанында кешенді емтихандарды өткізуге болады.
Оқу процесінің кестесіне сәйкес ТжКБ ұйымының Интернет-ресурсында онлайн-консультациялар, дипломдық жобаны (жұмысты) алдын ала қорғау және қорғау кестесі, онлайн-емтихан өткізу/дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау рәсімі, білім алушыларды дипломдық жобаны (жұмысты) қорғауға жіберу туралы бұйрық және дипломдық жобалардың (жұмыстардың) бекітілген тақырыптары орналастырылады.
Қорытынды аттестаттау басталғанға дейін қорытынды аттестаттауды өткізу тәртібі, жұмысты рәсімдеу ережелері, жұмысты орындау ұзақтығы, қорытынды аттестаттау нәтижелерімен келіспеу туралы апелляция беру тәртібі туралы нұсқаулық өткізіледі.
Білім беру ұйымы білім алушыларды қорытынды аттестаттауды өткізу тәртібімен таныстыруды кемінде 20 жұмыс күні бұрын жүзеге асырады.
Білім алушыларды қорытынды аттестаттауға жіберу білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен рәсімделеді.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде білім беру ұйымы:
1) тәсілін дербес таңдай отырып, білім алушылардың жеке басын сәйкестендіруді (немесе білім алушыны верификациялауға, білім алушының мінез-құлқын мен экранды бақылауға мүмкіндік беретін онлайн прокторинг технологияларын қолдануды);
2) белгіленген талаптардың сақталуын бақылауды қамтамасыз етеді.
Білім алушылардың жеке басын сәйкестендіру білім алушының бейне камера алдында ашық түрде ұсынылған жеке басын куәландыратын құжаттың деректерімен визуалды салыстыру арқылы жүзеге асырылады. Білім алушылар байланыс жабдықтары мен арналарына қойылатын техникалық талаптар туралы алдын ала хабардар болуы тиіс. Білім беру ұйымы білім алушылардың техникалық мүмкіндігіне байланысты алдын ала тексеру арқылы көз жеткізуі қажет.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды аттестаттауды өткізу үшін білім беру ұйымдарында:
1) білім алушыларды үздіксіз бейне және аудиобақылауды, бейнежазбаны;
2) дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау кезінде білім алушылардың таныстыру материалдарын көрсету мүмкіндігін қамтамасыз ететін қажетті жабдықтар жиынтығы бар үй-жайлар жарақтандырылады.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауға қатысатын білім алушыларда рәсімнің тұтастығын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыздандырылуы болуы тиіс.
Білім беру ұйымдары тарапынан қорытынды аттестаттаудың бағдарламалық құралдарын және техникалық қолдауын ұсынуға жауапты техникалық хатшы болып табылады, ол қорытынды аттестаттауды өткізу басталғанға дейін бір тәуліктен кешіктірмей техникалық жағдайларға тексеру жүргізеді.
Қорытынды аттестаттау басталғанға дейін екі апта бұрын білім алушылар қорғауға жіберілген дипломдық жобаларды (жұмыстарды) рецензиялармен және презентациялық материалдармен ұсынуы тиіс.
Дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау уақыты бекітілген кестемен анықталады және дипломдық жобаларды (жұмыстарды) қорғау басталғанға дейін кемінде үш жұмыс күні бұрын білім алушылардың назарына жеткізіледі.
Дипломдық жобаны (жұмысты), оның ішінде ҚБТ-ны қолдана отырып қорғау презентацияны көрсету түрінде өтеді.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау процесі үзілген жағдайда, білім алушы техникалық хатшыға оны жалғастыру туралы өтінішпен дереу жүгінеді.
Ауызша қорытынды емтиханның ұзақтығы бір білім алушыға 15 (он бес) минуттан аспауы тиіс.
Билеттерді беру «кездейсоқ сандар генераторы» бағдарламасында жүзеге асырылуы мүмкін.
Компьютерлік тестілеу ақпараттық жүйелерге енгізілген құралдардың көмегімен немесе жеке құралдардың көмегімен жүзеге асырылуы мүмкін. Тестілеу процесі автоматтандырылуы тиіс. Тестілеу нәтижелерін автоматтандырылған өңдеу және сақтау қамтамасыз етілуі қажет.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды емтиханды өткізу кезінде, жұмыстар белгіленген уақыттан ертерек орындалған жағдайда, Комиссия төрағасының рұқсаты бойынша бейнеконференцбайланыс сеансын мерзімінен бұрын аяқтауға рұқсат етіледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып, қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде техникалық ақаулар туындаған жағдайда, білім алушыға қорытынды аттестаттаудан басқа күні және (немесе) басқа уақытта өту мүмкіндігі беріледі. Бұл жағдайда техникалық хатшы электрондық актіні рәсімдейді және актінің көшірмесін комиссияның барлық мүшелеріне жібереді.
Қорытынды аттестаттауды өткізудің барлық рәсімі бейнеге жазылады.
Қорытынды аттестаттауға дәлелді себеппен келмеген білім алушы қорытынды аттестаттау комиссиясы төрағасының атына еркін нысанда өтініш жазады және себебін растайтын құжатты ұсынады.
Білім алушы оң шешім алған жағдайда, қорытынды аттестаттау өткізу кестесінде көзделген қорытынды аттестаттау комиссиясы отырысының басқа күні емтихан тапсырады және (немесе) дипломдық жобаны (жұмысты) қорғайды.
Комиссияның шешімі бойынша мыналар:
1) қорытынды аттестаттауда қанағаттанарлықсыз нәтиже алғандар;
2) дәлелді себеппен қорытынды аттестаттауға келмеген (науқастануы немесе құжатпен расталған өзге де мән-жайлар) білім алушылар ағымдағы оқу жылында тиісті оқу пәні бойынша қорытынды аттестаттауға қайта жіберіледі.
Қанағаттанарлықсыз баға алғаннан кейін денсаулық жағдайы туралы ұсынылған құжаттар қаралмайды.
Қорытынды емтихандарды тапсыру және дипломдық жобаны (жұмысты) қорғау нәтижелері олар өткізілген күні жарияланады.
Қорытынды аттестаттау нәтижелері білім беру ұйымының интернет-ресурсында орналастырылады. Даулы мәселелерді шешуді ТжКБ ұйымы дербес жүзеге асырады.
Ерекше жағдайларда қорытынды аттестаттауға қатысушылардың іс-әрекеттеріне байланысты емес өзге де мән-жайлар туындаған кезде, комиссия техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларының (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген) 30-тармағына сәйкес қорытынды аттестаттауды өткізу нысанын өзгертуге және қорытынды аттестаттау нәтижелерін айқындау бойынша шешім қабылдауға құқылы. Бұл ретте қорытынды емтихандар бойынша осы пән немесе модуль бойынша ағымдағы және аралық аттестаттау қорытындылары бойынша, диплом жоба (жұмыс) бойынша - алдын ала берілген жоба (жұмыс) мазмұнының белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеру қорытындылары бойынша баға қоюға жол беріледі.
ҚБТ-ны пайдалана отырып қорытынды аттестаттауды өткізу кезінде нәтижелерді есепке алу электрондық-цифрлық нысанда жүзеге асырылады. Бұл ретте қорытынды аттестаттау туралы мәліметтерді қағаз жеткізгіште сақтау міндетті болып табылады.



































Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты шектеу шаралары кезеңіндетехникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
4- қосымша
Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыруға қойылатын талаптар
Оқыту білім алушылардың температурасын күнделікті өлшеуді қамтамасыз ете отырып жүзеге асырылады.
Температураны өлшеу, адамдарды желдету және қашықтықтан тазарту үшін мынадай қауіпсіздік шаралары қамтамасыз етіледі:
1) адамдар арасындағы кемінде 1,5 метр қашықтық сақталады;
2) сабақтар алдын ала бекітілген кесте (кесте) бойынша өткізіледі);
3) үй-жайларда, аудиторияларда үстелдер бір-бірінен кемінде бір метр орналастырылады;
4) корпустарда, аудиторияларда адамдардың бір мезгілде болуы үй-жайдағы жобалық қуаттың 30%-ынан аспаған кезде мүмкін болады;
5) спорт, акт залдарын топтармен толтыру жобалық қуаттың 30% - нан аспайтын мөлшерде жүзеге асырылады;
6) оқу және өзге де корпустарға кіру және болу қорғаныш маскаларын киіп жүзеге асырылады;
7) тамақ өнімдерін оқу және өзге де корпустарда сатуға тыйым салынады;
8) оқу және өзге де корпустардың кіреберістерінде температураны өлшеу үшін тепловизорлар немесе байланыссыз термометрлер пайдаланылады. Дене қызуы жоғары болған жағдайда (37° жоғары) білім алушы, қызметкер іске қосылмайды, оларға медициналық мекемеге жүгіну ұсынылады;
9) дезинфекциялау жұмыстарын қауіпсіз жүзеге асыру бойынша нұсқамадан өткен қызметкерлер корпустарда және аумақтарда дезинфекция (өңдеу) жүргізеді;
10) түшкіру және жөтелу кезінде пайдаланылған маскаларды, қолғаптарды, салфеткаларды кәдеге жарату үшін арнайы орындар ұйымдастырылады;
11) санитариялық тораптарды өңдеу пайдалануға рұқсат етілген дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, әрбір 2 сағат сайын жүргізіледі;
12) дезинфекциялау және жуу құралдарын қолдана отырып, сабақтар жүргізілетін кесте (кесте) бойынша дәліздерді және оқу аудиторияларын ылғалды жинау жүргізіледі.
13) 65 жастан асқан адамдар және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған адамдар аудиториялық сабақтарды олардың келісімінсіз өткізуге жіберілмейді.
Температурасы бар білім алушылар үйлеріне оралады, ауырған адамдар анықталған жағдайда барлық топтың қашықтықтан оқытуға көшуі қамтамасыз етіледі, колледж жұмысын жалғастырады.
Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
5- қосымша

ТжКБ ұйымдарының оқу-тәрбие процесіне
қатысушылардың функциялары
1. ТжКБ ұйымдарының басшысы:
1) коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде қолжетімді байланыс түрлері, білім беру ұйымының интернет-ресурстары арқылы білім алушыларды, педагогтарды, басқа қызметкерлерді, білім алушылардың ата-аналарын және өзге де заңды өкілдерін оқу процесін ұйымдастырудың барлық мәселелері бойынша хабардар етуді қамтамасыз етеді;
2) білім алушылардың, педагогтердің және басқа да қызметкерлердің санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз ету, білім беру процесін ұйымдастыру бойынша шаралар қабылдайды, қабылданған шаралар туралы жоғары тұрған басқару органына және білім беру процесіне қатысушыларға дереу хабарлайды;
3) білім беру процесінің барлық қатысушыларымен:
денсаулықты сақтау үшін әркімнің жауапкершілігі, сақтық шаралары туралы;
білім алушылармен жеке және (немесе) топтық жұмысты, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен телекоммуникациялық құралдарды қолдана отырып, ұйымдастыру туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізеді;
4) жоғары тұрған білім беру басқару органымен, басқа да мемлекеттік органдармен оқу процесін ұйымдастыру мәселелері және басқа да мәселелер бойынша байланысты жүзеге асырады;
5) білім беру ұйымының жұмыс жоспарын, сабақ кестесін бекітеді;
6) оқу процесін ұйымдастыру үшін жағдай, оның ішінде техникалық жағдай жасайды;
7) оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды бақылауды жүзеге асырады;
8) педагогтермен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) кері байланысты жүзеге асырады;
9) ұйымның педагогтары мен басқа да қызметкерлерінің жұмысын ұйымдастырады;
10) қашықтықтан білім беру технологияларын іске асыру бойынша педагогтарды оқытуды ұйымдастырады;
11) білім алушылардың интернет платформаларға, сандық білім беру ресурстары ресурстарына қол жеткізуін қамтамасыз етеді;
12) оқу процесіне қатысушылардың қызметін бақылайды;
13) жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқарушылық шешімдер қабылдайды;
14) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесін ұйымдастыруға жауапты тұлғаны (басшының орынбасарын) айқындайды.
2. Басшының орынбасарлары, бөлім меңгерушілері, әдіскерлер:
1) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесін ұйымдастыруды және үйлестіруді жоспарлайды және жүзеге асырады;
2) ҚБТ-ны пайдалана отырып оқыту үшін ақпараттық ресурстарды пайдалану нұсқаулықтарын әзірлейді;
3) ТжКБМЖМБС сәйкес ҚБТ ерекшеліктерін ескеретін оқу жұмыс жоспарларын жасайды;
4) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқу процесі мәселелері бойынша кеңес береді, ЦБР-ны құруда әдістемелік және техникалық көмек көрсетеді;
5) оқу-әдістемелік ресурстарды жүйелі жаңартуды және жүйелеуді қамтамасыз етеді;
6) білім алушылардың оқу бағдарламаларын меңгеруіне бағытталған іс-шараларды әзірлеуді ұйымдастырады;
7) оқу материалдарын, оның ішінде электрондық оқу-әдістемелік кешендерді, электрондық білім беру ресурстарын қалыптастыру жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;
8) ТжКБ ұйымының интернет-платфорамында орналастырылатын сабақ кестесін, оқу процесінің кестесін жасайды (қажет болған жағдайда топтар бойынша саралауды және сабақтарды өткізу уақытының ұзақтығын ескере отырып, оқу жоспарына сәйкес сабақ кестесін қалыптастырады);
9) педагогтармен бірлесіп білім алушылардың оқу қызметін ұйымдастыруды (оқытудың әдістері мен тәсілдерін, білім алушылардың тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарды ұсыну мерзімдерін) анықтайды;
10) оқу-тәрбие процесінің барлық қатысушыларын (педагогтерді, білім алушыларды, білім алушылардың ата-аналарын (заңды өкілдерін), өзге де қызметкерлерді) жұмысты ұйымдастыру және оқыту нәтижелері туралы хабардар етуді жүзеге асырады;
11) ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, оқу процесін ұйымдастыру барысында әдістемелік сүйемелдеуді жүзеге асырады;
12) бекітілген жұмыс кестесіне сәйкес педагогтердің қызметін ұйымдастырады;
13) оқу-тәрбие процесінің, үлгерімді ағымдағы бақылаудың, аралық және қорытынды аттестаттаудың өту барысын бақылайды;
14) оқу-тәрбие процесіне қатысушылармен кері байланысты жүзеге асырады;
15) педагогтердің оқу жүктемесін орындауы бойынша жұмысты үйлестіреді;
16) ҚБТ-ны пайдалана отырып, оқытуды ұйымдастыру туралы есептік ақпарат дайындайды.
3. Педагогтер:
1) цифрлық білім беру ресурстарын, қажетті оқу-әдістемелік материалдары (оның ішінде бейнематериалдары) бар оқу-әдістемелік кешендерді электрондық түрде әзірлейді және сабақтар өткізеді;
2) білімді бақылау құралдарын әзірлейді;
3) білім алушыларға әрбір тақырып бойынша жұмыс уақытын, жұмыстарды орындау мерзімін көрсете отырып, тиісті бөлімдерді меңгерудің тақырыптық кестесін әзірлейді және таратады;
4) білім алушылармен, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін синхронды және асинхронды консультациялар өткізеді;
5) оңтайлы және әртүрлі жұмыс түрлерін, қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданады;
6) сабақ бойынша жоспарлауды түзетуді және оқу материалдарын құрылымдауды уақтылы жүзеге асырады
7) қолданылатын жұмыс түрлері туралы, онлайн сабақтарды өткізу нысаны мен мерзімдері, офлайн сабақтарға қатысу, үй жұмыстарын тапсыру мерзімдері туралы ақпаратты білім алушылардың, олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына уақтылы жеткізеді);
8) оқу-әдістемелік ресурстарды (оның ішінде бейнематериалдарды) тұрақты жаңартуды қамтамасыз етеді);
9) білім алушылардың оқу жұмыстарын орындауын әрбір пән немесе модуль үшін көзделген бағалау критерийлеріне сәйкес бағалайды;
10) ҚБТ-ны оқу процесінде пайдалану саласында оқудан және (немесе) біліктілігін арттырудан өтеді;
11) үлгерім мен сабаққа қатысуды бақылайды;
12) білім алушылармен жедел байланыс жасайды;
13) бекітілген оқу кестесіне сәйкес сабақтар өткізеді, өзіндік жұмысты бақылауды жүзеге асырады;
14) оқу жүктемесін орындайды;
15) қашықтықтан оқытуға байланысты құжаттаманы жүргізеді.
4. Топ жетекшісі қызметін орындайтын педагогтер:
1) ата-аналарды (заңды өкілдерді) жұмыс режимі туралы, кестедегі өзгерістер туралы, оқу процесін ұйымдастыру туралы, білім алушылардың оқу қызметінің, оның ішінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды, телекоммуникациялық құралдарды қолдану және білім алушылардың өзіндік жұмысы жағдайындағы барысы мен қорытындылары туралы хабардар етеді;
2) білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) байланысты жүзеге асырады;
3) үлгерім мен қатысуды бақылайды.
5. Білім алушы:
1) құралдардың көмегімен оқу курстарын өз бетінше зерделейді;
2) онлайн және (немесе) офлайн режимінде қашықтықтан оқыту сабақтарына қатысады;
3) оқу процесінің графигі мен кестесіне сәйкес бақылаудың барлық түрлерін тапсырады;
4) педагогтармен байланыста болады;
5) қолжетімді байланыс құралдары арқылы сабақ кестесімен, тақырыптарымен, мазмұнымен уақтылы танысады;
6) тапсырмаларды, оның ішінде ТжКБ ұйымы белгілеген қолжетімді байланыс құралдары арқылы, өз бетінше орындайды;
7) педагогке орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс құралдары арқылы уақтылы ұсынады;
8) қол жетімді сандықты білім беру ресурстарды пайдаланады.
6. Білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері):
1) жұмыс кестесімен, сабақ кестесімен, оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастыру процесімен танысады;
2) білім алушылардың тапсырмаларды орындауын бақылауды жүзеге асырады;
3) педагогтермен, топ жетекшілерімен байланыс жасайды;
4) оқу үшін жағдай жасайды;
5) санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылықты қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдайды, білім алушылардың денсаулығы үшін қажетті жағдайлар жасайды және оларды инфекциялық ауруларды жұқтырудан сақтайды.
7. ҚБТ жауапты:
1) қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалана отырып, оқу процесіне қатысушылар үшін нұсқаулықтар мен ұсынымдарды әзірлеу бойынша платформалар/ААЖ әкімшілерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;
2) ҚБТ-ны пайдалана отырып, студенттер мен оқытушылардың оқу процесін ұйымдастыруға дайындығын анықтау бойынша мониторинг жүргізеді;
3) техникалық жағдайлар жасау мәселесі бойынша (серверлерді дайындау, бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдау және басқалар) өңірлердің білім басқармаларының ТжКБ бөлімдерімен, интернет - платформаларды әзірлеушілермен, ТжКБ ұйымдарымен бірлесіп онлайн-кеңестер ұйымдастыруға қатысады);
4) ААЖ/платформалар әкімшілерімен бірлесіп, ТжКБ ұйымдарының педагогтері үшін оқыту вебинарларын өткізу кестесін айқындайды.
8. Облыстардың және республикалық маңызы бар қалалардың білім басқармалары жанындағы оқу-әдістемелік орталықтар (кабинеттер):
1) ТжКБ ұйымдарына оқу процесін ұйымдастыруда, оқу процесінің графигін, сабақ кестесін құруда, оның ішінде қашықтықтан білім беру технологияларын пайдалануды ескере отырып, консультациялық-әдістемелік көмек көрсетеді.









Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты
шектеу шаралары кезеңінде
техникалық және кәсіптік,
орта білімнен кейінгі білім беру
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру
бойынша әдістемелік ұсынымдарға
6- қосымша

Санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып, студенттердің жатақханада тұруы тәртібі
ТжКБ ұйымдарының жатақханаларында демалыс және өзге де бұқаралық іс-шаралар тоқтатыла тұруы, үй-жайларды санитариялық өңдеуге және белгіленген өткізу режимінің қамтамасыз етілуіне бақылау күшейтілуі тиіс.
Тұратындардың ғимаратқа кіруіне және одан шығуына, жатаханаларға бөгде адамдардың кіруіне тыйым салынады. Жатақханадан шығуға тек оқу сабақтарына қатысу үшін және ерекше жағдайларда рұқсат етіледі.
Жеке байланыстар шектеулі немесе мүмкіндігінше алынып тасталуы керек.Тұрмыстық, жуыну бөлмелеріне және басқа да қоғамдық үй-жайларға бару уақыт бойынша қатаң регламенттелуі тиіс.
Дәретхана бөлмелері нақты студенттерге (пайдалану үшін) бекітілуі керек.
Жатақхананың әрбір қабаты оларға құюға арналған дезинфекциялық ерітіндісі бар жанаспайтын шашыратқыш диспансерлермен немесе механикалық диспенсерлермен жабдықталуы тиіс.
Жатақханаларда қашықтықтан оқыту үшін жағдай жасалуы тиіс.
Тұрмыстық қалдықтарды дезинфекциялау, жинау және жою ұйымдастырылуы тиіс.
Қашықтықтан оқыту форматында оқу кезінде, ерекше қажеттілік болмаса, жатақханаларда тұратындарға тұрақты тұратын жерлеріне кетуге тыйым салынады.
Білім алушылар қашықтықтан оқыту режимінде жатақханадан уақытша шыққан кезде бұл туралы жатақханадан шығу уақытын, болжамды қайту уақытын және ол жіберілетін орынды көрсете отырып, білім беру ұйымын жазбаша, оның ішінде электрондық байланыс арқылы, хабардар етуі тиіс.
Егер білім алушы кәмелетке толмаған болса, онда білім беру ұйымы мұндай білім алушының жатақханадан шыққаны туралы оның ата-анасын (өзге де заңды өкілдерін) хабардар етеді.
Білім беру ұйымдарына жатақханадан шыққаннан кейін қайтып келген білім алушының денсаулық жағдайына мониторингті оралған күннен бастап 14 күнтізбелік күн ішінде ұйымдастыру ұсынылады.
Жатақханада тұруға қалған білім алушыларға қатысты дене температурасын күнделікті өлшеуді ұйымдастыру ұсынылады. Қажет болған жағдайда білім алушыларды медициналық термометрлермен қамтамасыз ету керек.
Бұл ретте:
1) білім алушылардың бірлесіп тамақтануын болдырмау;
2) дәретханаларда, қолжуатын және жуыну бөлмелерінде дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып, күніне кемінде 2 рет ылғалды жинау жүргізу;
3) жалпы пайдалану орындарын қол жууға арналған құралдармен және антисептиктермен қамтамасыз ету;
4) тазалаудың жиілігі мен сапасын арттыру (тұтқаларды, басқа беттерді және басқаларды қосымша өңдеу);
5) білім алушылардың жатақханадан кіруі мен шығуын тіркеуді қамтамасыз ету;
6) жатақханада тұруға қалған білім алушылардың дене қызуының көтерілуінің барлық жағдайларын немесе ЖРВИ-дің өзге де белгілерін белгілеуді қамтамасыз ету;
7) жуыну, санитарлық тораптар мен тұрмыстық бөлмелерді үнемі дезинфекциялауды және санитарлық өңдеуді қамтамасыз ету;
8) мүмкіндігінше жатақханаларды медициналық аралауды көздеу, білім алушылардың медицина қызметкерімен өзара байланысын ұйымдастыру, білім алушылар мен жатақхана жұмысын қамтамасыз ететін қызметкерлердің температурасын тексеру, өлшеу;
9) тәуекел топтарын ескере отырып, созылмалы аурулары бар студенттерге ерекше бақылауды қамтамасыз ету қажет.
Білім алушылар:
1) өз бөлмелерінде болуға және жатақханадағы басқа бөлмелерге баруды барынша шектеуге;
2) азық-түлік дүкендері мен дәріханаларда сатып алу үшін шығуды қоспағанда, қоғамдық орындарға барудан бас тартуға, жатақхана аумағынан шығуды шектеуге;
3) жатақхана аумағынан тыс жерде болу уақытын азайтуға;
4) қоғамдық орындарда масканы (респираторды) пайдалануға;
5) ЖРВИ-дің көрінетін белгілері (жөтел, түшкіру, мұрыннан ағу) бар адамдармен жақын байланыста болудан және бір бөлмеде болудан аулақ болуға;
6) көшеден оралғаннан кейін, бөтен адамдармен байланысқаннан кейін қолды сабынмен және сумен мұқият жууға;
7) қолданылатын гаджеттерді, оргтехниканы және басқа да беттерді дезинфекциялауға;
8) жеке гигиена заттарын (сүлгі, тіс щеткасы, ыдыс және басқа) ғана пайдалануға;
9) санитарлық тәртіп пен жауапкершілікті арттыруға жәрдемдесуге;
10) өздері тұратын бөлмелерді үнемі санитарлық тазартуды жүргізуге тиіс.
Интернет жоқ шалғайдағы елді мекендерден білім алушылардың жекелеген санаттарының жатақханада тұруы жергілікті атқарушы органдармен және тиісті аумақтың бас мемлекеттік санитариялық дәрігерімен келісіледі.







Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 4-қосымша




Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде жоғары оқу орындарының оқу үдерісін іске асыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы бөлім.

1. Осы 2020-2021 оқу жылында жоғары оқу орындарының оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар (бұдан әрі – Ұсынымдар) жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының (бұдан әрі - ЖЖОКБҰ) басшыларына, ЖЖОКБҰ құрылымдық бөлімшелерінің басшыларына, білім беру бағдарламаларының басшыларына, профессорлық-оқытушылық құрамға (бұдан әрі – ПОҚ) 2020-2021 оқу жылында ЖЖОКБҰ білім беру үдерісін тиімді ұйымдастыру және академиялық саясатты іске асыру мақсатымен көмекші құрал ретінде әзірленген.
2. COVID-19 белсенділік жағдайында жаңа оқу жылында ЖЖОКБҰ ұйымдастырушы іс-шаралардың келесі бағыттар бойынша жүзеге асырылуы қамтамасыз етіледі:
1) ЖЖОКБҰ-ның оқу корпустары мен жатақханаларында санитариялық-эпидемиологиялық режимді (бұдан әрі – СЭР) қамтамасыз ету;
2) барлық қызметкерлер мен білім алушыларды СЭР-мен қамтамасыз ету регламентімен таныстыру;
3) білім беру қызметін карантин жағдайын ескере отырып ұйымдастыру;
4) АКТ қолданумен жұмыс дағдыларын үйрену үшін ПОҚ біліктілігін арттыру;
5) жеке білім беру контентін (онлайн курстарды) әр түрлі білім беру платформаларында барлық деңгейлер бойынша әзірлеу;
6) Сапаны қамтамасыз ету саясаты мәнмәтініндегі оқу сапасының мониторингі;
7) академиялық адалдық қағидаларын сақтау,
8) аралық және қорытынды аттестаттау өткізу процедураларының прокторинг жүйесін қамтамасыз ету;
9) университет қызметін техникалық жарақтау, қашықтан және аралас оқыту форматтарының талаптарына сәйкес құжат айналымы мен қатысымды, оқу үдерісін ұйымдастыру (электронды құжат айналымы, электронды кесте, электронды кітапхана және т.б.)
3. ЖЖОКБҰ өзінің Даму стратегиясын, Академиялық саясатты, сонымен бірге жаңа оқу жылына білім беру үдерісін ұйымдастыру форматын жаңартуы ұсынылады.
4. Әрбір нақты өңірдегі санитариялық-эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып және белгілі әкімшіліктік-аумақтық бірліктің бас санитариялық дәрігерінің шешімдері негізінде ЖЖОКБҰ СЭР-нің әр түрлі деңгейлерін қамтамасыз етеді.
5. Карантин кезінде білім беру үдерісі келесі форматта ұйымдастырылуы мүмкін:
1) қашықтықтан оқыту;
2) аралас оқыту.
6. Қашықтықтан оқыту - педагог қызметкерлері мен білім алушылардың өзара және оқыту құралдарымен педагогикалық, сонымен бірге ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып, уақыты мен кеңістігі мақсатқа сай ұйымдастырылған және келісілген өзара әрекет ету процесі.
7. Аралас оқыту – бұл ЖЖОКБҰ-ның білім беру порталында орналасқан арнайы электронды оқу материалдары қолданылатын онлайн оқытумен дәстүрлі күндізгі оқытуды үйлестіру негізінде білім беру үдерісін ұйымдастыру.
8. Осы ұсыныстар мақсаты – карантин жағдайында қашықтықтан немесе аралас оқыту форматында білім беру үдерісін ұйымдастыруға ЖЖОКБҰ-ның және ПОҚ-ның әдістемелік көмек көрсетуі.
9. Осы ұсыныстар келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
1) ЖЖОКБҰ-ның білім беру үдерісін қашықтықтан оқытуды және оның сапасын қамтамасыз ету форматында ұйымдастыру;
2) ЖЖОКБҰ-ның оқу корпустарында, жатақханаларында және аумақтарында санитариялық-эпидемиологиялық режимді қамтамасыз ету;
3) оқыту технологияларын/әдістерін қолдану бойынша ұсыныстар: төңкерілген оқыту, онлайн-курс, аралас (белсенді емес) курс, аралас (интерактивті), интерактивті онлайн курс;
4) кәсіби тәжірибелер мен теоретикалық оқытудың барлық түрлерін біріктіру;
5) ЖЖОКБҰ-ның жеке курстарын онлайн платформаларда әзірлеу;
6) қашықтықтан оқыту форматында аралық және қорытынды аттестаттау кезінде прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету;
7) білім алушыларда білім беру бағдарламасының контенті арқылы сандық дағдыларды қалыптастыру;
8) ЖЖОКБҰ-да көпшіліктік ашық онлайн-курстарды қолдану есебінен аралас оқытуды енгізу;
9) ЖЖОКБҰ-мен онлайн-курстарды қолданып желілік білім беру бағдарламаларын іске асыру кезінде өзара әрекеттерді кеңейту.
10. Осы ұсыныстарда келесі терминдер мен анықтаулар қолданылады:
1) қашықтықтан білім беру технологиялары (ҚББТ) – білім алушы мен педагогтың жанама (қашықтықта) немесе толығымен жанама өзара әрекеттер кезінде ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен телекоммуникациялық құралдарды қолданып жүзеге асырылатын оқыту;
2) төңкерілген оқыту – бұл оқытушы өз бетімен онлайн оқу үшін дәріс материалын беретін оқыту моделі, ал күндізгі оқуда материалды практикалық бекіту өтеді. Білім алушылар видеодәрістерді көру арқылы өз бетімен білім алады және өзін-өзі тексеруге тест тапсырмаларын орындайды. Білім алушылар материалды өз бетімен оқығаннан кейін күндізгі сабақтарда дәрістер мазмұнын талқылайды, үй жағдайында алынған білімдерін тәжірибеде қолданады, оқытушымен кеңеседі;
3) білім беру порталы – ҚББТ бойынша білім беру үдерісін ұйымдастыруға мүмкіндік беретін әкімшілік-академиялық және оқу-әдістемелік ақпараттан тұратын ақпараттық ресурстар мен Ғаламтор сервистерінің жүйелік-ұйымдастырылған, өзара байланысты жиынтығы;
4) көпшіліктік ашық онлайн курс (бұдан әрі – КАОК) – электронды оқыту технологиясын қолданып және Ғаламтор арқылы ашық қолжетімділікпен көпшіліктік интерактивті қатысумен оқытушы курс;
5) онлайн прокторинг – тұлғаны тексеру және онлайн-емтихандардан өту нәтижелерін растау жүйесі;
6) сандық білім беру ресурстары (бұдан әрі – СББР) – бұл интерактивті нысанда оқытуды қамтамасыз ететін пәндер және (немесе) модульдер бойынша дидактикалық материалдар: фотографиялар, видеоүзінділер, статикалық және динамикалық модельдер, виртуалды нақтылық және интерактивті модельдеу объектілері, дыбыс жазбалары және өзге сандық оқу материалдары;
7) оқытуды басқару жүйесі (LMS) – электронды оқытуды, виртуалды сыныптар мен онлайн-курстарды қоса алғанда, барлық оқу іс-шараларын жоспарлауға, өткізуге және басқаруға арналған жоғары деңгейлі, стратегиялық шешім;
8) синхронды оқыту – тыңдаушылармен және оқытушылар арасында шынайы уақыт режимінде өтетін онлайн-оқытудың әртүрлігі. Тыңдаушылар ақпарат алады, онымен өз бетімен немесе топтарда жұмыс істейді, барлық кезең үшін бірыңғай уақытта кез келген орыннан оны басқа қатысушылармен және оқытушылармен талқылайды;
9) асинхронды оқыту – білімді немесе ептілікті беру үдерісі белгілі бір орынға және уақытқа байланыстырылмаған оқыту форматы;
10) геймификация (игрофикация) – онлайн-оқыту үдерісіне техникасы оқытуды ережелермен, рөлдермен, виртуалды марапаттаулармен, миссиялармен, ойын мақсаттарына қол жеткізу үшін тиянақты таңдау жасау мүмкіндігімен тартымды ойын процесіне айналдыратын ойын маңыздылығын беру.

2-тарау. Қашықтықтан оқытуды ұйымдастырудың халықаралық тәжірибесі

11. COVID-19 пандемиясы жағдайында дүние жүзі бойынша ЖЖОКБҰ-мен қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру бойынша шаралар қабылданды.
12. АҚШ-та қашықтықтан оқытудың бірыңғай форматы жоқ, әрбір оқытушы форматты өз бетімен таңдайды. Дәрістің ең кең таралған түрлері: (1) course capture (оқытушы камерамен жабдықталған аудиторияда дәріс оқиды және осыдан кейін дәріс жазбасы жүйеге салынады), (2) Zoom –да бейнелі дәріс (білім алушылар чатта немесе дауыспен сұрақтар қоя алады), (3) білім алушылардың оқытушысыз материалдарды өз бетімен игеруі.
АҚШ университеттері оқу үдерісін ұйымдастыру нысандары мен оқыту түрлерін өз бетімен анықтайды, тиімді әлеуметтік қашықтандыру кестелерін қарастырады және қажеттілік болғанда карантин режимін айқындайды.
АҚШ-тың ЖОО-да оқытуды ұйымдастыру сатылары:
1) 1-саты – қашықтағы әдістер көмегімен толығымен ұсынылатын/жеткізілетін кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. 1-саты – бұл барлық оқыту мақсаттары түрлі қашықтан оқыту әдістерінің көмегімен қол жеткізілетін және бағаланатын курс. Қолданылатын қашықтық әдістері синхронды және/немесе асинхронды болады;
2) 2-саты гибридтік модалдылық арқылы – қашықтықта және тікелей жақындықта өткізу дұрыс болатын кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. 2-саты – бұл қашықтықтан оқыту көмегімен барлық оқу мақсаттарына қол жеткізілетін және бағаланатын курс; алайда басымдылық білім алушылар мен оқытушы арасында көзбе-көз өзара әрекет ету арқылы кейбір оқу мақсаттарына қол жеткізуге беріледі. Мысалы, зертханалық курстар; клииникалық тәжірибе;
3) 3-саты - жеткізу көзбе-көз өзара әрекетті талап ететін кез келген кез келген сыныпқа, оқиғаға, кездесуге немесе жиналысқа жатады. Бұл барлық оқу мақсаттары оқу орнында оқытудың түрлі әдістемелерінің көмегімен ғана қол жеткізілетін және бағаланатын курс.
13. Ұлыбританияда шағын топтарда дәстүрлі күндізгі оқыту және пандемиямен туындаған бірқатар себептер бойынша елге келу мүмкіндігінің болмауы кезінде – аралас оқыту ұсынылады.
Кембридж университеті барлық дәрістерді онлайн-форматқа көшіру туралы шешім қабылдады. Сабақтарды күндізгі өткізу әлеуметтік қашықтандыру қағидаларын сақтау кезінде білім алушылардың тек шағын топтары үшін рұқсат беріледі.
14. Канада ЖОО-да оқу жылын шағын курстардан, семинарлардан, зертхана сабақтары мен кампустағы оқытудан тұратын аралас оқытумен, ал ірілерін – қашықтық курстарымен және дәрістерімен үйлестіретін аралас оқытумен ұйымдастыру жоспарланған. Бұл үшін оқытушыларды онлайн-оқытуда қолдайтын веб-сайт құрылған. Кампус аумағында зерттеулер өткізу кампус аумағындағы ресурстарға мұқтаж және осы жұмысты қашықтан орындай алмайтындармен шектелген. Оқытушылар мен қызметкерлердің көпшілігі қашықтықтан жұмыс істейді.
15. Қытайда ЖОО-дары барлық сабақтарды ClassIn, Canvas электронды платформалары және ЖОО веб-сайты арқылы онлайн-форматқа көшірді. Бұл ретте ПОҚ дәрістерді оқудың бірнеше мүмкіндіктері болады: (1) live режиміндегі дәрістер, (2) алдын ала жазылған дәрістер, (3) вебинарлар, (4) көпшіліктік ашық онлайн-курстар (КАОК). Материалдар ЖОО-ның веб-сайтына жүктеледі. Кейбір ЖОО-ы психологиялық онлайн-қолдау, дипломдық жұмысты онлайн-басқару, жұмысқа орналасу бойынша онлайн-кеңес беру және басқа электронды қызметтер көрсетіледі. ПОҚ және білім алушылардың сұрақтар қоятын және көмек сұрайтын, күніне 16 сағат жұмыс істейтін чатқа кіру мүмкіндігі болады.
16. Австралияда университеттер білім алушыларға оқуда көп икемділік беретін алдын ала жазылған дәрістер қолданылады. Білім алушылардың өздері өздеріне қызықты дәрісті таңдап, оқу контентін басқаруға құқылы. Сонымен бірге алдын ала жазылған дәрістер бөліктерге бөлінеді. Білім алушыларға барлық дәрісті тыңдау міндетті емес, оның орнына ол секциялар бойынша навигацияны қолдана алады. Жалпы бұл әдіс білім алушыларға өте қолайлы, себебі олардың Ғаламтор жылдамдығына тәуелділігі азаяды және болашақта материалды қайталауға арналған ресурсы болады.
17. Малайзия Жоғары білім министрлігімен онлайн оқуға 31 желтоқсанға дейін толығымен өту туралы шешім қабылданған. Келесі білім алушылар санаты ол тізімге кірмейді: 1) магистранттар/ докторанттар, оларға зертханаларда, шеберханаларда, дизайн-студияларда қатысу қажеттілігімен негізделген зерттеуді жалғастыру қажет және бұған рұқсат бар (мемлекеттік және жеке ЖОО); 2) түлектер, университеттегі оқуын тәмәмдау үшін клиникалық жұмыстарды, тәжірибелік тапсырмаларды, дизайн студияларындағы жұмыстарды өткізу қажет түлектерге кампуста өткізуге рұқсат берілді, сонымен бірге техникалық мүмкіндіктері жоқтарға да көрсетілген жұмыстарды өткізу үшін кампусқа оралуға болады; 3) ерекше қажеттіліктері бар білім алушылар.
18. Қазақстан Республикасының ЖЖОКБҰ академиялық және басқарушылық дербестік шеңберінде жиналған әлемдік оң тәжірибені қолданып және осы Нұсқаулықтарды басшылыққа ала отырып, оқу үдерісінде СЭР сақтай отырып тиімді ұйымдастыру туралы шешімді өз бетімен қабылдай алады.

3-тарау. Қашықтық технологияларын қолданып оқытуды нормативтік құқықтық қамтамасыз ету

19. ЖЖОКБҰ-да қашықтықтан оқыту келесі нормативтік құқықтық құжаттарға сәйкес жүзеге асырылады:
1) «Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-ІІІ Заңы;
2) «Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын бекіту және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2018 жылғы 15 ақпандағы № 636 Жарлығы;
3) «Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы № 988 қаулысы;
4) «Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығы;
5) «Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 30 қазандағы № 595 бұйрығы;
6) «Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2011 жылғы 20 сәуірдегі № 152 бұйрығы;
7) «Қашықтықтан білім беру технологиялар бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығы;
8) «COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруы пандемиясы кезеңінде қашықтықтан білім беру технологияларына оқу процесінің өтуі кезінде білім беру сапасын қамтамасыз ету бойынша қосымша шаралар туралы» » Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 08 сәуірдегі № 135 бұйрығы;
9) «Пандемия кезеңінде білім беру ұйымдарында COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының таралуына жол бермеу бойынша шараларды күшейту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 01 сәуірдегі № 123 бұйрығы (13.04.2020 жылғы толықтырулармен);
10) «Пандемия кезеңінде білім беру ұйымдарында, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдарда COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының таралуына жол бермеу бойынша шараларды күшейту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 14 наурыздағы № 108 бұйрығы;
11) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрімен 2020 жылдың 4 мамырындағы №179 бұйрығымен бекітілген COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының пандемиясы кезеңінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстар.

4-тарау. 2020-2021 оқу жылында оқыту форматтары

20. Белгілі аумақтарда әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар қатері төнген, төтенше жағдай енгізілген кезде тиісті мемлекеттік органдармен шектеуші іс-шараларды жүзеге асыру жағдайында білім беру сапасын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының жұмысы әр түрлі форматта ұйымдастырылуы мүмкін.
Базасында дайындық бағыттары бойынша РОӘК ОӘК жұмыс істейтін ЖЖОКБҰ 2020 жылдың 20 тамызына дейін өзінің қызмет бағыттары бойынша әдістемелік ұсыныстарды (дәрістік және тәжірибелік онлайн-сабақтарды өткізу, СӨБЖ-на тапсырмалар беру форматы бойынша, жеке пәндерге арналған онлайн ресурстар ен виртуалды зертханалар тізімі бойынша, бағалау әдістері бойынша, емтихандар өткізу және тәжірибе ұйымдастыру әдістері бойынша және т.б.) әзірлеп, барлық ЖЖОКБҰ-на бағыттайды.
21. ЖЖОКБҰ басшысы коронавирус жұқпалы ауруы қаупімен байланысты, оның ішінде білім беру үдерісінде онлайн-курстарды және қашықтықтан білім беру технологиялары мен құралдарды (LMS, электронды пошта, мессенджерлер, вебинарлар жүйелері, чаттар және басқалары) қолдануды қарастыратын білім беру үдерісін ұйымдастыру туралы бұйрық шығарады.
22. ЖЖОКБҰ алқалы орган шешімімен өзінің Академиялық саясатына тиісті өзгертулер мен толықтырулар енгізеді, өзінің ұйымы, басқа ұйымдар базасында қолжетімді онлайн-курстар, КАОК тізімін бекітеді, формалды және формалды емес оқу нәтижелерін тану қағидасын, академиялық кредиттерді қайта сынақ тәртібін анықтайды, тиісті электронды ақпараттық-білім беру ортасын құру бойынша шаралар қабылдайды.
23. Қашықтықтан оқыту форматына өту кезінде:
1) оқытушы нақты пән бойынша қолдағы бар онлайн курсты қолдану туралы немесе қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып сабақтар өткізу туралы шешім қабылдайды;
2) онлайн-курстарды қолданумен немесе толық ауыстырумен оқу пәнін оқыту форматын өзгерту кезінде оқытушылармен қандайда бір келісімдер жасау талап етілмейді;
3) кез келген оқу форматы пәндердің бекітілген оқу жұмыс бағдарламасы (силлабус) шеңберінде жүзеге асырылады;
4) ЖЖОКБҰ ЖОО-ның ресми сайтында немесе ақпараттық жүйесінде онлайн-курстарға білім алушылардың тіркелуінің аяқталу күнін көрсетіп онлайн-курстарды өткізу мерзімдері туралы ақпаратты орналастырады.
24. Қашықтықтан оқытудың аралас модельдерін қолдануға рұқсат беріледі: синхронды немесе асинхронды оқыту, онлайн немесе оффлайн, аралас, вебинар немесе оқытушылармен алдын ала жазылған дәрістерге кіру мүмкіндігін беру түріндегі дәрістер сияқты балама форматтар; университетте әрекет ететін кестеге сәйкес семинарлар уақытында тапсырмаларды қашықтан орындау түрінде семинар сабақтарын өткізу және басқалары.
Онлайн режимде дәрістер өткізу 20 минут көлемінде рұқсат етіледі, бұл ретте білім алушыларға дәрістердің толық мәнмәтіні немесе толық презентациясы беріледі. Онлайн режимдегі дәрістер бекітілген кестеге сәйкес өткізіледі.
25. Білім алушыларға білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін белгілі білім беру платформаларын немесе жетекші университеттерінің онлайн-курстарын таңдау мүмкіндігін беру ұсынылады.
26. ЖЖОКБҰ онлайн-курс тыңдаушысы онлайн аттестаттаудан өтетін тұлғаны тексеру технологиясын қолданады.
27. ЖЖОКБҰ екі негізгі модельді қолдана алады:
1) қашықтықтан оқыту форматында сабақтар өткізу;
2) жеке онлайн-курстарды немесе жетекші университеттермен әзірленген онлайн-курстарды қолдану.
Бірінші жағдайда университет жеке курстарын қашықтықтан оқыту форматына ауыстырады (LMS, қолжетімді платформаларды қолдана алады) және білім алушыларға қосылу алгоритмін және пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарды, сабақтардың өзекті кестесін ұсынады.
Екінші жағдайда – білім алушыларға меңгеруі тиіс онлайн-курсты (курстарды) ұсынады және білім алушыларға платформаға қосылу алгоритмін ұсынады (мысалы, Сoursera курстары). Онлайн-курс қашықтықтан оқыту түрінде семинар сабақтарымен және өз бетімен үй жұмысымен қоса беріледі.
Онлайн-курсты меңгеру барысында білім алушы оқитын ЖЖОКБҰ оқытушысы оқу-әдістемелік қолдау көрсетеді, ағымдағы бақылау және аралық аттестаттау өткізеді.
28. Білім алушының жеке деректерін өңдеуге және онлайн-платформасының пайдаланушы келісімінің талаптарын қабылдауға келісімі ЖЖОКБҰ-ның саясатына сәйкес ресімделеді.
29. Сабақтарды қашықтықтан өткізу мүмкін болмаған жағдайда (мамандандырылған жабдықтармен немесе бағдарламалық қамтамасыз етілетін жұмыстарды талап ететін пәндер үшін) ұсынылады:
1) ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің барлық санитариялық-эпидемиологиялық талаптарын сақтап түрлі ауысымда аз топтармен практикалық пәндерді меңгеруді ұйымдастыру;
2) зертханалық/практикалық жұмыстарын кейінірек мерзімдерге ауыстыруға қатысты оқу сабақтарының кестесіне өзгертулер енгізу. Мысалы, қазан айынан желтоқсан айы бойынша кезеңде СЭР ескере отырып кампус аумағында 2-4(5) курс білім алушылары үшін зертхана сабақтарын ұйымдастыру ұсынылады; бұл ретте сабақтар модуль форматында ұйымдастырылады;
3) Кампус аумағында аудитория сабақтарын өткізуге 65 жастан асқан тұлғаларды және ауруы бойынша диспансерлік есепте тұрған тұлғаларды тарту ұсынылмайды.
30. Оффлайн оқыту моделі пайдалану уақытында желіден сөндірілген бағдарламалық қамтамасыз ету көмегімен оқытудан тұрады немесе басқаша айтқанда, бұл нақты уақыт режимінде емес, кейбір уақыт аралығы арқылы қашықтықтан оқыту процесінде екі немесе одан көп қатысушылардың өзара әрекет.
31. Синхронды (бір уақытта) оқыту моделі оқытушының бекітілген кестесіне сәйкес Skype, Microsoft Teams, CiscoWebEx және басқа платформалар арқылы академиялық топтарға (дүрмектерге) арналған видеоконференцияларын немесе вебинарларды ұйымдастыру арқылы іске асырылады. Білім алушылар осы шараға міндетті түрде қосылады және оған белсенді қатысады.
32. Асинхронды (түрлі уақытта) оқыту моделі білім ұйымдарының LMS, Open edX, Coursera және басқа білім платформаларын; LMS Moodle, электронды корпоративтік пошталарды қолдану арқылы қамтамасыз етіледі.
Асинхронды жұмыс түрін қолдану кезінде топ мүшелері мен оқытушы ұзақ уақыт бойы түрлі уақытта жұмыс істейді. Жұмыстың негізгі платформасы - білім ұйымының LMS-і. LMS-тегі пәндердің тиісті тарауларында орналасқан тапсырмаларды уақытылы және айқын орындау керек. Білім алушылар тексеруге арналған орындалған тапсырмаларды тексеруге (Word, Excel файлдары немесе сканкөшірмелер, скриншоттар, суреттер және басқалары түрінде) келудің ағымдағы бақылауын және үлгерімділіктің ағымдағы бақылауын жүзеге асыруға үнемі жүктеуді орындауға міндетті.
Қажеттілік болғанда оқытушы пән бойынша көзбе-көз кеңес беруді ұйымдастыра алады. Оқытушы сонымен бірге Open edX, Coursera платформаларында жалпы қолжетімділікте орналасқан курстарды (курс бөліктерін); аралас оқыту түрін қолданып басқа білім ұйымдарын қолдана алады.
33. Blended Learning (аралас оқыту түрі) – бұл аудиторияда оқыту мен электронды қашықтағы ортада заманауи оқыту технологиясын қатар қолдануға мүмкіндік беретін оқытуды ерекше ұйымдастыру. blended-learning деп аталатын оқыту тұжырымдамасы жалпы оқудың әлеуметтік аспектілерімен электронды оқу түрлерінің тиімділігі мен жеделдігін біріктіреді.

5-тарау. Білім беру қызметін ұйымдастыруға қойылатын талаптар

34. COVID – 19 пандемиясымен негізделген карантин жағдайында, ЖЖОКБҰ-да білім беру қызметін ұйымдастыру санитариялық-эпидемиологиялық режимнің (СЭР) алдын алу және қамтамасыз ету шараларын, оқу үдерісін ұйымдастыруға жалпы талаптарды, қашықтықтан оқытудың толық форматына өту кезінде, аралас оқыту форматына өту кезінде, дәстүрлі күндізгі оқуды сақтау кезінде оқу үдерісін ұйымдастыруға қойылатын талаптарды, онлайн-курстарға, оқытушының дайындық деңгейіне, ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыларға қашықтықтан оқыту технологиясын қолданып оқуға қолжетімділігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды сақтаумен жүзеге асырылады.
35. СЭР алдын алу және қамтамасыз ету шараларын іске асыру мақсатында ЖЖОКБҰ өз бетімен СЭР қамтамасыз ету регламентін әзірлейді, барлық қызметкерлері мен білім алушыларды ақпараттандырады (сайтта орналастыру, түсіндіру және ұйымдастырушылық кездесулер, инфографика) және білім алушылар мен қызметкерлердің оны сақтауын қамтамасыз етеді.
36. ЖЖОКБҰ оқу корпустарында, жатақханалар мен ЖОО аумақтарында СЭР қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдайды (байланыссыз термометрлермен, антисептиктері бар санитайзерлермен міндетті түрде жарақтау және мүмкіндігінше техникалық қауіпсіздікті сақтап дезинфекциялаушы тоннельдерді орнату).
37. СЭР сақтау мақсатында ЖЖОКБҰ-ның оқу үдерісінде ұсынылады:
1) қоғамдық іс-шараларды өткізбеу және адамдардың жиналу ықтималдығын жою;
2) сабақ кестесін жасау кезінде: аудитория толымдылығын (әлеуметтік қашықтандыру – 1 ш.м.-ге 1 адамнан, зертханаларда 5 ш.м.) ескеру; онлайн сабақтар кестесін жасау кезінде желінің өткізу қабілеттілігін, серверлік жабдықтар сипаттамасын; видеосерверге бір уақытта максималды қосылу кезінде жүктемелерді ескеру; сабақтар кестесі білім алушыларға онлайн форматында қолжетімді болуы тиіс;
3) аудиториялық сабақтар ұзақтығын СӨБЖ сағаттарын бір уақытта ұлғайтып 40 минутқа дейін қысқарту; СЭР ескере отырып зертхана сабақтарының кестесін жоспарлау (әлеуметтік қашықтандыруды қамтамасыз ету, сабақтар арасында жабдықтарды дезинфекциялап өңдеу);
4) түрлі академиялық топтардың үзілісте шоғырланбауын қамтамасыз ету үшін жылжымалы үзіліс кестесін айқындау (Мысалы, бір топтың сабағының басталуы сағат 9.00, екінші топ 9.15). Кестеде аудиторияның санитариялық өңдеуін өткізу, ауаны зарарсыздандыру және желдету үшін оқу сабақтарының арасындағы үзілісті кемінде 20-25 минутқа қарастыру;
5) оқу сабақтары уақытында дәліз бен демалыс орындарының желдетілуін жүзеге асыру;
6) көпшілікпен қолданылатын жабдықтардың беттеріне үнемі дезинфекция жасау;
7) тамақтану орындарында, кітапханалар мен білім алушылардың басқа да келетін орындарында СЭР сақталуын қамтамасыз ету;
8) оқу үдерісінде қолданылатын жұмыс орындарында, зертханаларда мөлдір қалқаншалар орнату қарастырылсын (қажеттілігінше);
9) білім алушылардың спортзалда 1 ш.м.-ге адамнан әлеуметтік қашықтандырылу есебімен табылуын қамтамасыз ету, бұл ретте залдың толымдылығы 40%-дан аспауы керек;
10) жатақханаларда орын бөлуді СЭР ескере отырып жүзеге асыру (қашықтандыру, дезинфекциялаушы құралдармен үнемі өңдеу, және т.б.);
11) ЖЖОКБҰ ғимараттары мен аумақтарын жаңадан тазалау стандарттарын қолдану мүмкіндігін қарастыру (ОҮ, ОТҮ жұмыс кестелерін қарастыру және тиімді әлеуметтік қашықтандыру үшін оқыту);
12) денсаулығы мен жасының жағдайы бойынша тәуекел тобына жататын қызметкерлердің денсаулығына байланысты факторларды ескеру;
13) электронды құжат айналысы, электронды кесте, электронды кітапхана жүйесін енгізуді және қолдануды қарастыру.
38. Оқу үдерісін ұйымдастыру келесі жалпы талаптардың сақталуымен жүзеге асырылады:
1) Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары;
2) Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары;
3) Сапаны қамтамасыз ету бойынша саясат;
4) Академиялық адалдық қағидалары;
5) ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша;
6) білім беру ортасын басқарудың LMS бар болуы;
7) қашықтықтан оқыту платформасының бар болуы.
39. Білім беру қызметтерін көрсету туралы шартта білім алушылардың қажеттілік жағдайында қашықтықтан оқыту форматына өтуінің техникалық дайындығы болуын міндеттейтін тармақты қарастыру ұсынылады.
40. Келесі білім салалары бойынша толық қашықтықтан оқыту форматына көшіру ұсынылады:
- Педагогика ғылымдары («Дене шынықтыру мұғалімдерін даярлаудан» басқа);
- Гуманитария ғылымдары;
- Тілдер және әдебиет;
- Әлеуметтік ғылымдар, журналистика және ақпарат;
- Бизнес, басқару және құқық;
- Ақпараттық-коммуникативтік технологиялар;
- Қызметтер (көлік қызметтерінен басқа).
Кампуста ішінара оқыту мүмкіндігімен қашықтықтан оқыту форматында (аралас оқыту):
- Педагогика ғылымдары («Дене шынықтыру мұғалімдерін даярлау»);
- Өнер;
- Жаратылыстану ғылымдары, математика және статистика;
- Инженерлік, өңдеуші және құрылыс салалары;
- Ауыл шаруашылығы және биоресурстар;
- Ветеринария;
- Қызметтер (Көлік қызметтері);
- Денсаулық сақтау.
41. Қашықтықтан оқытудың толық форматына өту кезінде оқу үдерісін ұйымдастыру барысында келесілер үшін жағдай жасайды:
1) виртуалды (онлайн) Тіркеуші кеңсесінің, виртуалды Деканаттың, виртуалды Ректораттың жұмыс істеуі;
2) Цифрлық офицерлерді, цифрлық еріктілерді тарту;
3) ҚББ режимінде оқу сабақтарын өткізуді толассыз ұйымдастыру үшін ЖЖОКБҰ-да қажетті ІТ-инфрақұрылымын құру: тұрақты желілік қосылыстардың, серверлік жабдықтардың, ДСЖ болуы, киберқауіпсіздік жүйесінің жұмыс істеуі;
4) өзара интеграцияланған бір немесе бірнеше платформаларды қолданып оқу үдерісін басқару функционалын толық жабу арқылы ЖЖОКБҰ LMS және ҚББТ платформасының жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
5) сапалы контенттің (онлайн курстардың, кейстердің және т.б.) болуы және оқу контентінің бақылауын талап ететін элекронды кітапхана ресурстарымен қамтамасыз ету;
6) білім алушыларға қажетті оқу контентін толық көлемде ұсыну және бақылау іс-шараларының салмақтық коэффициентін баптау мүмкіндігімен электронды журналының жұмыс істеуі;
7) оқытушылардың АКТ-құзіреттілігін арттыру, жеке онлайн курстарды, электронды кейстерді әзірлеу ептілігін, білім алушылардың оқу жетістіктерін критерийлік бағалауын қолдану дағдыларын дамыту;
8) оқытушымен силлабуста ұсынылған түрлі типтегі оқытушы сервистер мен платформаларды қолданумен теоретикалық оқытуды ұйымдастыру (онлайн курстар, асинхронды байланыстар, білім алушыларға қолайлы уақыт, не кесте бойынша онлайн сабақтарды ұйымдастыру);
9) зертханалық, практикалық сабақтар кесте бойынша не кез келген уақытта меңгеру мүмкіндігімен қашықтық форматында өткізіледі. Зертханалық жабдықтардың болуы қажет білім беру бағдарламалары үшін симуляторларды, виртуалды зертханаларды, толықтырылған және виртуалды шынайылық бағдарламаларын, кейстерді қолдану ұсынылады;
10) сабақтардың кемінде 30%-ын асинхронды форматта өткізу ұсынылады;
11) даярлау бағытына және өту орнына байланысты дәстүрлі, қашықтықтан, аралас және т.б. сияқты түрлі форматта кәсіби тәжірибені іске асыру.
12) 1-курс студенттері үшін қыркүйекте күндізгі / қашықтықтан оқыту форматында бағдарлы кезеңнің 2 – 4 аптасын өткізу ұсынылады:
- ЖЖОКБҰ академиялық саясатына ЖЖОКБҰ-да оқыту және бағалау саясатына бейімдеу және таныстыру;
- ЖЖОКБҰ жүйесіне логин мен пароль алу, тіркелу;
- білім беру қызметтерін алу шартын жасау;
- эдвайзермен танысу;
- ЖОБ тіркеу/ жазулар және қалыптастыру;
- СЭР қамтамасыз ету регламентін орындау бойынша нұсқау.
Сонымен бірге келесі жұмыстар бойынша оқыту үшін:
- электронды кітапханамен;
- LMS-те және ҚББТ платформаларында;
- нақты уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларда (Microsoft Teams, BigBlueButton, Skype, GoogleMeet, HangoutsMeet, Lark, Skype, CiscoWebEx, JitsiMeet және басқалары);
- аралық және қорытынды аттестаттау өткізу процедурасының прокторинг жүйесінде (ProctorEdu, Examus, ProctorExam, ProctorU, Hesperus, ЖЖОКБҰ-мен әзірленген прокторинг жүйесі және басқалары);
- ЖОО жастар ұйымының жұмысымен танысу және осы ұйымдарға кіру;
Басқа қалалық білім алушылардың күндізгі форматта өткізу кезінде келу мүмкін болмаған жағдайда олар үшін осы сабақтарды қашықтықтан өткізу ұсынылады.
13) 1-курс магистранттары мен докторанттары үшін оқыту жүйесіне бейімделу және танысу (9-тармақшаны қараңыз), сонымен бірге ғылыми зерттеу траекториясын анықтау, ғылыми жетекшіні таңдау және онымен танысу, жеке жұмыс жоспарын толтыру үшін қыркүйек айында 1 – 2 апта күндізгі сабақтарды өткізу ұсынылады.
Басқа қалалық білім алушылардың күндізгі форматта өткізу кезінде келу мүмкін болмаған жағдайда олар үшін осы сабақтарды қашықтықтан өткізу ұсынылады.
14) магистранттар мен докторанттардың машықтануын басқа академиялық кезеңге ауыстыру не қашықтық форматында ұйымдастыру;
15) магистранттар мен докторанттардың ғылыми-зерттеу жұмысын қашықтықтан немесе СЭР ескере отырып зертханаларда ұйымдастыру;
16) денсаулық сақтау саласында білім алушыларды практикалық даярлау ҚР Денсаулық сақтау министрінің 21.02.2020 жылғы толықтырулармен және өзгертулермен «Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша МЖМБС бекіту туралы № 647 бұйрығына сәйкес денсаулық сақтау саласында уәкілетті органмен реттеледі.
17) Университеттің қашықтықтан оқыту форматына дайындығы курстарға, білім алушыларды тексеруге және прокторингке, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің картасына, телекоммуникация желілеріне, техникалық жарақтауға, университеттің LMS-не, «ЖЖОКБҰ-ның қашықтықтан оқыту форматына дайындығы» чек-парағына қойылатын талаптар критерийлеріне сәйкес анықталады.
42. Аралас формат деп аталатын қашықтықтан оқытудыңң ішінара форматы кезінде оқу үдерісін ұйымдастыру барысында 41-тармақтың 1-10 тармақшасының орындалуы үшін жағдайлар жасалады.
ЖЖОКБҰ онлайн және оффлайн сабақтары үлесінің арақатынасын курстардың мазмұны мен ерекшеліміне байланысты өзі таңдайды.
Академиялық дербестік шеңберінде ЖЖОКБҰ-да аралас оқыту форматын іске асыру кезінде оқу пәндерін 30% аспайтын дәстүрлі форматта оқытуды ұйымдастыруға рұқсат беріледі. Дәстүрлі форматта модуль форматындағы зертхана/студиялық сабақтар өткізіледі.
Білім салалары бойынша оқытуды ұйымдастыру кезінде: Өнер; Жаратылыстану ғылымдары, математика және статистика; Инженерлік, өндіруші және құрылыс салалары; Ауыл шаруашылығы және биоресурстар; Ветеринария; Қызметтер (Көлік қызметтері); Денсаулық сақтау зертхана сабақтарын университет кампустарында өткізуді жоспарлайды.
ЖЖОКБҰ-на сонымен бірге «ішкі академиялық мобильділік терезесін» жоспарлауға рұқсат беріледі, яғни басқа ЖЖОКБҰ-да білім алушыларға онлайн-режимде жеке оқу пәндерін немесе зертхана сабақтарын оқуды ұйымдастыруға рұқсат беріледі.
43. Қашықтықтан оқыту форматына толық немесе ішінара өту жағдайында ЖЖОКБҰ оқытушылары АКТ-құзыреттіліктерін, педагогикалық технологияларды және цифрлық білім берудегі жұмыстардың әдістемелік құралдарын білуі тиіс.
44. ЖЖОКБҰ біліктілік талаптарын белгілейді, ПОҚ аталмыш талаптарға сәйкестігіне үнемі бақылау өткізеді және ПОҚ АКТ-құзыреттіліктері саласында даярлауды және біліктілігін арттыруды қамтамасыз етеді:
1) педагогикалық даярлау: электронды білім беретін контентті/ресурстарды әзірлеуге және жасауға қойылатын талаптарды білу;
2) әдістемелік даярлау; инновациялық әдістемелерді және білім беру технологияларын (жобалық оқыту, оқытуды геймификациялау, төңкерілген оқыту, аралас оқыту және басқалары) меңгеру; жеке онлайн курстарын әзірлеудің әдістемелік амалдарын меңгеру; зерттеушілік құзыреттер (өз қызметін зерттеу, оны талдау және жетілдіру қабілеті); СӨБЖ тиімді ұйымдастыру, ӨБЖ-ға ынталандыру дағдыларын меңгеру;
3) ақпараттық технологиялармен жұмыс істеу дағдылары: АКТ-құзыреттерінің болуы; жеке онлайн курстарды әзірлей білу; симуляторларды, виртуалды зертханаларды, оқытылатын пәндер бейіні бойынша VR-жүйелерін қолдана білу; нақты уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларды (BigBlueButton және басқаларын) қолдана білу; білім беру ортасын басқару жүйелерін (Learning Environment) білу, мысалы, BlackBoard, Docebo Learn и Google Classroom.
ЖЖОКБҰ-да 2020 жылдың 20-нан 28-тамыз аралығында ПОҚ және персоналдың біліктіліктерін арттыру курстарын өткізу ұсынылады.
45. ЖЖОКБҰ ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылар үшін қашықтықтан оқыту технологияларын қолданумен оқыту қолжетімділігін келесі жолдармен қамтамасыз етеді:
1) оқытудың жеке білім беру траекториялары мен оқу жоспарларын қолдану;
2) видеоматериалдар контентіне субтитрларды, сурдоаудармаларды енгізу және өзге де инклюзия құралдарын қолдану;
3) арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді құру немесе енгізу;
4) бейімделген цифрлық ресурстарды іріктеу немесе әзірлеу;
5) сараланымдық оқу тапсырмаларын қолдану.

6-тарау. Білім беру платформалары мен электронды ресурстарды қолдану

46. ЖЖОКБҰ-на пайдаланушылар арасында кең таралған және қашықтықтан оқытуды қолдайтын мультитілдік интерфейсі болатын оқыту үдерісін қолдауға бағытталған білім беру платформаларын және электронды ресурстарды қолдану ұсынылады.
47. LMS түрлі форматтағы электронды оқу материалын орналастыруға, оқу материалына қолжетімділікті ұйымдастыруға және беруге, материалдарды меңгеру және тапсырмаларды орындау барысын бақылауды жүзеге асыруға, желілік байланыс құралдарымен оқу үдерісінің қатысушыларының өзара әрекетін ұйымдастыруға мүмкіндік береді.
Оқу контентіне қойылатын талаптарды (контент сапасын бағалау критерийлері, еңбек шығындарын анықтау критерийлері, құрылымға және ресімдеуге қойылатын талаптар) ресми бекіту және ЖЖОКБҰ-ның сайтында немесе ақпараттық жүйеде жариялау ұсынылады.
48. ЖЖОКБҰ білім алушыларға дәріс материалдарынан, семинар/практикалық және / немесе зертхана тапсырмаларынан, өз бетімен жұмыс тапсырмаларынан тұратын оқу материалдарына еркін қолжетімділікті қамтамасыз ету арқылы оқу материалдарын LMS-ке орналастырады.
LMS-ке қосымша электронды оқу басылымдары, презентациялар, видеодәрістер, видеороликтер, аудиожазбалар, анимациялар, суреттер, сызбалар, нобайлар, фотографиялар, электронды ресурстарға сілтемелер орналасуы мүмкін.
49. КАОК платформасы білім алушылар мен оқытушылар арасында өзара әрекетті, сонымен бірге жедел тесттер мен тапсырмалар түрінде тікелей кері байланысты қолдайтын әлемеуметтік желілердегі пікірталастармен немесе пайдалану форумдарымен интерактивті материалдарды ұсынады.
50. ЖЖОКБҰ-на ресурстарды қашықтағы курстарды және КАОК әзірлеу, электронды ресурстарды ұйымдастыру үшін ЖОО аралық келісімдерді, сонымен бірге КАОК платформасымен пайдаланушылық келісімін жасау кезінде бірлесіп қолдану ұсынылады. ЖЖОКБҰ КАОК платформаларын оқу үдерісінде бірнеше тәсілдермен қолдана алады:
1) КАОК материалдарының оқытылатын оқу пәнінің силлабусына ішінара сәйкестігі жағдайында, КАОК материалдарын оқытушының басшылығымен оқу үдерісінде қолдануға болады;
2) КАОК материалдары мазмұнының оқытылатын пәндер силлабусына толық сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал;
3) КАОК оқыту нәтижелерінің ЖЖОКБҰ-ның пәндерін оқыту нәтижелеріне сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал;
4) КАОК оқыту нәтижелерінің білім беру бағдарламаларын оқыту нәтижелеріне сәйкестігі жағдайында, білім алушылардың КАОК платформасының курсын сәтті өтуі туралы сертификат негізінде академиялық кредиттердің қайта сынағы ықтимал.
51. ЖЖОКБҰ шынайы уақытта видеобайланысты қолдайтын бірлескен жұмыс платформаларын синхронды режимде онлайн сабақтар өткізу үшін қолданады. ЖЖОКБҰ оқу сабақтары басталғанға дейін оқытушылар мен білім алушылар үшін платформаны қолдану бойынша оқу ұйымдастырады.
Шынайы уақытта видеобайланысты қолдайтын платформаларға MicrosoftTeams, Skype, GoogleMeet, HangoutsMeet, Lark, Skype, CiscoWebEx, JitsiMeet және басқалары жатады.
52. ЖЖОКБҰ-на түрлі интерактивті контенті құру мақсатымен интерактивті суреттерді, видео және мультимедиа ресурстарын жасау, контентті, видеодәрістерді визуалдау, білім алушылардың білімін интерактивті бағалау бойынша құралдарды қолдану ұсынылады.
Цифрлық контентті жасау бойынша оқытушыларға арналған құралдар: Thinglink, Buncee, EdPuzzle, Kaltura, Nearpod PearDeck, Squigl, Trello, Canva, WeTransfer, Edmodo, ClassDojo, Kahoot!, Teach Learn Lead.
53. Прокторинг – бұл емтихан тапсыратын тұлғаны тексеру мақсатымен онлайн емтиханды (аттестаттауды) қадағалау және бақылау процедурасы.
ЖЖОКБҰ емтиханды физикалық проктор көмегімен, прокторинг жүйесі арқылы автоматты түрде және физикалық проктор көмегімен асинхронды не прокторинг жүйесі арқылы жүзеге асыра алады.
Прокторинг жүйелеріне ProctorEdu, Examus, ProctorExam, ProctorU жатады.
Сонымен бірге, ЖЖОКБҰ –ның прокторинг жүйесінің авторлық әзірленімін қолдануға болады.

7-тарау. Сапаны қамтамасыз ету және бағалау жүйесі

54. Бағалау тәсілдемелері пәндер мазмұнына және қолданылатын технологияларына байланысты бағаланады.
55. ҚОТ немесе аралас оқыту кезінде ЖЖОКБҰ-да бағалау жүйесін дайындау мақсатында академиялық саясатқа өзгерістер енгізу және бағалаудың алуан түрлері мен нысандарын қарастыру талап етіледі.
56. Қашықтықтан оқыту кезінде шолу талқылаулары, негізгі мәселелер бойынша пікірталастар өткізілетін, тренингтік сабақтар, мастер-класстар және т.б. ұйымдастырылатын дәрістік, семинар және зертхана сабақтарын өткізу әдістемесі өзгереді.
57. Бағалау әдістері бағалау талаптарын қанағаттандыруға бағытталған білім алушылардың «үлгерімділігін» емес, белсенді қатысуды және шынайы ынтымақтастықты ынталандыруы тиіс.
58. Бағалаудың тағы бір түрі – білім алушының өзін-өзі бағалауы, әрбір білім алушы өзінің жетістіктерін немесе үлгерімділігін бағалайтын процесті сипаттайды. Бұл «Менің қолымнан келеді» тұжырымдамаларының, білім алушылармен келісімшарттарының, ойларының, портфолиоға шолуы мен өзіне жазбаларының түрін қабылдайды. Зерттеулер білім алушылармен бірге өзін-өзі бағалауды қолдану білім алушыларда өзіндік қажеттілік пен ынталандырудың ішкі деңгейлеріне оң әсер ететінін көрсетті.
59. Қорытынды бақылауда (емтиханда) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрімен 2020 жылдың 4 мамырындағы №179 бұйрығымен бекітілген COVID-19 коронавирус жұқпалы ауруының пандемиясы кезеңінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстарында сипатталған тәсілдемелерді қолдану ұсынылады.
60. Білім беру үдерісінің тиімділігін бақылау және талдау үшін білім алушылар мен оқытушының сандық ізін талдау сияқты құралын қолдану ұсынылады.
61. ЖЖОКБҰ өзінің ресми сайттарында білім беру үдерісінің барлық қатысушыларының бекітілген жұмыс регламенті мен және күнтізбелік жоспарлауын, сонымен бірге жастарды тәрбиелеудің тақырыптық бағыттары бойынша түрлі белсенді интернет-сілтемелерді орналастырып тәрбиелеу жұмыстарын ұйымдастыру бойынша веб-парақшалар жасайды. ЖОО-ның жастар ұйымдары ЖОО сайтында ұйымның қызметі туралы толық ақпаратты (ұйым бағдарламасы, байланыс ақпараты және т.б.) орналастыруы тиіс.
ЖЖОКБҰ тәрбие үдерісін анықтайтын жергілікті нормативтік актілерге («Тәлімгерлік жұмыс туралы ереже», «ЖІК туралы ереже», «Студенттік өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру») 2020-2021 оқу жылына қашықтықтағы жұмыс жағдайларын ескере отырып өзгертулер енгізеді.
62. Білім беру үдерісінің қатысушылары арасындағы кері байланыс телефонмен кеңес беру, мессенджерлер, дауыс хабарламалары, әлеуметтік желілер, мобильді қосымшалар, Cаll-орталығының жұмыстары және т.б арқылы қамтамасыз етіледі. ЖЖОКБҰ білім алушылардың, топ тәлімгерлерінің әкімшілікпен кездесу, мүдделер бойынша жетекшілік сағаттарды, ЖІК отырыстарын, студенттік клубтардың отырыстарын өткізу регламентін ZООМ немесе басқа платформалар арқылы әзірлейді және жариялайды.
63. ЖЖОКБҰ бірінші жыл оқитын білім алушыларрмен жұмыстарды ұйымдастыру кезінде осы әдістемелік ұсыныстардың 41-тармағының 12) және 13) тармақшасында сипатталған ұсыныстарды қарастырады және білім алушылар – бірінші курс студенттері арасында ҚББТ жағдайында білім беру үдерісін ұйымдастыру бойынша сауалнама не сұрақ алуды тұрақты негізде өткізеді.
64. ЖЖОКБҰ-ның тәрбие жұмыстары бойынша жоспарларға байқаулар, олимпиадалар, тренингтер мен өзге іс-шаралар өткізу кіреді.
Кездесулер, семинарлар, вебинарлар тақырыбына «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасын, ҚР 2025 жылға дейінгі сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты, ҚР Білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын, жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдауларын және басқа бағдарламалық құжаттарды іске асыру шеңберінде Қазақстан жастарын тәрбиелеудің негізгі бағыттарын енгізу ұсынылады.
65. Қашықтықтан оқыту кезеңінде тәрбиелеу жұмысының негізгі бағыттары: азаматтық-патриоттық тәрбиелеу; сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру және академиялық адалдық қағидаларын сақтау; экологиялық тәрбиелеу; рехани-адамгершілік тәрбиелеу; салауатты өмір салтын насихаттау; терроризмге қарсы ағарту; құқықтық тәрбиелеу және діни экстремизмнен сақтандыру; студенттік өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру; еріктілер қозғалысын дамыту және т.б. келесі түрлерді қолданып ұйымдастырылуы тиіс:
- онлайн-зияткерлік-құқықтық ойындар;
- онлайн-кездесулер, онлайн-вебинарлар;
- алуан түрлі дәстүрлі шығармашылық байқаулар;
- онлайн-акциялар, қашықтықтағы олимпиадалар;
- онлайн-фотокөрмелер;
- жұмысқа орналастыруға арналған онлайн-жәрмеңкелер;
- алуан түрлі әлеуметтік роликтердің онлайн-трансляциясы;
- еріктілердің қашықтықтағы мектептері және басқалары.
66. ЖЖОКБҰ тәрбие жұмысы бойынша бөлімдерді үйлестіру кезінде білім алушылар мен ПОҚ психологиялық қолдау қызметтерін құрады.

8-тарау. Оқу үдерісінің қатысушылары

66. Білім беру үдерісінің негізгі қатысушылары: ЖЖОКБҰ-ның басшысы (ректоры), ЖЖОКБҰ басшысының орынбасары (проректор), оқытушы, білім алушылар, білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері).
67. Білім беру үдерісінің әрбір қатысушысы өз рөлі мен функцияларын орындайды. Көлеммен анықталатын оның өкілдіктері мен құзыреттері:
1) ЖЖОКБҰ-ның басшысы (ректоры): қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша тиісті ішкі нормативтік актілерді қабылдайды; келесі қызметкерлер тобын анықтау бойынша жұмыс берушінің тиісті нормативтік актілерін қабылдайды: жалақыны сақтап қашықтықтан режимде қашықтықтан оқыту технологиялары негізінде білім беру үдерісін қамтамасыз ету бойынша еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкерлер; ЖЖОКБҰ-ның тіршілік әрекетін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлер (әкімшілік, техникалық персонал); жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқарушылық шешімдерді қабылдайды; оқытушылармен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) қажеттілігі бойынша кері байланысты жүзеге асырады; жеке қорғаныш құралдарын пайдалану бойынша талаптардың қатаң сақталуын қамтамасыз етеді; білім алушылардың, оқытушылар мен басқа қызметкерлердің санитариялық-эпидемиологиялық әл-ауқатын қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдайды; есеп құжаттамасында қарастырылмағандарды сұратуға жол берілмейді;
2) ЖЖОКБҰ басшысының орынбасары (проректор): қашықтықтан білім беру технологияларын қолданып оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша жұмысты үйлестіреді және ұйымдастырады; оқу материалдарын, оның ішінде электронды оқу-әдістемелік кешендерін, электронды білім беру ресурстарын құрастыру бойынша жұмыстарды ұйымдастырады; ЖЖОКБҰ-ның интернет-ресурстарында (сайтында) орналасатын академиялық күнтізбелерді және сабақ кестелерін жасау бойынша жұмыстарды ұйымдастырады; оқытушылармен бірлесіп оқыту әдістері мен технологияларын, білім алушыларға тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарын ұсыну мерзімдерін, білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критерийлерін анықтайды; білім алушылардың білім беру қызметінің ұйымдастырылуын анықтайды: білім беру үдерісінің барлық қатысушыларын (оқытушылар мен білім алушыларды) оқу жұмыстарын ұйымдастыру және оқу нәтижелері туралы ақпараттандырады; ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданып білім беру үдерісін ұйымдастыру барысында әдістемелік қолдауды жүзеге асырады; бекітілген кестеге сәйкес оқытушының қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады; оқытушылармен кері байланыс арқылы білім беру үдерісін өткізу барысын бақылайды; педагогтардың оқу жүктемесін орындау бойынша жұмысын үйлестіреді;
3) ЖЖОКБҰ-ның оқытушысы: бағалаудың айқын саясатымен оқу пәнінің силлабусын әзірлейді. Силлабус педагог пен білім алушылар арасындағы келісім болып табылады, осыған орай ЖЖОКБҰ-да силлабусты бекіту және оған өзгерістер енгізу процесі регламенттейді; электронды оқу материалдарын, электронды курстарды әзірлейді; білім алушылардың назарына оқу сабақтарының форматы туралы ақпаратты жеткізеді; электронды ресурстарда білім алушылардың алуан түрлі жұмыстарын, қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларын қолданып білім алушылар арасында интерактивті өзара әрекетті қамтамасыз етеді; сабақтар кестесіне сәйкес оффлайн және онлайн-сабақтар, білім алушылардың өз бетімен жұмыстарына бақылау өткізеді; білім алушылар үшін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушылар үшін жеке кеңес берулер өткізеді; белгілі бағалау саясатына сәйкес бекітілген силлабус мерзімінде білім алушылардың бағасын қояды; тапсырмалардың орындалуын бақылайды;
4) білім алушылар: бекітілген сабақ кестелері бойынша оқытушылармен байланыста табылады; ЖЖОКБҰ-ның академиялық саясатымен, ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау, кәсіби тәжірибені ұйымдастыру бойынша ішкі ережелермен, оқу жетістіктерін бағалау критерийлерімен, қолжетімді байланыс құралдары арқылы оқу пәндерінің силлабустарымен танысады; сабақ кестесіне сәйкес электронды немесе онлайн платформалардағы және өз бетімен оқу мақсатымен оқу материалын алу үшін басқа да байланыс жүйелеріндегі оқу сабақтарына қатысады; тапсырмаларды өз бетімен орындайды, орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс құралдары (платформа, электронды пошта, мессенджерлер) арқылы оқытушыға бағыттайды; тапсырмаларды орындау кезінде академиялық адалдық қағидаларын сақтайды; тұрғылықты орнында ғаламтордың болмауы немесе жеткіліксіз жылдамдығы кезінде қажетті ғаламтор байланысымен және СЭР қамтамасыз етілетін ЖЖОКБҰ-ның жатақханасына тұруға келе (мүмкіндік болғанда) алады;
5) білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері): білім алушыларға оқу үшін жағдай жасайды; мүмкіндігінше білім алушылардың оқу пәндерінің тапсырмаларын немесе өз бетімен тапсырмалардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады; ғаламтор болмаған немесе жеткіліксіз жылдамдық кезінде студентті қажетті ғаламтор байланысымен және СЭР қамтамасыз етілетін ЖЖОКБҰ-ның жатақханасына немесе өзге жерге тұруға бағыттайды.
Ұсыныстар:
68. Қашықтықтан оқытуды ұйымдастырудың бақылау нәтижелері қашықтықтан білім беру технологиялары ҚР ЖЖОКБҰ-на енгізілуі және қолданылуы мүмкін екендігін көрсетті.
69. ЖЖОКБҰ-да қашықтықтан білім беру технологияларын тиімді енгізу мақсатында ұсынылады:
1) жаңа оқыту әдістемесін енгізу мәселесін қарастыру: Blended Learning, төңкерілген сынып, онлайн-курс, аралас курс (белсенді емес), аралас (интерактивті), төңкерілген сынып, интерактивті онлайн курс;
2) теоретикалық оқу кезеңінде тәжірибенің барлық түрлерін біріктіруге мүмкіндік беретін білім беру бағдарламаларын құрудың модульдік жүйесін кеңінен қолдану;
3) дәріс сабақтарын онлайн режимде немесе видеожазбаларды дайындау арқылы, ал семинарлық және зертханалық сабақтарды - 15 адамға дейін шағын академиялық топтарда өткізу;
4) аралық және қорытынды аттестаттау процедурасын (ҚО үшін), сондай-ақ барлық жазбаша жұмыстардың бірегейлігін антиплагиат жүйесі арқылы тексеруді прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету;
5) ЖЖОКБҰ-ның корпустарында, жатақханалары мен аумақтарында СЭР қамтамасыз ету.
70. ЖЖОКБҰ келесі оқу жылында үш сценарий бойынша оқу үдерісін ұйымдастыруға дайын болуы тиіс.
71. ЖЖОКБҰ-на келесі қадамдарды жүзеге асыру ұсынылады:
• Қашықтықтан оқыту форматын қарастыратын академиялық саясатты қайта қарау.
• ПОҚ және білім алушылар үшін қашықтықтан білім беру технологияларын қолдану жөніндегі нұсқаулықты әзірлеу.
• Инновациялық білім беру технологияларын қолдану бойынша жеке платформалар мен тренингтерде ПОҚ оқуын ұйымдастыру.
• Курстардың 5 типін әзірлеу: онлайн-курс, аралас курс (белсенді емес), аралас (интерактивті), төңкерілген сынып, интерактивті онлайн курс.
• Қашықтықтан оқыту технологияларын қолданып қолданбалы сипаттағы оқу пәндерін өткізудің тәсілдемелерін жасау.
• Сапаны ішкі қамтамасыз ету саясатына сәйкес оқу сапасының тұрақты мониторингін қамтамасыз ету.
• Аралық және қорытынды аттестаттау (ҚО үшін) процедурасын прокторинг жүйесімен қамтамасыз ету.
• Санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды ескере отырып отырыстарды ұйымдастыру және өткізу регламентін енгізу (видео-конференц байланыс құралдарын қолданып әлеуметтік қашықтандыруды сақтау).
• Барлық оқу сабақтары қашықтықтан оқыту форматында өтеді (40-тармаққа сәйкес кампуста ішінара оқу мүмкіндігі қарастырылған даярлық бағыттары кірмейді).
• СЭР сақтап кампуста белгілі даярлық бағыттары бойынша зертханалық және практикалық сабақтар ұйымдастыру.
• Зерттеу кеңістігі шегінде төмен жұмысбастылық пен екі метрлік физикалық қашықтық талаптарының сақталуын қамтамасыз ететін кестені әзірлеу және кестеге сәйкес бақылау.
• 1 ш.м. 1 адам (1 партада 1 адамнан) – әлеуметтік қашықтандыруды ескере отырып аудиторияның толымдылығын қамтамасыз ету және 1 білім алушыға кемінде 5 ш.м. қамтамасыз етумен зертхана сабақтарын өткізу.
• Университет аудииторияларында және корпустарында, оның ішінде спорт кешенінде және Әскери кафедрада білім алушылардың жиналуын топтарға бөліп азайту. 30 адамнан асатын топтарға жол бермеу немесе аудитория толымдылығы жобалау қуатының 40%-нан аспайтындай академиялық топтарды ұйымдастыру.
• Білім алушыларға тұрғылықты орындарында ғаламтордың болмауы немесе жеткіліксіз жылдамдығы кезінде ЖОО-ның жатақханаларында тұру мүмкіндігін беру.




























Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2020 жылғы «13» тамызда
№ 345 бұйрығына 5-қосымша



Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде балаларға қосымша білім беру ұйымдарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы әдістемелік ұсынымдар 2020-2021 оқу жылында карантин шараларын сақтау жағдайында әр түрлі форматтағы оқу-тәрбие қызметін тиімді ұйымдастыру мақсатында, сондай-ақ қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы сапалы білім беру қызметін көрсету үшін балаларға қосымша білім беру ұйымдарының (бұдан әрі-БҚББ ұйымдары) басшылары мен педагогтеріне көмек ретінде әзірленді.
2. Оқыту форматтары әр аумақтың бас санитарлық дәрігерінің шешімін ескере отырып, жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша әрбір нақты өңірде санитарлық-эпидемиологиялық жағдайды негізге ала отырып, әртүрлі болады.
Қосымша білім беру ұйымдары келесі форматтарда жұмыс істейді:
1) қашықтық форматындағы сабақтар;
2) штаттық режимде жеке сабақтар (балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдерінің өтініші негізінде);
3) 5 адамға дейінгі шағын топтардағы сабақтар (балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдерінің өтінші негізінде).
3. Дәстүрлі оқыту (штаттық формат) – әрбір нақты өңірде санитарлық-эпидемиологиялық қолайлы жағдайда санитарлық қауіпсіздік нормаларын сақтай отырып, штаттық режимде оқыту процесін ұйымдастыру.
БҚББ ұйымдарының штаттық режимдегі жұмысы әр өңірдегі санитарлық-эпидемиологиялық ахуалға байланысты болады.
4. Қашықтан оқыту - педагог пен білім алушы арасындағы тікелей байланыссыз қашықтан оқытуды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін заманауи ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды қолдануға негізделген оқыту процесін ұйымдастыру.


2-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудың тәртібі

5. Қашықтан оқыту түрінде жүзеге асырылатын оқу процесі білім алушының өзі орындайтын сабақтардың едәуір үлесін көздейді; әдістемелік және дидактикалық басшылық және БҚББ ұйымы тарапынан осы процесті, сондай-ақ білім алушылардың оқу жетістіктерін жүйелі бақылау және есепке алуды қамтамасыз ету.
6. Аралас оқыту форматы қашықтан оқытуды (теория) онлайн, офлайн режимінде, сондай-ақ штаттық режимде жеке сабақтар және 5 адамға дейінгі шағын топтарда оқытуды көздейді. Штаттық тәртіпке көшу үшін:
1) БҚББ ұйымдарында санитарлық-эпидемиологиялық жағдайлар жасалуы тиіс, яғни термометрия, бетперде, ауыз су режимі, санитайзерлер, дезинфекциялау құралдары, желдету, кварцтау, 1,5 метр ара қашықтықты сақтау, ылғалды жинау қамтамасыз етілуі қажет;
2) педагогтердің штаттық режимде жұмыс істеуге жазбаша келісімі болуы керек. Егер педагог штаттық режимде жұмыс істеуден бас тартатын болса, БҚББ ұйымы да ата-аналарға топ ашудан бас тартады. Білім алушылар қашықтан режимінде оқиды;
3) қол жетімді байланыс құралдары арқылы Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес электронды нысанда ата-аналардың өтініштері.
Штаттық режимдегі сабақтың ұзақтығы - 40 мин. («Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары).
Балаларға БҚББ ұйымдары ата-аналармен бірге оқыту форматын келісетін болады және мектептегі сабақ кестесін, демалыс пен оқу режимінің ауысуын ескере отырып, икемді сабақ кестесін жасайды.
7. Оқытудың аралас форматында музыка, өнер, көркемөнер пәндері, тілдік курстар, робот техникасы, бағдарламалау, экология, туризм, шахмат және т.б. пәндер бойынша теориялық сабақтар қашықтан өткізіледі, ал практикалық сабақтар – штаттық режимде жеке сабақ және 5 адамға дейінгі шағын топтарда өткізіледі. Мысалы, фортепиано, домбыра, баян, скрипка сияқты т.б. музыка аспаптары және вокал бойынша практикалық сабақтар штаттық режимде жеке сабақтарда ұйымдастырылады.
Хор, оркестр, хореография, сольфеджио, бейнелеу, театр, цирк өнері сияқты т.б. сабақтың ұжымдық түрлері штаттық режимде 5 адамдық шағын топта ата-аналардың өтініші негізінде, қатаң санитарлық талаптарды сақтай отырып сабақ өткізуге мүмкіндік беріледі.
Сонымен қатар, авиа, кеме, автомодельдеу, құрастыру, картинг, мотокросс бойынша жас техниктер станциялары, сондай-ақ жас экологтар мен туристер станциялары 5 адамға дейінгі шағын топтарда қосымша білім беру ұйымының аумағында таза ауада практикалық сабақтар өткізе алады.
8. Штаттық және қашықтық форматта оқуға арналған сабақтар тізбесі педагогикалық кеңестің шешімімен анықталады және балаларға қосымша білім беру ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі.
9. Қашықтан оқыту нысаны қажет болған жағдайда, қажетті құжаттарды ұсына отырып, жеке оқыту кестесіне көшкен жағдайда, сондай-ақ заңнамада көзделген жағдайларда қолайсыз ауа-райы, төтенше жағдайлар және карантин кезінде білім алудың дәстүрлі (штаттық формат) және басқа да форматтарымен кешенді түрде іске асырылады.
10. Балаларға қосымша білім беру (БҚББ) ұйымы қашықтан оқытудан штаттық оқу режиміне ауысқан кезде білім алушының ата-анасының қалауы бойынша қашықтан оқытуда қалдыруға болады. Ол үшін ата-аналарға Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес өтініш беру қажет.
1) БҚББ ұйымының басшысы:
- оқу форматын таңдау бойынша жұмыс берушінің тиісті нормативтік актісін қабылдайды;
- еңбекақы төлеуді сақтай отырып, штаттық және қашықтық форматтарда білім беру процесін қамтамасыз ету бойынша қызметкерлердің еңбек функцияларын қайта бөледі;
- штаттық және қашықтық форматында ҚББ ұйымының тыныс-тіршілігін және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін қызметкерлердің еңбек функцияларын айқындайды (әкімшілік, техникалық персонал);
- БҚББ ұйымының персоналын қайта бөлінген функциялармен таныстырады.
2) БҚББ ұйымы басшысының орынбасарлары:
- оқу форматын ескере отырып, сабақ кестесін жасайды;
- бекітілген кестеге сәйкес педагогтардың қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады.
3) Педагогтер:
- білім алушылар мен олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына қашықтан өткізілетін сабақтар түріндегі формат және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы ақпаратты жеткізеді;
- оқу процесін бекітілген форматты ескере отырып іске асырады.
Білім алушылардың контингенті, кестесі, жұмыс кестесі, балаларға қосымша білім беру ұйымының педагогикалық құрамы педагогикалық кеңестің отырысында бекітіледі.
4) Білім беру процесін ұйымдастыруға қойылатын негізгі талаптар
Негізгі талаптар ҚББ ұйымының жарғысында, ұжымдық шартта және ішкі тәртіптемеде белгіленеді:
- білім беру бағдарламаларына сәйкес білім беру процесін қамтамасыз ету;
- санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес алдын алу шараларын сақтау және қамтамасыз ету;
- кең жолақты интернетке қолжетімділікті қамтамасыз ету;
- компьютерлік жабдықтар, құралдар, материалдар және т.б.


3-тарау. Білім беру процесін қашықтан оқыту форматында ұйымдастыру

11. Қашықтан форматтағы білім алушылардың санаттары БҚББ ұйымдарында тиісті жағдайлар болған жағдайда Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес ата-аналардың өтініші бойынша қалыптастырылады:
- БҚББ ұйымдарының білім алушылары;
- дайындық және бірінші оқу жылының білім алушылары;
- ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылар.
12. Қашықтан білім беру процесі балаларды, педагогтер мен басқа да қызметкерлерді толық оқшаулауды қамтамасыз ету үшін сандық білім беру ресурстары бар интернет-платформаларды пайдалану арқылы жүзеге асырылады.
Қашықтан сабақ өткізу үшін БҚББ ұйымы интернет-платформаны қолданады. Интернет-платформаның функционалы сабақ жүргізу сапасын және есептілікті қамтамасыз етеді.
Қашықтан оқыту үшін БҚББ ұйымдары электронды интернет-платформаларды өздігінен таңдап қолданады. Интернет платформалар онлайн режимде - тікелей эфирде сабақ өткізуге мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, қашықтан оқыту офлайн тәртібінде электронды пошта және т.б. байланыс құралдары арқылы да жүзеге асырылады (білім алушыларға арналған материалдар: бейнесабақ жазбасы, презентация, дәріс материалдары, схемалар, ноталар, суреттер және т.б. жіберіледі).
Интернет пен компьютер болмаған жағдайда оқу материалдары жеткізіледі.
Білім беру бағдарламалары мен жұмыс жоспарларын міндетті түрде орындау барысында қашықтан оқытудың икемді кестесі жасалады, ата-аналармен келісіледі.
Кері байланыс электрондық журнал, электрондық пошта арқылы жүзеге асырылады. Егер БҚББ ұйымы электрондық журнал жүйесінде жұмыс істемесе, кері байланыс қолжетімді байланыс құралдары арқылы жүзеге асырылады.
Педагогтер:
1) білім алушылар мен олардың ата-аналарын (заңды өкілдерін) қашықтан оқыту форматы және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы хабардар етеді;
2) қашықтан оқытуға білім алушылардың техникалық мүмкіндіктеріне: компьютердің, интернеттің болуына мониторинг жүргізеді;
3) білім алушылардың техникалық мүмкіндіктеріне қарай білім беру бағдарламасын меңгеру тәсілдерін айқындайды:
- интернет-платформаларды, электрондық поштаны, мессенджерлерді және т.б. пайдалану арқылы;
- тапсырмаларды пошта арқылы немесе қағаз түрінде қолма-қол жеткізіп беру арқылы;
- БҚББ ұйымының басшылығын білім алушылардың техникалық мүмкіндіктері туралы хабардар етеді;
4) электрондық журналдар жүйесінде, сондай-ақ түрлі мессенджерлер арқылы чаттар, білім алушылар мен олардың ата-аналарының форумдарын жасайды және қолданады;
5) білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) тұрақты байланыс жасайды.
6) өзінің техникалық және педагогикалық мүмкіндіктеріне сүйене отырып, сондай-ақ білім алушылардың мүмкіндіктеріне қарай оқу процесін ұйымдастыру тәсілін анықтайды:
- вебинар немесе мессенджерлер арқылы онлайн режим;
- бейнесабақты дайындау;
- жазбаша форматтағы қарым-қатынас;
- аталған әдістердің комбинациясы.
Бейне байланыс жазбаларын ортақ чаттарға жіберуге немесе оларға сілтеме жасай отырып бұлт қызметтеріне орналастыруға болады;
7) қашықтан оқытудың таңдалған форматына сәйкес оқу процесін жүзеге асырады.
Интернет-платформалар арқылы сабақ өткізу кезінде: педагог білім алушыларға өздігінен оқуға/тапсырмаларды орындау үшін оқу материалын ұсынады, сонымен қатар интернет-платформаларда орналастырылған сабақтарды, сондай-ақ қолжетімді цифрлық білім беру ресурстарын пайдалануды ұсынады.
8) электрондық журналдар жүйесінде бейне сабақтарды көргеннен кейін, әртүрлі мессенджерлер, қолжетімді платформалар мен арналарға сілтемелер (техникалық мүмкіндіктер болған жағдайда) арқылы білім алушыларға өз бетінше оқуға/ орындауға арналған тапсырмаларды ұсынады;
9) білім алушылармен кері байланысты жүзеге асырады:
- орындалған жұмыстардың нәтижелерін қабылдайды;
- орындалған тапсырмаға талдау жүргізеді;
- түсініктеме және ұсыныстар береді;
- білім алушыны нәтижелермен таныстырады;
- білім алушылар үшін, оның ішінде қажет болған жағдайда ерекше білім беруді қажет ететін балалар үшін жеке консультациялар өткізеді;
10) кері байланыс:
- БҚББ ұйымдарының платформасындағы электрондық журналдар және т.б. жүйелер;
- месcенджерлер;
- телефон байланысы арқылы жүзеге асырылады.
Педагог кері байланысты ұсыну кезеңділігін өздігінен анықтайды.
11) үйде оқытуды ұйымдастыру мәселелері, білім алушының оқудағы жетістіктері мен проблемалары бойынша білім алушының ата-аналарымен өзара іс-қимыл жасайды.
БҚББ ұйымы басшысының орынбасарлары:
1) педагогтердің оқу процесін ұйымдастыру мүмкіндіктеріне мониторинг жүргізеді.
2) білім алушылардың аттестаттау, шығармашылық және өзге де жұмыстарын жүргізу мүмкіндігін айқындайды;
3) оқу тапсырмасын алу әдістері мен құралдарын анықтайды;
4) БҚББ ұйымы үшін қолжетімді кері байланысты жүзеге асырудың әдістері мен құралдарын айқындайды;
5) педагогтерге қашықтан оқыту, кері байланысты жүзеге асыру, ағымдағы және қорытынды бағалау бойынша ұсыныстар береді;
6) оқу процесінің барысына бақылау жүргізеді;
7) білім алушылардың оқу жетістіктеріне мониторинг және талдау жүргізеді.
12. Үйде оқыту процесін ұйымдастыру.
Білім алушы мен оның ата-аналары (заңды өкілдері) мектеп қандай білім беру порталын немесе білім беру платформасын қолданатынын білуі тиіс, оларға қол жеткізу уақтылы қамтамасыз етілуі тиіс.
Білім алушы жұмыста қолданылатын барлық бағдарламалардың атауларын білуі керек. Қажетті білім беру порталын немесе білім беру платформасын уақытылы қосу. Ол және оның ата-анасы барлық қажетті ақпаратты педагогтен алуы керек.
Мектептегі сабақ кестесін, демалыс пен оқу режимінің ауысуын ескере отырып, білім алушының сабақтарын ұйымдастыру қажет. Білім алушыға қашықтан оқыту үшін мынадай жағдайлар жасалуы керек:
- тыныштық пен жұмыс жағдайын қамтамасыз ету;
- білім алушының бөлмесінде теледидарлардың фондық шуын немесе басқа балалардың немесе жануарлардың болуын болдырмау;
- жұмыс орны мен жабдықты қамтамасыз етіңіз, бейне, құлаққапты қосыңыз;
- сабақ барысында білім алушыда дыбыс және бейне қосулы болуы тиіс;
- білім алушы мен ата-аналар педагогті осы мәліметтер бойынша (бірлестік, топ, сынып, үйірме, пән, педагогтің аты-жөні) көруі тиіс;
- сабақ барысында білім алушыда дыбыс немесе бейне өшірілген жағдайда педагог ата-анасына телефон арқылы қоңырау шалып, ақауларды жояды;
- интернет жұмысы істен шыққан жағдайда білім алушы немесе оның ата-анасы (заңды өкілдері) жағдайды тез арада түзету және оқу қызметін қайта бастау үшін БҚББ ұйымына немесе педагогке хабарлауға тиіс.
Білім алушы сабақ кестесіне сәйкес пәндер бойынша материалдар мен тапсырмаларды қарайды немесе бейне сабақтарды өздігінен қарап шығу уақытын анықтайды.
Білім алушы алған тапсырмаларды өзіне ыңғайлы уақытта орындайды және педагогке жұмысты олардың орындалуына қарай жібереді, педагогпен байланыста болады.


4-тарау. Білім алушының компьютермен жұмыс істеуіне қойылатын санитарлық талаптар.

12. Онлайн сабақтың ұзақтығы:
1) дайындық топтарда және бірінші оқу жылындағы бірлестіктер мен топтарда (1-сыныптар) - 15 минуттан аспайды;
2) 2-3-сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 20 минуттан аспайды;
3) 4-5 сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 25 минуттан аспайды;
4) 6-7 сыныптарда (бірлестіктерде, топтарда және т.б.) - 30 минуттан аспайды.
Әр сабақтан соң көзге арналған жаттығулар немесе дене шынықтыру минуты өткізіледі.
Бір компьютер немесе ноутбукті жасына қарамастан екі және одан да көп адамның бір уақытта пайдалануы ұсынылмайды.


5-тарау. Штаттық режимде білім беру процесін ұйымдастыру

13. Оқыту барлық бірлестіктерде (топтарда, сыныптарда), оның ішінде дайындық топтарында, білім алушылардың дене қызуын күнделікті өлшеуді қамтамасыз ете отырып, жүзеге асырылады.
Дене қызуы бар балалар үйіне қайтарылады, науқастанғандар анықталған жағдайда барлық топты қашықтан оқытуға көшу қамтамасыз етіледі, БҚББ ұйымы жұмысын жалғастырады.
14. Штаттық режимде білім беру процесін ұйымдастырған жағдайда:
1) басталу және аяқталу уақытын көрсете отырып сабақ кестесін жасау;
2) Әлеуметтік қашықтық, физикалық байланыстарды қысқарту үшін ауысымды арттыру;
3) кабинет жүйесін алып тастау, сабақтар белгілі бір кабинетте өткізіледі;
4) әр түрлі топтар үшін әртүрлі уақытта сабақтар арасындағы өзгерістерді ұйымдастыру;
5) білім алушылар мен педагогтердің кіру кезіндегі дене қызуын күнделікті өлшеу;
6) маскаларды кию режимін қамтамасыз ету;
7) оқу үстелдерін 1,5 метр қашықтықта орналастыру;
8) кабинеттер мен барлық бөлмелерді желдету, кварцтау;
9) қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
10) кабинеттерді әр екінші сабақтан кейін ылғалды жинау;
11) дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да бөлмелерді ауысым, қосалқы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
12) пайдаланылған ыдысты әрбір тамақтан кейін дезинфекциялау құралдарымен өңдеу;
13) күн сайын дене қызуын өлшеу, ауру белгілерін анықтау, аурулар анықталған, карантин жарияланған және барлық топты Қашықтан оқытуға көшу, балалардың жағдайын бақылау жағдайларында, кейіннен топты штаттық режимге қайтара отырып, оқшаулау үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың (бар болған жағдайда) жұмыс істеуі;
14) хореография бойынша сабақтарды және таза ауада басқа да қозғалмалы сабақтарды ұйымдастыру немесе залдарды үнемі желдету.
15. БҚББ ұйымы кабинеттердің, рекреациялардың, холлдардың және басқа да жабдықтардың, заттардың бетін өңдеу үшін дезинфекциялау құралдарының жеткілікті санымен қамтамасыз етіледі. Кіреберісте дезинфекциялық тоннельдер, аяқ киімге арналған дезинфекциялық кілемшелер орнатылады, барлық қабаттарда қолды өңдеуге арналған санитайзерлер орнатылады, термометрия қамтамасыз етіледі.
Сапалы сумен қамтамасыз ету, жуғыш құралдармен қол жууға арналған жағдайларды ескеру маңызды.


6-тарау. Штаттық режимде жеке сабақтар мен шағын топтарда білім беру процесін ұйымдастыру

16. 2020-2021 оқу жылында коронавирустық инфекциямен және қолайсыз санитарлық-эпидемиологиялық жағдаймен күрес жөніндегі шектеулі шараларға байланысты БҚББ ұйымдарында оқыту қашықтық форматында басталады.
Бұл ретте балалардың ата-аналарының немесе заңды өкілдерінің өтініші бойынша білім алушылар үшін БҚББ ұйымдарында жағдай жасалған кезде білім беру процесін штаттық режимде жеке сабақтарда және шағын топтарда ұйымдастыруға болады.
Жеке сабақтарда және шағын топтарда білім беру процесін ұйымдастыру санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды қатаң сақтай отырып, оның ішінде осы ұсынымдарға сәйкес жүзеге асырылады.
17. Жеке сабақтарға және шағын топтарда оқуға созылмалы аурулары жоқ (өтініште көрсетіледі) балалар жіберіледі.
Балаларды жеке сабақтарда және шағын топтарда оқытуды таңдау құқығы балалардың ата-аналарына немесе заңды өкілдеріне тиесілі.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері таңдау құқығын БҚББ ұйымы басшысының атына өтініш беру арқылы білдіреді.
18. Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды жеке сабақтарда және шағын топтарда оқуға жібере отырып, балалардың қоғамдық ортада болатындығына және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екендігіне түсініктері мен келісімдерін білдіреді.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларды санитарлық қауіпсіздік құралдарымен қамтамасыз етеді: бетперделер, қолғаптар, қолды өңдеуге арналған жеке фланкондағы антисептик немесе дымқыл бактерияға қарсы салфеткалар, ауыз су.
Балалардың ата-аналары немесе заңды өкілдері балаларына әлеуметтік қашықтық қажеттілігі туралы түсіндіреді.
Даярлық тобы және бірінші оқу жылы тобы балаларының ата-аналары немесе заңды өкілдері сабақ басталар алдында БҚББ ұйымына кіру есіктеріне дейін балаларды алып жүруді және сабақ аяқталғаннан кейін БҚББ ұйымынан шығу есіктерінен үйге дейін балаларды алып жүруді жүзеге асырады.
БҚББ ұйымы дезинфекциялау құралдарының (кіре берістегі дезинфекциялау кілемшесі, тепловизорлар, санитайзерлер, ылғалды, дезинфекциялық жинауды қамтамасыз етуге арналған құралдар) қорын қамтамасыз етеді;
БҚББ ұйымында жағдайлардың болуы барлық санитарлық талаптарға сәйкестігі, штаттық режимде жұмыс істеуге келіскен педагогтердің болуын білдіреді.
Педагог штаттық режимде жұмыс істеуге өз келісімін еркін нысанда жазбаша ресімдейді. Егер педагог штаттық режимде жұмыс істеуге келіскен жағдайда, ол қоғамдық ортада болатынын және коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі бар екенін түсінеді және келіседі.
Егер БҚББ ұйымы жеке сабақтарда және шағын топтарда педагогтің штаттық режимде жұмыс істеуден бас тартуына байланысты оқытуды қамтамасыз ете алмаған жағдайда, ата-аналарға топтар ашудан бас тартылады. Бұл жағдайда білім алушылар қашықтық режимінде оқиды.
19. Сыртқы байланыстарды азайтуға қойылатын талаптар:
1) «Бір топ – бір педагог» принципі;
2) топтың толымдылығы – 5 баладан аспайды;
3) САН ПИН-ге сәйкес сабақтардың ұзақтығы;
4) шағын топтарда оқуға созылмалы ауруы жоқ балалар қатыстырылады.
20. Жеке сабақтар мен шағын топтарда жұмысты ұйымдастыру тәртібі:
1) жеке сабақтарға және шағын топтарға қабылдау БҚББ ұйымдарында Қосымша білім беру ұйымдарында коронавирустық инфекцияның таралуын болдырмаумен байланысты шектеу шаралары кезеңінде оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдардың 1-қосымшасында көрсетілген үлгіге сәйкес ата-анасының немесе заңды өкілдерінің өтініші негізінде жүзеге асырылады. Балаларды шағын топқа қабылдау топта бос орын болған жағдайда жүзеге асырылады. Өтініш электронды форматта қабылданады;
2) БҚББ ұйымы ата-аналарды штаттық режимде жеке сабақтарға және шағын топтарға қол жетімді байланыс құралдары арқылы өтініштерді қабылдау туралы алдын ала хабардар етеді;
3) контингент, сабақ кестесі, жұмыс кестесі, педагогикалық құрам педагогикалық кеңестің шешімімен анықталады және БҚББ ұйымы басшысының бұйрығымен бекітіледі. Білім беру процесі БҚББ ұйымының бекітілген жоспарына сәйкес жүзеге асырылады;
4) штаттық режимде және қашықтан режимде сабақ кестесі синхронды түрде құрылады;
5) штаттық режимде білім беру процесі санитарлық-эпидемиологиялық нормаларды қатаң сақтай отырып жүзеге асырылады;
6) кабинеттер бойынша қозғалуға, іс-шаралар мен ата-аналар жиналыстарын өткізуге тыйым салынады;
7) барлық жедел кеңестер қашықтан форматта өткізіледі;
8) асханалар/ буфеттер (бар болған жағдайда) жұмыс істемейді;
9) білім алушыларды ата-аналардың сабаққа дейін және одан кейін БҚББ ұйымына кіргенге дейін алып жүруі жүзеге асырылады.
21. Штаттық режимде сабақтарды ұйымдастыру кезінде қамтамасыз етілуі қажет:
1) әлеуметтік қашықтық үшін ауысымды ұлғайту және қосымша ауыстыру;
2) физикалық байланыстарды қысқарту;
3) балалар арасындағы әлеуметтік қашықтықты қамтамасыз ету үшін БҚББ ұйымдарында ұйымдастыру алаңын барынша пайдалану;
4) педагогтердің және білім алушылардың кіре берісте дене қызуын күнделікті өлшеу;
5) маскаларды кию режимі;
6) оқу үстелдерін 1 метр қашықтықта орналастыру;
7) кабинеттерді, рекреацияларды желдету, кварцтау;
8) әрбір сабақтан кейін қолды жуу және арнайы құралдарды пайдалану;
9) әрбір екінші сабақтан кейін кабинеттерді ылғалды жинау;
10) дәліздерде, рекреацияларда, холлдарда және басқа да бөлмелердегі ауысым, қосалқы ауысымдар арасындағы ылғалды жинау;
11) күн сайын температураны өлшеу, оқшаулау үшін медициналық кабинеттер мен оқшаулағыштардың жұмыс істеуі; ауру симптомдарын анықтау, сырқаттанғандар анықталған, карантин жарияланған және барлық топты қашықтан оқытуға көшу анықталған жағдайда, топты штаттық режимге қайтару жағдайларында топтағы балалардың жай-күйін бақылау;
12) хореография бойынша сабақтарды және басқа да қозғалмалы сабақтарды таза ауада ұйымдастыру немесе залдарды үнемі желдету.


7-тарау. Қашықтан оқыту форматында білім беру процесін ұйымдастыруға қойылатын жалпы талаптар.

Білім алушының қызметі:
- оқу материалын алу (теориялық материал, әдістемелік нұсқаулар, практикалық тапсырмалар, тесттер, зертханалық жұмыстар және т. б.) жоспарға, сабақ кестесіне сәйкес, әрбір сабақ құрылымдық түрде беріледі;
- оқытудың жеке траекториясын (сабақ кестесі, графиктер), оқыту нәтижелерін, нақты оқу пәні бойынша табыстылықты талдау үшін қажетті өзінің когнитивтік біліктерінің (сипаттамаларының) өзгеруі туралы ақпаратты, платформадағы өзара іс-қимыл және жұмыс режимі туралы ақпаратты қарау;
- теориялық және практикалық материалдарды өздігінен меңгеру, білімді тестілеу, білімді өздігінен тексеру;
- педагогпен кері байланыс арқылы нұсқаулықтарды, сондай-ақ платформамен, оқу материалымен жұмыс істеуге қолдау көрсетуді алу.
Білім алушының болжамды күн тәртібі:
- материалдар мен тапсырмаларды қарау (әрқайсысы уақытты өздігінен анықтайды);
- педагогпен байланыс (қажеттілігіне қарай);
- алынған тапсырмаларды ыңғайлы уақытта орындау және орындау шамасына қарай педагогке жіберу;
- педагогпен жұмыс және туындаған мәселелерді талқылау;
- келесі күнді жоспарлау.
Педагогтің қызметі және оның мүмкіндіктері:
- білім алушының білім траекториясын қарау және түзету (сабақ кестесі және т.б.);
- оқу материалдарын басқару мүмкіндігі (орналастыру, тапсырмаларды ұсыну, жетістіктер нәтижелері және т.б.);
- орындалған жұмыс бойынша түсініктеме, айдарлар және т.б. үшін кері байланыс жасау;
- сабақта өздігінен әзірлеген оқу материалын пайдалану мүмкіндігі.
Білім алушылармен кері байланысты жүзеге асыру алгоритмі
Педагог білім алушылармен кері байланысты ұйымдастырады:
- орындалған жұмыстардың нәтижелерін қабылдайды;
- орындалған тапсырмаға талдау жүргізеді;
- кері байланыс пен ұсынымдарға түсініктеме береді және ұсынады;
- білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға жеке консультациялар өткізеді.
Кері байланыс жүзеге асырылуы мүмкін:
- интернет-платформалар, электронды пошта және т.б.;
- ұялы және стационарлы телефон байланысы.
Байланыс және интернет болмаған жағдайда оқу материалдарын жеткізу жүзеге асырылады.
Оқу материалдарын қағаз тасымалдағышта беру кезінде:
- бірлестікті (топты, сыныпты), оқу пәнінің атауын, сабақ тақырыбын көрсету;
- сабақ тақырыбы бойынша қысқаша конспект, тезистер беру;
- өз бетінше орындау және бекіту үшін сұрақтар тізімін белгілеу;
- оқу мақсаттары мен бағалау өлшемдеріне сәйкес тапсырмаларды ұсыну;
- тақырып бойынша қосымша материалдарды және кері байланыс механизмін ұсыну қажет.


8-тарау. Қашықтан оқыту технологиясын қолдану арқылы білім алушыларға жүктемені төмендету бойынша ұсынымдар

Аралас және толық қашықтан оқыту жағдайында үй тапсырмасының форматы өзгереді, себебі барлық оқу тапсырмалары үй жағдайында орындалады.
Осыған байланысты білім алушылардың артық жүктемесін болдырмау мақсатында педагогтердің Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 21 қаңтардағы № 38 бұйрығымен бекітілген "Адамға әсер ететін физикалық факторлар (компьютерлер мен бейнетерминалдар) көздерімен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бұлжытпай орындауы қажет.


9-тарау. Қашықтан білім беру технологияларын қолдана отырып, бейнесабақтарды әзірлеуге қойылатын талаптар

Жалпы талаптар:
1. Ұйымдастырушылық:
- білім беру бағдарламаларына сәйкестігі;
- дидактикалық қағидаларды іске асыру;
- телевизиялық, ақпараттық-коммуникативтік және мультимедиялық технологияларды пайдалану;
- сабақ құрылымы:
сабақтың басталуы: титрлар (бірлестік, топ, сынып) үйірме, пән;
оқыту мақсатын тұжырымдау;
жаңа оқу материалын түсіндіру, сұрақтар;
қорытындылау бөлімі: қорытындылар, кері байланыс.
- кері байланыс: электронды журналдар, интернет-платформалар; электрондық пошта; мессенджерлер; мобильді және стационарлы телефон байланысы арқылы жүзеге асырылады;
- оқу материалын өздігінен оқуға, әрбір білім алушыны белсенді оқуға тартуға баса назар аудару;
- аудиовизуалды құралдар: графика, аудио, бейнематериалдар, презентациялар;
- материалды бекітуге арналған тапсырмалардың оңтайлы көлемі;
- дифференциалды оқу тапсырмалары;
- тапсырмаларды өз бетінше орындау үшін нұсқаулықтар, алгоритмдер, ұсынымдар әзірлеу;
- сабақты ұйымдастырудың әртүрлі әдістерін қолдану (ішінара-іздеу, эвристикалық, зерттеу, жобалау жұмыстары, зерделеу, чаттарда, әлеуметтік желіде талқылау, пошта арқылы хат алмасу);
- білім алушыларға кез келген уақытта қарау мүмкіндігі (офлайн режимі).
- білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім беруді қажет ететін балаларға арналған жеке консультациялар (қажет болған жағдайда).
2. Сабақтың мазмұны:
- Қазақстан Республикасының заңнамасында таратуға тыйым салынған ақпараттың болмауы;
- «Балаларды денсаулығы мен дамуына зардабын тигізетін ақпараттан қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 2 шілдедегі № 169 - VI Заңының талаптарына қайшы келмеуі;
- оқу мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етпейтін ақпаратты қамтымайды;
- сабақ мазмұнын оңтайлы таңдау;
- ғылыми сенімді мәліметтер, терминология дәл, нақты құрылымдалған ақпарат;
- теориялық материалды беру: логикалық, нақты, толық, дәйекті;
- «классикалық» (баяндау) және стандартты емес стильдердің үйлесімі;
- табиғи түсірілім мен символ толтырудың ақылға қонымды арақатынасы (сақтағыш, мәтін және т. б.);
- слайдтар саны-бір сабаққа 8-10.
- алынған материалдың авторы және (немесе) ақпараттың алынған көзі көрсетілген;
3. Эмоциялық фон:
- педагогтің дауысы сабырлы, мейірімді, дыбысты қабылдауға жеткілікті, сөйлеуі анық, дикциясы жақсы;
- мазмұндауы сенімді, еркін, жеткілікті түрде эмоциялы (қатысу әсері), мазмұндау қарқыны жайлы;
- психологиялық әсер етуі: айтылатын мәтіннің стилі мен тілі, интонация, жеке сөйлемдерді акцептациялау, эмоциялы жоғарылау, үзіліс;
- адекватты (эмоциялық тұрғыда) музыкалық сүйемелдеу;
4. Сабақтың дизайны:
- түс фоны тұрақты - түс гаммасы жақын үш түстен;
- экрандағы мәтін қысқа, анық, шамадан тыс жүктелмеген;
- су белгілерінің, бөгде жазулардың, жарнамалардың болмауы;
- маңызды ақпаратты ерекшелеу: түспен, қалың қаріппен, басқа қаріппен;
- контраст қаріптердің аз саны;
- дыбыс анық (бөгде дыбыссыз), дыбыс деңгейі біркелкі;
- бейнеқатар - экран ауданының 75-100%.
5. Педагогтің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар.
Психологиялық-педагогикалық дайындық:
- білім алушының жас және психологиялық ерекшеліктерін білу;
- электрондық оқыту ресурстарын әзірлеу және құру талаптарын білу;
Әдістемелік дайындық:
- электрондық білім беру материалдарын әзірлеу және пайдаланудың әдістемелік тәсілдерін меңгеру;
- сабақтың оқу мақсаттарын стандартты емес жағдайларда жүзеге асыра білу;
IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдылары:
- IT-құзыреттіліктің болуы;
- электрондық білім беру ресурстарын әзірлеу және пайдалану дағдылары.
7. Ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылар үшін оқытудың қолжетімділігі:
- білім беру бағдарламалары мен оқытудың жеке жоспарларын пайдалану;
- субтитрлердің, сурдоаудармалардың болуы;
- арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету;
- бейімделген сандық ресурстарды таңдау немесе әзірлеу;
- дифференциалды оқу тапсырмаларын қолдану.
Бейнетаспаға қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
- ұзақтығы: 15 минуттан аспайды;
- икемді жеке кесте;
- кез келген уақытта қарау мүмкіндігі;
- үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) коммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жеке тапсырмаларды тексеру.
Қашықтан білім беру технологияларын қолдану арқылы сабаққа қойылатын талаптар
Ұйымдастыру:
- ұзақтығы: 15-30 минут;
- сандық технологияларды қолдану арқылы нақты уақыт режиміндегі сабақ:
- видеоконференциялар (вебинарлар, конференциялары, стриминг);
- Интернет желісінде хабар алмасу арқылы асинхронды форматтағы сабақтар: тапсырмаларды өз бетінше орындауға екпін (электрондық пошта т. б.);
- чатта, әлеуметтік желіде, пошта арқылы топтық хат алысуда білім алушылардың топтық жұмыстарын ұйымдастыру мүмкіндігі;
- педагог білім алушыларға өздігінен оқу/ тапсырмаларды орындау үшін оқу материалын ұсынады;
- педагог интернет-платформаларда орналасқан сабақтарды, сондай-ақ қолжетімді сандық білім беру ресурстарын пайдалануды ұсынады;
- үлгерімді ағымдағы бақылау арқылы:
а) телекоммуникациялық құралдарды қолдану арқылы «on-line» режимінде білім алушы мен педагогтің тікелей қарым-қатынасы;
б) автоматтандырылған тестілеу кешендері;
в) жеке тапсырмаларды тексеру.


10-тарау. Білім беру платформалары мен электрондық ресурстарды пайдалану

Қашықтан оқыту үшін БҚББ ұйымының таңдауы бойынша интернет платформаларды және білім беру электронды платформаларды, сондай-ақ электронды пошта және басқа байланыс құралдарын (білім алушыларға арналған материалдарды: бейнесабақ жазбасы, презентациялар, оқу материалдары, схемалар, ноталар және т.б. жолдау) қолдануға болады.
Жоғарыда аталған байланыс құралдары болмаған жағдайда оқу материалдары мен тапсырмаларды қағаз тасығыштарда қолма-қол берудің басқа да тәсілдері қолданылады.
БҚББ ұйымы таңдаған білім беру платформасы білім алушылардың танымдық қызығушылықтарын дамытуға, өздігінен білім алу дағдыларын қалыптастыруға ықпал етуі тиіс.
Білім беру платформасы
1. Оқу материалын беру:
- қашықтан;
- күн сайын;
- кесте бойынша.
2. Оқу материалының форматы:
- бейнесабақ;
- бейнеконференциялар;
- концерттер;
- көрмелер;
- презентация;
- оқыту процесін ұйымдастыру бойынша нормативтік құқықтық актілер;
- қашықтан оқыту кезінде сабақтарды әзірлеу және толықтыру үшін икемді құралдар;
- білім алушылардың ұжымдық/бірлескен жұмысын қолдау (форумдар, чаттар, құжаттармен жұмыс, презентациялар және т.б.);
- интернет, білім беру платформасының қызметтеріне қол жетімділік (Web-портал);
- оқытушылар мен білімалушыларға бірыңғай кіру нүктесін ұсыну;
- білім деңгейінің динамикасын көрсету және барлық оқу кезеңінде әрбір білім алушы бойынша нәтижелер.
Мыналарды ескеру маңызды
1. Дербес компьютерлерге арнайы бағдарламалық жасақтаманы орнату қажет емес.
2. Мобильді құрылғыларды пайдаланған кезде тегін мобильді қосымшаны орнату мүмкін.
3. Портал кез келген құрылғыларда іске қосылуы тиіс (компьютерлер, планшеттер, смартфондар).
4. Порталды пайдаланушының интерфейсі интуитивті-түсінікті, пайдаланушы үшін ыңғайлы болуы керек және оның міндеттерін шешу керек.
5. Білім алушының жеке кабинеті барынша ыңғайлы және түсінікті болуы, пайдаланушының, білім алушының барлық қажетті қажеттіліктеріне жауап беруі тиіс.
Компьютерлік жабдыққа және Интернет желісіне қосудың өткізу қабілетіне қойылатын ең төменгі жүйелік талаптар.
Интернетке қосылу - (кең жолақты) сымды немесе сымсыз (3G немесе 4G / LTE).
Динамиктер мен микрофон-кірістірілген немесе USB, немесе сымсыз Bluetooth.
Веб-камера немесе HD веб-камера-кірістірілген немесе USB.
Немесе HD-камерасы және басып алу HD бейне картасы бар.
Қашықтан оқыту үшін электрондық платформаларды пайдалану бойынша ұсынымдар
Қашықтан оқыту процесі шеңберінде бірқатар платформаларда ұсынылатын ресурстар мен функциялар білім алушылардың оқу жетістіктеріне мониторинг жүргізуге, бағалау кезінде кері байланысты жүзеге асыруға, платформада тапсырмалардың қажетті форматын қалыптастыруға және оларды нәтижесін көрсете отырып орындауға, оқу жетістіктерінің нәтижелері бойынша түсініктемелер беруге мүмкіндік береді.
Онлайн режимінде - тікелей эфирде (бейнестриминг) сабақ өткізу үшін интернет-платформаларды қолдануға болады.
Қашықтан оқыту кезінде «Қашықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2015 жылғы 20 наурыздағы № 137 бұйрығын қолдану ұсынылады.


11-тарау. Оқу жетістіктерін бағалау

Оқу жетістіктерін бағалау бойынша ұсынымдар:
- пән бойынша білім беру бағдарламасының өлшемдеріне сәйкес бағалау;
- ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушының мүмкіндіктерін ескере отырып, дифференциалды тапсырмаларды әзірлеу;
- оқу процесінде өзін-өзі бағалауды қолдану;
- білім алушылар мен олардың ата-аналары үшін міндетті түрде кері байланыс ұсыну;
- журналды үнемі толтырып отыру.
Интернет болмаған жағдайда, білім алушылардың оқу тапсырмалары мен өзіндік жұмыстары санитарлық қауіпсіздік шараларын қолдана отырып, үйлеріне жеткізіледі (Қазпошта бөлімшелері арқылы).


12-тарау. Білім беру үдерісіне қатысушылардың қызметі

БҚББ ұйымының басшысы:
- ішінара штаттық және толық қашықтық форматында білім беру процесін қамтамасыз ету жөніндегі еңбек функцияларын жүзеге асыратын қызметкер;
- қызметкерлердің келесі тобын анықтау үшін жұмыс берушінің тиісті нормативтік актісін қабылдайды;
- өңірдегі эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып, білім беру үдерісін ұйымдастыруды және оқыту форматын таңдауды қамтамасыз етеді;
- ішінара штаттық және толық қашықтық форматында (әкімшілік, техникалық персонал) БҚББ ұйымның тыныс-тіршілігін және қызметін қамтамасыз ететін қызметкерлер;
- санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтай отырып, оқыту форматын қашықтан оқытудан ішінара штаттық оқыту форматына, содан кейін өңірдегі және елдегі эпидемиологиялық жағдайды жақсарту кезінде жұмыстың толық штаттық форматына өзгерту туралы шешім қабылдайды;
- БҚББ ұйымының жұмыс сапасын арттыруға бағытталған басқару шешімдерін қабылдайды;
 қажеттілігіне қарай педагогтермен, білім алушылармен және олардың ата-аналарымен (заңды өкілдерімен) кері байланысты жүзеге асырады;
 интернет желісіне және байланыс құралдарына рұқсаты жоқ білім алушылардың оқу тапсырмаларын жеткізуді және орындалған жұмыстарын жинауды ұйымдастырады;
 жеке қорғау құралдарын пайдалану жөніндегі талаптардың қатаң сақталуын қамтамасыз етеді;
 білім алушылардың, педагогтердің және басқа да қызметкерлердің санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз ету бойынша, білім беру үдерісін ұйымдастыру бойынша шаралар қабылдайды, қабылданған шаралар туралы жоғары тұрған басқару органына және білім беру үдерісінің барлық қатысушыларына дереу хабарлайды;
 есептілік құжаттамасының сұрауына жол берілмейді;
 білім беру үдерісін ұйымдастырудың барлық мәселелері бойынша білім алушыларды, педагогтерді, басқа да қызметкерлерді, ата-аналарды (заңды өкілдерді) байланыстың қолжетімді түрлері, білім беру ұйымының интернет-ресурстары арқылы қашықтан оқыту форматы туралы хабардар етуді қамтамасыз етеді.
Білім беру ұйымы басшысының орынбасарлары:
 қызметтер штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптардың сақталуын ұйымдастырады;
 білім алушылардың білім беру бағдарламаларын меңгеруіне бағытталған шараларды әзірлеуді ұйымдастырады;
 оқу материалдарын, оның ішінде электрондық оқу-әдістемелік кешендерді, электрондық білім беру ресурстарын қалыптастыру жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;
 БҚББ ұйымының интернет-ресурстарында (сайт) орналастырылатын оқытудың таңдап алынған форматын ескере отырып, икемді сабақ кестесін құрайды;
 оқыту әдістері мен тәсілдерін, білім алушылардың тапсырмаларды алу және олардың орындалған жұмыстарын ұсыну мерзімдерін айқындайды; білім беру процесінің барлық қатысушыларын (педагогтерді, білім алушыларды, білім алушылардың ата-аналарын (заңды өкілдерін), өзге де қызметкерлерді) жұмысты ұйымдастыру және оқыту нәтижелері туралы хабардар етуді жүзеге асырады;
 ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, білім беру процесін ұйымдастыру барысында әдістемелік қолдау көрсетеді;
 педагогтердің қызметтерін бекітілген кестеге сәйкес ұйымдастырады және олармен кері байланыс жасайды;
 оқыту үдерісін өткізу барысын педагогтермен кері байланыс арқылы бақылайды;
 педагогтердің оқу жүктемесін орындауы жөніндегі жұмысты үйлестіреді;
 БҚББ ұйымының қызметін талдайды.
Педагогтер:
 штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптардың сақталуын қамтамасыз етеді;
 білім беру процесін жүзеге асырады;
 білім беру бағдарламалары мен жеке жоспарларды әзірлейді (түзетеді);
 оқу материалдарын вебсайттарға, электрондық кітапханаларға және т. б. сілтемелерді қолдана отырып құрылымдауды жүзеге асырады;
 оқушылардың қызығушылығы мен мүмкіндіктерін ескере отырып, қашықтан жұмыс істеу үшін жеке тапсырмалар әзірлейді;
 білім алушылар мен олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) назарына қашықтан оқыту түріндегі формат туралы ақпаратты жеткізеді;
 электрондық ресурстарда тиімді және әр түрлі жұмыс түрлерін (бейне сабақтар, өзіндік жұмыс және т.б.), қолжетімді ақпараттық-коммуникациялық технологияларды оңтайлы және әр түрлі жұмыс түрлерін қолдана отырып, педагогтер мен білім алушылар арасында интерактивті өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді;
 оқу кестесіне сәйкес офлайн және онлайн-сабақтар өткізеді, өзіндік жұмысты бақылауды қамтамасыз етеді;
 білім алушылар үшін, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін жеке консультациялар өткізеді;
 тапсырмалардың орындалуын бақылайды; жүргізілген жұмыстар туралы БҚББ ұйымдарын хабардар етеді.
Білім алушы:
 штаттық режимде оқыту кезінде санитарлық талаптарды сақтайды;
 қашықтан оқыту технологияларын қолдану арқылы оқыту кезінде педагогтермен байланыста болады;
 қол жетімді байланыс құралдары арқылы сабақ кестесімен, тақырыптарымен, мазмұнымен танысады;
 оқу кестесіне сәйкес өздігінен оқу мақсатында оқу материалын алу үшін электрондық платформаларға, пошталарға және басқа байланыс жүйелеріне кіреді;
 оқу тапсырмаларын өздігінен орындайды, орындалған тапсырмаларды қолжетімді байланыс (платформа, электронды пошта және т.б.) құралдары арқылы педагогке жібереді;
 оқу тапсырмаларын орындау кезінде өзін-өзі бақылау және академиялық адалдық қағидаларын сақтайды.
Білім алушылардың ата-аналары (заңды өкілдері):
- білім алушыға оқу үшін жағдай жасайды;
- мүмкіндігінше, балалардың оқуын, білім алушылардың өзіндік тапсырмаларды орындауын бақылауды жүзеге асырады;
- педагогпен байланыс жасайды.






















Коронавирустық инфекцияның таралуына
жол бермеуге байланысты шектеу шаралары
кезеңінде қосымша білім беру ұйымдарында
оқу процесін ұйымдастыру жөніндегі
әдістемелік ұсынымдарға 1-қосымша


Кімге _____________
Аты-жөні________________
күні___________________
Мекен-жайы бойынша тұрғылықты жері, көшесі__________________
Телефон ____________


ӨТІНІМ

Менің ұлымды (қызымды) ________________________________ аты-жөні толығымен, бірлестік (топ, сынып) штаттық режимде оқытуды ұйымдастыруды сұраймын. Карантин шаралары кезінде баламды оқыту жағдайымен танысқанымды және келісетінімді хабарлаймын. Менің баламның созылмалы аурулары жоқ.
Баламды қажетті санитарлық-гигиеналық құралдармен қамтамасыз етуді міндетіме аламын. Ауру қаупімен байланысты жауапкершілікті түсінемін.



Күні ___________
Қолы _____________




Результаты согласования
13.08.2020 08:32:36: Зейнуллаулы А. З. (Управление правового обеспечения) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:06:15: Мелдебекова М. Т. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:06:15: Мелдебекова М. Т. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:41:53: Сейтак С. М. (Управление развития государственного языка) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:43:06: Кобенова Г. И. (Комитет по обеспечению качества в сфере образования и науки) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 09:55:30: Кудеринова А. М. (Комитет дошкольного и среднего образования) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 10:37:29: Имангалиев Е. Н. (Комитет по охране прав детей) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 14:56:01: Каринова Ш. Т. (Руководство) - - cогласовано без замечаний
13.08.2020 17:46:48: Дауленов М. М. (Руководство) - - cогласовано без замечаний

]]> kazinova Fri, 18 Dec 2020 11:06:33 +0600 https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/635-azastan-respublikasyny-tl-turaly-zay.html https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/635-azastan-respublikasyny-tl-turaly-zay.html Қазақстан Республикасындағы тiл туралы
Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шiлдедегі N 151 Заңы.
МАЗМҰНЫ
Ескерту. Мәтiнде "тарау" деген сөздiң алдындағы "I - VI" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 6" деген цифрлармен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
Осы Заң Қазақстан Республикасында тiлдердiң қолданылуының құқықтық негiздерiн, мемлекеттiң оларды оқып-үйрену мен дамыту үшiн жағдай жасау жөнiндегi мiндеттерiн белгiлейдi, Қазақстан Республикасында қолданылатын барлық тiлге бiрдей құрметпен қарауды қамтамасыз етедi.
1 тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) диаспора – өзiнiң тарихи шығу тегiнен тысқары елде тұрып жатқан халықтың бiр бөлiгi (этностық қауымдастық);
2) ономастика – тiл бiлiмiнiң жалқы есiмдердi, олардың пайда болуы мен өзгеруiнiң тарихын зерттейтiн бөлiмi;
3) ономастика комиссиясы – Қазақстан Республикасының аумағындағы әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне, әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру және оларды қайта атау, олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұрасының құрамдас бөлiгi ретiнде тарихи атауларды қалпына келтiру және сақтау бойынша бiрыңғай көзқарасты қалыптастыру жөнiндегi ұсыныстарды әзiрлейтiн консультациялық-кеңесшi орган;
4) орфография – дұрыс жазу ережесi, сөйленген сөздi (сөздер мен грамматикалық тұлғаларды) жазбаша беру тәсiлдерiнiң бiрiздiлiгiн белгiлейтiн қағидалар жүйесi;
5) Республикалық терминология комиссиясы – экономиканың, ғылымның, техниканың және мәдениеттiң барлық салалары бойынша қазақ тiлiнiң терминологиялық лексикасы саласындағы ұсыныстарды әзiрлейтiн консультациялық-кеңесшi орган;
6) топонимика – ономастиканың географиялық объектiлердiң атауларын, олардың пайда болуының, өзгеруінің және қолданылуының заңдылықтарын зерттейтiн бөлiмi;
7) транслитерация – бiр графикалық жүйедегi мәтiндер мен жекелеген сөздердi басқа графикалық жүйенiң құралдарымен әрiппе-әріп арқылы беру;
8) уәкілетті орган – тілдерді дамыту саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

2-бап. Осы Заңның реттейтiн мәселесi
Мемлекеттiк, мемлекеттiк емес ұйымдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының қызметiнде тiлдердi қолдануға байланысты туындайтын қоғамдық қатынастар осы Заң реттейтiн мәселе болып табылады.
Осы Заң жеке адамдар арасындағы қатынастарда және дiни бiрлестiктерде тiлдердiң қолданылуын реттемейдi.
3-бап. Қазақстан Республикасындағы тiл туралы заңдар
Қазақстан Республикасындағы тiл туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан, тiлдердi қолдануға және дамытуға қатысты Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
Тiл туралы заңдар Қазақстан Республикасының азаматтарына, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдiктерге және азаматтығы жоқ адамдарға қолданылады.
4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк тiлi
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк тiлi - қазақ тiлi.
Мемлекеттiк тiл - мемлекеттiң бүкiл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттiк басқару, заң шығару, сот iсiн жүргiзу және iс қағаздарын жүргiзу тiлi.
Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын мемлекеттiк тiлдi меңгеру - Қазақстан Республикасының әрбiр азаматының парызы.
Үкiмет, өзге де мемлекеттiк, жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар:
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiлдi барынша дамытуға, оның халықаралық беделiн нығайтуға;
Қазақстан Республикасының барша азаматтарының мемлекеттiк тiлдi еркiн және тегiн меңгеруiне қажеттi барлық ұйымдастырушылық, материалдық-техникалық жағдайларды жасауға;
қазақ диаспорасына ана тiлiн сақтауы және дамытуы үшiн көмек көрсетуге мiндеттi.
5-бап. Орыс тiлiн қолдану
Мемлекеттiк ұйымдарда және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында орыс тiлi ресми түрде қазақ тiлiмен тең қолданылады.
6-бап. Мемлекеттiң тiл жөнiндегi қамқорлығы
Қазақстан Республикасының азаматының ана тiлiн қолдануына, қарым-қатынас, тәрбие, оқу және шығармашылық тiлiн еркiн таңдауына құқығы бар.
Мемлекет Қазақстан халқының тiлдерiн оқып-үйрену мен дамыту үшiн жағдай туғызу жөнiнде қамқорлық жасайды.
Ұлттық топтар жинақты тұратын жерлерде iс-шаралар өткiзiлген кезде олардың тiлдерi пайдаланылуы мүмкiн.
7-бап. Тiлдердiң қолданылуына кедергi келтiруге жол бермеу
Қазақстан Республикасында тiлдiк белгiсi бойынша азаматтардың құқықтарын кемсiтуге жол берiлмейдi.
Қазақстанда мемлекеттiк тiлдiң және басқа да тiлдердiң қолданылуына және оларды үйренуге кедергi келтiретiн лауазымды адамдардың iс-әрекеттерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соқтырады.
2 тарау. Тiл - мемлекеттiк және мемлекеттiк емес ұйымдар мен
жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында
8-бап. Тiлдердiң қолданылуы
Мемлекеттiк тiл Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының, ұйымдарының және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының жұмыс және iс қағаздарын жүргiзу тiлi болып табылады, орыс тiлi ресми түрде қазақ тiлiмен тең қолданылады.
Мемлекеттiк емес ұйымдардың жұмысында мемлекеттiк тiл және қажет болған жағдайда басқа тiлдер қолданылады.
9-бап. Мемлекеттiк органдар актiлерiнiң тiлi
Мемлекеттiк органдардың актiлерi мемлекеттiк тiлде әзiрленiп, қабылданады, қажет болған жағдайда, мүмкiндiгiнше, басқа тiлдерге аударылуы қамтамасыз етiле отырып, оларды әзiрлеу орыс тiлiнде жүргiзiлуi мүмкiн.
10-бап. Құжаттама жүргiзу тiлi
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары жүйесiнде, ұйымдарында, меншiк нысанына қарамастан, статистикалық-есеп, қаржы және техникалық құжаттама жүргiзу мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде қамтамасыз етiледi.
Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.06.05 № 146; 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Азаматтардың өтiнiштерiне қайтарылатын жауап тiлi
Мемлекеттiк және мемлекеттiк емес ұйымдардың азаматтардың өтiнiштерi мен басқа да құжаттарға қайтаратын жауаптары мемлекеттiк тiлде немесе өтiнiш жасалған тiлде берiледi.
12-бап. Қарулы Күштер мен құқық қорғану органдарындағы тiл
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде, сондай-ақ әскери және әскерилендiрiлген құрамалардың барлық түрiнде, мемлекеттiк бақылау мен қадағалау, азаматтарды құқықтық қорғау ұйымдарында және құқық қорғау органдарында мемлекеттiк тiлдiң және орыс тiлiнiң қолданылуы қамтамасыз етiледi.
13-бап. Сот iсiн жүргiзу тiлi
Қазақстан Республикасында сот iсi мемлекеттiк тiлде жүргiзiледi, ал, қажет болған жағдайда, сот iсiн жүргiзуде орыс тiлi немесе басқа тiлдер мемлекеттiк тiлмен тең қолданылады.
14-бап. Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi жүргiзу тiлi
Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстер мемлекеттiк тiлде, ал қажет болған жағдайда, басқа да тiлдерде жүргiзiледi.
15-бап. Мәмiлелер тiлi
Қазақстан Республикасында жеке және заңды тұлғалардың жазбаша нысанда жасалатын барлық мәмiлелерi қажет болған жағдайда басқа тiлдердегi аудармасы қоса берiлiп, мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылады.
Шетелдiк жеке және заңды тұлғалармен жазбаша нысанда жасалатын мәмiлелер мемлекеттiк тiлде және тараптар үшiн қолайлы тiлде жазылады.
Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.06.05 № 146; 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3 тарау. Тiл - бiлiм беру, ғылым, мәдениет және бұқаралық
ақпарат құралдары саласында
16-бап. Тiл - бiлiм беру саласында
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiлде, ал ұлт топтары жинақы тұратын жерлерде солардың тiлдерiнде жұмыс iстейтiн мектепке дейiнгi балалар ұйымдарын құру қамтамасыз етiледi.
Балалар үйлерiнде және оларға теңестiрiлген ұйымдарда оқыту, тәрбие беру тiлiн жергiлiктi атқарушы органдар олардағы балалардың ұлттық құрамын ескере отырып белгiлейдi.
Қазақстан Республикасы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі бiлiмдi мемлекеттiк тiлде, орыс тiлiнде, ал қажетiне қарай және мүмкiндiгi болған жағдайда басқа да тiлдерде алуды қамтамасыз етедi. Білім беру ұйымдарында мемлекеттiк тiл мен орыс тiлi мiндеттi оқу пәнi болып табылады және бiлiм туралы құжатқа енгiзiлетiн пәндер тiзбесiне кiредi.
Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.07.27. № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

17-бап. Тiл - ғылым және мәдениет саласында
Қазақстан Республикасында ғылым саласында, диссертацияларды ресiмдеу мен қорғауды қоса алғанда, мемлекеттiк тiл мен орыс тiлiнiң қолданылуы қамтамасыз етiледi.
Мәдени шаралар мемлекеттiк тiлде және қажет болған жағдайда басқа да тiлдерде жүргiзiледi.
18-бап. Баспасөз бен бұқаралық ақпарат құралдарының тiлi
Қазақстан Республикасы баспа басылымдары мен бұқаралық ақпарат құралдарында мемлекеттiк тiлдiң, басқа да тiлдердiң қолданылуын қамтамасыз етедi.
Қажеттi тiлдiк ортаны жасау және мемлекеттiк тiлдiң толыққанды қолданылуы мақсатында, олардың меншiк нысанына қарамастан, теле-, радиоарналар арқылы берiлетiн мемлекеттiк тiлдегi теле-, радиобағдарламалардың көлемi уақыт жағынан басқа тiлдердегi теле-, радиобағдарламалардың жиынтық көлемiнен кем болмауға тиiс.
Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.01.18 № 546-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4 тарау. Тiл - елдi мекен атауларында, жалқы есiмдерде,
көрнекi ақпаратта
19-бап. Топонимикалық атауларды, ұйымдардың атауларын пайдалану тәртiбi
Әкімшілік-аумақтық бірліктердің, елді мекендердің құрамдас бөліктерінің, сондай-ақ басқа да физика-географиялық объектiлердiң дәстүрлi, тарихи қалыптасқан қазақша атаулары басқа тiлдерде транслитерация ережелерiне сәйкес берiлуге тиiс.
Мемлекеттiк ұйымдардың, олардың құрылымдық бөлiмшелерiнiң атаулары мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде берiледi. Бiрлескен, шетелдiк ұйымдардың атаулары мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде транслитерация арқылы берiледi.
Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

20-бап. Кiсi есiмiн, әкесiнiң есiмiн және тегiн жазу
Кiсi есiмiн, әкесiнiң есiмiн және тегiн ресми құжаттарда жазу Қазақстан Республикасының заңдары мен нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес келуге тиiс.
21-бап. Деректемелер мен көрнекi ақпарат тiлi
Мемлекеттiк органдардың мөрлерi мен мөртаңбаларының мәтiнiнде олардың атаулары мемлекеттiк тiлде жазылады.
Меншiк нысанына қарамастан, ұйымдардың мөрлерiнiң, мөртабандарының мәтiнi мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылады.
Бланкiлер, маңдайшалар, хабарландырулар, жарнамалар, прейскуранттар, баға көрсеткiштерi, басқа да көрнекi ақпарат мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде, ал қажет болған жағдайда басқа да тiлдерде жазылады.
Қазақстанда өндiрiлетiн тауарлардың арнайы мәлiметтер көрсетiлген тауарлық жапсырмаларында (этикеткаларында), таңбаламаларында, нұсқаулықтарында мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде қажеттi ақпарат болуға тиiс.
Шетелде өндiрiлген тауарлардың арнайы мәлiметтер көрсетiлген тауарлық жапсырмалары (этикеткалары), таңбаламалары, нұсқаулықтары импорттаушы ұйымдардың қаражаты есебiнен мемлекеттiк тiлдегi және орыс тiлiндегi аудармасымен қамтамасыз етiледi.
Көрнекi ақпараттың барлық мәтiнi мынадай ретпен: мемлекеттiк тiлде - сол жағына немесе жоғарғы жағына, орыс тiлiнде он жағына немесе төменгi жағына орналасады, бiрдей өлшемдегi әрiптермен жазылады. Қажеттiгiне қарай көрнекi ақпараттың мәтiндерi қосымша басқа да тiлдерге аударылуы мүмкiн. Бұл жағдайда қарiп өлшемi нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген талаптардан аспауға тиiс. Ауызша ақпарат, хабарландыру, жарнама мемлекеттiк тiлде, орыс және қажет болған жағдайда, басқа да тiлдерде берiледi.
22-бап. Тіл - байланыс саласында
Қазақстан Республикасының шегінде байланыс саласында мемлекеттік тілдің және орыс тілінің қолданылуы қамтамасыз етіледі. Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге почта-телеграф жөнелтілімдері белгіленген халықаралық ережелерге сәйкес жүргізіледі.
Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2008.11.21 № 89-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

5 тарау. Тiлдi құқықтық қорғау
23-бап. Тiлдi мемлекеттiк қорғау
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiл және барлық басқа тiлдер мемлекеттiң қорғауында болады. Мемлекеттiк органдар бұл тiлдердiң қолданылуы мен дамуына қажеттi жағдай жасайды.
Тiлдiң дамуы мемлекеттiк тiлдiң басымдығын және iс қағаздарын жүргiзудi қазақ тiлiне кезең-кезеңмен көшiрудi көздейтiн Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк жоспарлау жүйесінің құжаттарымен қамтамасыз етiледi.
Мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесi Қазақстан Республикасы заңдарымен белгіленедi.
Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық
Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасының бұзылуына кiнәлi мемлекеттiк органдардың бiрiншi басшылары не жауапты хатшылары немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамдар, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
Лауазымды адамның мемлекеттiк тiлдi бiлмеу желеуiмен жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қабылдаудан бас тартуы, мемлекеттiк тiлдің және басқа да тiлдердің қолданылу салаларында олардың пайдаланылуына кез келген кедергi келтiру, сондай-ақ деректемелер мен көрнекі ақпаратты орналастыру бойынша талаптарды бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.
Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 N 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

24-1-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) республикалық терминология және ономастика комиссияларын құрады;
2) облыстық ономастика комиссиялары және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссиялары туралы үлгі ережені бекітеді;
3) өзіне Конституцияда, осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде жүктелген өзге де функцияларды орындайды.
Ескерту. 5-тарау 24-1-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

25-бап. Уәкiлеттi органның құзыретi
Уәкiлеттi орган:
1) тiлдердi дамыту саласындағы бiрыңғай мемлекеттiк саясаттың iске асырылуын қамтамасыз етедi;
2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
3) орталық және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдарында Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;
4) Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарында белгiленген талаптардың бұзылуын жою туралы ұсынымдар жасайды, тиiстi органдарға Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарының бұзылуына кiнәлi лауазымды адамдарға тәртiптiк жазалау шараларын қолдану туралы ұсыныстар енгiзеді;
5) тiлдердi дамыту саласындағы бiрыңғай мемлекеттiк саясатты iске асыру жөнiндегi қызметтiң ақпараттық, әдiстемелiк қамтамасыз етiлуiн ұйымдастырады;
5-1) республикалық терминология және ономастика комиссияларының қызметiн қамтамасыз етеді;
6) ономастика комиссияларының қызметiн үйлестiредi;
7) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 06.01.2011 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.07.2012 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-1-бап. Ономастика комиссияларының құзыреті
1. Республикалық ономастика комиссиясының құзыретіне:
1) ономастика мәселелері бойынша ұсынымдар мен ұсыныстар әзірлеу;
2) облыстарға, аудандар мен қалаларға атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
3) Қазақстан Республикасының аумағындағы әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру бойынша қорытындылар беру;
4) облыстық маңызы бар қалалардың қаладағы аудандарына, құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
5) республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қаладағы аудандарына, құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссияларының қорытындыларына келісім беру жатады.
2. Облыстық ономастика комиссияларының құзыретіне:
1) ауылдарға, кенттерге, ауылдық округтерге атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
2) аудандық маңызы бар қалалардың, кенттің, ауылдың, ауылдық округтің құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру жатады.
3. Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссияларының құзыретіне Республикалық ономастика комиссиясымен келісілгеннен кейін – республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қаладағы аудандарына, құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру жатады.
4. Жергілікті өкілді және атқарушы органдар әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша шешімді тиісті ономастика комиссияларының оң қорытындылары болған кезде ғана қабылдайды.
Ескерту. 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 Заңымен (01.01.2005 бастап күшіне енеді); жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

25-2-бап. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органының құзыретi
Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2013.01.21 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органы:
1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
2) орталық атқарушы органдардың аумақтық бөлiмшелерiнiң және аудандық атқарушы органдардың Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарын сақтауын бақылауды жүзеге асырады;
2-1) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасында белгiленген талаптардың бұзылуын жою туралы ұсынымдар береді, Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негізде және тәртіппен әкімшілік ықпал ету шараларын қолданады;
3-1) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
4) мемлекеттiк тiлдi және басқа тiлдердi дамытуға бағытталған облыстық маңызы бар шаралар кешенiн жүзеге асырады;
5) облыстық ономастика комиссиясының, республикалық маңызы бар қаланың, астананың ономастика комиссияларының қызметiн қамтамасыз етедi;
6) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-2-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); өзгерістер енгізілді - ҚР 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-3-бап. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органының құзыретi
Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органы:
1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
2) мемлекеттiк тiлдi және басқа тiлдердi дамытуға бағытталған аудандық (облыстық маңызы бар қала) деңгейдегi iс-шараларды жүргiзедi;
3) облыстардың атқарушы органдарына ауылдардың, кенттердiң, ауылдық округтердiң атауы және олардың атауларын өзгерту, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын өзгерту туралы ұсыныстар енгiзедi;
4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-3-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 Заңымен (01.01.2005 бастап күшіне енеді); өзгерістер енгізілді - ҚР 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-4-бап. Қазақстан Республикасы тіл туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау
Қазақстан Республикасының тіл туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.
Ескерту. 25-4-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-5-бап. Ономастика жұмысының критерийлері
Қазақстан Республикасының аумағындағы әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне, әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру және оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру жөніндегі ономастика жұмысының критерийлері:
1) тарихи, географиялық, табиғи және мәдени ерекшеліктерді ескеру;
2) әдеби тіл нормаларына сәйкестік;
3) бір әкімшілік-аумақтық бірліктің шегіндегі елді мекендерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне бір атауды бір мәрте ғана беру;
4) жеке адамның есімімен аталған, ол берілген (өзгертілген) күннен бастап кемінде он жыл өткен соң берілген есімді қайта атау, оны өзгерту;
5) қаһармандық пен ерлік танытқан, мемлекет тәуелсіздігін нығайтуға ерен үлес қосқан тұлғалардың есімдерін беру жағдайларын қоспағанда, аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткерлерінің, ғылым, мәдениет қайраткерлерінің және Қазақстан Республикасы мен әлемдік қоғамдастық алдында еңбек сіңірген басқа да адамдардың жеке есімдерін қайтыс болған күнінен бастап кемінде бес жыл өткен соң беру болып табылады.
Ескерту. 5-тарау 25-5-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); өзгеріс енгізілді - ҚР 05.05.2017 № 60-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. <*>
Ескерту. 26-бап алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
6 тарау. Тiлдi шет елдермен және халықаралық ұйымдармен
қатынастарда пайдалану
27-бап. Тiл - халықаралық қызметте
Қазақстан Республикасының дипломатиялық өкiлдiктерi мен Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдар жанындағы өкiлдiктерiнiң қызметi мемлекеттiк тiлде, қажет болған жағдайда басқа да тiлдердi пайдаланып жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының шет мемлекеттермен екіжақты халықаралық шарттары Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінде және тараптардың келісуі бойынша өзге де тілдерде жасалады.
Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдармен екіжақты халықаралық шарттары және Қазақстан Республикасының көпжақты халықаралық шарттары келіссөздерге қатысушы тараптардың келісуі бойынша айқындалған тілдерде жасалады.
Қазақстан Республикасында басқа мемлекеттер өкiлдерiмен өткiзiлетiн ресми қабылдаулар мен өзге де шаралар басқа тiлдерге аударылып, мемлекеттiк тiлде жүргiзіледi.
Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 30.01.2014 № 168-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының
Президентi


]]> Қазақстан Республикасындағы тiл туралы
Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шiлдедегі N 151 Заңы.
МАЗМҰНЫ
Ескерту. Мәтiнде "тарау" деген сөздiң алдындағы "I - VI" деген цифрлар тиiсiнше "1 - 6" деген цифрлармен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
Осы Заң Қазақстан Республикасында тiлдердiң қолданылуының құқықтық негiздерiн, мемлекеттiң оларды оқып-үйрену мен дамыту үшiн жағдай жасау жөнiндегi мiндеттерiн белгiлейдi, Қазақстан Республикасында қолданылатын барлық тiлге бiрдей құрметпен қарауды қамтамасыз етедi.
1 тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) диаспора – өзiнiң тарихи шығу тегiнен тысқары елде тұрып жатқан халықтың бiр бөлiгi (этностық қауымдастық);
2) ономастика – тiл бiлiмiнiң жалқы есiмдердi, олардың пайда болуы мен өзгеруiнiң тарихын зерттейтiн бөлiмi;
3) ономастика комиссиясы – Қазақстан Республикасының аумағындағы әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне, әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру және оларды қайта атау, олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұрасының құрамдас бөлiгi ретiнде тарихи атауларды қалпына келтiру және сақтау бойынша бiрыңғай көзқарасты қалыптастыру жөнiндегi ұсыныстарды әзiрлейтiн консультациялық-кеңесшi орган;
4) орфография – дұрыс жазу ережесi, сөйленген сөздi (сөздер мен грамматикалық тұлғаларды) жазбаша беру тәсiлдерiнiң бiрiздiлiгiн белгiлейтiн қағидалар жүйесi;
5) Республикалық терминология комиссиясы – экономиканың, ғылымның, техниканың және мәдениеттiң барлық салалары бойынша қазақ тiлiнiң терминологиялық лексикасы саласындағы ұсыныстарды әзiрлейтiн консультациялық-кеңесшi орган;
6) топонимика – ономастиканың географиялық объектiлердiң атауларын, олардың пайда болуының, өзгеруінің және қолданылуының заңдылықтарын зерттейтiн бөлiмi;
7) транслитерация – бiр графикалық жүйедегi мәтiндер мен жекелеген сөздердi басқа графикалық жүйенiң құралдарымен әрiппе-әріп арқылы беру;
8) уәкілетті орган – тілдерді дамыту саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.
Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

2-бап. Осы Заңның реттейтiн мәселесi
Мемлекеттiк, мемлекеттiк емес ұйымдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының қызметiнде тiлдердi қолдануға байланысты туындайтын қоғамдық қатынастар осы Заң реттейтiн мәселе болып табылады.
Осы Заң жеке адамдар арасындағы қатынастарда және дiни бiрлестiктерде тiлдердiң қолданылуын реттемейдi.
3-бап. Қазақстан Республикасындағы тiл туралы заңдар
Қазақстан Республикасындағы тiл туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан, тiлдердi қолдануға және дамытуға қатысты Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
Тiл туралы заңдар Қазақстан Республикасының азаматтарына, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдiктерге және азаматтығы жоқ адамдарға қолданылады.
4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк тiлi
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк тiлi - қазақ тiлi.
Мемлекеттiк тiл - мемлекеттiң бүкiл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттiк басқару, заң шығару, сот iсiн жүргiзу және iс қағаздарын жүргiзу тiлi.
Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын мемлекеттiк тiлдi меңгеру - Қазақстан Республикасының әрбiр азаматының парызы.
Үкiмет, өзге де мемлекеттiк, жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар:
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiлдi барынша дамытуға, оның халықаралық беделiн нығайтуға;
Қазақстан Республикасының барша азаматтарының мемлекеттiк тiлдi еркiн және тегiн меңгеруiне қажеттi барлық ұйымдастырушылық, материалдық-техникалық жағдайларды жасауға;
қазақ диаспорасына ана тiлiн сақтауы және дамытуы үшiн көмек көрсетуге мiндеттi.
5-бап. Орыс тiлiн қолдану
Мемлекеттiк ұйымдарда және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында орыс тiлi ресми түрде қазақ тiлiмен тең қолданылады.
6-бап. Мемлекеттiң тiл жөнiндегi қамқорлығы
Қазақстан Республикасының азаматының ана тiлiн қолдануына, қарым-қатынас, тәрбие, оқу және шығармашылық тiлiн еркiн таңдауына құқығы бар.
Мемлекет Қазақстан халқының тiлдерiн оқып-үйрену мен дамыту үшiн жағдай туғызу жөнiнде қамқорлық жасайды.
Ұлттық топтар жинақты тұратын жерлерде iс-шаралар өткiзiлген кезде олардың тiлдерi пайдаланылуы мүмкiн.
7-бап. Тiлдердiң қолданылуына кедергi келтiруге жол бермеу
Қазақстан Республикасында тiлдiк белгiсi бойынша азаматтардың құқықтарын кемсiтуге жол берiлмейдi.
Қазақстанда мемлекеттiк тiлдiң және басқа да тiлдердiң қолданылуына және оларды үйренуге кедергi келтiретiн лауазымды адамдардың iс-әрекеттерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соқтырады.
2 тарау. Тiл - мемлекеттiк және мемлекеттiк емес ұйымдар мен
жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарында
8-бап. Тiлдердiң қолданылуы
Мемлекеттiк тiл Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының, ұйымдарының және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының жұмыс және iс қағаздарын жүргiзу тiлi болып табылады, орыс тiлi ресми түрде қазақ тiлiмен тең қолданылады.
Мемлекеттiк емес ұйымдардың жұмысында мемлекеттiк тiл және қажет болған жағдайда басқа тiлдер қолданылады.
9-бап. Мемлекеттiк органдар актiлерiнiң тiлi
Мемлекеттiк органдардың актiлерi мемлекеттiк тiлде әзiрленiп, қабылданады, қажет болған жағдайда, мүмкiндiгiнше, басқа тiлдерге аударылуы қамтамасыз етiле отырып, оларды әзiрлеу орыс тiлiнде жүргiзiлуi мүмкiн.
10-бап. Құжаттама жүргiзу тiлi
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары жүйесiнде, ұйымдарында, меншiк нысанына қарамастан, статистикалық-есеп, қаржы және техникалық құжаттама жүргiзу мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде қамтамасыз етiледi.
Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.06.05 № 146; 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

11-бап. Азаматтардың өтiнiштерiне қайтарылатын жауап тiлi
Мемлекеттiк және мемлекеттiк емес ұйымдардың азаматтардың өтiнiштерi мен басқа да құжаттарға қайтаратын жауаптары мемлекеттiк тiлде немесе өтiнiш жасалған тiлде берiледi.
12-бап. Қарулы Күштер мен құқық қорғану органдарындағы тiл
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерiнде, сондай-ақ әскери және әскерилендiрiлген құрамалардың барлық түрiнде, мемлекеттiк бақылау мен қадағалау, азаматтарды құқықтық қорғау ұйымдарында және құқық қорғау органдарында мемлекеттiк тiлдiң және орыс тiлiнiң қолданылуы қамтамасыз етiледi.
13-бап. Сот iсiн жүргiзу тiлi
Қазақстан Республикасында сот iсi мемлекеттiк тiлде жүргiзiледi, ал, қажет болған жағдайда, сот iсiн жүргiзуде орыс тiлi немесе басқа тiлдер мемлекеттiк тiлмен тең қолданылады.
14-бап. Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердi жүргiзу тiлi
Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстер мемлекеттiк тiлде, ал қажет болған жағдайда, басқа да тiлдерде жүргiзiледi.
15-бап. Мәмiлелер тiлi
Қазақстан Республикасында жеке және заңды тұлғалардың жазбаша нысанда жасалатын барлық мәмiлелерi қажет болған жағдайда басқа тiлдердегi аудармасы қоса берiлiп, мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылады.
Шетелдiк жеке және заңды тұлғалармен жазбаша нысанда жасалатын мәмiлелер мемлекеттiк тiлде және тараптар үшiн қолайлы тiлде жазылады.
Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2006.06.05 № 146; 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3 тарау. Тiл - бiлiм беру, ғылым, мәдениет және бұқаралық
ақпарат құралдары саласында
16-бап. Тiл - бiлiм беру саласында
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiлде, ал ұлт топтары жинақы тұратын жерлерде солардың тiлдерiнде жұмыс iстейтiн мектепке дейiнгi балалар ұйымдарын құру қамтамасыз етiледi.
Балалар үйлерiнде және оларға теңестiрiлген ұйымдарда оқыту, тәрбие беру тiлiн жергiлiктi атқарушы органдар олардағы балалардың ұлттық құрамын ескере отырып белгiлейдi.
Қазақстан Республикасы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі бiлiмдi мемлекеттiк тiлде, орыс тiлiнде, ал қажетiне қарай және мүмкiндiгi болған жағдайда басқа да тiлдерде алуды қамтамасыз етедi. Білім беру ұйымдарында мемлекеттiк тiл мен орыс тiлi мiндеттi оқу пәнi болып табылады және бiлiм туралы құжатқа енгiзiлетiн пәндер тiзбесiне кiредi.
Ескерту. 16-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.07.27. № 320 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

17-бап. Тiл - ғылым және мәдениет саласында
Қазақстан Республикасында ғылым саласында, диссертацияларды ресiмдеу мен қорғауды қоса алғанда, мемлекеттiк тiл мен орыс тiлiнiң қолданылуы қамтамасыз етiледi.
Мәдени шаралар мемлекеттiк тiлде және қажет болған жағдайда басқа да тiлдерде жүргiзiледi.
18-бап. Баспасөз бен бұқаралық ақпарат құралдарының тiлi
Қазақстан Республикасы баспа басылымдары мен бұқаралық ақпарат құралдарында мемлекеттiк тiлдiң, басқа да тiлдердiң қолданылуын қамтамасыз етедi.
Қажеттi тiлдiк ортаны жасау және мемлекеттiк тiлдiң толыққанды қолданылуы мақсатында, олардың меншiк нысанына қарамастан, теле-, радиоарналар арқылы берiлетiн мемлекеттiк тiлдегi теле-, радиобағдарламалардың көлемi уақыт жағынан басқа тiлдердегi теле-, радиобағдарламалардың жиынтық көлемiнен кем болмауға тиiс.
Ескерту. 18-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.01.18 № 546-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4 тарау. Тiл - елдi мекен атауларында, жалқы есiмдерде,
көрнекi ақпаратта
19-бап. Топонимикалық атауларды, ұйымдардың атауларын пайдалану тәртiбi
Әкімшілік-аумақтық бірліктердің, елді мекендердің құрамдас бөліктерінің, сондай-ақ басқа да физика-географиялық объектiлердiң дәстүрлi, тарихи қалыптасқан қазақша атаулары басқа тiлдерде транслитерация ережелерiне сәйкес берiлуге тиiс.
Мемлекеттiк ұйымдардың, олардың құрылымдық бөлiмшелерiнiң атаулары мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде берiледi. Бiрлескен, шетелдiк ұйымдардың атаулары мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде транслитерация арқылы берiледi.
Ескерту. 19-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

20-бап. Кiсi есiмiн, әкесiнiң есiмiн және тегiн жазу
Кiсi есiмiн, әкесiнiң есiмiн және тегiн ресми құжаттарда жазу Қазақстан Республикасының заңдары мен нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес келуге тиiс.
21-бап. Деректемелер мен көрнекi ақпарат тiлi
Мемлекеттiк органдардың мөрлерi мен мөртаңбаларының мәтiнiнде олардың атаулары мемлекеттiк тiлде жазылады.
Меншiк нысанына қарамастан, ұйымдардың мөрлерiнiң, мөртабандарының мәтiнi мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылады.
Бланкiлер, маңдайшалар, хабарландырулар, жарнамалар, прейскуранттар, баға көрсеткiштерi, басқа да көрнекi ақпарат мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде, ал қажет болған жағдайда басқа да тiлдерде жазылады.
Қазақстанда өндiрiлетiн тауарлардың арнайы мәлiметтер көрсетiлген тауарлық жапсырмаларында (этикеткаларында), таңбаламаларында, нұсқаулықтарында мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде қажеттi ақпарат болуға тиiс.
Шетелде өндiрiлген тауарлардың арнайы мәлiметтер көрсетiлген тауарлық жапсырмалары (этикеткалары), таңбаламалары, нұсқаулықтары импорттаушы ұйымдардың қаражаты есебiнен мемлекеттiк тiлдегi және орыс тiлiндегi аудармасымен қамтамасыз етiледi.
Көрнекi ақпараттың барлық мәтiнi мынадай ретпен: мемлекеттiк тiлде - сол жағына немесе жоғарғы жағына, орыс тiлiнде он жағына немесе төменгi жағына орналасады, бiрдей өлшемдегi әрiптермен жазылады. Қажеттiгiне қарай көрнекi ақпараттың мәтiндерi қосымша басқа да тiлдерге аударылуы мүмкiн. Бұл жағдайда қарiп өлшемi нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген талаптардан аспауға тиiс. Ауызша ақпарат, хабарландыру, жарнама мемлекеттiк тiлде, орыс және қажет болған жағдайда, басқа да тiлдерде берiледi.
22-бап. Тіл - байланыс саласында
Қазақстан Республикасының шегінде байланыс саласында мемлекеттік тілдің және орыс тілінің қолданылуы қамтамасыз етіледі. Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлерге почта-телеграф жөнелтілімдері белгіленген халықаралық ережелерге сәйкес жүргізіледі.
Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2008.11.21 № 89-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

5 тарау. Тiлдi құқықтық қорғау
23-бап. Тiлдi мемлекеттiк қорғау
Қазақстан Республикасында мемлекеттiк тiл және барлық басқа тiлдер мемлекеттiң қорғауында болады. Мемлекеттiк органдар бұл тiлдердiң қолданылуы мен дамуына қажеттi жағдай жасайды.
Тiлдiң дамуы мемлекеттiк тiлдiң басымдығын және iс қағаздарын жүргiзудi қазақ тiлiне кезең-кезеңмен көшiрудi көздейтiн Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк жоспарлау жүйесінің құжаттарымен қамтамасыз етiледi.
Мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесi Қазақстан Республикасы заңдарымен белгіленедi.
Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

24-бап. Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық
Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасының бұзылуына кiнәлi мемлекеттiк органдардың бiрiншi басшылары не жауапты хатшылары немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамдар, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
Лауазымды адамның мемлекеттiк тiлдi бiлмеу желеуiмен жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қабылдаудан бас тартуы, мемлекеттiк тiлдің және басқа да тiлдердің қолданылу салаларында олардың пайдаланылуына кез келген кедергi келтiру, сондай-ақ деректемелер мен көрнекі ақпаратты орналастыру бойынша талаптарды бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.
Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 N 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

24-1-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) республикалық терминология және ономастика комиссияларын құрады;
2) облыстық ономастика комиссиялары және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссиялары туралы үлгі ережені бекітеді;
3) өзіне Конституцияда, осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде жүктелген өзге де функцияларды орындайды.
Ескерту. 5-тарау 24-1-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

25-бап. Уәкiлеттi органның құзыретi
Уәкiлеттi орган:
1) тiлдердi дамыту саласындағы бiрыңғай мемлекеттiк саясаттың iске асырылуын қамтамасыз етедi;
2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
3) орталық және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдарында Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарының сақталуын бақылауды жүзеге асырады;
4) Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарында белгiленген талаптардың бұзылуын жою туралы ұсынымдар жасайды, тиiстi органдарға Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарының бұзылуына кiнәлi лауазымды адамдарға тәртiптiк жазалау шараларын қолдану туралы ұсыныстар енгiзеді;
5) тiлдердi дамыту саласындағы бiрыңғай мемлекеттiк саясатты iске асыру жөнiндегi қызметтiң ақпараттық, әдiстемелiк қамтамасыз етiлуiн ұйымдастырады;
5-1) республикалық терминология және ономастика комиссияларының қызметiн қамтамасыз етеді;
6) ономастика комиссияларының қызметiн үйлестiредi;
7) алып тасталды - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
8) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); 06.01.2011 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 10.07.2012 № 36-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-1-бап. Ономастика комиссияларының құзыреті
1. Республикалық ономастика комиссиясының құзыретіне:
1) ономастика мәселелері бойынша ұсынымдар мен ұсыныстар әзірлеу;
2) облыстарға, аудандар мен қалаларға атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
3) Қазақстан Республикасының аумағындағы әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру бойынша қорытындылар беру;
4) облыстық маңызы бар қалалардың қаладағы аудандарына, құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
5) республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қаладағы аудандарына, құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссияларының қорытындыларына келісім беру жатады.
2. Облыстық ономастика комиссияларының құзыретіне:
1) ауылдарға, кенттерге, ауылдық округтерге атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру;
2) аудандық маңызы бар қалалардың, кенттің, ауылдың, ауылдық округтің құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру жатады.
3. Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың ономастика комиссияларының құзыретіне Республикалық ономастика комиссиясымен келісілгеннен кейін – республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қаладағы аудандарына, құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша қорытындылар беру жатады.
4. Жергілікті өкілді және атқарушы органдар әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту бойынша шешімді тиісті ономастика комиссияларының оң қорытындылары болған кезде ғана қабылдайды.
Ескерту. 25-1-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 Заңымен (01.01.2005 бастап күшіне енеді); жаңа редакцияда - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).

25-2-бап. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органының құзыретi
Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2013.01.21 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi).
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органы:
1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
2) орталық атқарушы органдардың аумақтық бөлiмшелерiнiң және аудандық атқарушы органдардың Қазақстан Республикасының тiл туралы заңдарын сақтауын бақылауды жүзеге асырады;
2-1) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) Қазақстан Республикасының тiл туралы заңнамасында белгiленген талаптардың бұзылуын жою туралы ұсынымдар береді, Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негізде және тәртіппен әкімшілік ықпал ету шараларын қолданады;
3-1) алып тасталды - ҚР 29.10.2015 № 376-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).
4) мемлекеттiк тiлдi және басқа тiлдердi дамытуға бағытталған облыстық маңызы бар шаралар кешенiн жүзеге асырады;
5) облыстық ономастика комиссиясының, республикалық маңызы бар қаланың, астананың ономастика комиссияларының қызметiн қамтамасыз етедi;
6) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-2-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 (01.01.2005 бастап күшіне енеді); өзгерістер енгізілді - ҚР 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-3-бап. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органының құзыретi
Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органы:
1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
2) мемлекеттiк тiлдi және басқа тiлдердi дамытуға бағытталған аудандық (облыстық маңызы бар қала) деңгейдегi iс-шараларды жүргiзедi;
3) облыстардың атқарушы органдарына ауылдардың, кенттердiң, ауылдық округтердiң атауы және олардың атауларын өзгерту, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын өзгерту туралы ұсыныстар енгiзедi;
4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Ескерту. 25-3-баппен толықтырылды - ҚР 20.12.2004 № 13 Заңымен (01.01.2005 бастап күшіне енеді); өзгерістер енгізілді - ҚР 05.07.2011 № 452-IV (13.10.2011 бастап қолданысқа енгізіледі); 21.01.2013 № 72-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-4-бап. Қазақстан Республикасы тіл туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау
Қазақстан Республикасының тіл туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылау Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексеру және профилактикалық бақылау нысанында жүзеге асырылады.
Ескерту. 25-4-баппен толықтырылды - ҚР 2011.01.06 № 378-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-5-бап. Ономастика жұмысының критерийлері
Қазақстан Республикасының аумағындағы әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөлiктерiне, әуежайларға, порттарға, теміржол вокзалдарына, теміржол стансаларына, метрополитен стансаларына, автовокзалдарға, автостансаларға, физикалық-географиялық және мемлекет меншігіндегі басқа да объектілерге атау беру және оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту және мемлекеттік заңды тұлғаларға, мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға жеке адамдардың есімдерін беру жөніндегі ономастика жұмысының критерийлері:
1) тарихи, географиялық, табиғи және мәдени ерекшеліктерді ескеру;
2) әдеби тіл нормаларына сәйкестік;
3) бір әкімшілік-аумақтық бірліктің шегіндегі елді мекендерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне бір атауды бір мәрте ғана беру;
4) жеке адамның есімімен аталған, ол берілген (өзгертілген) күннен бастап кемінде он жыл өткен соң берілген есімді қайта атау, оны өзгерту;
5) қаһармандық пен ерлік танытқан, мемлекет тәуелсіздігін нығайтуға ерен үлес қосқан тұлғалардың есімдерін беру жағдайларын қоспағанда, аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткерлерінің, ғылым, мәдениет қайраткерлерінің және Қазақстан Республикасы мен әлемдік қоғамдастық алдында еңбек сіңірген басқа да адамдардың жеке есімдерін қайтыс болған күнінен бастап кемінде бес жыл өткен соң беру болып табылады.
Ескерту. 5-тарау 25-5-баппен толықтырылды - ҚР 21.01.2013 № 72-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізiледi); өзгеріс енгізілді - ҚР 05.05.2017 № 60-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 289-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. <*>
Ескерту. 26-бап алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. № 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді) Заңымен.
6 тарау. Тiлдi шет елдермен және халықаралық ұйымдармен
қатынастарда пайдалану
27-бап. Тiл - халықаралық қызметте
Қазақстан Республикасының дипломатиялық өкiлдiктерi мен Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдар жанындағы өкiлдiктерiнiң қызметi мемлекеттiк тiлде, қажет болған жағдайда басқа да тiлдердi пайдаланып жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының шет мемлекеттермен екіжақты халықаралық шарттары Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінде және тараптардың келісуі бойынша өзге де тілдерде жасалады.
Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдармен екіжақты халықаралық шарттары және Қазақстан Республикасының көпжақты халықаралық шарттары келіссөздерге қатысушы тараптардың келісуі бойынша айқындалған тілдерде жасалады.
Қазақстан Республикасында басқа мемлекеттер өкiлдерiмен өткiзiлетiн ресми қабылдаулар мен өзге де шаралар басқа тiлдерге аударылып, мемлекеттiк тiлде жүргiзіледi.
Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 30.01.2014 № 168-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының
Президентi


]]> kazinova Fri, 18 Dec 2020 10:49:14 +0600 https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/634-azastan-respublikasyny-blm-turaly-zay.html https://altynsarin-karasai.mektebi.kz/main/normativtk-zhattar/634-azastan-respublikasyny-blm-turaly-zay.html "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 24 қазандағы № 487-ІV Заңы

РҚАО-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз.
1-бап. "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 20, 151-құжат; 2008 ж., № 23, 124-құжат; 2009 ж., № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 21-құжат; № 5, 43-құжат; № 11, 102-құжат; 2011 жылғы 30 шілдеде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне рұқсат беру жүйесін жетілдіру мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" 2011 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы; 2011 жылғы 6 тамызда "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне халықтың көші-қоны мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" 2011 жылғы 22 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
1) бүкіл мәтін бойынша:
"соғысқа қатысушылар мен cоғыс мүгедектеріне" деген сөздер "Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектеріне" деген сөздермен ауыстырылсын;
"Оқу және тәрбие процесін", "оқу және тәрбие процесі", "оқу және тәрбие процесін", "Оқу және тәрбие процесі", "оқу және тәрбие процесінің" деген сөздер тиісінше "Оқу-тәрбие процесін", "оқу-тәрбие процесі", "оқу-тәрбие процесін", "Оқу-тәрбие процесі", "оқу-тәрбие процесінің" деген сөздермен ауыстырылсын;
2) 1-бапта:
2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"2) академия – мамандықтардың бір-екі тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын жоғары оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 2-1), 2-2), 2-3), 3-1) және 5-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"2-1) академиялық оралымдылық – оқыту немесе зерттеулер жүргізу үшін белгілі бір академиялық кезеңге: семестрге немесе оқу жылына өзінің жоғары оқу орнында немесе оқуды жалғастыру үшін басқа жоғары оқу орнында кредиттер түрінде меңгерген білім беретін оқу бағдарламаларынан міндетті түрде қайта сынақ тапсыра отырып, басқа жоғары оқу орнына (ел ішінде немесе шетелге) білім алушыларды немесе оқытушы-зерттеушілерді ауыстыру;
2-2) аккредиттеу органдары – стандарттарды (регламенттерді) әзірлейтін және өздері әзірлеген стандарттар (регламенттер) негізінде білім беру ұйымдарын аккредиттеуден өткізетін заңды тұлғалар;
2-3) аккредиттеу стандарттары (регламенттері) – аккредиттеу органының аккредиттеу рәсіміне қойылатын талаптарды белгілейтін құжаттары;";
"3-1) әдістемелік кабинет – білім беруді басқару органдарының білім беру процесінің ұйымдастырушылық-әдістемелік қамсыздандырылуын, нәтижелілігін талдау мен бағалауды, педагог кадрлардың шығармашылық өсуіне және олардың кәсіптік тұрғыдан өзін-өзі жетілдіруіне жәрдемдесетін инновациялық педагогикалық тәжірибені жинақтау мен таратуды қамтамасыз ететін құрылымдық бөлімшесі;";
"5-1) бейіндік мектеп – жалпы орта білім берудің білім беретін оқу бағдарламасын іске асыратын оқу орны;";
7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"7) "Болашақ" халықаралық стипендиясы – Қазақстан Республикасының азаматтарын жетекші шетелдік жоғары оқу орындарында күндізгі оқу нысаны бойынша оқыту немесе ғылыми, педагог, инженерлік-техникалық және медицина қызметкерлерінің шетелдік ұйымдарда тағылымдамадан өтуі үшін Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын стипендия;";
мынадай мазмұндағы 7-1), 7-2) 7-3) және 7-4) тармақшалармен толықтырылсын:
"7-1) біліктілікті арттырудың ваучерлік-модульдік жүйесі – білім беру қызметкеріне ұйымды, оқытудың мазмұны мен мерзімдерін таңдауға мүмкіндік беретін, мемлекет белгілеген және белгілі бір ақша сомасымен қамтамасыз етілген, атаулы құжат (ваучер) түрінде ресімделген жан басына шаққандағы норматив негізінде қаржыландырылатын біліктілікті арттыру нысаны;
7-2) біліктілікті арттыру институты – үздіксіз білім беру жүйесінде кадрлардың кәсіптік біліктілігін арттырудың және оларды қайта даярлаудың актуалды білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, білім берудегі әдістемелік жұмыстың тиімділігін қамтамасыз ететін инновациялық процестерді қолдауды жүзеге асыратын білім беру ұйымы;
7-3) біліктілікті беру – нақты мамандық бойынша тиісті кәсіптік қызмет түрінің шеңберінде жұмысты орындау үшін қажетті жеке қабілеттілік, кәсіптік білім, шеберлік пен дағдылар жиынтығын растау рәсімі;
7-4) білім алу үшін арнайы жағдайлар – мүмкіндігі шектеулі адамдардың онсыз жалпы білім беретін және кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеруі мүмкін болмайтын, арнайы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы оқыту әдістерін, техникалық және өзге де құралдарды, өмір сүру ортасын, сондай-ақ медициналық, әлеуметтік және өзге де қызметтер көрсетуді қоса алғанда, білім алу үшін жағдайлар;";
10) тармақшадағы "кәсіптік" деген сөз "жоғары" деген сөзбен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
"10-1) білім беру кредиті – қаржылық ұйымдар мерзімділік, ақылылық және қайтарымдылық шарттарымен оқыту ақысын төлеу үшін қарыз алушыға беретін ақша;";
12) тармақша "желісін" деген сөзден кейін ", сондай-ақ олардың қызметі жетістіктерінің рейтингілік көрсеткіштерін" деген сөздермен толықтырылсын;
16) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"16) білім беру ұйымдарын аккредиттеу – білім беру қызметтерінің сапасы туралы объективті ақпарат беру және оны арттырудың тиімді тетіктерінің бар екенін растау мақсатында аккредиттеу органының белгіленген аккредиттеу стандарттарына (талаптарына) сәйкестігін тану рәсімі;";
мынадай мазмұндағы 17-1) тармақшамен толықтырылсын:
"17-1) білім беру ұйымының ерекше мәртебесі – оқуға қабылдаудың тәртібін дербес анықтауға, өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыруға, оқу, ғылыми және әдістемелік қызмет саласында өзінің нормалары мен нормативтерін пайдалануға, білім туралы өз үлгісіндегі құжаттарды беруге мүмкіндік жасайтын жұмыс істеудің ерекше режимі;";
18) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"18) гимназия – білім алушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес қоғамдық-гуманитарлық және өзге де бағыттар бойынша кең ауқымда және тереңдете білім беруді қамтамасыз ететін бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін және қосымша білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 18-1), 18-2), 18-3) және 18-4) тармақшалармен толықтырылсын:
"18-1) ғылыми-әдістемелік жұмыс – ғылым жетістіктері мен озық педагогикалық тәжірибеге негізделген және үздіксіз білім беру жүйесінің жұмыс істеуін және оны дамытуды жетілдіруге бағытталған қызмет түрі;
18-2) ғылым кандидаты, ғылым докторы – ізденушілердің диссертациялар қорғауы негізінде берілген ғылыми дәрежелер;
18-3) докторант – докторантурада білім алатын адам;
18-4) докторантура – философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі беріле отырып, ғылыми және педагог кадрларды даярлауға бағытталған, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламасы;";
19) және 20) тармақшалар алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 21-1), 21-2) және 21-3) тармақшалармен толықтырылсын:
"21-1) жоғары техникалық мектеп – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;
21-2) зерттеу университеті – Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, бес жылға арналған даму бағдарламасын және мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, жаңа білімді жинақтау мен трансферттеу үшін іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеу нәтижелерін пайдаланатын жоғары оқу орны;
21-3) инклюзивті білім беру – оқытудың тиісті білім беретін оқу бағдарламаларына білім алушылардың өзге де санаттарымен тең қолжетімділікті, арнайы жағдайларды қамтамасыз ету арқылы дамытуға түзету-педагогикалық және әлеуметтік қолдауды көздейтін, мүмкіндігі шектеулі адамдарды бірлесіп оқыту және тәрбиелеу;";
23) және 24) тармақшалар алып тасталсын;
25) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"25) институт – жоғары білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын жоғары оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 26-1), 28-1) және 29-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"26-1) интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламалары – білім беретін оқу бағдарламаларының тиісті мазмұнды аспектілерін біріктіру негізінде әзірленген білім беретін оқу бағдарламалары;";
"28-1) кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталықтары – ата-анасын немесе басқа да заңды өкілдерін анықтағанға дейін үш жастан он сегiз жасқа дейiнгi қадағалаусыз және панасыз қалған балаларды, оларды уақтылы орналастыру мүмкін болмаған жағдайда ата-анасының немесе оларды алмастыратын адамдардың қамқорлығынсыз қалған балаларды, қорғаншылық және қамқоршылық органы балалардың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төнген кезде ата-анасынан (олардың біреуінен) немесе қамқорлыққа алған басқа адамдардан алып қойған балаларды, сондай-ақ арнайы білім беру ұйымдарына жіберілген балаларды қабылдауды және уақытша ұстауды қамтамасыз ететін, білім беру органдарының қарамағындағы ұйым;";
"29-1) кәсіптік даярлау – техникалық және қызмет көрсету еңбегі мамандарын даярлау бойынша қысқартылған мерзіммен оқытудың кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыруды көздейтін техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің бір бөлігі;";
30) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"30) кәсіптік даярлықты бағалау – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары түлегінің біліктілік (қабілеті) деңгейінің тиісті кәсіптік қызмет түрі шеңберінде жұмысты орындауға сәйкестігі дәрежесін айқындау;";
31) және 32) тармақшалар алып тасталсын;
35) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"35) колледж – жалпы орта және техникалық пен кәсіптік білім берудің немесе орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 35-1), 37-1), 37-2) және 38-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"35-1) кооперативтік оқыту – мемлекеттің, жұмыс берушілердің және оқу орындарының корпоративтік жауапкершілігіне негізделген, кадрларды кәсіптік даярлауды ұйымдастыру нысандарының бірі;";
"37-1) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының "Өркен" білім беру гранты (бұдан әрі – "Өркен" гранты) – "Назарбаев Зияткерлік мектептері" мамандандырылған білім беру ұйымдарында дарынды балалардың оқуына ақы төлеу үшін Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті тағайындайтын грант;
37-2) қауымдастырылған профессор (доцент), профессор – жоғары оқу орнының немесе ғылыми ұйымның қолдаухаты бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган беретiн ғылыми атақтар;";
"38-1) қосымша білім беретін мектептен тыс ұйым – білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу-тәрбие ұйымы;";
39) және 40) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"39) қосымша білім беру – білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында жүзеге асырылатын тәрбиелеу мен оқыту процесі;
40) лицей – оқушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес оларға кең ауқымда және тереңдете жаратылыстану-математикалық білім беруді қамтамасыз ететін негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін және қосымша білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 41-1) және 41-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"41-1) магистрант – магистратурада білім алатын адам;
41-2) магистратура – тиісті мамандығы бойынша "магистр" академиялық дәрежесі беріле отырып, ғылыми және педагог кадрлар даярлауға бағытталған, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламасы;";
43) тармақша алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 45-1) тармақшамен толықтырылсын:
"45-1) мемлекеттік бітіру емтиханы – білім алушылардың жалпы орта білім беру курсын бітіргенін куәландыратын мемлекеттік үлгідегі құжатты алуы үшін қажетті талап болып табылатын, жалпы орта білім беру ұйымдарында оларды қорытынды аттестаттау нысандарының бірі;";
46) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"46) оқу бағдарламасы – әрбір оқу пәні (сабақ) бойынша меңгерілуге тиісті білімнің, шеберліктің, дағдылар мен біліктіліктің мазмұны мен көлемін айқындайтын бағдарлама;";
мынадай мазмұндағы 49-1), 51-1), 53-1) және 53-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"49-1) "Орта білім беретін үздік ұйым" гранты – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органдары мемлекеттік орта білім беру ұйымдарына рейтингілік көрсеткіштері негізінде конкурс қорытындылары бойынша жыл сайын бөлетін ақша;";
"51-1) резидентура тыңдаушысы – клиникалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі тереңдетілген медициналық білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеретін маман;";
"53-1) студент – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымында оқитын адам;
53-2) тірек мектеп (ресурс орталығы) – шағын жинақталған мектеп оқушыларының сапалы білім алуына қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында қысқа мерзімді сессиялық сабақтарды және аралық әрі қорытынды аттестаттауды өткізу үшін базасында таяу маңдағы шағын жинақталған мектептердің білім беру ресурстары шоғырланатын жалпы орта білім беру ұйымы;";
54), 55) және 56) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"54) университет – мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары білім берудің, магистратураның және докторантураның білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыратын, ғылыми және әдістемелік орталық болып табылатын жоғары оқу орны;
55) училище – мәдениет пен өнер саласында негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
56) тармақша бойынша орыс тіліндегі мәтінге түзету енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;
мынадай мазмұндағы 56-1) және 56-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"56-1) ұлттық жоғары оқу орны – елдің жетекші ғылыми және әдістемелік орталығы болып табылатын, ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орны;
56-2) ұлттық зерттеу университеті – ерекше мәртебесі және Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, бес жылға арналған даму бағдарламасы бар, мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, жаңа білімді жинақтау мен трансферттеу үшін іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеу нәтижелерін пайдаланатын жоғары оқу орны;";
57) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"57) философия докторы (РhD), бейіні бойынша доктор – тиісті мамандықтар бойынша докторантураның кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын меңгерген және диссертация қорғаған адамдарға берілетін ғылыми дәреже;";
3) 3-баптың 1-тармағында:
4) тармақша "азаматтық" деген сөзден кейін "және ұлттық" деген сөздермен толықтырылсын;
8) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"8) оқытудың, тәрбиенің және дамытудың бірлігі;";
4) 4-бапта:
4) тармақшадағы "(Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң бiлiм беру ұйымдарындағы мамандар даярлауды қоспағанда)" деген сөздер "(Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар үшін мамандар даярлауды жүзеге асыратын білім беру ұйымдарын қоспағанда)" деген сөздермен ауыстырылсын;
5) тармақша "білім беру" деген сөздердің алдынан "жоғары білім алуға ақы төлеу үшін" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) "Өркен" грантын беру қағидаларын және оның мөлшерін бекітеді;";
6) тармақшадағы "және оның қолданылу мерзімдерін" деген сөздер алып тасталсын;
7) тармақшадағы "ережелерін және Білім беру ұйымдарын аккредиттеу ережелерін" деген сөздер "қағидаларын" деген сөзбен ауыстырылсын;
12) тармақшадағы "жеке адамның" деген сөздер – "адам" деген сөзбен, "Инновациялық университет" деген сөздер "Білім беру ұйымдарының ерекше мәртебесі" деген сөздермен ауыстырылсын;
15) тармақшадағы "ережелерін бекітеді" деген сөздер "қағидаларын бекітеді және "Болашақ" халықаралық стипендиясын жұмсау бағыттарын айқындайды" деген сөздермен ауыстырылсын;
20) тармақша алып тасталсын;
21) және 22) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"21) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге бөлінетін қаражатты қалыптастыру, жұмсау бағыты мен оларды есепке алу қағидаларын бекітеді;
22) "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын беру тәртібін және оның мөлшерін белгілей отырып, оны беруге арналған конкурсты өткізу қағидаларын бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 22-1) және 22-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"22-1) қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін кепілдендіру тәртібін айқындайды;
22-2) маманды жұмысқа жіберу, өз бетімен жұмысқа орналасу құқығын беру, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алған, осы Заңның 47-бабының 17-тармағында аталған азаматтарды жұмысын өтеу жөніндегі міндетінен босату немесе олардың міндетін тоқтату тәртібін айқындайды;";
23) тармақшадағы "аттестациядан өткізу және қызметтен босату тәртібі туралы ережелерді" деген сөздер "аттестаттау және қызметтен босату тәртібін" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 24-1) және 25-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"24-1) білім беру саласындағы уәкілетті органның ұсынысы бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға түсу кезінде қабылдау квотасының мөлшерін бекітеді;";
"25-1) осы Заңның 8-бабы 4-тармағының екінші бөлігінде аталған азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру тәртібін айқындайды;";
5) 5-бапта:
мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:
"2-1) магистратурада және докторантурада мамандықтар бойынша жоғары білімі бар мамандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын бөлуді бекітеді;";
3) тармақшадағы "жыл сайын" деген сөздер "жыл сайынғы ұлттық" деген сөздермен ауыстырылсын;
6) тармақшадағы "(медициналық және фармацевтік білім беруден басқа)" деген сөздер алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:
"6-1) медициналық, фармацевтік және әскери білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын келіседі;";
7) тармақша алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:
"7-1) балалар музыка мектептерінің, балалар көркемөнер мектептерінің және балалар өнер мектептерінің үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
8) және 9) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"8) бiлiм беру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензияларды және (немесе) қосымшаларды:
бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға;
техникалық және кәсіптік білім берудің, оның ішінде кәсіптер мен мамандықтар бойынша кәсіптік бағдарламаларды іске асыратын заңды тұлғаларға;
орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары білімнен кейінгі білім берудің, оның ішінде мамандықтар бойынша кәсіптік бағдарламаларды іске асыратын заңды тұлғаларға;
рухани білім беру бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға береді;
9) меншiк нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, мыналарды:
мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің;
арнайы және мамандандырылған білім берудің;
балаларға арналған қосымша білім берудің;
балалар мен жасөспiрiмдерге арналған спорт бойынша қосымша білім берудің;
техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің;
жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің (медициналық және фармацевтiк бiлiм берудi қоспағанда) білім беру бағдарламаларын іске асыратын бiлiм беру ұйымдарын мемлекеттiк аттестаттаудан өткiзедi;";
мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықтырылсын:
"9-1) инновациялық қызметті жүзеге асыратын және ғылыми зерттеулердің нәтижелерін өндіріске енгізетін базалық жоғары оқу орындарын айқындайды;";
10) және 12) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"10) аккредиттеу органдарына, оның ішінде шетелдік аккредиттеу органдарына қойылатын талаптарды және оларды танудың тәртібін белгілейді және танылған аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізілімін қалыптастырады;";
"12) Ұлттық бірыңғай тестілеуді және кешенді тестілеуді өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
13) тармақшадағы "деңгейі" деген сөз "түрлері" деген сөзбен ауыстырылсын;
14) тармақшадағы "уақытын" деген сөз "мерзімін" деген сөзбен ауыстырылсын;
18) тармақша алып тасталсын;
20) тармақшадағы "растаудың" деген сөз – "бағалау" деген сөзбен, "берудің тәртiбiн" деген сөздер "беру қағидаларын" деген сөздермен ауыстырылсын;
22) тармақшадағы "тапсырыс берудi" деген сөздерден кейін "ұйымдастыру, оларды сақтау, есепке алу және беру" деген сөздермен толықтырылып, "қамтамасыз етуді ұйымдастырады" деген сөз "қамтамасыз ету жөніндегі қағидаларды әзірлейді және бекітеді" деген сөздермен ауыстырылсын;
25) тармақша "оқу-әдістемелік" деген сөздерден кейін "және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 25-1), 25-2) және 26-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"25-1) Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінің қызметін ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
25-2) жоғары оқу орындарының жанынан ұқсас мамандық топтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестіктер құрады және олардың қызметтері туралы ережені бекітеді;";
"26-1) мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарын жабдықтармен және жиһазбен жарақтандыру нормаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
27) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"27) оқулықтарды, оқу-әдiстемелiк кешендері мен оқу-әдiстемелiк құралдарын әзiрлеу, оларға сараптама, сынақ өткізу және мониторинг жүргізу, оларды басып шығару жөнiндегi жұмысты ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді әрі бекiтедi және осы жұмысты ұйымдастырады;";
мынадай мазмұндағы 27-1) тармақшамен толықтырылсын:
"27-1) бiлiм беру ұйымдарында пайдалануға рұқсат етiлген оқулықтардың, оқу-әдiстемелiк кешендерiнің, оқу құралдарының және басқа да қосымша әдебиеттердiң, оның iшiнде электрондық жеткiзгiштердегі тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
29) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"29) жаратылыстану-математика циклы пәндері бойынша Президенттік олимпиаданы, жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылардың республикалық конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыру және өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай редакциядағы 29-1) тармақшамен толықтырылсын:
"29-1) жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық және халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың), орындаушылар конкурстарының, кәсіби шеберлік конкурстарының және спорттық жарыстардың тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
33) тармақша алып тасталсын;
35) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"35) мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын конкурстық тағайындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 36-1) тармақшамен толықтырылсын:
"36-1) жоғары оқу орнының және ғылыми ұйымдардың қолдаухаты бойынша қауымдастырылған профессор (доцент), профессор ғылыми атақтарын береді;";
41) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"41) шетелге, оның ішінде академиялық оралымдылық шеңберінде оқытуға жіберу тәртібін әзірлейді, бекітеді және белгілейді;";
42) тармақша алып тасталсын;
43) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"43) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға, техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiмi бар мамандарды даярлауға, сондай-ақ жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдеріне мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын орналастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 44-1), 44-2), 44-3), 44-4), 44-5), 44-6), 45-1), 45-2), 45-3), 46-1), 46-2), 46-3), 46-4), 46-5), 46-6), 46-7), 46-8) және 46-9) тармақшалармен толықтырылсын:
"44-1) білім беру ұйымдарында эксперимент режимінде іске асырылатын білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеу, сынақтан өткізу және енгізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
44-2) білім беру жүйесін басқару органдарын ақпараттық қамтамасыз етуді жүзеге асырады;
44-3) бірыңғай ақпараттық білім беру жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
44-4) "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша шығыс нормаларын, оқуға және тағылымдамадан өтуге арналған үлгілік шарттарды бекітеді;
44-5) білім беру ұйымы түрлерінің номенклатурасын және олардың қызметінің, оның ішінде шағын жинақталған мектептердегі қызметтің үлгілік қағидаларын бекітеді;
44-6) мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты қызметтер көрсетудің тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
"45-1) орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
45-2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміндегі мәліметтерді алады;
45-3) білім беру ұйымдарының ішкі тәртібінің үлгілік қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
"46-1) орта, техникалық және кәсіптік білім берудің жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру әдістемесін әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-2) орта, техникалық және кәсіптік білім берудің жан басына шаққандағы қаржыландыру қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-3) біліктілікті арттырудың ваучерлік-модульдік жүйесінің әдістемесін әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-4) біліктілікті қашықтықтан арттыруды қамтамасыз етудің қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-5) педагогтардың біліктілік деңгейін растау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
46-6) базалық жоғары оқу орындарында магистрлер мен PhD докторларын нысаналы даярлау тетігін әзірлейді және бекітеді;
46-7) мемлекеттік жоғары оқу орындарының ректорларын тағайындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
46-8) университеттік интернет-ресустарға қойылатын талаптарды айқындайды және бекітеді;
46-9) мектеп-интернаттарға, бейіндік мектептерге қойылатын техникалық талаптарды әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
6) 6-бапта:
2-тармақта:
мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытуға мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын, жан басына шаққандағы қаржыландыру және ата-ананың ақы төлеу мөлшерін бекiтедi;";
6) тармақша "мектептерін" деген сөзден кейін "білім беру саласындағы уәкілетті органның келісімі бойынша" деген сөздермен толықтырылсын;
7), 7-1) және 7-2) тармақшалар алып тасталсын;
11), 12) және 13) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;
12) мемлекеттік тапсырыс негізінде техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін қағаз және электрондық жеткізгіштерде оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерін сатып алуды және жеткізуді қамтамасыз етеді;
13) облыс ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын және ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылар конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді;";
14) тармақшадағы "спорт бойынша балаларға" деген сөздер "балаларға облыстық деңгейде жүзеге асырылатын" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 20-1) тармақшамен толықтырылсын:
"20-1) берілген өтінімдерге сәйкес кейіннен жұмысқа орналастыра отырып, ауылдық жердің кадрлар қажетсінуі туралы өтінімді білім беру және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органдарға жыл сайын 15-ші сәуірге дейін ұсынады;";
22) тармақшадағы "облыстық білім департаментінің" деген сөздер "білім беруді облыстық басқару органының" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 22-1), 24-1), 24-2), 24-3), 24-4) және 24-5) тармақшалармен толықтырылсын:
"22-1) білім беру мониторингін жүзеге асырады;";
"24-1) қамқоршылық кеңестерге жәрдем көрсетеді;
24-2) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады;
24-3) конкурс жеңімпаздарына – мемлекеттік орта білім беру мекемелеріне "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын төлейді;
24-4) мамандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;
24-5) аудандық әдістемелік кабинеттердің, біліктілігін арттыру институтының материалдық-техникалық базасын қамтамасыз етеді;";
3-тармақта:
2) тармақшадағы "міндетті" деген сөз алып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) кешкі (ауысымды) оқыту нысанын және интернат үлгісіндегі білім беру ұйымдары арқылы ұсынылатын орта білім беруді қоса алғанда, орта білім беруді ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;";
6), 6-1) және 6-2) тармақшалар алып тасталсын;
7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"7) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:
"7-1) мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытуға мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын, жан басына шаққандағы қаржыландыру және ата-ананың ақы төлеу мөлшерін бекiтедi;";
11) және 15) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;";
"15) республикалық маңызы бар қала, астана ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын, ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылар конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді;";
25) тармақшадағы "білім департаменттерінің" деген сөздер "білім беруді басқару органының" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 25-1), 25-2), 25-3), 25-4), 25-5), 25-6), 25-7) және 25-8) тармақшалармен толықтырылсын:
"25-1) негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және техникалық пен кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруін және солармен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;
25-2) білім беру мониторингін жүзеге асырады;
25-3) қамқоршылық кеңестерге жәрдем көрсетеді;
25-4) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады;
25-5) білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің әдістемелік басшылығын қамтамасыз етеді;
25-6) конкурс жеңімпаздарына – мемлекеттік орта білім беру мекемелеріне "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын төлейді;
25-7) негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарында, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;
25-8) аудандық әдістемелік кабинеттердің, біліктілігін арттыру институтының материалдық-техникалық базасын қамтамасыз етеді;";
4-тармақта:
4) тармақшадағы "міндетті" деген сөз алып тасталсын;
6), 6-1) және 6-2) тармақшалар алып тасталсын;
10) және 11) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"10) аудан (қала) ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын және ғылыми жобалар конкурстарын ұйымдастыру мен өткізуді қамтамасыз етеді;
11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;";
мынадай мазмұндағы 19-1) және 19-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"19-1) білім беру мониторингін жүзеге асырады;
19-2) негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруін және солармен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;";
20) және 21) тармақшалар алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 21-1), 21-2) және 21-3) тармақшалармен толықтырылсын:
"21-1) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін жүзеге асырады;
21-2) білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің әдістемелік басшылығын қамтамасыз етеді;
21-3) негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;";
5-тармақ мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
"1-1) тірек мектептердің (ресурс орталықтарының) жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;";
7) 7-баптың 2-тармағындағы "оның ішінде ведомстволық" деген сөздер алып тасталсын;
8) 8-бапта:
2-тармақтың үшінші бөлігі "Қазақстан Республикасында" деген сөздердің алдынан "Әскери оқу орындарын қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Мемлекет қаржылық ұйымдар беретiн бiлiм беру кредиттерiнiң кепiлдiк жүйесiн құру жөнiнде шаралар қабылдайды.";
4-тармақта:
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Әлеуметтік көмек көрсетілетін Қазақстан Республикасы азаматтарының санатына:
1) жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар;
2) даму мүмкіндіктері шектеулі балалар, мүгедектер және бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар;
3) көп балалы отбасылардың балалары;
4) кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейімдеу және оңалту орталықтарындағы балалар;
5) жалпы және санаторийлік үлгідегі мектеп-интернаттарында, мектеп жанындағы интернаттарда тұратын балалар;
6) дарынды балаларға арналған мамандандырылған интернаттық білім беру ұйымдарында тәрбиеленетін және білім алатын балалар;
7) интернаттық ұйымдардың тәрбиеленушілері;
8) мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы орташа табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан балалар;
9) денсаулық жағдайына байланысты бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру бағдарламалары бойынша ұзақ уақыт бойы үйде немесе стационарлық көмек, сондай-ақ қалпына келтіру емін және медициналық оңалту көрсететін ұйымдарда оқитын балалар;
10) Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалатын өзге де санаттағы азаматтар жатады.";
үшінші бөлік алып тасталсын;
5-тармақтағы "емдеу ұйымдарында" деген сөздер "стационарлық көмек, сондай-ақ қалпына келтіру емін және медициналық оңалту көрсететін ұйымдарда" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"6. Мемлекет инклюзивті білім берудің мақсатын іске асыра отырып, білім берудің барлық деңгейінде даму мүмкіндіктері шектеулі азаматтарға олардың білім алуына, дамуындағы ауытқуды түзетуіне және әлеуметтік бейімделуіне арнайы жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.";
9) 9-бапта:
3-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Мемлекеттік тілде оқытатын тиісті білім беру ұйымдарын, сыныптарды, топтарды құру басым бағыт болып табылады.";
4-тармақтағы "бірыңғай ұлттық тестілеу бағдарламасына" деген сөздер "ұлттық бірыңғай тестілеуді өткізу кезінде пәндер тізбесіне" деген сөздермен ауыстырылсын;
10) 2-тарау мынадай мазмұндағы 9-1-баппен толықтырылсын:
"9-1-бап. Білім беру ұйымдарын аккредиттеу
1. Білім беру ұйымын аккредиттеу ерікті негізде жүзеге асырылады.
Білім беру ұйымы аккредиттеу органын өз бетінше таңдайды.
2. Аккредиттеуден өткізу туралы немесе аккредиттеуді өткізуден бас тарту туралы шешімді аккредиттеу органы білім беру ұйымы өтінішінің және тізбесін аккредиттеу органы айқындайтын, ұсынылған құжаттардың қаралу нәтижелері бойынша қабылдайды.
Аккредиттеуді өткізудің шарттары мен мерзімдері білім беру ұйымы мен аккредиттеу органы арасындағы аккредиттеуді өткізу туралы шартта айқындалады.
3. Аккредиттеу органы өзінің аккредиттеу стандарттарына (регламенттеріне) сәйкес институционалдық немесе мамандандырылған аккредиттеуді өткізеді.
4. Білім беру ұйымын аккредиттеу білім беру ұйымының қаражаты есебінен өткізіледі.
5. Білім беру ұйымдары уәкілетті органның тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында ұлттық және халықаралық институционалдық, мамандандырылған аккредиттеуден өтуге құқылы.
6. Біліктілікті арттыру институттары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалпы негіздерде аккредиттеуден өтуге құқылы.";
11) 10-бапта:
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) білім беруді басқару органдары мен тиісті инфрақұрылымдардың, оның ішінде білім беру мониторингін жүзеге асыратын оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету ұйымдарының;";
мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) білім беру қызметінің субъектілері бірлестіктерінің жиынтығын бiлдiредi.";
12) 11-бапта:
3) тармақшадағы "мемлекеттік рәміздерді" деген сөздер "мемлекеттік рәміздер мен мемлекеттік тілді" деген сөздермен ауыстырылсын;
10) тармақшадағы "білімге" деген сөз "білім мен біліктілікке" деген сөздермен ауыстырылсын;
12) тармақшадағы "бағдарлануын" деген сөз "ұмтылысын" деген сөзбен ауыстырылсын;
13) тармақшадағы "қамтамасыз ету болып табылады." деген сөздер "қамтамасыз ету;" деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 14) тармақшамен толықтырылсын:
"14) мүмкіндігі шектеулі балалардың сапалы білім алуына арнайы жағдайлар жасау болып табылады.";
13) 14-бапта:
1-тармақтың екінші және үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
"Үлгілік оқу бағдарламалары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес әзірленеді.
Жұмыстық оқу бағдарламалары тиісті үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларының негізінде әзірленеді.";
7 және 8-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Әскери мамандықтар бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша тиісті мемлекеттік органның басшысы бекiтедi.
8. Медициналық және фармацевтік мамандықтар бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
14) 16-бапта:
1-тармақтың үшінші бөлігі алып тасталсын;
2-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Негiзгi орта бiлiм берудің жалпы бiлiм беретін оқу бағдарламасын меңгеру мерзiмi – бес жыл.
Он екі жылдық білім беруге көшкен жағдайда негiзгi орта бiлiм берудiң жалпы бiлiм беретiн оқу бағдарламасын меңгеру мерзiмi – алты жыл.";
3-тармақтың бірінші бөлігіндегі "білім алушылардың бағдарланатын кәсіпке дейінгі даярлығын жүзеге асыру үшін әлеуметтік-гуманитарлық, жаратылыстану-ғылыми, технологиялық және басқа да" деген сөздер "жаратылыстану-математикалық және қоғамдық-гуманитарлық" деген сөздермен ауыстырылсын;
15) 17-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"17-бап. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін
оқу бағдарламалары
1. Техникалық және кәсіптік білім беру орта білім беру деңгейінің құрамдас бөлігі болып табылады және қоғамдық-пайдалы кәсіптік қызметтің негізгі бағыттары бойынша білікті қызметкерлер мен орта буын мамандарды даярлауға бағытталған.
2. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары олардың мазмұнына және білім алушылардың даярлық біліктілігінің деңгейіне қарай мынадай білім беретін оқу бағдарламалары болып бөлінеді:
1) техникалық және қызмет көрсету еңбегінің бұқаралық кәсіптері бойынша кадрлар даярлауды көздейтін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:
жалпы кәсіптік және арнайы пәндерді меңгеру үшін бейіндеуші болып табылатын жалпы білім беретін пәндер бойынша интеграцияланған курстарды зерделеуді, кәсіптік дағдыларды меңгеру бойынша өндірістік оқудан және кәсіптік практикадан өтуді;
білім алушыларға нақты кәсіп бойынша кәсіптік біліктіліктің белгіленген деңгейін (разряд, сынып, санат) беруді көздейді;
2) экономиканың барлық салаларында жоғары технологиялармен және кәсіптік қызметпен байланысты жұмыстарды орындаудың күрделі (аралас) кәсіптері мен практикалық дағдыларын меңгеруді көздейтін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:
жалпы білім беретін, жалпы гуманитарлық, экономикалық, жалпы кәсіптік, арнайы пәндерді зерделеуді, кәсіптік дағдыларды игеру және бекіту бойынша өндірістік оқудан және кәсіптік практикадан өтуді;
білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің жоғары деңгейін беруді көздейді.
3) орта буын мамандарды даярлауды қамтамасыз ететін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны техникалық және кәсіптік білім берудің интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын жоғары оқу орындарының 1-2-курстарының білім беретін оқу бағдарламаларымен қоса зерделеуді көздейді.
Аралық аттестаттау қорытындысы бойынша (оқытудың әрбір курсынан кейін) білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің қол жеткізген деңгейі (разряды, сыныбы, санаты) беріледі.
Оқытудың толық курсын аяқтағаннан және қорытынды аттестаттаудан өткеннен кейін білім алушыларға орта буын маманы біліктілігі беріледі.
3. Мәдениет және өнер мамандықтары бойынша техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары көрсетілген мамандықтар бойынша білім алушылардың ерте мамандануы қағидаты мен даярлау ерекшеліктері ескеріле отырып әзірленеді. Оқыту ұзақтығы оқу бағдарламаларының күрделілігі мен берілетін біліктілік деңгейіне байланысты және ол тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартымен айқындалады.
4. Жалпы орта білімі бар азаматтар үшін техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары жалпы кәсіптік, экономикалық, арнайы пәндерді зерделеуді және таңдаған мамандығы бойынша болашақ кәсіптік қызметін айқындайтын оқу-өндірістік жұмыстарды орындауды көздейді.
5. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары теориялық және өндірістік оқыту бағдарламаларынан және кәсіптік практикадан тұрады.";
16) 19-бапта:
тақырып және 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"19-бап. Арнайы білім беретін оқу бағдарламалары
1. Арнайы білім беретін оқу бағдарламалары бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары негізінде әзірленеді және мүмкіндігі шектеулі балаларды оқытуға және дамытуға бағытталған, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің психологиялық-медициналық-педагогтік консультациялар ұсынымдары ескеріле отырып айқындалатын психикалық-физикалық ерекшеліктері мен танымдық мүмкіндіктері ескеріледі.";
3-тармақ "ұйымдарында" деген сөзден кейін ", жалпы білім беретін мектептерде" деген сөздермен толықтырылсын;
17) 20-баптың 1-тармағының бірінші бөлігіндегі "гуманитарлық мамандықтар бойынша қызмет көрсету және басқару еңбегінің кіші" деген сөздер "техникалық, қызмет көрсету және басқару еңбегінің" деген сөздермен ауыстырылсын;
18) 21-бапта:
2-тармақта:
екінші бөліктің бірінші сөйлемі мынадай редакцияда жазылсын:
"Жоғары білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламалары мiндеттi құрамдас бөлiктен және таңдау бойынша құрамдас бөлiктен тұратын пәндерді қамтиды.";
үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Жоғары оқу орындары білім беру жүйесін одан әрі дамытуға және жетілдіруге бағытталған оқытудың жаңа технологиялары мен әдістері қамтылатын инновациялық білім беретін оқу бағдарламаларын конкурстық негізде әзірлеуге және енгізуге құқылы.";
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Жоғары әскери оқу орындары бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органның келiсiмі бойынша тиісті мемлекеттiк органның басшысы бекiтетін әскери мамандықтар бойынша кәсiптiк бiлiм беретін оқу бағдарламаларын iске асырады.";
19) 23-бапта:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың, тәрбиеленушілер мен мамандардың жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.";
2-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"2) қазіргі заман талаптарына сай келетін кәсіптік біліктілікті дамытуға бағытталған, мамандарды қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру оқу бағдарламалары болып бөлiнедi.";
20) 24-бап алып тасталсын;
21) 26-бапта:
мынадай мазмұндағы 1-1 және 2-1-тармақтармен толықтырылсын:
"1-1. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдарына қабылдау тәртібін олардың өздері дербес айқындайды.";
"2-1. "Өркен" гранты берілген Қазақстан Республикасының азаматтарын оқуға қабылдауды "Назарбаев Зияткерлік мектептері" мамандандырылған білім беру ұйымдары жүзеге асырады.";
4-тармақта:
"жоғары білім" деген сөздер "жоғары оқу орнынан кейінгі білімді" деген сөздермен ауыстырылсын;
"бойынша" деген сөзден кейін "жетекші" деген сөзбен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Болашақ" халықаралық стипендиясы берілген Қазақстан Республикасының азаматтарымен "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша оқуға арналған шарт жасалады.";
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Бiлiм беру гранттарын алуға, сондай-ақ техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi және жоғары бiлiмдi кадрлар даярлауға мемлекеттiк білім беру тапсырысы бойынша бiлiм алушылардың құрамына қабылдауға арналған конкурсты өткiзу кезiнде:
1) "Алтын белгi" белгiсімен марапатталған адамдардың;
2) дербес бiлiм беру ұйымдарының бiлiм туралы құжаттары бар адамдардың;
3) тiзбесiн бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган айқындайтын жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған), орындаушылардың республикалық және халықаралық конкурстарының және спорттық жарыстардың (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған) соңғы үш жылдағы жеңiмпаздарының, сондай-ақ өздерi таңдаған мамандықтары олимпиаданың, конкурстың немесе спорттық жарыстың пәнiне сәйкес келген жағдайда, жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша ағымдағы жылғы Президенттік, республикалық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған) жеңiмпаздарының басым құқығы бар.
Бiлiм беру гранттарын алуға, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білімді кадрлар даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушылардың құрамына қабылдауға арналған конкурсты өткiзу кезiнде көрсеткiштер бiрдей болған жағдайда жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың, медициналық-әлеуметтiк сараптаманың қорытындысына сәйкес тиiстi бiлiм беру ұйымдарында оқуына болатын жағдайда I және II топтағы мүгедектердiң, жеңiлдiктері мен кепiлдiктері бойынша соғысқа қатысушылар мен соғыс мүгедектерiне теңестiрiлген адамдардың, бала кезiнен мүгедектердiң, мүгедек балалардың және үздiк бiлiмi туралы құжаттары (куәлiктерi, аттестаттары, дипломдары) бар адамдардың басым құқығы бар.";
мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын:
"5-1. Білім беру грантын иеленуші оны жоғары оқу орнына қабылдағанға дейін одан бас тартқан жағдайда, білім беру грантын беру туралы куәліктің күші жойылады, ал білім беру гранты белгіленген тәртіппен беріледі.";
7-тармақтағы "және ғылыми-зерттеу ұйымдарына" деген сөздер алып тасталсын;
22) 27-баптағы "және экстернат" деген сөздер ", экстернат және мүмкіндігі шектеулі балалар үшін қашықтықтан оқыту" деген сөздермен ауыстырылсын;
23) 28-бапта:
1-тармақтағы "оқу бағдарламалары мен жұмыстық оқу жоспарларына" деген сөздер "оқу жоспарлары мен жұмыстық оқу бағдарламаларына" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақтың бірінші бөлігіндегі "оқу" деген сөз "білім беру" деген сөздермен ауыстырылсын;
9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"9. Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау ұлттық бірыңғай тестілеу нысанында немесе мемлекеттік бітіру емтиханы нысанында жүзеге асырылады.
Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды және оқуын бiтiретiн жылы орта бiлiмнен кейiнгi немесе жоғары бiлiм беру ұйымдарына оқуға түсуге ниет бiлдiрушiлердi қорытынды аттестаттау ұлттық бiрыңғай тестiлеу нысанында жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы Үкіметі айқындаған жағдайларда ұлттық бірыңғай тестілеуге қатыспаған, жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау мемлекеттік бітіру емтиханы нысанында жүзеге асырылады және оқуын бiтiретiн жылы орта бiлiмнен кейiнгi немесе жоғары бiлiм беретiн білім беру ұйымдарына кешенді тестілеу арқылы түсуге мүмкіндік береді.";
24) 29-бапта:
тақырыптағы "Ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
1-тармақта:
"Ғылым мен білімді" деген сөздер "Білім мен ғылымды" деген сөздермен ауыстырылсын;
"ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақта:
бірінші абзацтағы "Ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
үшінші абзацтағы "білім департаменттерінің" деген сөздер "білім беруді басқару органдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақтағы "ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
25) 30-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"30-бап. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту
1. Алты (жеті) жасқа дейiнгi балаларды мектепке дейiнгi тәрбиелеу отбасында немесе бiр жастан бастап мектеп жасына жеткенге дейін мектепке дейiнгi ұйымдарда жүзеге асырылады.
2. Мектепке дейiнгi оқыту балаларды мектепте оқытуға мектеп алды даярлық түрiнде бес жастан бастап жүзеге асырылады.
Мектеп алды даярлық мiндеттi және отбасында, мектепке дейiнгi ұйымдарда, жалпы бiлiм беретiн мектептердiң, лицейлердiң және гимназиялардың мектеп алды сыныптарында жүзеге асырылады.
Мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарындағы мектеп алды даярлық тегiн болып табылады.";
26) 31-бапта:
1-тармақ "алты" деген сөзден кейін "(жеті)" деген сөзбен толықтырылсын;
2-тармақ "түрлері мектеп," деген сөздерден кейін "шағын жинақталған мектеп," деген сөздермен толықтырылсын;
27) 32-бапта:
1-тармақтың бірінші бөлігіндегі "кәсiптiк лицейлерде," деген сөздер алып тасталсын;
2-тармақ алып тасталсын;
28) мынадай мазмұндағы 32-1-баппен толықтырылсын:
"32-1-бап. Кәсіптік даярлық
1. Кәсіптік даярлық белгілі бір жұмыс түрін орындау үшін қажетті жаңа немесе өзгерген кәсіптік дағдыларды білім алушылардың жедел меңгеруіне бағытталған. Кәсіптік даярлық білім алушының білім деңгейін арттырумен байланысты емес.
2. Қызметкерлердің немесе жұмыс берушімен еңбек қатынастарында тұрмайтын өзге де адамдардың кәсіптік даярлығын жұмыс беруші тікелей ұйымдарда, оқу орталықтарында, курстарда, сондай-ақ заңды тұлғалардың әр түрлі оқу-өндірістік құрылымдарында немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жүргізеді.
3. Кәсіптік даярлық оқыту шартына сәйкес жұмыс берушінің қаражаты немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қаражат есебінен жүзеге асырылады.
Кәсіптік даярлықтың нысанын, мазмұны мен көлемін жұмыс беруші тиісті кәсіп бойынша қолданыстағы білім беретін оқу бағдарламаларының негізінде айқындайды.
Кәсіптік даярлық нысандарына кәсіпорындарда оқыту, басқа мамандыққа қайта оқыту, корпоративтік жауапкершілік және оқушылық негізінде кооперативтік оқыту жатады.
4. Кәсіптік даярлық деңгейін бағалау бойынша біліктілік емтиханынан табысты өткен адамдарға нақты мамандық бойынша тиісті біліктілік деңгейі беріледі және біліктілікті беру туралы белгіленген үлгідегі куәлік (сертификат) беріледі.";
29) 33-баптың екінші бөлігіндегі "гуманитарлық" деген сөз алып тасталсын;
30) 34-бап алып тасталсын;
31) 35-баптың 2-тармағының бірінші және екінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Жоғары бiлiм берудiң кәсiптiк білім беретін оқу бағдарламалары жоғары оқу орындарында iске асырылады.
Ұлттық зерттеу университеті, ұлттық жоғары оқу орны, зерттеу университеті, университет, академия, институт және оларға теңестiрiлгендер (консерватория, жоғары мектеп, жоғары училище) жоғары оқу орындарының негiзгi түрлерi болып табылады.";
32) 36-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жоғары оқу орындарының магистратурасы мен докторантурасында, жоғары оқу орындарының және ғылыми ұйымдардың резидентурасында, сондай-ақ "Болашақ" халықаралық стипендиясының стипендиаттарын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жыл сайын бекiтiлетiн мамандықтар тiзбесiне сәйкес күндiзгi оқыту нысаны бойынша жетекші шет елдердiң жоғары оқу орындарына оқуға жiберу арқылы жүзеге асырылады.
Әскери мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсiптiк білім беретін оқу бағдарламаларын iске асыру жоғары әскери оқу орындарының адъюнктурасында жүзеге асырылады.";
33) 37-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"37-бап. Қосымша білім беру
1. Балаларға қосымша білім беру олардың түрлерін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын білім беру ұйымдарында және мектептен тыс ұйымдарда жүзеге асырылады.
Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары бойынша білім беру қызметтерін білім алушыларға бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары көрсетеді және шарттық негізде ұсынады.
2. Ересектерге (он сегiз жасқа толған адамдарға) бiлiм беру қоғамда болып жатқан әлеуметтiк-экономикалық өзгерiстерге сәйкес бiлiм мен дағдылардың қосымша көлемiн алу үшiн олардың өмiр бойы бiлiм алу қажеттiлiктерiн қанағаттандыруға бағытталған.
Ересектерге бiлiм берудi бiлiм беру ұйымдары, сондай-ақ қосымша бiлiм беретін оқу бағдарламаларын iске асыратын құрылымдық бөлiмшелерi бар заңды тұлғалар жүзеге асырады.
3. Кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында, ғылыми ұйымдарда, біліктілікті арттыру институттарында, өндірісте және ғылыми, педагог, инженерлік-техникалық және медицина қызметкерлерінің "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша шетелдік ұйымдарда тағылымдамадан өтуі кезінде жүзеге асырылады.
4. Бiлiм беру ұйымдары басшы кадрларының, педагог және ғылыми қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн арттыру бес жылда кемiнде бiр рет жүзеге асырылады.
5. Медициналық және фармацевтік кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау медициналық білім және ғылым ұйымдарында жүзеге асырылады.
6. Қазақстан Республикасының азаматтары тағылымдамадан өту үшін "Болашақ" халықаралық стипендиясын алуға арналған конкурсқа қатысуға құқылы.
Тағылымдамадан өту үшін "Болашақ" халықаралық стипендиясын алуға баллдары теңдей болған кезде Президенттік олимпиада жеңімпазы ғылыми жетекшісінің басым құқығы бар.
"Болашақ" халықаралық стипендиясы берілген Қазақстан Республикасының азаматтарымен "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өту туралы шарт жасалады.";
34) мынадай мазмұндағы 37-1-баппен толықтырылсын:
"37-1-бап. Жеке педагогтік қызмет
1. Табыс алумен байланысты жеке педагогтік қызмет кәсіпкерлік қызмет болып табылады. Жеке педагогтік қызметпен айналысатын тұлғаны мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Жеке педагогтік қызмет лицензияланбайды.";
35) 39-бапта:
1-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары азаматтарға аккредиттелген білім беретін оқу бағдарламалары (мамандықтар) бойынша білім туралы өзіндік үлгідегі құжаттарды беруге құқылы.";
мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:
"1-1. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдары білім туралы өзіндік үлгідегі құжаттар бере алады.";
2-тармақ "үлгідегі" деген сөзден кейін "не өзіндік үлгідегі" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
"5. "Болашақ" халықаралық стипендиясын иеленуші Қазақстан Республикасының азаматтарына шетелдік жоғары оқу орындары, ғылыми орталықтары мен зертханалары берген білім туралы құжаттар тану немесе нострификациялау рәсімдерінен өтпей-ақ Қазақстан Республикасында танылады.";
36) 40-бапта:
мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
"2-1. Заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркеуден өткен кезден бастап алты ай ішінде білім беру қызметімен айналысу құқығына лицензия алмаған жағдайда білім беру ұйымы сот тәртібімен таратылады.
Осы мерзімнің өтуін білім беру саласындағы уәкілетті орган білім беру ұйымының білім беру қызметімен айналысу құқығына лицензия алу туралы материалдарын қарау мерзіміне тоқтата тұрады.";
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Іске асырылатын білім беретін оқу бағдарламаларына қарай білім беру ұйымдарының мынадай үлгілері болуы мүмкін:
1) мектепке дейінгі ұйымдар;
2) жалпы білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта);
3) техникалық және кәсіптік білім беру;
4) орта білімнен кейінгі білім беру;
5) жоғары білім беру;
6) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру;
7) мамандандырылған білім беру ұйымдары;
8) арнайы білім беру ұйымдары;
9) жетім балалар мен ата-анасының (заңды өкілдерінің) қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары;
10) балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары;
11) ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдары.
Білім беру ұйымдары түрлерінің номенклатурасын білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
37) 41-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:
"4-1) білім алушыларды, тәрбиеленушілерді оқудан шығару негіздерін және тәртібін;";
38) 43-бапта:
3-тармақта:
2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"2) әскери мамандықтар бойынша жұмыстық оқу бағдарламаларын бекітуден басқа, жұмыстық оқу жоспарлары мен жұмыстық оқу бағдарламаларын әзiрлеу және бекiту;";
мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:
"2-1) қысқартылған оқыту мерзімімен білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеу және бекіту;";
15) тармақшадағы "заңдарында" деген сөз "заңнамасында" деген сөзбен ауыстырылсын;
16) тармақша алып тасталсын;
17) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"17) жоғары оқу орындарында білім алушыларға "бакалавр" және "магистр" академиялық дәрежелерін беру;";
мынадай мазмұндағы 18) тармақшамен толықтырылсын:
"18) кадрларды кәсіптік даярлаудың қазіргі заманғы нысандарын енгізу жатады.";
мынадай мазмұндағы 4 және 5-тармақтармен толықтырылсын:
"4. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымы білім беру қызметтерін көрсету шартының нысанын өз бетінше бекітеді.
5. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдары білім беру қызметін өз бетінше әзірлеген білім беретін оқу бағдарламалары, білім алушылар мен профессорлық-оқытушылық құрамның арақатынасы, оқу жүктемесінің нормалары, еңбекақы төлеу нысандары мен мөлшерінің негізінде жүзеге асырады.";
39) 44-бапта:
4-тармақ алып тасталсын;
5-тармақтағы "Үкіметі белгілеген" деген сөздер "заңнамасында белгiленген" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақтағы "өзінің орынбасарларын және бас бухгалтерді" деген сөздер "бас бухгалтерді" деген сөздермен ауыстырылсын;
40) мынадай мазмұндағы 45-1-баппен толықтырылсын:
"45-1-бап. Кәсіптік білім беру саласындағы әлеуметтік
әріптестік
1. Кәсіптік білім беру саласындағы әлеуметтік әріптестік білім беру жүйесінің қызметі нәтижелерінің барабарлығын арттыруға, кадрларды даярлау деңгейін экономика салаларының және жұмыс берушілердің қажеттіліктеріне жақындатуға, оқытудың өндіріспен байланысын нығайтуға, қаржыландырудың қосымша көздерін тартуға бағытталған.
2. Кәсіптік білім беру саласындағы әріптестердің өзара іс-қимылдарының негізгі бағыттары:
1) жұмыс берушілердің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеуге қатысу;
2) кәсіпорындардың технологиялық базасын пайдалана отырып, білім алушылардың кәсіптік практикасын, арнайы пәндер бойынша оқытушылардың және мамандардың тағылымдамаларын ұйымдастыру;
3) мамандар даярлау және оларды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу мәселелері бойынша тараптардың өзара іс-қимылдарын дамыту;
4) экономиканың тиісті салаларында кәсіптік қызмет тәжірибесі бар мамандарды оқыту процесіне тарту;
5) кәсіптік білім беру сапасын бақылауды ұйымдастыруға және түлектердің кәсіптік даярлығын бағалауға қатысу;
6) жұмыс берушілердің қаржылай қаражатын білім беру ұйымдарын дамытуға тарту болып табылады.";
41) 47-бапта:
2-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Бiлiм алушыларға оқушылар, кадеттер, студенттер, магистранттар, адъюнкттар, интерндер, курсанттар, тыңдаушылар және докторанттар жатады.";
3-тармақта:
6) тармақша "мамандықтан басқасына" деген сөздерден кейін ", ақылы негізден мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқуға" деген сөздермен толықтырылсын;
7) тармақшадағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен" деген сөздер алып тасталсын;
8) тармақша "залдарын," деген сөзден кейін "компьютерлік сыныптарын және" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 6-2-тармақпен толықтырылсын:
"6-2. Жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) соңғы үш жылдағы жеңімпаздары, сондай-ақ жалпы білім беретін пәндер бойынша ағымдағы жылғы осы халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) қатысушылары (ерекше үлгідегі аттестат және "Алтын белгі" белгісін алуға үміткер түлектерді қоспағанда) білім беру саласындағы уәкілетті орган қорытынды бағаларды сертификаттар баллына ауыстыру негізінде берген ұлттық бірыңғай тестілеудің нәтижелері туралы сертификаттар алады. Білім алушының жылдық бағаларын сертификаттар баллына ауыстыруға арналған шәкілді білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
7-тармақта:
бірінші және екінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысаны бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушы (кәсіптік лицейлердің оқушыларынан басқа) студенттерге, интерндерге, магистранттарға, докторанттарға, резидентура тыңдаушыларына, жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінің тыңдаушыларына мемлекеттік стипендия төленуі мүмкін. Мемлекеттік стипендияны тағайындау және төлеу қағидаларын, сондай-ақ оның мөлшерін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
Мемлекеттiк атаулы стипендия жоғары оқу орындарының неғұрлым дарынды магистранттарына және Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының күндiзгi оқу нысаны бойынша бiлiм алушыларына жоғары оқу орындары ғылыми кеңестерiнiң шешiмдерi негiзiнде төленеді.";
мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
"Көзі көрмейтін мүгедектердің және құлағы естімейтін мүгедектердің, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған және қорғаншылыққа (қамқорлыққа) алынған балалардың, сондай-ақ кезекті аралық аттестаттаудың нәтижелері бойынша "үздік" деген бағаға ғана оқитын студенттер мен магистранттардың мөлшерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын жоғары мемлекеттік стипендия алуға құқығы бар.";
8-тармақ алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 15-1-тармақпен толықтырылсын:
"15-1. Білім алушылар білім беру ұйымдарында белгіленген киім үлгісін сақтауға міндетті.";
17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"17. Осы Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгiленген квота шегiнде педагогтік, медициналық және ветеринарлық мамандықтар бойынша оқуға түскен ауыл (село) жастары қатарынан шыққан азаматтар жоғары оқу орнын бітіргенннен кейiн тиісінше мемлекеттік бiлiм беру ұйымдарында, мемлекеттік медицина ұйымдарында, ветеринария саласында қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдар бөлімшелерінде не ауылдық жерде орналасқан мемлекеттік ветеринария ұйымдарында кемiнде үш жыл жұмысты өтеуге мiндеттi.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде педагогтік және медициналық мамандықтар бойынша білім алушы азаматтар Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен мемлекеттік білім беру ұйымдарында және мемлекеттік медицина ұйымдарында жұмысты өтеуге міндетті.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде философия докторлары (РhD) бағдарламасы бойынша докторантураға оқуға түскен азаматтар оқуын бітіргенннен кейін жоғары оқу орындарында немесе ғылыми ұйымдарда кемінде үш жыл жұмысты өтеуге міндетті.
Осы тармақта аталған адамдардың жұмысты өтеу жөніндегі өз міндеттерін орындауына немесе жұмысты өтемеген жағдайда бюджет қаражатының шығыстарын өтеуіне мониторингті және олардың сақталуына бақылауды қамтамасыз ету білім беру саласындағы уәкілетті орган сенім білдірген агентке жүктеледі.";
мынадай мазмұндағы 17-1, 17-2, 17-3 және 17-4-тармақтармен толықтырылсын:
"17-1. Мемлекеттік білім беру ұйымдарына және мемлекеттік медицина ұйымдарына жұмысқа бірінші кезекте бөліну құқығына мыналар ие:
1) жұбайы (зайыбы) бос орынды ұсынған елді мекенде немесе оған жақын орналасқан елді мекенде тұратын, жұмыс істейтін немесе қызметін өткеретін адамдар;
2) ата-анасының біреуі немесе екеуі де І және ІІ топтағы мүгедектер болып табылатын адамдар, сондай-ақ бос орынды ұсынған елді мекенде қорғаншылар және қамқоршылар тұрақты тұрғындар болып табылатын адамдар.
17-2. Осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босату жас мамандарды жеке-жеке бөлу жөніндегі комиссияның шешімімен мынадай санаттағы жас мамандарға:
1) жұбайы (зайыбы) тұратын, жұмыс істейтін немесе қызметін өткеретін елді мекенде не жақын орналасқан елді мекенде бос орын болмаған жағдайдағы адамдарға;
2) І және ІІ топтағы мүгедектерге;
3) одан әрі оқу үшін магистратураға, резидентураға, докторантураға түскен адамдарға;
4) жүкті әйелдерге, үш жасқа дейінгі баласы (балалары) бар, сондай-ақ үш жасқа дейінгі баланы (балаларды) өзі тәрбиелеп жатқан адамдарға беріледі.
17-3. Оқумен байланысты бюджет қаражаты есебінен шыққан шығыстар өтелместен, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттің тоқтатылуы:
1) жұмысты өтеу жөніндегі міндеттің орындалуына байланысты;
2) тиісті құжатпен расталатын білім алушының (жас маманның) қайтыс болуына байланысты;
3) жұмысты өтеу мерзімі ішінде І және ІІ топтағы мүгедектік белгіленген жағдайда;
4) осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларда жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босатылуына байланысты басталады.
17-4. Осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндетті орындамағаны үшін жас маман өзінің оқуына байланысты бюджет қаражаты есебінен шыққан шығыстарды өтеуге міндетті.";
42) 48-бапта:
1-тармақтағы "ынталандыру" деген сөз "қалыптастыру" деген сөзбен ауыстырылсын;
4-тармақтағы "орта, техникалық және кәсіптік білім беретін ұйымдардың" деген сөздер "бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;
43) 49-баптың 2-тармағының 2) және 3) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:
"2) балаларды одан әрі жалпы білім беретін мектепке беруді айқындай отырып, мектеп алды даярлығын қамтамасыз етуге;
3) білім беру ұйымының жарғысында айқындалған қағидаларды орындауға;";
44) 51-бапта:
3-тармақтың екінші бөлігіндегі "және еңбек шартында" деген сөздер алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:
"6. Педагог қызметкерлердің білім беру процесін саяси үгіттеу, діни насихат жүргізу мақсатында немесе білім алушыларды Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келетін әрекеттерге итермелеу пиғылымен пайдалануына тыйым салынады.";
45) 52-бапта:
1-тармақтың екінші бөлігінде:
"Мемлекеттік емес" деген сөздер "Жеке меншік" деген сөздермен ауыстырылсын;
"қолданыстағы" деген сөз алып тасталсын;
4-тармақтағы ", эксперимент режимінде жұмыс істегені үшін" деген сөздер "үшін, эксперимент режимінде жұмыс істегені үшін, мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істегені үшін" деген сөздермен ауыстырылсын;
5-тармақ "мәртебесі бар" деген сөздерден кейін "мемлекеттік" деген сөзбен толықтырылсын;
7-тармақта:
бірінші бөлікте:
бірінші абзацтағы "Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне" деген сөздер "Мемлекеттік білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін тікелей жүзеге асыратын педагог қызметкерлерге" деген сөздермен ауыстырылсын;
1), 2) және 3) тармақшалардағы "сағаттан аспайтындай" деген сөздер "сағат" деген сөзбен ауыстырылып, 1) тармақшада:
екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:
"бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін;";
үшінші абзац алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) 25 сағат арнайы білім беру ұйымдары және жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының тәрбиелеушілері үшін белгіленеді.";
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Нормативтік оқу жүктемесі белгіленбеген білім беру ұйымдары қызметкерлерінің жұмыс уақытының ұзақтығы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгіленеді.";
8-тармақтың бірінші абзацындағы "тапсырысты" деген сөз "білім беру тапсырысын" деген сөздермен ауыстырылсын;
46) 53-бапта:
1-тармақтың 2) тармақшасы "педагог қызметкерлері" деген сөздерден кейін "мен оларға теңестірілген адамдар" деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақта:
2) тармақша "иеленушіге" деген сөзден кейін "жұмсау бағытын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын" деген сөздермен толықтырылсын;
3) тармақшадағы "мемлекеттік грант" деген сөздер "сыйақы" деген сөзбен ауыстырылсын;
47) 55-бапта:
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Бiлiм беру мониторингi бiлiм беру жүйесінің сапасын сырттай және iшкi бағалау үшін статистикалық және талдамалық бағалау көрсеткіштерінің кешені көмегімен жүзеге асырылады.";
мынадай мазмұндағы 4, 5 және 6-тармақтармен толықтырылсын:
"4. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру ұйымына тәуелсіз, оқыту сапасына мониторинг түрлерінің бірі болып табылады.
Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру қызметтерінің сапасын бағалау және білім алушылардың негізгі орта, жалпы орта білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын және жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттында көзделген оқу пәндерінің көлемін меңгеру деңгейін айқындау мақсатында жүзеге асырылады.
5. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау негізгі орта, жалпы орта және жоғары білім алуды аяқтағаннан кейін:
негізгі мектепте (9 (10)-сыныптан кейін) – оқытудың одан әрі траекториясын айқындау мақсатында;
жалпы орта (бейіндік) мектепте – оқу жетістіктерінің деңгейін бағалау мақсатында;
жоғары білім беруде – оқыту бағыттары бойынша оқу бағдарламасын меңгеруді мониторингілеу мақсатында іріктеліп жүргізіледі.
6. Оқу жетістіктеріне сырттай бағалау жүргізілетін негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарының және жоғары білімді мамандықтардың тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.";
48) 57-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың білім беру қызметін кәсіптік біліктілік деңгейлерін ескере отырып, олар үшін жаңа кәсіптер мен мамандықтар бойынша лицензиялау оларда лицензиялардың болуына қарамастан, жалпы негіздерде жүргізіледі.";
49) 58-бап алып тасталсын;
50) 59-бапта:
3-тармақта:
2) тармақша алып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасының және білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарының сақталуын бақылау болып табылады.";
4-тармақ мынадай мазмұндағы екінші және үшінші бөліктермен толықтырылсын:
"Техникалық және кәсіптік білім берудің, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін мемлекеттік аттестаттау да мамандықтар бойынша жүзеге асырылады.
Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдары мен білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық және мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары аккредиттеу мерзіміне, бірақ 5 жылдан аспайтын мерзімге аккредиттелген білім беретін оқу бағдарламалары (мамандықтар) бойынша мемлекеттік аттестаттау рәсімінен босатылады.";
мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:
"4-1. Мемлекеттік аттестатталуға жататын білім беру ұйымдары өзін-өзі бағалауды жүргізеді және өзін-өзі бағалау материалдарын білім беруді басқарудың мемлекеттік органдарына табыс етеді.";
6 және 7-тармақтар алып тасталсын;
51) 61-баптың 3-тармағының 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"4) қаржылық ұйымдардың кредиттері;";
52) 62-бапта:
3-тармақтың екінші бөлігі алып тасталсын;
4-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты қызметтердің тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
5-тармақтың үшінші бөлігіндегі "Қазақстан Республикасы жасасқан халықаралық шарттармен көзделген оқу орындарында" деген сөздер "осы Заңның 65-бабының 4-тармағында көзделген тәртіппен құрылған оқу орындарында және (немесе) олардың филиалдарында" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын:
"5-1. Білім беру грантының негізінде жоғары білімді кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру грантының негізінде жоғары білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында осы мамандықтар бойынша мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында білім беретін оқу бағдарламалары бойынша мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.";
8-тармақтың екінші бөлігінде:
"Орта білімнен кейінгі, жоғары" деген сөздер "Жоғары" деген сөзбен ауыстырылсын;
"өтемді білім беру қызметтерін көрсету шарты бойынша" деген сөздер "ақылы негізде" деген сөздермен ауыстырылсын;
"грантының" деген сөзден кейін "немесе мемлекеттік білім беру тапсырысының" деген сөздермен толықтырылсын;
53) 63-бапта:
2-тармақта:
бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiне:
1) бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлерге мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттары шеңберiнде ақылы негiзде бiлiм беру қызметтерiн көрсетуге;
2) осы Заңның 63-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, оқушылардан және педагог қызметкерлерден ақшаны өндіріп алуға тыйым салынады.";
екінші бөліктегі "бұқаралық кәсіптердің қызметкерлерін даярлау жөніндегі кәсіптік оқытудың" деген сөздер "техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақта:
бірінші абзац "ақылы негізде" деген сөздердің алдынан ", ақылы қызмет көрсету туралы шартты жасай отырып," деген сөздермен толықтырылсын;
8) тармақшадағы "оқытуды" деген сөз "білім беруді" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақтың бірінші бөлігінің екінші сөйлемі алып тасталсын;
54) 64-бап мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
"4. Конкурстық негізде "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын алған мемлекеттік орта білім беру мекемелері грантты материалдық-техникалық және ғылыми-әдістемелік жағынан білім беру процесін қамтамасыз етуге жұмсайды.";
55) 68-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Бiлiм беру ұйымдарына осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн тиісті оқу мерзімдерімен оқуға түскен адамдар оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм беру бағдарламалары бойынша оқуын бiтiрiп, оларға оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм туралы белгiленген үлгiдегi құжат берiледi.".
2-бап. 1. Осы Заң:
1) алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiлетiн 1-баптың 5) тармақшасының он бірінші – жиырма үшінші абзацтарын, 6) тармақшасының алтыншы, жиырма алтыншы, қырық алтыншы абзацтарын қоспағанда;
2) 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 52) тармақшасының тоғызыншы және оныншы абзацтарын қоспағанда;
3) 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 52) тармақшасының жетінші және сегізінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Президенті Н. НАЗАРБАЕВ

]]> "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 24 қазандағы № 487-ІV Заңы

РҚАО-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз.
1-бап. "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 20, 151-құжат; 2008 ж., № 23, 124-құжат; 2009 ж., № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 21-құжат; № 5, 43-құжат; № 11, 102-құжат; 2011 жылғы 30 шілдеде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне рұқсат беру жүйесін жетілдіру мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" 2011 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы; 2011 жылғы 6 тамызда "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне халықтың көші-қоны мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" 2011 жылғы 22 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
1) бүкіл мәтін бойынша:
"соғысқа қатысушылар мен cоғыс мүгедектеріне" деген сөздер "Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектеріне" деген сөздермен ауыстырылсын;
"Оқу және тәрбие процесін", "оқу және тәрбие процесі", "оқу және тәрбие процесін", "Оқу және тәрбие процесі", "оқу және тәрбие процесінің" деген сөздер тиісінше "Оқу-тәрбие процесін", "оқу-тәрбие процесі", "оқу-тәрбие процесін", "Оқу-тәрбие процесі", "оқу-тәрбие процесінің" деген сөздермен ауыстырылсын;
2) 1-бапта:
2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"2) академия – мамандықтардың бір-екі тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын жоғары оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 2-1), 2-2), 2-3), 3-1) және 5-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"2-1) академиялық оралымдылық – оқыту немесе зерттеулер жүргізу үшін белгілі бір академиялық кезеңге: семестрге немесе оқу жылына өзінің жоғары оқу орнында немесе оқуды жалғастыру үшін басқа жоғары оқу орнында кредиттер түрінде меңгерген білім беретін оқу бағдарламаларынан міндетті түрде қайта сынақ тапсыра отырып, басқа жоғары оқу орнына (ел ішінде немесе шетелге) білім алушыларды немесе оқытушы-зерттеушілерді ауыстыру;
2-2) аккредиттеу органдары – стандарттарды (регламенттерді) әзірлейтін және өздері әзірлеген стандарттар (регламенттер) негізінде білім беру ұйымдарын аккредиттеуден өткізетін заңды тұлғалар;
2-3) аккредиттеу стандарттары (регламенттері) – аккредиттеу органының аккредиттеу рәсіміне қойылатын талаптарды белгілейтін құжаттары;";
"3-1) әдістемелік кабинет – білім беруді басқару органдарының білім беру процесінің ұйымдастырушылық-әдістемелік қамсыздандырылуын, нәтижелілігін талдау мен бағалауды, педагог кадрлардың шығармашылық өсуіне және олардың кәсіптік тұрғыдан өзін-өзі жетілдіруіне жәрдемдесетін инновациялық педагогикалық тәжірибені жинақтау мен таратуды қамтамасыз ететін құрылымдық бөлімшесі;";
"5-1) бейіндік мектеп – жалпы орта білім берудің білім беретін оқу бағдарламасын іске асыратын оқу орны;";
7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"7) "Болашақ" халықаралық стипендиясы – Қазақстан Республикасының азаматтарын жетекші шетелдік жоғары оқу орындарында күндізгі оқу нысаны бойынша оқыту немесе ғылыми, педагог, инженерлік-техникалық және медицина қызметкерлерінің шетелдік ұйымдарда тағылымдамадан өтуі үшін Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайтын стипендия;";
мынадай мазмұндағы 7-1), 7-2) 7-3) және 7-4) тармақшалармен толықтырылсын:
"7-1) біліктілікті арттырудың ваучерлік-модульдік жүйесі – білім беру қызметкеріне ұйымды, оқытудың мазмұны мен мерзімдерін таңдауға мүмкіндік беретін, мемлекет белгілеген және белгілі бір ақша сомасымен қамтамасыз етілген, атаулы құжат (ваучер) түрінде ресімделген жан басына шаққандағы норматив негізінде қаржыландырылатын біліктілікті арттыру нысаны;
7-2) біліктілікті арттыру институты – үздіксіз білім беру жүйесінде кадрлардың кәсіптік біліктілігін арттырудың және оларды қайта даярлаудың актуалды білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, білім берудегі әдістемелік жұмыстың тиімділігін қамтамасыз ететін инновациялық процестерді қолдауды жүзеге асыратын білім беру ұйымы;
7-3) біліктілікті беру – нақты мамандық бойынша тиісті кәсіптік қызмет түрінің шеңберінде жұмысты орындау үшін қажетті жеке қабілеттілік, кәсіптік білім, шеберлік пен дағдылар жиынтығын растау рәсімі;
7-4) білім алу үшін арнайы жағдайлар – мүмкіндігі шектеулі адамдардың онсыз жалпы білім беретін және кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеруі мүмкін болмайтын, арнайы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы оқыту әдістерін, техникалық және өзге де құралдарды, өмір сүру ортасын, сондай-ақ медициналық, әлеуметтік және өзге де қызметтер көрсетуді қоса алғанда, білім алу үшін жағдайлар;";
10) тармақшадағы "кәсіптік" деген сөз "жоғары" деген сөзбен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
"10-1) білім беру кредиті – қаржылық ұйымдар мерзімділік, ақылылық және қайтарымдылық шарттарымен оқыту ақысын төлеу үшін қарыз алушыға беретін ақша;";
12) тармақша "желісін" деген сөзден кейін ", сондай-ақ олардың қызметі жетістіктерінің рейтингілік көрсеткіштерін" деген сөздермен толықтырылсын;
16) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"16) білім беру ұйымдарын аккредиттеу – білім беру қызметтерінің сапасы туралы объективті ақпарат беру және оны арттырудың тиімді тетіктерінің бар екенін растау мақсатында аккредиттеу органының белгіленген аккредиттеу стандарттарына (талаптарына) сәйкестігін тану рәсімі;";
мынадай мазмұндағы 17-1) тармақшамен толықтырылсын:
"17-1) білім беру ұйымының ерекше мәртебесі – оқуға қабылдаудың тәртібін дербес анықтауға, өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыруға, оқу, ғылыми және әдістемелік қызмет саласында өзінің нормалары мен нормативтерін пайдалануға, білім туралы өз үлгісіндегі құжаттарды беруге мүмкіндік жасайтын жұмыс істеудің ерекше режимі;";
18) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"18) гимназия – білім алушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес қоғамдық-гуманитарлық және өзге де бағыттар бойынша кең ауқымда және тереңдете білім беруді қамтамасыз ететін бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін және қосымша білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 18-1), 18-2), 18-3) және 18-4) тармақшалармен толықтырылсын:
"18-1) ғылыми-әдістемелік жұмыс – ғылым жетістіктері мен озық педагогикалық тәжірибеге негізделген және үздіксіз білім беру жүйесінің жұмыс істеуін және оны дамытуды жетілдіруге бағытталған қызмет түрі;
18-2) ғылым кандидаты, ғылым докторы – ізденушілердің диссертациялар қорғауы негізінде берілген ғылыми дәрежелер;
18-3) докторант – докторантурада білім алатын адам;
18-4) докторантура – философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесі беріле отырып, ғылыми және педагог кадрларды даярлауға бағытталған, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламасы;";
19) және 20) тармақшалар алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 21-1), 21-2) және 21-3) тармақшалармен толықтырылсын:
"21-1) жоғары техникалық мектеп – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;
21-2) зерттеу университеті – Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, бес жылға арналған даму бағдарламасын және мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, жаңа білімді жинақтау мен трансферттеу үшін іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеу нәтижелерін пайдаланатын жоғары оқу орны;
21-3) инклюзивті білім беру – оқытудың тиісті білім беретін оқу бағдарламаларына білім алушылардың өзге де санаттарымен тең қолжетімділікті, арнайы жағдайларды қамтамасыз ету арқылы дамытуға түзету-педагогикалық және әлеуметтік қолдауды көздейтін, мүмкіндігі шектеулі адамдарды бірлесіп оқыту және тәрбиелеу;";
23) және 24) тармақшалар алып тасталсын;
25) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"25) институт – жоғары білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын жоғары оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 26-1), 28-1) және 29-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"26-1) интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламалары – білім беретін оқу бағдарламаларының тиісті мазмұнды аспектілерін біріктіру негізінде әзірленген білім беретін оқу бағдарламалары;";
"28-1) кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталықтары – ата-анасын немесе басқа да заңды өкілдерін анықтағанға дейін үш жастан он сегiз жасқа дейiнгi қадағалаусыз және панасыз қалған балаларды, оларды уақтылы орналастыру мүмкін болмаған жағдайда ата-анасының немесе оларды алмастыратын адамдардың қамқорлығынсыз қалған балаларды, қорғаншылық және қамқоршылық органы балалардың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төнген кезде ата-анасынан (олардың біреуінен) немесе қамқорлыққа алған басқа адамдардан алып қойған балаларды, сондай-ақ арнайы білім беру ұйымдарына жіберілген балаларды қабылдауды және уақытша ұстауды қамтамасыз ететін, білім беру органдарының қарамағындағы ұйым;";
"29-1) кәсіптік даярлау – техникалық және қызмет көрсету еңбегі мамандарын даярлау бойынша қысқартылған мерзіммен оқытудың кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыруды көздейтін техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің бір бөлігі;";
30) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"30) кәсіптік даярлықты бағалау – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары түлегінің біліктілік (қабілеті) деңгейінің тиісті кәсіптік қызмет түрі шеңберінде жұмысты орындауға сәйкестігі дәрежесін айқындау;";
31) және 32) тармақшалар алып тасталсын;
35) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"35) колледж – жалпы орта және техникалық пен кәсіптік білім берудің немесе орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 35-1), 37-1), 37-2) және 38-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"35-1) кооперативтік оқыту – мемлекеттің, жұмыс берушілердің және оқу орындарының корпоративтік жауапкершілігіне негізделген, кадрларды кәсіптік даярлауды ұйымдастыру нысандарының бірі;";
"37-1) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының "Өркен" білім беру гранты (бұдан әрі – "Өркен" гранты) – "Назарбаев Зияткерлік мектептері" мамандандырылған білім беру ұйымдарында дарынды балалардың оқуына ақы төлеу үшін Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті тағайындайтын грант;
37-2) қауымдастырылған профессор (доцент), профессор – жоғары оқу орнының немесе ғылыми ұйымның қолдаухаты бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган беретiн ғылыми атақтар;";
"38-1) қосымша білім беретін мектептен тыс ұйым – білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу-тәрбие ұйымы;";
39) және 40) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"39) қосымша білім беру – білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында жүзеге асырылатын тәрбиелеу мен оқыту процесі;
40) лицей – оқушылардың бейімділігі мен қабілетіне сәйкес оларға кең ауқымда және тереңдете жаратылыстану-математикалық білім беруді қамтамасыз ететін негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін және қосымша білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
мынадай мазмұндағы 41-1) және 41-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"41-1) магистрант – магистратурада білім алатын адам;
41-2) магистратура – тиісті мамандығы бойынша "магистр" академиялық дәрежесі беріле отырып, ғылыми және педагог кадрлар даярлауға бағытталған, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламасы;";
43) тармақша алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 45-1) тармақшамен толықтырылсын:
"45-1) мемлекеттік бітіру емтиханы – білім алушылардың жалпы орта білім беру курсын бітіргенін куәландыратын мемлекеттік үлгідегі құжатты алуы үшін қажетті талап болып табылатын, жалпы орта білім беру ұйымдарында оларды қорытынды аттестаттау нысандарының бірі;";
46) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"46) оқу бағдарламасы – әрбір оқу пәні (сабақ) бойынша меңгерілуге тиісті білімнің, шеберліктің, дағдылар мен біліктіліктің мазмұны мен көлемін айқындайтын бағдарлама;";
мынадай мазмұндағы 49-1), 51-1), 53-1) және 53-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"49-1) "Орта білім беретін үздік ұйым" гранты – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органдары мемлекеттік орта білім беру ұйымдарына рейтингілік көрсеткіштері негізінде конкурс қорытындылары бойынша жыл сайын бөлетін ақша;";
"51-1) резидентура тыңдаушысы – клиникалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі тереңдетілген медициналық білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеретін маман;";
"53-1) студент – техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымында оқитын адам;
53-2) тірек мектеп (ресурс орталығы) – шағын жинақталған мектеп оқушыларының сапалы білім алуына қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында қысқа мерзімді сессиялық сабақтарды және аралық әрі қорытынды аттестаттауды өткізу үшін базасында таяу маңдағы шағын жинақталған мектептердің білім беру ресурстары шоғырланатын жалпы орта білім беру ұйымы;";
54), 55) және 56) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"54) университет – мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары білім берудің, магистратураның және докторантураның білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыратын, ғылыми және әдістемелік орталық болып табылатын жоғары оқу орны;
55) училище – мәдениет пен өнер саласында негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орны;";
56) тармақша бойынша орыс тіліндегі мәтінге түзету енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;
мынадай мазмұндағы 56-1) және 56-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"56-1) ұлттық жоғары оқу орны – елдің жетекші ғылыми және әдістемелік орталығы болып табылатын, ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орны;
56-2) ұлттық зерттеу университеті – ерекше мәртебесі және Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, бес жылға арналған даму бағдарламасы бар, мамандықтардың үш және одан да көп тобы бойынша жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің өз бетінше әзірленген білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын, жаңа білімді жинақтау мен трансферттеу үшін іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеу нәтижелерін пайдаланатын жоғары оқу орны;";
57) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"57) философия докторы (РhD), бейіні бойынша доктор – тиісті мамандықтар бойынша докторантураның кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын меңгерген және диссертация қорғаған адамдарға берілетін ғылыми дәреже;";
3) 3-баптың 1-тармағында:
4) тармақша "азаматтық" деген сөзден кейін "және ұлттық" деген сөздермен толықтырылсын;
8) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"8) оқытудың, тәрбиенің және дамытудың бірлігі;";
4) 4-бапта:
4) тармақшадағы "(Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң бiлiм беру ұйымдарындағы мамандар даярлауды қоспағанда)" деген сөздер "(Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар үшін мамандар даярлауды жүзеге асыратын білім беру ұйымдарын қоспағанда)" деген сөздермен ауыстырылсын;
5) тармақша "білім беру" деген сөздердің алдынан "жоғары білім алуға ақы төлеу үшін" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) "Өркен" грантын беру қағидаларын және оның мөлшерін бекітеді;";
6) тармақшадағы "және оның қолданылу мерзімдерін" деген сөздер алып тасталсын;
7) тармақшадағы "ережелерін және Білім беру ұйымдарын аккредиттеу ережелерін" деген сөздер "қағидаларын" деген сөзбен ауыстырылсын;
12) тармақшадағы "жеке адамның" деген сөздер – "адам" деген сөзбен, "Инновациялық университет" деген сөздер "Білім беру ұйымдарының ерекше мәртебесі" деген сөздермен ауыстырылсын;
15) тармақшадағы "ережелерін бекітеді" деген сөздер "қағидаларын бекітеді және "Болашақ" халықаралық стипендиясын жұмсау бағыттарын айқындайды" деген сөздермен ауыстырылсын;
20) тармақша алып тасталсын;
21) және 22) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"21) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге бөлінетін қаражатты қалыптастыру, жұмсау бағыты мен оларды есепке алу қағидаларын бекітеді;
22) "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын беру тәртібін және оның мөлшерін белгілей отырып, оны беруге арналған конкурсты өткізу қағидаларын бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 22-1) және 22-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"22-1) қаржы ұйымдары беретін білім беру кредиттерін кепілдендіру тәртібін айқындайды;
22-2) маманды жұмысқа жіберу, өз бетімен жұмысқа орналасу құқығын беру, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алған, осы Заңның 47-бабының 17-тармағында аталған азаматтарды жұмысын өтеу жөніндегі міндетінен босату немесе олардың міндетін тоқтату тәртібін айқындайды;";
23) тармақшадағы "аттестациядан өткізу және қызметтен босату тәртібі туралы ережелерді" деген сөздер "аттестаттау және қызметтен босату тәртібін" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 24-1) және 25-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"24-1) білім беру саласындағы уәкілетті органның ұсынысы бойынша техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға түсу кезінде қабылдау квотасының мөлшерін бекітеді;";
"25-1) осы Заңның 8-бабы 4-тармағының екінші бөлігінде аталған азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру тәртібін айқындайды;";
5) 5-бапта:
мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:
"2-1) магистратурада және докторантурада мамандықтар бойынша жоғары білімі бар мамандарды даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын бөлуді бекітеді;";
3) тармақшадағы "жыл сайын" деген сөздер "жыл сайынғы ұлттық" деген сөздермен ауыстырылсын;
6) тармақшадағы "(медициналық және фармацевтік білім беруден басқа)" деген сөздер алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:
"6-1) медициналық, фармацевтік және әскери білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын келіседі;";
7) тармақша алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:
"7-1) балалар музыка мектептерінің, балалар көркемөнер мектептерінің және балалар өнер мектептерінің үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
8) және 9) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"8) бiлiм беру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензияларды және (немесе) қосымшаларды:
бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға;
техникалық және кәсіптік білім берудің, оның ішінде кәсіптер мен мамандықтар бойынша кәсіптік бағдарламаларды іске асыратын заңды тұлғаларға;
орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары білімнен кейінгі білім берудің, оның ішінде мамандықтар бойынша кәсіптік бағдарламаларды іске асыратын заңды тұлғаларға;
рухани білім беру бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғаларға береді;
9) меншiк нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, мыналарды:
мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің;
арнайы және мамандандырылған білім берудің;
балаларға арналған қосымша білім берудің;
балалар мен жасөспiрiмдерге арналған спорт бойынша қосымша білім берудің;
техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің;
жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің (медициналық және фармацевтiк бiлiм берудi қоспағанда) білім беру бағдарламаларын іске асыратын бiлiм беру ұйымдарын мемлекеттiк аттестаттаудан өткiзедi;";
мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықтырылсын:
"9-1) инновациялық қызметті жүзеге асыратын және ғылыми зерттеулердің нәтижелерін өндіріске енгізетін базалық жоғары оқу орындарын айқындайды;";
10) және 12) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"10) аккредиттеу органдарына, оның ішінде шетелдік аккредиттеу органдарына қойылатын талаптарды және оларды танудың тәртібін белгілейді және танылған аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізілімін қалыптастырады;";
"12) Ұлттық бірыңғай тестілеуді және кешенді тестілеуді өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
13) тармақшадағы "деңгейі" деген сөз "түрлері" деген сөзбен ауыстырылсын;
14) тармақшадағы "уақытын" деген сөз "мерзімін" деген сөзбен ауыстырылсын;
18) тармақша алып тасталсын;
20) тармақшадағы "растаудың" деген сөз – "бағалау" деген сөзбен, "берудің тәртiбiн" деген сөздер "беру қағидаларын" деген сөздермен ауыстырылсын;
22) тармақшадағы "тапсырыс берудi" деген сөздерден кейін "ұйымдастыру, оларды сақтау, есепке алу және беру" деген сөздермен толықтырылып, "қамтамасыз етуді ұйымдастырады" деген сөз "қамтамасыз ету жөніндегі қағидаларды әзірлейді және бекітеді" деген сөздермен ауыстырылсын;
25) тармақша "оқу-әдістемелік" деген сөздерден кейін "және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 25-1), 25-2) және 26-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"25-1) Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінің қызметін ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
25-2) жоғары оқу орындарының жанынан ұқсас мамандық топтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестіктер құрады және олардың қызметтері туралы ережені бекітеді;";
"26-1) мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарын жабдықтармен және жиһазбен жарақтандыру нормаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
27) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"27) оқулықтарды, оқу-әдiстемелiк кешендері мен оқу-әдiстемелiк құралдарын әзiрлеу, оларға сараптама, сынақ өткізу және мониторинг жүргізу, оларды басып шығару жөнiндегi жұмысты ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді әрі бекiтедi және осы жұмысты ұйымдастырады;";
мынадай мазмұндағы 27-1) тармақшамен толықтырылсын:
"27-1) бiлiм беру ұйымдарында пайдалануға рұқсат етiлген оқулықтардың, оқу-әдiстемелiк кешендерiнің, оқу құралдарының және басқа да қосымша әдебиеттердiң, оның iшiнде электрондық жеткiзгiштердегі тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
29) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"29) жаратылыстану-математика циклы пәндері бойынша Президенттік олимпиаданы, жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылардың республикалық конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыру және өткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай редакциядағы 29-1) тармақшамен толықтырылсын:
"29-1) жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық және халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың), орындаушылар конкурстарының, кәсіби шеберлік конкурстарының және спорттық жарыстардың тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
33) тармақша алып тасталсын;
35) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"35) мемлекеттік орта білім беру мекемелерінің басшыларын конкурстық тағайындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 36-1) тармақшамен толықтырылсын:
"36-1) жоғары оқу орнының және ғылыми ұйымдардың қолдаухаты бойынша қауымдастырылған профессор (доцент), профессор ғылыми атақтарын береді;";
41) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"41) шетелге, оның ішінде академиялық оралымдылық шеңберінде оқытуға жіберу тәртібін әзірлейді, бекітеді және белгілейді;";
42) тармақша алып тасталсын;
43) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"43) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға, техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiмi бар мамандарды даярлауға, сондай-ақ жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдеріне мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын орналастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 44-1), 44-2), 44-3), 44-4), 44-5), 44-6), 45-1), 45-2), 45-3), 46-1), 46-2), 46-3), 46-4), 46-5), 46-6), 46-7), 46-8) және 46-9) тармақшалармен толықтырылсын:
"44-1) білім беру ұйымдарында эксперимент режимінде іске асырылатын білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеу, сынақтан өткізу және енгізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
44-2) білім беру жүйесін басқару органдарын ақпараттық қамтамасыз етуді жүзеге асырады;
44-3) бірыңғай ақпараттық білім беру жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
44-4) "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша шығыс нормаларын, оқуға және тағылымдамадан өтуге арналған үлгілік шарттарды бекітеді;
44-5) білім беру ұйымы түрлерінің номенклатурасын және олардың қызметінің, оның ішінде шағын жинақталған мектептердегі қызметтің үлгілік қағидаларын бекітеді;
44-6) мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты қызметтер көрсетудің тізбесін қалыптастырады және бекітеді;";
"45-1) орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
45-2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміндегі мәліметтерді алады;
45-3) білім беру ұйымдарының ішкі тәртібінің үлгілік қағидаларын әзірлейді және бекітеді;";
"46-1) орта, техникалық және кәсіптік білім берудің жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру әдістемесін әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-2) орта, техникалық және кәсіптік білім берудің жан басына шаққандағы қаржыландыру қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-3) біліктілікті арттырудың ваучерлік-модульдік жүйесінің әдістемесін әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-4) біліктілікті қашықтықтан арттыруды қамтамасыз етудің қағидаларын әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;
46-5) педагогтардың біліктілік деңгейін растау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
46-6) базалық жоғары оқу орындарында магистрлер мен PhD докторларын нысаналы даярлау тетігін әзірлейді және бекітеді;
46-7) мемлекеттік жоғары оқу орындарының ректорларын тағайындау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
46-8) университеттік интернет-ресустарға қойылатын талаптарды айқындайды және бекітеді;
46-9) мектеп-интернаттарға, бейіндік мектептерге қойылатын техникалық талаптарды әзірлеуді ұйымдастырады және бекітеді;";
6) 6-бапта:
2-тармақта:
мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын:
"5-1) мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытуға мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын, жан басына шаққандағы қаржыландыру және ата-ананың ақы төлеу мөлшерін бекiтедi;";
6) тармақша "мектептерін" деген сөзден кейін "білім беру саласындағы уәкілетті органның келісімі бойынша" деген сөздермен толықтырылсын;
7), 7-1) және 7-2) тармақшалар алып тасталсын;
11), 12) және 13) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;
12) мемлекеттік тапсырыс негізінде техникалық және кәсіптік білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламаларын, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін қағаз және электрондық жеткізгіштерде оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендерін сатып алуды және жеткізуді қамтамасыз етеді;
13) облыс ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын және ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылар конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді;";
14) тармақшадағы "спорт бойынша балаларға" деген сөздер "балаларға облыстық деңгейде жүзеге асырылатын" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 20-1) тармақшамен толықтырылсын:
"20-1) берілген өтінімдерге сәйкес кейіннен жұмысқа орналастыра отырып, ауылдық жердің кадрлар қажетсінуі туралы өтінімді білім беру және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органдарға жыл сайын 15-ші сәуірге дейін ұсынады;";
22) тармақшадағы "облыстық білім департаментінің" деген сөздер "білім беруді облыстық басқару органының" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 22-1), 24-1), 24-2), 24-3), 24-4) және 24-5) тармақшалармен толықтырылсын:
"22-1) білім беру мониторингін жүзеге асырады;";
"24-1) қамқоршылық кеңестерге жәрдем көрсетеді;
24-2) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады;
24-3) конкурс жеңімпаздарына – мемлекеттік орта білім беру мекемелеріне "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын төлейді;
24-4) мамандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;
24-5) аудандық әдістемелік кабинеттердің, біліктілігін арттыру институтының материалдық-техникалық базасын қамтамасыз етеді;";
3-тармақта:
2) тармақшадағы "міндетті" деген сөз алып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) кешкі (ауысымды) оқыту нысанын және интернат үлгісіндегі білім беру ұйымдары арқылы ұсынылатын орта білім беруді қоса алғанда, орта білім беруді ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;";
6), 6-1) және 6-2) тармақшалар алып тасталсын;
7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"7) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын бекітеді;";
мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:
"7-1) мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытуға мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын, жан басына шаққандағы қаржыландыру және ата-ананың ақы төлеу мөлшерін бекiтедi;";
11) және 15) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;";
"15) республикалық маңызы бар қала, астана ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын, ғылыми жобалар конкурстарын, орындаушылар конкурстары мен кәсіби шеберлік конкурстарын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді;";
25) тармақшадағы "білім департаменттерінің" деген сөздер "білім беруді басқару органының" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 25-1), 25-2), 25-3), 25-4), 25-5), 25-6), 25-7) және 25-8) тармақшалармен толықтырылсын:
"25-1) негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және техникалық пен кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің кәсіптік бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруін және солармен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;
25-2) білім беру мониторингін жүзеге асырады;
25-3) қамқоршылық кеңестерге жәрдем көрсетеді;
25-4) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады;
25-5) білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің әдістемелік басшылығын қамтамасыз етеді;
25-6) конкурс жеңімпаздарына – мемлекеттік орта білім беру мекемелеріне "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын төлейді;
25-7) негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарында, сондай-ақ мамандандырылған және арнайы жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;
25-8) аудандық әдістемелік кабинеттердің, біліктілігін арттыру институтының материалдық-техникалық базасын қамтамасыз етеді;";
4-тармақта:
4) тармақшадағы "міндетті" деген сөз алып тасталсын;
6), 6-1) және 6-2) тармақшалар алып тасталсын;
10) және 11) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"10) аудан (қала) ауқымында жалпы білім беретін пәндер бойынша мектеп олимпиадаларын және ғылыми жобалар конкурстарын ұйымдастыру мен өткізуді қамтамасыз етеді;
11) мемлекеттік білім беру мекемелерінің мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан білім алушылары мен тәрбиеленушілеріне және жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалып, отбасыларда тұратын балаларға, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл жәрдемді талап ететін отбасылардан шыққан балаларға және білім беру ұйымының алқалы басқару органы айқындайтын өзге де санаттағы білім алушылар мен тәрбиеленушілерге жалпы білім беретін мектептерді ағымдағы ұстауға бөлінетін бюджет қаражатының кемінде бір пайызы мөлшерінде қаржылай және материалдық көмек көрсетуге қаражат жұмсайды;";
мынадай мазмұндағы 19-1) және 19-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"19-1) білім беру мониторингін жүзеге асырады;
19-2) негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттардың бланкілеріне тапсырыс беруін және солармен қамтамасыз етілуін ұйымдастырады және олардың пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;";
20) және 21) тармақшалар алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 21-1), 21-2) және 21-3) тармақшалармен толықтырылсын:
"21-1) мемлекеттік білім беру ұйымдарының кадрмен қамтамасыз етілуін жүзеге асырады;
21-2) білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің әдістемелік басшылығын қамтамасыз етеді;
21-3) негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарында экстернат нысанында оқытуға рұқсат береді;";
5-тармақ мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
"1-1) тірек мектептердің (ресурс орталықтарының) жұмыс істеуін қамтамасыз етеді;";
7) 7-баптың 2-тармағындағы "оның ішінде ведомстволық" деген сөздер алып тасталсын;
8) 8-бапта:
2-тармақтың үшінші бөлігі "Қазақстан Республикасында" деген сөздердің алдынан "Әскери оқу орындарын қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Мемлекет қаржылық ұйымдар беретiн бiлiм беру кредиттерiнiң кепiлдiк жүйесiн құру жөнiнде шаралар қабылдайды.";
4-тармақта:
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Әлеуметтік көмек көрсетілетін Қазақстан Республикасы азаматтарының санатына:
1) жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар;
2) даму мүмкіндіктері шектеулі балалар, мүгедектер және бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар;
3) көп балалы отбасылардың балалары;
4) кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейімдеу және оңалту орталықтарындағы балалар;
5) жалпы және санаторийлік үлгідегі мектеп-интернаттарында, мектеп жанындағы интернаттарда тұратын балалар;
6) дарынды балаларға арналған мамандандырылған интернаттық білім беру ұйымдарында тәрбиеленетін және білім алатын балалар;
7) интернаттық ұйымдардың тәрбиеленушілері;
8) мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасылардан, сондай-ақ мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын, жан басына шаққандағы орташа табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан төмен отбасылардан шыққан балалар;
9) денсаулық жағдайына байланысты бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру бағдарламалары бойынша ұзақ уақыт бойы үйде немесе стационарлық көмек, сондай-ақ қалпына келтіру емін және медициналық оңалту көрсететін ұйымдарда оқитын балалар;
10) Қазақстан Республикасының заңдарымен айқындалатын өзге де санаттағы азаматтар жатады.";
үшінші бөлік алып тасталсын;
5-тармақтағы "емдеу ұйымдарында" деген сөздер "стационарлық көмек, сондай-ақ қалпына келтіру емін және медициналық оңалту көрсететін ұйымдарда" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"6. Мемлекет инклюзивті білім берудің мақсатын іске асыра отырып, білім берудің барлық деңгейінде даму мүмкіндіктері шектеулі азаматтарға олардың білім алуына, дамуындағы ауытқуды түзетуіне және әлеуметтік бейімделуіне арнайы жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.";
9) 9-бапта:
3-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Мемлекеттік тілде оқытатын тиісті білім беру ұйымдарын, сыныптарды, топтарды құру басым бағыт болып табылады.";
4-тармақтағы "бірыңғай ұлттық тестілеу бағдарламасына" деген сөздер "ұлттық бірыңғай тестілеуді өткізу кезінде пәндер тізбесіне" деген сөздермен ауыстырылсын;
10) 2-тарау мынадай мазмұндағы 9-1-баппен толықтырылсын:
"9-1-бап. Білім беру ұйымдарын аккредиттеу
1. Білім беру ұйымын аккредиттеу ерікті негізде жүзеге асырылады.
Білім беру ұйымы аккредиттеу органын өз бетінше таңдайды.
2. Аккредиттеуден өткізу туралы немесе аккредиттеуді өткізуден бас тарту туралы шешімді аккредиттеу органы білім беру ұйымы өтінішінің және тізбесін аккредиттеу органы айқындайтын, ұсынылған құжаттардың қаралу нәтижелері бойынша қабылдайды.
Аккредиттеуді өткізудің шарттары мен мерзімдері білім беру ұйымы мен аккредиттеу органы арасындағы аккредиттеуді өткізу туралы шартта айқындалады.
3. Аккредиттеу органы өзінің аккредиттеу стандарттарына (регламенттеріне) сәйкес институционалдық немесе мамандандырылған аккредиттеуді өткізеді.
4. Білім беру ұйымын аккредиттеу білім беру ұйымының қаражаты есебінен өткізіледі.
5. Білім беру ұйымдары уәкілетті органның тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында ұлттық және халықаралық институционалдық, мамандандырылған аккредиттеуден өтуге құқылы.
6. Біліктілікті арттыру институттары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жалпы негіздерде аккредиттеуден өтуге құқылы.";
11) 10-бапта:
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) білім беруді басқару органдары мен тиісті инфрақұрылымдардың, оның ішінде білім беру мониторингін жүзеге асыратын оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету ұйымдарының;";
мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) білім беру қызметінің субъектілері бірлестіктерінің жиынтығын бiлдiредi.";
12) 11-бапта:
3) тармақшадағы "мемлекеттік рәміздерді" деген сөздер "мемлекеттік рәміздер мен мемлекеттік тілді" деген сөздермен ауыстырылсын;
10) тармақшадағы "білімге" деген сөз "білім мен біліктілікке" деген сөздермен ауыстырылсын;
12) тармақшадағы "бағдарлануын" деген сөз "ұмтылысын" деген сөзбен ауыстырылсын;
13) тармақшадағы "қамтамасыз ету болып табылады." деген сөздер "қамтамасыз ету;" деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 14) тармақшамен толықтырылсын:
"14) мүмкіндігі шектеулі балалардың сапалы білім алуына арнайы жағдайлар жасау болып табылады.";
13) 14-бапта:
1-тармақтың екінші және үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
"Үлгілік оқу бағдарламалары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес әзірленеді.
Жұмыстық оқу бағдарламалары тиісті үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларының негізінде әзірленеді.";
7 және 8-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Әскери мамандықтар бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша тиісті мемлекеттік органның басшысы бекiтедi.
8. Медициналық және фармацевтік мамандықтар бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
14) 16-бапта:
1-тармақтың үшінші бөлігі алып тасталсын;
2-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Негiзгi орта бiлiм берудің жалпы бiлiм беретін оқу бағдарламасын меңгеру мерзiмi – бес жыл.
Он екі жылдық білім беруге көшкен жағдайда негiзгi орта бiлiм берудiң жалпы бiлiм беретiн оқу бағдарламасын меңгеру мерзiмi – алты жыл.";
3-тармақтың бірінші бөлігіндегі "білім алушылардың бағдарланатын кәсіпке дейінгі даярлығын жүзеге асыру үшін әлеуметтік-гуманитарлық, жаратылыстану-ғылыми, технологиялық және басқа да" деген сөздер "жаратылыстану-математикалық және қоғамдық-гуманитарлық" деген сөздермен ауыстырылсын;
15) 17-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"17-бап. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін
оқу бағдарламалары
1. Техникалық және кәсіптік білім беру орта білім беру деңгейінің құрамдас бөлігі болып табылады және қоғамдық-пайдалы кәсіптік қызметтің негізгі бағыттары бойынша білікті қызметкерлер мен орта буын мамандарды даярлауға бағытталған.
2. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары олардың мазмұнына және білім алушылардың даярлық біліктілігінің деңгейіне қарай мынадай білім беретін оқу бағдарламалары болып бөлінеді:
1) техникалық және қызмет көрсету еңбегінің бұқаралық кәсіптері бойынша кадрлар даярлауды көздейтін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:
жалпы кәсіптік және арнайы пәндерді меңгеру үшін бейіндеуші болып табылатын жалпы білім беретін пәндер бойынша интеграцияланған курстарды зерделеуді, кәсіптік дағдыларды меңгеру бойынша өндірістік оқудан және кәсіптік практикадан өтуді;
білім алушыларға нақты кәсіп бойынша кәсіптік біліктіліктің белгіленген деңгейін (разряд, сынып, санат) беруді көздейді;
2) экономиканың барлық салаларында жоғары технологиялармен және кәсіптік қызметпен байланысты жұмыстарды орындаудың күрделі (аралас) кәсіптері мен практикалық дағдыларын меңгеруді көздейтін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны:
жалпы білім беретін, жалпы гуманитарлық, экономикалық, жалпы кәсіптік, арнайы пәндерді зерделеуді, кәсіптік дағдыларды игеру және бекіту бойынша өндірістік оқудан және кәсіптік практикадан өтуді;
білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің жоғары деңгейін беруді көздейді.
3) орта буын мамандарды даярлауды қамтамасыз ететін.
Білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұны техникалық және кәсіптік білім берудің интеграцияланған білім беретін оқу бағдарламаларын жоғары оқу орындарының 1-2-курстарының білім беретін оқу бағдарламаларымен қоса зерделеуді көздейді.
Аралық аттестаттау қорытындысы бойынша (оқытудың әрбір курсынан кейін) білім алушыларға нақты мамандық бойынша кәсіптік біліктіліктің қол жеткізген деңгейі (разряды, сыныбы, санаты) беріледі.
Оқытудың толық курсын аяқтағаннан және қорытынды аттестаттаудан өткеннен кейін білім алушыларға орта буын маманы біліктілігі беріледі.
3. Мәдениет және өнер мамандықтары бойынша техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары көрсетілген мамандықтар бойынша білім алушылардың ерте мамандануы қағидаты мен даярлау ерекшеліктері ескеріле отырып әзірленеді. Оқыту ұзақтығы оқу бағдарламаларының күрделілігі мен берілетін біліктілік деңгейіне байланысты және ол тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартымен айқындалады.
4. Жалпы орта білімі бар азаматтар үшін техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары жалпы кәсіптік, экономикалық, арнайы пәндерді зерделеуді және таңдаған мамандығы бойынша болашақ кәсіптік қызметін айқындайтын оқу-өндірістік жұмыстарды орындауды көздейді.
5. Техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары теориялық және өндірістік оқыту бағдарламаларынан және кәсіптік практикадан тұрады.";
16) 19-бапта:
тақырып және 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"19-бап. Арнайы білім беретін оқу бағдарламалары
1. Арнайы білім беретін оқу бағдарламалары бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары негізінде әзірленеді және мүмкіндігі шектеулі балаларды оқытуға және дамытуға бағытталған, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің психологиялық-медициналық-педагогтік консультациялар ұсынымдары ескеріле отырып айқындалатын психикалық-физикалық ерекшеліктері мен танымдық мүмкіндіктері ескеріледі.";
3-тармақ "ұйымдарында" деген сөзден кейін ", жалпы білім беретін мектептерде" деген сөздермен толықтырылсын;
17) 20-баптың 1-тармағының бірінші бөлігіндегі "гуманитарлық мамандықтар бойынша қызмет көрсету және басқару еңбегінің кіші" деген сөздер "техникалық, қызмет көрсету және басқару еңбегінің" деген сөздермен ауыстырылсын;
18) 21-бапта:
2-тармақта:
екінші бөліктің бірінші сөйлемі мынадай редакцияда жазылсын:
"Жоғары білім берудің кәсіптік білім беретін оқу бағдарламалары мiндеттi құрамдас бөлiктен және таңдау бойынша құрамдас бөлiктен тұратын пәндерді қамтиды.";
үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Жоғары оқу орындары білім беру жүйесін одан әрі дамытуға және жетілдіруге бағытталған оқытудың жаңа технологиялары мен әдістері қамтылатын инновациялық білім беретін оқу бағдарламаларын конкурстық негізде әзірлеуге және енгізуге құқылы.";
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Жоғары әскери оқу орындары бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi органның келiсiмі бойынша тиісті мемлекеттiк органның басшысы бекiтетін әскери мамандықтар бойынша кәсiптiк бiлiм беретін оқу бағдарламаларын iске асырады.";
19) 23-бапта:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың, тәрбиеленушілер мен мамандардың жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.";
2-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"2) қазіргі заман талаптарына сай келетін кәсіптік біліктілікті дамытуға бағытталған, мамандарды қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру оқу бағдарламалары болып бөлiнедi.";
20) 24-бап алып тасталсын;
21) 26-бапта:
мынадай мазмұндағы 1-1 және 2-1-тармақтармен толықтырылсын:
"1-1. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдарына қабылдау тәртібін олардың өздері дербес айқындайды.";
"2-1. "Өркен" гранты берілген Қазақстан Республикасының азаматтарын оқуға қабылдауды "Назарбаев Зияткерлік мектептері" мамандандырылған білім беру ұйымдары жүзеге асырады.";
4-тармақта:
"жоғары білім" деген сөздер "жоғары оқу орнынан кейінгі білімді" деген сөздермен ауыстырылсын;
"бойынша" деген сөзден кейін "жетекші" деген сөзбен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Болашақ" халықаралық стипендиясы берілген Қазақстан Республикасының азаматтарымен "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша оқуға арналған шарт жасалады.";
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Бiлiм беру гранттарын алуға, сондай-ақ техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi және жоғары бiлiмдi кадрлар даярлауға мемлекеттiк білім беру тапсырысы бойынша бiлiм алушылардың құрамына қабылдауға арналған конкурсты өткiзу кезiнде:
1) "Алтын белгi" белгiсімен марапатталған адамдардың;
2) дербес бiлiм беру ұйымдарының бiлiм туралы құжаттары бар адамдардың;
3) тiзбесiн бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган айқындайтын жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған), орындаушылардың республикалық және халықаралық конкурстарының және спорттық жарыстардың (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған) соңғы үш жылдағы жеңiмпаздарының, сондай-ақ өздерi таңдаған мамандықтары олимпиаданың, конкурстың немесе спорттық жарыстың пәнiне сәйкес келген жағдайда, жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша ағымдағы жылғы Президенттік, республикалық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (бiрiншi, екiншi және үшiншi дәрежелi дипломдармен марапатталған) жеңiмпаздарының басым құқығы бар.
Бiлiм беру гранттарын алуға, сондай-ақ техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білімді кадрлар даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушылардың құрамына қабылдауға арналған конкурсты өткiзу кезiнде көрсеткiштер бiрдей болған жағдайда жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың, медициналық-әлеуметтiк сараптаманың қорытындысына сәйкес тиiстi бiлiм беру ұйымдарында оқуына болатын жағдайда I және II топтағы мүгедектердiң, жеңiлдiктері мен кепiлдiктері бойынша соғысқа қатысушылар мен соғыс мүгедектерiне теңестiрiлген адамдардың, бала кезiнен мүгедектердiң, мүгедек балалардың және үздiк бiлiмi туралы құжаттары (куәлiктерi, аттестаттары, дипломдары) бар адамдардың басым құқығы бар.";
мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын:
"5-1. Білім беру грантын иеленуші оны жоғары оқу орнына қабылдағанға дейін одан бас тартқан жағдайда, білім беру грантын беру туралы куәліктің күші жойылады, ал білім беру гранты белгіленген тәртіппен беріледі.";
7-тармақтағы "және ғылыми-зерттеу ұйымдарына" деген сөздер алып тасталсын;
22) 27-баптағы "және экстернат" деген сөздер ", экстернат және мүмкіндігі шектеулі балалар үшін қашықтықтан оқыту" деген сөздермен ауыстырылсын;
23) 28-бапта:
1-тармақтағы "оқу бағдарламалары мен жұмыстық оқу жоспарларына" деген сөздер "оқу жоспарлары мен жұмыстық оқу бағдарламаларына" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақтың бірінші бөлігіндегі "оқу" деген сөз "білім беру" деген сөздермен ауыстырылсын;
9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"9. Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау ұлттық бірыңғай тестілеу нысанында немесе мемлекеттік бітіру емтиханы нысанында жүзеге асырылады.
Жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды және оқуын бiтiретiн жылы орта бiлiмнен кейiнгi немесе жоғары бiлiм беру ұйымдарына оқуға түсуге ниет бiлдiрушiлердi қорытынды аттестаттау ұлттық бiрыңғай тестiлеу нысанында жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы Үкіметі айқындаған жағдайларда ұлттық бірыңғай тестілеуге қатыспаған, жалпы орта білім беру ұйымдарында білім алушыларды қорытынды аттестаттау мемлекеттік бітіру емтиханы нысанында жүзеге асырылады және оқуын бiтiретiн жылы орта бiлiмнен кейiнгi немесе жоғары бiлiм беретiн білім беру ұйымдарына кешенді тестілеу арқылы түсуге мүмкіндік береді.";
24) 29-бапта:
тақырыптағы "Ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
1-тармақта:
"Ғылым мен білімді" деген сөздер "Білім мен ғылымды" деген сөздермен ауыстырылсын;
"ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақта:
бірінші абзацтағы "Ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
үшінші абзацтағы "білім департаменттерінің" деген сөздер "білім беруді басқару органдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақтағы "ғылыми және оқу-әдістемелік" деген сөздер "оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік" деген сөздермен ауыстырылсын;
25) 30-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"30-бап. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту
1. Алты (жеті) жасқа дейiнгi балаларды мектепке дейiнгi тәрбиелеу отбасында немесе бiр жастан бастап мектеп жасына жеткенге дейін мектепке дейiнгi ұйымдарда жүзеге асырылады.
2. Мектепке дейiнгi оқыту балаларды мектепте оқытуға мектеп алды даярлық түрiнде бес жастан бастап жүзеге асырылады.
Мектеп алды даярлық мiндеттi және отбасында, мектепке дейiнгi ұйымдарда, жалпы бiлiм беретiн мектептердiң, лицейлердiң және гимназиялардың мектеп алды сыныптарында жүзеге асырылады.
Мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарындағы мектеп алды даярлық тегiн болып табылады.";
26) 31-бапта:
1-тармақ "алты" деген сөзден кейін "(жеті)" деген сөзбен толықтырылсын;
2-тармақ "түрлері мектеп," деген сөздерден кейін "шағын жинақталған мектеп," деген сөздермен толықтырылсын;
27) 32-бапта:
1-тармақтың бірінші бөлігіндегі "кәсiптiк лицейлерде," деген сөздер алып тасталсын;
2-тармақ алып тасталсын;
28) мынадай мазмұндағы 32-1-баппен толықтырылсын:
"32-1-бап. Кәсіптік даярлық
1. Кәсіптік даярлық белгілі бір жұмыс түрін орындау үшін қажетті жаңа немесе өзгерген кәсіптік дағдыларды білім алушылардың жедел меңгеруіне бағытталған. Кәсіптік даярлық білім алушының білім деңгейін арттырумен байланысты емес.
2. Қызметкерлердің немесе жұмыс берушімен еңбек қатынастарында тұрмайтын өзге де адамдардың кәсіптік даярлығын жұмыс беруші тікелей ұйымдарда, оқу орталықтарында, курстарда, сондай-ақ заңды тұлғалардың әр түрлі оқу-өндірістік құрылымдарында немесе техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жүргізеді.
3. Кәсіптік даярлық оқыту шартына сәйкес жұмыс берушінің қаражаты немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де қаражат есебінен жүзеге асырылады.
Кәсіптік даярлықтың нысанын, мазмұны мен көлемін жұмыс беруші тиісті кәсіп бойынша қолданыстағы білім беретін оқу бағдарламаларының негізінде айқындайды.
Кәсіптік даярлық нысандарына кәсіпорындарда оқыту, басқа мамандыққа қайта оқыту, корпоративтік жауапкершілік және оқушылық негізінде кооперативтік оқыту жатады.
4. Кәсіптік даярлық деңгейін бағалау бойынша біліктілік емтиханынан табысты өткен адамдарға нақты мамандық бойынша тиісті біліктілік деңгейі беріледі және біліктілікті беру туралы белгіленген үлгідегі куәлік (сертификат) беріледі.";
29) 33-баптың екінші бөлігіндегі "гуманитарлық" деген сөз алып тасталсын;
30) 34-бап алып тасталсын;
31) 35-баптың 2-тармағының бірінші және екінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Жоғары бiлiм берудiң кәсiптiк білім беретін оқу бағдарламалары жоғары оқу орындарында iске асырылады.
Ұлттық зерттеу университеті, ұлттық жоғары оқу орны, зерттеу университеті, университет, академия, институт және оларға теңестiрiлгендер (консерватория, жоғары мектеп, жоғары училище) жоғары оқу орындарының негiзгi түрлерi болып табылады.";
32) 36-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жоғары оқу орындарының магистратурасы мен докторантурасында, жоғары оқу орындарының және ғылыми ұйымдардың резидентурасында, сондай-ақ "Болашақ" халықаралық стипендиясының стипендиаттарын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жыл сайын бекiтiлетiн мамандықтар тiзбесiне сәйкес күндiзгi оқыту нысаны бойынша жетекші шет елдердiң жоғары оқу орындарына оқуға жiберу арқылы жүзеге асырылады.
Әскери мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсiптiк білім беретін оқу бағдарламаларын iске асыру жоғары әскери оқу орындарының адъюнктурасында жүзеге асырылады.";
33) 37-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"37-бап. Қосымша білім беру
1. Балаларға қосымша білім беру олардың түрлерін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын білім беру ұйымдарында және мектептен тыс ұйымдарда жүзеге асырылады.
Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары бойынша білім беру қызметтерін білім алушыларға бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары көрсетеді және шарттық негізде ұсынады.
2. Ересектерге (он сегiз жасқа толған адамдарға) бiлiм беру қоғамда болып жатқан әлеуметтiк-экономикалық өзгерiстерге сәйкес бiлiм мен дағдылардың қосымша көлемiн алу үшiн олардың өмiр бойы бiлiм алу қажеттiлiктерiн қанағаттандыруға бағытталған.
Ересектерге бiлiм берудi бiлiм беру ұйымдары, сондай-ақ қосымша бiлiм беретін оқу бағдарламаларын iске асыратын құрылымдық бөлiмшелерi бар заңды тұлғалар жүзеге асырады.
3. Кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында, ғылыми ұйымдарда, біліктілікті арттыру институттарында, өндірісте және ғылыми, педагог, инженерлік-техникалық және медицина қызметкерлерінің "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша шетелдік ұйымдарда тағылымдамадан өтуі кезінде жүзеге асырылады.
4. Бiлiм беру ұйымдары басшы кадрларының, педагог және ғылыми қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн арттыру бес жылда кемiнде бiр рет жүзеге асырылады.
5. Медициналық және фармацевтік кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау медициналық білім және ғылым ұйымдарында жүзеге асырылады.
6. Қазақстан Республикасының азаматтары тағылымдамадан өту үшін "Болашақ" халықаралық стипендиясын алуға арналған конкурсқа қатысуға құқылы.
Тағылымдамадан өту үшін "Болашақ" халықаралық стипендиясын алуға баллдары теңдей болған кезде Президенттік олимпиада жеңімпазы ғылыми жетекшісінің басым құқығы бар.
"Болашақ" халықаралық стипендиясы берілген Қазақстан Республикасының азаматтарымен "Болашақ" халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өту туралы шарт жасалады.";
34) мынадай мазмұндағы 37-1-баппен толықтырылсын:
"37-1-бап. Жеке педагогтік қызмет
1. Табыс алумен байланысты жеке педагогтік қызмет кәсіпкерлік қызмет болып табылады. Жеке педагогтік қызметпен айналысатын тұлғаны мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Жеке педагогтік қызмет лицензияланбайды.";
35) 39-бапта:
1-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары азаматтарға аккредиттелген білім беретін оқу бағдарламалары (мамандықтар) бойынша білім туралы өзіндік үлгідегі құжаттарды беруге құқылы.";
мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын:
"1-1. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдары білім туралы өзіндік үлгідегі құжаттар бере алады.";
2-тармақ "үлгідегі" деген сөзден кейін "не өзіндік үлгідегі" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
"5. "Болашақ" халықаралық стипендиясын иеленуші Қазақстан Республикасының азаматтарына шетелдік жоғары оқу орындары, ғылыми орталықтары мен зертханалары берген білім туралы құжаттар тану немесе нострификациялау рәсімдерінен өтпей-ақ Қазақстан Республикасында танылады.";
36) 40-бапта:
мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
"2-1. Заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркеуден өткен кезден бастап алты ай ішінде білім беру қызметімен айналысу құқығына лицензия алмаған жағдайда білім беру ұйымы сот тәртібімен таратылады.
Осы мерзімнің өтуін білім беру саласындағы уәкілетті орган білім беру ұйымының білім беру қызметімен айналысу құқығына лицензия алу туралы материалдарын қарау мерзіміне тоқтата тұрады.";
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Іске асырылатын білім беретін оқу бағдарламаларына қарай білім беру ұйымдарының мынадай үлгілері болуы мүмкін:
1) мектепке дейінгі ұйымдар;
2) жалпы білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта);
3) техникалық және кәсіптік білім беру;
4) орта білімнен кейінгі білім беру;
5) жоғары білім беру;
6) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру;
7) мамандандырылған білім беру ұйымдары;
8) арнайы білім беру ұйымдары;
9) жетім балалар мен ата-анасының (заңды өкілдерінің) қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары;
10) балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары;
11) ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдары.
Білім беру ұйымдары түрлерінің номенклатурасын білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
37) 41-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:
"4-1) білім алушыларды, тәрбиеленушілерді оқудан шығару негіздерін және тәртібін;";
38) 43-бапта:
3-тармақта:
2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"2) әскери мамандықтар бойынша жұмыстық оқу бағдарламаларын бекітуден басқа, жұмыстық оқу жоспарлары мен жұмыстық оқу бағдарламаларын әзiрлеу және бекiту;";
мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:
"2-1) қысқартылған оқыту мерзімімен білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеу және бекіту;";
15) тармақшадағы "заңдарында" деген сөз "заңнамасында" деген сөзбен ауыстырылсын;
16) тармақша алып тасталсын;
17) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"17) жоғары оқу орындарында білім алушыларға "бакалавр" және "магистр" академиялық дәрежелерін беру;";
мынадай мазмұндағы 18) тармақшамен толықтырылсын:
"18) кадрларды кәсіптік даярлаудың қазіргі заманғы нысандарын енгізу жатады.";
мынадай мазмұндағы 4 және 5-тармақтармен толықтырылсын:
"4. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымы білім беру қызметтерін көрсету шартының нысанын өз бетінше бекітеді.
5. Ерекше мәртебесі бар білім беру ұйымдары білім беру қызметін өз бетінше әзірлеген білім беретін оқу бағдарламалары, білім алушылар мен профессорлық-оқытушылық құрамның арақатынасы, оқу жүктемесінің нормалары, еңбекақы төлеу нысандары мен мөлшерінің негізінде жүзеге асырады.";
39) 44-бапта:
4-тармақ алып тасталсын;
5-тармақтағы "Үкіметі белгілеген" деген сөздер "заңнамасында белгiленген" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақтағы "өзінің орынбасарларын және бас бухгалтерді" деген сөздер "бас бухгалтерді" деген сөздермен ауыстырылсын;
40) мынадай мазмұндағы 45-1-баппен толықтырылсын:
"45-1-бап. Кәсіптік білім беру саласындағы әлеуметтік
әріптестік
1. Кәсіптік білім беру саласындағы әлеуметтік әріптестік білім беру жүйесінің қызметі нәтижелерінің барабарлығын арттыруға, кадрларды даярлау деңгейін экономика салаларының және жұмыс берушілердің қажеттіліктеріне жақындатуға, оқытудың өндіріспен байланысын нығайтуға, қаржыландырудың қосымша көздерін тартуға бағытталған.
2. Кәсіптік білім беру саласындағы әріптестердің өзара іс-қимылдарының негізгі бағыттары:
1) жұмыс берушілердің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын әзірлеуге қатысу;
2) кәсіпорындардың технологиялық базасын пайдалана отырып, білім алушылардың кәсіптік практикасын, арнайы пәндер бойынша оқытушылардың және мамандардың тағылымдамаларын ұйымдастыру;
3) мамандар даярлау және оларды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу мәселелері бойынша тараптардың өзара іс-қимылдарын дамыту;
4) экономиканың тиісті салаларында кәсіптік қызмет тәжірибесі бар мамандарды оқыту процесіне тарту;
5) кәсіптік білім беру сапасын бақылауды ұйымдастыруға және түлектердің кәсіптік даярлығын бағалауға қатысу;
6) жұмыс берушілердің қаржылай қаражатын білім беру ұйымдарын дамытуға тарту болып табылады.";
41) 47-бапта:
2-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Бiлiм алушыларға оқушылар, кадеттер, студенттер, магистранттар, адъюнкттар, интерндер, курсанттар, тыңдаушылар және докторанттар жатады.";
3-тармақта:
6) тармақша "мамандықтан басқасына" деген сөздерден кейін ", ақылы негізден мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқуға" деген сөздермен толықтырылсын;
7) тармақшадағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен" деген сөздер алып тасталсын;
8) тармақша "залдарын," деген сөзден кейін "компьютерлік сыныптарын және" деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 6-2-тармақпен толықтырылсын:
"6-2. Жалпы білім беретін пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) соңғы үш жылдағы жеңімпаздары, сондай-ақ жалпы білім беретін пәндер бойынша ағымдағы жылғы осы халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) қатысушылары (ерекше үлгідегі аттестат және "Алтын белгі" белгісін алуға үміткер түлектерді қоспағанда) білім беру саласындағы уәкілетті орган қорытынды бағаларды сертификаттар баллына ауыстыру негізінде берген ұлттық бірыңғай тестілеудің нәтижелері туралы сертификаттар алады. Білім алушының жылдық бағаларын сертификаттар баллына ауыстыруға арналған шәкілді білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
7-тармақта:
бірінші және екінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
"7. Білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысаны бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушы (кәсіптік лицейлердің оқушыларынан басқа) студенттерге, интерндерге, магистранттарға, докторанттарға, резидентура тыңдаушыларына, жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінің тыңдаушыларына мемлекеттік стипендия төленуі мүмкін. Мемлекеттік стипендияны тағайындау және төлеу қағидаларын, сондай-ақ оның мөлшерін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
Мемлекеттiк атаулы стипендия жоғары оқу орындарының неғұрлым дарынды магистранттарына және Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының күндiзгi оқу нысаны бойынша бiлiм алушыларына жоғары оқу орындары ғылыми кеңестерiнiң шешiмдерi негiзiнде төленеді.";
мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
"Көзі көрмейтін мүгедектердің және құлағы естімейтін мүгедектердің, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған және қорғаншылыққа (қамқорлыққа) алынған балалардың, сондай-ақ кезекті аралық аттестаттаудың нәтижелері бойынша "үздік" деген бағаға ғана оқитын студенттер мен магистранттардың мөлшерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын жоғары мемлекеттік стипендия алуға құқығы бар.";
8-тармақ алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 15-1-тармақпен толықтырылсын:
"15-1. Білім алушылар білім беру ұйымдарында белгіленген киім үлгісін сақтауға міндетті.";
17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"17. Осы Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгiленген квота шегiнде педагогтік, медициналық және ветеринарлық мамандықтар бойынша оқуға түскен ауыл (село) жастары қатарынан шыққан азаматтар жоғары оқу орнын бітіргенннен кейiн тиісінше мемлекеттік бiлiм беру ұйымдарында, мемлекеттік медицина ұйымдарында, ветеринария саласында қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдар бөлімшелерінде не ауылдық жерде орналасқан мемлекеттік ветеринария ұйымдарында кемiнде үш жыл жұмысты өтеуге мiндеттi.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде педагогтік және медициналық мамандықтар бойынша білім алушы азаматтар Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен мемлекеттік білім беру ұйымдарында және мемлекеттік медицина ұйымдарында жұмысты өтеуге міндетті.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде философия докторлары (РhD) бағдарламасы бойынша докторантураға оқуға түскен азаматтар оқуын бітіргенннен кейін жоғары оқу орындарында немесе ғылыми ұйымдарда кемінде үш жыл жұмысты өтеуге міндетті.
Осы тармақта аталған адамдардың жұмысты өтеу жөніндегі өз міндеттерін орындауына немесе жұмысты өтемеген жағдайда бюджет қаражатының шығыстарын өтеуіне мониторингті және олардың сақталуына бақылауды қамтамасыз ету білім беру саласындағы уәкілетті орган сенім білдірген агентке жүктеледі.";
мынадай мазмұндағы 17-1, 17-2, 17-3 және 17-4-тармақтармен толықтырылсын:
"17-1. Мемлекеттік білім беру ұйымдарына және мемлекеттік медицина ұйымдарына жұмысқа бірінші кезекте бөліну құқығына мыналар ие:
1) жұбайы (зайыбы) бос орынды ұсынған елді мекенде немесе оған жақын орналасқан елді мекенде тұратын, жұмыс істейтін немесе қызметін өткеретін адамдар;
2) ата-анасының біреуі немесе екеуі де І және ІІ топтағы мүгедектер болып табылатын адамдар, сондай-ақ бос орынды ұсынған елді мекенде қорғаншылар және қамқоршылар тұрақты тұрғындар болып табылатын адамдар.
17-2. Осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босату жас мамандарды жеке-жеке бөлу жөніндегі комиссияның шешімімен мынадай санаттағы жас мамандарға:
1) жұбайы (зайыбы) тұратын, жұмыс істейтін немесе қызметін өткеретін елді мекенде не жақын орналасқан елді мекенде бос орын болмаған жағдайдағы адамдарға;
2) І және ІІ топтағы мүгедектерге;
3) одан әрі оқу үшін магистратураға, резидентураға, докторантураға түскен адамдарға;
4) жүкті әйелдерге, үш жасқа дейінгі баласы (балалары) бар, сондай-ақ үш жасқа дейінгі баланы (балаларды) өзі тәрбиелеп жатқан адамдарға беріледі.
17-3. Оқумен байланысты бюджет қаражаты есебінен шыққан шығыстар өтелместен, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттің тоқтатылуы:
1) жұмысты өтеу жөніндегі міндеттің орындалуына байланысты;
2) тиісті құжатпен расталатын білім алушының (жас маманның) қайтыс болуына байланысты;
3) жұмысты өтеу мерзімі ішінде І және ІІ топтағы мүгедектік белгіленген жағдайда;
4) осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларда жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босатылуына байланысты басталады.
17-4. Осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндетті орындамағаны үшін жас маман өзінің оқуына байланысты бюджет қаражаты есебінен шыққан шығыстарды өтеуге міндетті.";
42) 48-бапта:
1-тармақтағы "ынталандыру" деген сөз "қалыптастыру" деген сөзбен ауыстырылсын;
4-тармақтағы "орта, техникалық және кәсіптік білім беретін ұйымдардың" деген сөздер "бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының" деген сөздермен ауыстырылсын;
43) 49-баптың 2-тармағының 2) және 3) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:
"2) балаларды одан әрі жалпы білім беретін мектепке беруді айқындай отырып, мектеп алды даярлығын қамтамасыз етуге;
3) білім беру ұйымының жарғысында айқындалған қағидаларды орындауға;";
44) 51-бапта:
3-тармақтың екінші бөлігіндегі "және еңбек шартында" деген сөздер алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:
"6. Педагог қызметкерлердің білім беру процесін саяси үгіттеу, діни насихат жүргізу мақсатында немесе білім алушыларды Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келетін әрекеттерге итермелеу пиғылымен пайдалануына тыйым салынады.";
45) 52-бапта:
1-тармақтың екінші бөлігінде:
"Мемлекеттік емес" деген сөздер "Жеке меншік" деген сөздермен ауыстырылсын;
"қолданыстағы" деген сөз алып тасталсын;
4-тармақтағы ", эксперимент режимінде жұмыс істегені үшін" деген сөздер "үшін, эксперимент режимінде жұмыс істегені үшін, мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істегені үшін" деген сөздермен ауыстырылсын;
5-тармақ "мәртебесі бар" деген сөздерден кейін "мемлекеттік" деген сөзбен толықтырылсын;
7-тармақта:
бірінші бөлікте:
бірінші абзацтағы "Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне" деген сөздер "Мемлекеттік білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін тікелей жүзеге асыратын педагог қызметкерлерге" деген сөздермен ауыстырылсын;
1), 2) және 3) тармақшалардағы "сағаттан аспайтындай" деген сөздер "сағат" деген сөзбен ауыстырылып, 1) тармақшада:
екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:
"бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін;";
үшінші абзац алып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) 25 сағат арнайы білім беру ұйымдары және жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының тәрбиелеушілері үшін белгіленеді.";
екінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"Нормативтік оқу жүктемесі белгіленбеген білім беру ұйымдары қызметкерлерінің жұмыс уақытының ұзақтығы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгіленеді.";
8-тармақтың бірінші абзацындағы "тапсырысты" деген сөз "білім беру тапсырысын" деген сөздермен ауыстырылсын;
46) 53-бапта:
1-тармақтың 2) тармақшасы "педагог қызметкерлері" деген сөздерден кейін "мен оларға теңестірілген адамдар" деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақта:
2) тармақша "иеленушіге" деген сөзден кейін "жұмсау бағытын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын" деген сөздермен толықтырылсын;
3) тармақшадағы "мемлекеттік грант" деген сөздер "сыйақы" деген сөзбен ауыстырылсын;
47) 55-бапта:
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Бiлiм беру мониторингi бiлiм беру жүйесінің сапасын сырттай және iшкi бағалау үшін статистикалық және талдамалық бағалау көрсеткіштерінің кешені көмегімен жүзеге асырылады.";
мынадай мазмұндағы 4, 5 және 6-тармақтармен толықтырылсын:
"4. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру ұйымына тәуелсіз, оқыту сапасына мониторинг түрлерінің бірі болып табылады.
Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру қызметтерінің сапасын бағалау және білім алушылардың негізгі орта, жалпы орта білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын және жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттында көзделген оқу пәндерінің көлемін меңгеру деңгейін айқындау мақсатында жүзеге асырылады.
5. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау негізгі орта, жалпы орта және жоғары білім алуды аяқтағаннан кейін:
негізгі мектепте (9 (10)-сыныптан кейін) – оқытудың одан әрі траекториясын айқындау мақсатында;
жалпы орта (бейіндік) мектепте – оқу жетістіктерінің деңгейін бағалау мақсатында;
жоғары білім беруде – оқыту бағыттары бойынша оқу бағдарламасын меңгеруді мониторингілеу мақсатында іріктеліп жүргізіледі.
6. Оқу жетістіктеріне сырттай бағалау жүргізілетін негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарының және жоғары білімді мамандықтардың тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.";
48) 57-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың білім беру қызметін кәсіптік біліктілік деңгейлерін ескере отырып, олар үшін жаңа кәсіптер мен мамандықтар бойынша лицензиялау оларда лицензиялардың болуына қарамастан, жалпы негіздерде жүргізіледі.";
49) 58-бап алып тасталсын;
50) 59-бапта:
3-тармақта:
2) тармақша алып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасының және білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарының сақталуын бақылау болып табылады.";
4-тармақ мынадай мазмұндағы екінші және үшінші бөліктермен толықтырылсын:
"Техникалық және кәсіптік білім берудің, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін мемлекеттік аттестаттау да мамандықтар бойынша жүзеге асырылады.
Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдары мен білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық және мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары аккредиттеу мерзіміне, бірақ 5 жылдан аспайтын мерзімге аккредиттелген білім беретін оқу бағдарламалары (мамандықтар) бойынша мемлекеттік аттестаттау рәсімінен босатылады.";
мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:
"4-1. Мемлекеттік аттестатталуға жататын білім беру ұйымдары өзін-өзі бағалауды жүргізеді және өзін-өзі бағалау материалдарын білім беруді басқарудың мемлекеттік органдарына табыс етеді.";
6 және 7-тармақтар алып тасталсын;
51) 61-баптың 3-тармағының 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"4) қаржылық ұйымдардың кредиттері;";
52) 62-бапта:
3-тармақтың екінші бөлігі алып тасталсын;
4-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты қызметтердің тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.";
5-тармақтың үшінші бөлігіндегі "Қазақстан Республикасы жасасқан халықаралық шарттармен көзделген оқу орындарында" деген сөздер "осы Заңның 65-бабының 4-тармағында көзделген тәртіппен құрылған оқу орындарында және (немесе) олардың филиалдарында" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын:
"5-1. Білім беру грантының негізінде жоғары білімді кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру грантының негізінде жоғары білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында осы мамандықтар бойынша мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беретін оқу бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында білім беретін оқу бағдарламалары бойынша мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.";
8-тармақтың екінші бөлігінде:
"Орта білімнен кейінгі, жоғары" деген сөздер "Жоғары" деген сөзбен ауыстырылсын;
"өтемді білім беру қызметтерін көрсету шарты бойынша" деген сөздер "ақылы негізде" деген сөздермен ауыстырылсын;
"грантының" деген сөзден кейін "немесе мемлекеттік білім беру тапсырысының" деген сөздермен толықтырылсын;
53) 63-бапта:
2-тармақта:
бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiне:
1) бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлерге мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттары шеңберiнде ақылы негiзде бiлiм беру қызметтерiн көрсетуге;
2) осы Заңның 63-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, оқушылардан және педагог қызметкерлерден ақшаны өндіріп алуға тыйым салынады.";
екінші бөліктегі "бұқаралық кәсіптердің қызметкерлерін даярлау жөніндегі кәсіптік оқытудың" деген сөздер "техникалық және кәсіптік білім берудің білім беретін" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақта:
бірінші абзац "ақылы негізде" деген сөздердің алдынан ", ақылы қызмет көрсету туралы шартты жасай отырып," деген сөздермен толықтырылсын;
8) тармақшадағы "оқытуды" деген сөз "білім беруді" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақтың бірінші бөлігінің екінші сөйлемі алып тасталсын;
54) 64-бап мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
"4. Конкурстық негізде "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын алған мемлекеттік орта білім беру мекемелері грантты материалдық-техникалық және ғылыми-әдістемелік жағынан білім беру процесін қамтамасыз етуге жұмсайды.";
55) 68-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Бiлiм беру ұйымдарына осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн тиісті оқу мерзімдерімен оқуға түскен адамдар оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм беру бағдарламалары бойынша оқуын бiтiрiп, оларға оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм туралы белгiленген үлгiдегi құжат берiледi.".
2-бап. 1. Осы Заң:
1) алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiлетiн 1-баптың 5) тармақшасының он бірінші – жиырма үшінші абзацтарын, 6) тармақшасының алтыншы, жиырма алтыншы, қырық алтыншы абзацтарын қоспағанда;
2) 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 52) тармақшасының тоғызыншы және оныншы абзацтарын қоспағанда;
3) 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 52) тармақшасының жетінші және сегізінші абзацтарын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының
Президенті Н. НАЗАРБАЕВ

]]> kazinova Fri, 18 Dec 2020 10:44:20 +0600